2007'den Bugüne 92,259 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Doğum Sonrası Depresyonu Ne Zaman Yaşanır?
MAKALE #13936 © Yazan Psk.Dnş.Reyhan Çakmak YEŞİLOVA | Yayın Ocak 2015 | 3,824 Okuyucu
DOĞUM SONRASI DEPRESYONU NE ZAMAN YAŞANIR?

Doğum öncesi ve doğum sonrası psikolojisinin çalışma alanına giren önemli konulardan birisi doğum sonrası (postpartum) depresyondur. Her 100 kadından 10-15’inde postpartum depresyon görüldüğü bilinen bir gerçektir. Genellikle tanımlanırken ilk bir yıl ile sınırlandırılır. 18 ayda depresyonun pik yaptığını gösteren araştırmalar olduğu gibi ilk 12 ayda daha yüksek olduğunu gösteren araştırmalar da bulunuyor. Sonuçlardaki farklılıklar araştırmaya katılan nüfusun farklılığıyla, kullanılan test ve ölçeklerle vb diğer değişkenlerle açıklanabilir. Fakat gelinen noktada yeni araştırmalar sürenin bir yılla sınırlanmayabileceğine işaret etmektedir. 2014 Mayıs ayında İngiliz Obstetrik ve Jinekoloji Dergisinde yayınlanmış bir araştırma bununla ilgili ilginç veriler paylaşıyor. Önce sizlerle bu araştırmanın ilginç noktalarını paylaşacağım. Daha sonra ise geçmiş kuramcıları sevgi, saygı ve minnetle anacağım.

Araştırmaya Murdoch Çocuk Araştırmaları Enstitüsü ve Melbourne Royal Çocuk Hastanesinden anneler katılmış. Toplam katılımcı sayısı 1507. Ve bu kadınların 1/3’ünü ilk kez anne olanlar oluşturuyor. Sonuçta 4 yaşında çocuğu olan annelerdeki depresyon oranı, daha küçük bebeği olan annelerden daha yüksek çıkmıştır. Depresyonun görülme aralığı ise hamileliğin erken dönemlerinden doğumdan sonraki 4 yıla kadar yayılmıştır.
KİMLER RİSK ALTINDA?
• Genç anneler
• Stresli yaşam olaylarına maruz kalan anneler ( ayrılık, vefat, beklenmeyen veya istenmeyen yaşamdaki köklü değişiklikler vb)
• Ekonomik kaygıları olan anneler
• Kötü davranan eş
Risk faktörlerine başka eklemeler yapmak mümkündür. Ancak unutulmamalıdır ki her insan farklı bir kişilik yapısına, farklı savunma mekanizmalarına, farklı başa çıkma stratejilerine sahiptir. Bu nedenle risk faktörlerinin olması sonucun kesinlikle depresyonla olacağı anlamına gelmemektedir.
DOĞUM SONRASI DEPRESYON BELİRTİLERİ
Diğer depresyon belirtileriyle aynı olan semptomların başlıcalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
• Çok ağlamak
• Aşırı yorgun hissetmek
• Huzursuzluk
• Umutsuzluk
• Kaygı, anksiyete
• Yaşamdan zevk alamamak
• İçimde kötü bir his var ama ne olduğunu anlayamıyorum halleri 
BABALAR DOĞUM SONRASI DEPRESYONU YAŞAR MI?
Araştırmanın ilginç noktalarından birisi de babalarla ilgili bulgudur. Buna göre çocuğun ilk 12 yılında annelerin %39’u, babaların %21’i depresif dönemler yaşamaktadırlar. Yani babaların depresyona bağışıklığı yok  Bu araştırmada bununla ilgili bir veri bulunmamaktadır fakat yeri gelmişken paylaşayım. Çocuklu çiftler çocuksuz çiftlerden daha çok depresyona girme eğilimi gösteriyorlar!
Gelelim kuramcılarımızı anma kısmına. Yukarıda bahsettiğim gibi bu araştırma 2014 yılına ait. Fakat şimdi sizlerle biri 1951 diğeri 1980 yılına ait iki kavramdan bahsedeceğim. İlki Bowlby’nin “annesel bakım işlevi” kavramı ki bu kavram 1951 yılında Bowlby’nin WHO( Dünya Sağlık Örgütü) için hazırladığı bir inceleme yazısıyla pediatri ve psikiyatrinin ilgi alanına girmiştir. Kısaca çocuğun gelişimi boyunca annenin çocuğa sağladığı fiziksel ve ruhsal destekle ilgilidir. Ve bu işlev sayesinde güvenli bağlanma sağlanır. Anne-çocuk arasındaki karşılıklı güven veren ve sağlıklı iletişim ve ilişki sonucunda çocuğun ruhsal gelişimi yara almadan devam eder. Depresyon annenin “annesel bakım işlevi”ni önemli ölçüde azaltır. Dolayısıyla çocuğun ruhsal gelişimi zarar görür. Yukarıdaki araştırmada vurgulandığı gibi küçük çocuğu olan annelerde tedavi edilmeyen depresyonun çocukta gelişim geriliği ve davranış problemi riskini artırması bu nedenledir.
İkinci kavram ise Andre Green’in “ölü anne karmaşası”dır. Green bu kavramı 1980 yılında tanımlamıştır. Annenin fiziksel varlığında çocuğun girdiği depresyonla ilişkilidir. Ve Green’e göre çocuğun depresyonu annenin yaşadığı depresyonun yansımasıdır. Mekanizma ise kısaca şöyle işlemektedir: Anne depresyondadır fakat ya depresyonunu inkâr etmektedir ya da itiraf edememektedir. Çocuk annesinin birden kesilen ilgisinin nedenini anlayamaz ve bu nedenle ruhsal olarak rahatsızlık duyar. Bunun sonucunda tekrar annenin ilgisini çekebilmek için yoğun bir çaba harcamaya başlar. Aşırı hareketlenir, anneyi sürekli oradan oraya çekiştirir, davranış sorunlarıyla dikkat çeker vb. Eğer çocuğun bu çabası depresyonla örtülmüş anneyi canlandırmaya yetmez ise bu noktada nesne ilişkileri bozulmaya başlar. Sonuçta çocuk yaşayan, canlı, enerjik anne imgesi yerine karşısındaki ruhsal olarak ölü –cansız, yaşam enerjisi tükenmiş- anne ile bilinçdışı özdeşim kurar. Bu nedenle yine yukarıdaki araştırmada belirtildiği gibi bu çocukların yetişkinlikte depresyona girme riskleri artar. Çünkü depresyon erken dönemde tanıştığı ve ona hiç de yabancı olmayan bir ruh halidir. Hatta ruh dünyasının içselleştirilmiş bir parçasıdır!
Neden “annelik işlevi” ve “ölü anne karmaşası” gibi iki temel kuramsal konuyu sizinle paylaştım. Çünkü özellikle uzamış doğum sonrası depresyon anne-çocuk ilişkisini etkilediği kadar tüm aile yapısını etkilemektedir. Gelecek neslin sağlıklı, güvenli bağlanan, üretken bir nesil olmasının önünde önemli bir engeldir. Bu nedenle fark edilmeli ve müdahale edilmelidir.
PEKİ NE YAPMALI?
Depresyon tüm ruhsal rahatsızlıklar gibi tedavi süreci kişiden kişiye farklılık gösteren fakat görece uzun süren bir rahatsızlıktır. Bu nedenle oluşmadan önce önleyici tedbirler almak veya sürecin başında müdahale etmek daha kolaydır. O yüzden ne yapmalı sorusunu “depresyondan nasıl korunmalı” olarak okumak daha yararlı olacaktır. Korunmak için de:
• Annenin fiziksel yorgunluğu süreklilik arz ettiğinde depresif duygulanım artar, savunma mekanizmaları zayıflar. Bu nedenle erken dönemde yeterli dinlenme, uyku anne için önemlidir. Kültürel olarak da lohusalık döneminde annenin maddi manevi rahat ettirilmesi için destek sağlanır. Baba burada annenin en büyük yardımcısı, kurtarıcısı ve desteğidir.
• Aile ve arkadaşlardan gelecek sosyal destek önemlidir. İhtiyacınız olduğunda ailenizden ve arkadaşlarınızdan yardım istemekten çekinmeyin.
• Güvendiğiniz insanlarla nasıl hissettiğinizi konuşun. Hislerinizi dışarı çıkarmak içerde büyümelerini engeller. Anlaşıldığınızı hissedeceğiniz konuşmalar önemlidir.
• Uçaklarda olduğu gibi önce kendi oksijen maskenizi sonra çocuğunuzunkini takın 
• Gerektiğinde profesyonel destek alın!
DOĞUM TERAPİSİ NEDİR?
Ülkemizde son yıllarda yeni yeni adından bahsedilen bir alan doğum terapisi alanıdır. Doğum terapistleri hamilelik, doğum sırası ve doğum sonrasında anne-baba ve bebeğe gerekli desteği sağlamak için çalışırlar. Özellikle hamilelikte yapılacak ruhsal çalışmalar -tıpkı fiziksel hazırlığın doğumu kolaylaştıracağı gibi – anneliğe doğmayı, annelik işlevine hazırlanmayı kolaylaştıracaktır.
Doğum yaşamı başlatan tek ve biricik, tekrarı olmayan en büyük yaşam olayıdır. Bu yönüyle hayattaki diğer yaşam olaylarına verdiğimiz önemin kat kat fazlasını hak etmektedir. Doğumlarımıza hak ettiği değeri vermek ve iyi bir şekilde ön hazırlık yapmak sizi doğum sonrası annelik sürecine de hazırlayacaktır.
Daha fazla bilgi için bkz:
http://www.theguardian.com/lifeandstyle/2014/may/25/postnatal-depression-mothers-risk-child-four-years
Bağlam Yayınları, Psikanaliz Yazıları Annelik Sayısı, 2007
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Doğum Sonrası Depresyonu Ne Zaman Yaşanır?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Reyhan Çakmak YEŞİLOVA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Reyhan Çakmak YEŞİLOVA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Reyhan Çakmak YEŞİLOVA Fotoğraf
Psk.Dnş.Reyhan Çakmak YEŞİLOVA
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Psikolojik Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi5 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Dnş.Reyhan Çakmak YEŞİLOVA'nın Makaleleri
► Doğum Sonrası Depresyonu Psk.Dilek KILIÇ
► Doğum Sonrası Depresyonu Psk.Serap DUYGULU
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Doğum Sonrası Depresyonu Ne Zaman Yaşanır?' başlığıyla benzeşen toplam 41 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Okulda İlk Günler Eylül 2011
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


13:50
Top