Dikkati Geliştirmek İçin Bazı Tavsiyeler
Odaklanma, bir kişinin düşünce süreçlerini amaçladığı doğrultuya yönlendirmesi olarak tanımlanmaktadır. Hepimiz çoğu durumda odaklanma yeteneğimizi kullanmaktayız, ancak bazı durumlarda düşüncelerimiz dağınık durumda veya zihnimizde bir konudan diğerine geçen bir yarış hali olabilir. Böyle durumlarla baş etmek için günlük olarak bazı konsantrasyon beceri ve stratejilerini çalışmamız faydalı olabilir.
Konstantrasyonumuzu etkileyen bazı etmenler:
1) Kendini Adamışlık
Bir işi yaparken yeterince emek sarf etmiyor ve o işi çok da gönüllü olarak yapmıyorsak bu durum dikkatimizi dağıtabilir.
2) Hevesli Olmak
Yaptığımız iş veya görevle ilgileniyor ve ondan keyif alıyorsak o işe ya da göreve başlamak için motivasyonumuz da yüksek olacaktır. Bir kez başladıktan sonra da hevesle o işi yapmaya devam ederiz.
3) Görevle İlgili Bilgi ve Beceri
Bir işin nasıl yapılacağıyla ilgili bilgi ve beceriye sahip olmak, çabamızın başarıyla sonuçlanacağına dair güven verir. Bu güven de o işi yapıp yapamayacağımıza dair yüksek düzeyde bir kaygı duymamızı önler. Kaygının çoğu zaman dikkati bozucu etkisi vardır. Öğrenciler zaman zaman dikkatlerinin dağıldığını belirtmektedir, buna sebep olan birçok farklı sebep olabilir. Bunlardan birisi ise hatalı öğrenme tekniğidir. Kimi insanlar okuyup sonra kendilerine soru sorarak, kimisi notlar tutarak, kimisi görsel olarak resimlerle daha iyi öğrenir. Derslere yoğunlaşmakta zorluk çeken bir öğrenciyseniz sizin için en iyi çalışma yöntemini bulmak faydalı olacaktır.
4) Duygusal ve Fiziksel Durumumuz
Yeterince dinlenmemiş, kendimizi yeterince rahatlamış hissetmiyorsak veya duygusal olarak mutsuz, kederli hissediyorsak böyle günlerde öz güvenimiz düşer ve yaptığımız iş yerine olumsuz düşüncelere odaklanmamıza sebep olur.
5) Ruh Halimiz
Yoğun şekilde obsesyonlarımız (takıntılar) veya kaygılarımızla kuşatılmışsak bu durum başka bir konu üzerinde düşünmek için çok fazla zihinsel alan bırakmaz.
6) Çevre
Gürültülü ortam, çok soğuk veya sıcak hava, rahatsız bir sandalyede oturmak gibi durumlar konsantrasyonumuzu olumsuz etkileyecektir.
Konsantrasyonunuzu belirli bir konu üzerinde daha uzun süreler yoğunlaştırmak için çeşitli teknikler faydalı olacaktır. Bu teknikler her kişide ve her değişik görevde aynı etkiyi yapmayabilir. Birçok kişi çoğu durumda konsantrasyonlanlarını yarım saat kadar aynı göreve odaklayabildiklerini, bazı kişiler ise bir buçuk saat veya iki üç saat civarında bunu sağlayabildiklerini belirtmektedirler. Konsantre olmanızın önündeki ana engeller genellikle sıkılma, kaygı veya gündüz düşleridir. Bu sebeple konsantrasyonunuzu geliştirmek için bu engellere karşı müdahalelerde bulunmanız faydalı olacaktır. Aşağıda önerilen iki tekniği gün içinde çalışmak uzun vadede konsantrasyonunuzu geliştirmede faydalı olabilir:
1) Dur! Demek:
Basit görünse de uygulandığında etkili bir yöntemdir. Düşüncelere daldığınızı, ortamdan uzaklaştığınızı fark edince kendinize ‘Dur!’ deyin ve yavaşça dikkatinizi kaldığınız yere verin. Bir dakika içerisinde bile dikkatiniz sıklıkla dağılabilir, yine düşüncelere dalarsanız aynı tekniği yeniden uygulayın ve tekrar odaklanın. Düşünceleri zihninizden atmak için onlarla kavga etmeyin (bu çaba onların daha sık gelmesine neden olur), bırakın gelsinler, siz sadece ‘Dur!’ deyin ve tekrar odaklanın. Bu uygulamayı belki de hafta içerisinde yüzlerce kez yapmanız gerekecek, sabırlı olun. Zaman içerisinde düşüncelere dalma süreleri arasının daha da uzayacağını, yani bu durumlar arasında dikkatinizi daha iyi odaklayabildiğinizi fark edeceksiniz.
2) Endişe Zamanı:
Kendinize gün içerisinde endişelenmek için belirli bir zaman dilimi ayırın. Gün içerisinde kaygılı veya dikkatinizi dağıtan bir düşünce zihninize girerse bunu bir sonraki endişe zamanınıza erteleyin ve o an işinize tekrar odaklanın. Endişe zamanınızı tam uykudan önceye ayarlamayın, bu uykunuzu bozabilir. Örneğin öğlen saat ikide zihninize bazı düşünceler gelirse ‘Dur!’ tekniğini kullanın işinize odaklanın ve bu düşünceleri bir sonraki endişe zamanınıza erteleyin (Ör: Akşam 16.00 – 16.30 gibi). Bazı kişiler tam o andaki endişelerini yazmayı faydalı bulmaktadır, bunu yapabilirsiniz. Yazdıktan sonra tekrar işinize odaklanın ve bu yazdıklarınızı kendi endişe zamanınızda değerlendirin, o anda değil. Kâğıda yazdığınız konular sıklıkla benzer şeylerse bu konu üzerinde bir şeyler yapmanızın vakti gelmiş olabilir.
Konsantrasyonu Geliştirmeye Yardımcı Olabilecek Diğer Öneriler:
Bir işi yaparken kısa aralar vermek ve oturuyorsanız kalkıp biraz yürümek faydalı olabilir. Örneğin ders çalışmak için kütüphanede oturuyorsunuz ve aklınıza sevdiğiniz bir yemek veya güneşte dolaşmak gelmiş olabilir. Aralarda kısa yürüyüşler yapabilirsiniz. Dersten sonra ise kendinizi bu düşündüklerinizi uygulayarak ödüllendirin.
Çalıştığınız ortamda çok fazla dikkatinizi çeken uyarıcılar varsa bunları azaltabilirsiniz.
Eğer yapmanız gereken iş için yoğun konsantrasyon gerekiyorsa o işi sizin için mental ve fiziksel olarak en uygun zamanınızda yapın. Yorgunken veya endişeli bir durumdayken yaptığınız göreve yeteri kadar odaklanamazsınız.
Çalıştığınız ders veya yapmanız gereken görev için sorunun kaynağını doğru belirleyin. Eğer konu hakkında yeterli bilgiye sahip değilseniz bu da dikkatinizi dağıtabilir. O konuda daha çok bilgi sahibi olmaya çalışın.
Kafein gibi uyarıcılar yalnızca geçici sürelerle sizi tetikte tutar, çok fazla alırsanız veya uzun süreler kullanırsanız fiziksel veya ruhsal sıkıntılarla karşılaşabilirsiniz.
Konsantrasyonda sorun yok ancak ‘beyninizin dolduğunu’ hissediyorsanız kısa bir ara verin ve sonra o ana kadar yaptıklarınızı bir gözden geçirin, bu beyninizin dinlenmesine ve kendini şarj etmesine olanak verir.
Sıkıldığınız veya nefret ettiğiniz konularda sonradan o konuyla ilgilenmenin getireceği faydayı düşünün. Yaptığınız görevde ilerledikçe de kendinizi ödüllendirin. Eğer hala çok sıkıcı olduğunu düşünüyorsanız o görevi kendiniz için bir meydan okuma olarak görün ve sizi yenmesine izin vermeyin.
Çalışırken düşlere dalıyorsanız ‘Dur!’ tekniğini kullanın, işe odaklanmaya çalışın.
Konsantrasyonunuzu kaybetmek negatif düşüncelere dalmanıza sebep olabilir, ‘endişe zamanı’ yöntemini kullanarak bu düşünceleri o zamana erteleyin. Sonra endişe zamanınızda bu düşüncelerin ne kadar gerçekçi olduğunu inceleyebilirsiniz.
Yaptığınız görevi nasıl yapacağınız veya neden yaptığınızla ilgili kafanızda soru işaretleri varsa görevin amacını, içeriğini önce tanımlayın. Daha sonra tamamlamak için ne kadar süre ve çaba gerektiğine dair bir gerçekçi bir tahminde bulunun.
Görev gözünüzde büyüdüyse ve kendinizi bunalmış hissediyorsanız o işi daha kontrol edilebilir parçalara bölün. Sonra her birini ayrı görevler olarak düşünün ve her birine ayrı olarak odaklanın.
Yukarıda verilen tavsiyeleri uzun vadede ve değişik görevlerde tekrarlamak konsantrasyonunuzun gelişimine katkı sağlar. Tüm çabalarınıza rağmen dikkatinizi yoğunlaştırmakta zorluk yaşıyorsanız bir uzmandan destek almanız faydalı olacaktır.
Konstantrasyonumuzu etkileyen bazı etmenler:
1) Kendini Adamışlık
Bir işi yaparken yeterince emek sarf etmiyor ve o işi çok da gönüllü olarak yapmıyorsak bu durum dikkatimizi dağıtabilir.
2) Hevesli Olmak
Yaptığımız iş veya görevle ilgileniyor ve ondan keyif alıyorsak o işe ya da göreve başlamak için motivasyonumuz da yüksek olacaktır. Bir kez başladıktan sonra da hevesle o işi yapmaya devam ederiz.
3) Görevle İlgili Bilgi ve Beceri
Bir işin nasıl yapılacağıyla ilgili bilgi ve beceriye sahip olmak, çabamızın başarıyla sonuçlanacağına dair güven verir. Bu güven de o işi yapıp yapamayacağımıza dair yüksek düzeyde bir kaygı duymamızı önler. Kaygının çoğu zaman dikkati bozucu etkisi vardır. Öğrenciler zaman zaman dikkatlerinin dağıldığını belirtmektedir, buna sebep olan birçok farklı sebep olabilir. Bunlardan birisi ise hatalı öğrenme tekniğidir. Kimi insanlar okuyup sonra kendilerine soru sorarak, kimisi notlar tutarak, kimisi görsel olarak resimlerle daha iyi öğrenir. Derslere yoğunlaşmakta zorluk çeken bir öğrenciyseniz sizin için en iyi çalışma yöntemini bulmak faydalı olacaktır.
4) Duygusal ve Fiziksel Durumumuz
Yeterince dinlenmemiş, kendimizi yeterince rahatlamış hissetmiyorsak veya duygusal olarak mutsuz, kederli hissediyorsak böyle günlerde öz güvenimiz düşer ve yaptığımız iş yerine olumsuz düşüncelere odaklanmamıza sebep olur.
5) Ruh Halimiz
Yoğun şekilde obsesyonlarımız (takıntılar) veya kaygılarımızla kuşatılmışsak bu durum başka bir konu üzerinde düşünmek için çok fazla zihinsel alan bırakmaz.
6) Çevre
Gürültülü ortam, çok soğuk veya sıcak hava, rahatsız bir sandalyede oturmak gibi durumlar konsantrasyonumuzu olumsuz etkileyecektir.
Konsantrasyonunuzu belirli bir konu üzerinde daha uzun süreler yoğunlaştırmak için çeşitli teknikler faydalı olacaktır. Bu teknikler her kişide ve her değişik görevde aynı etkiyi yapmayabilir. Birçok kişi çoğu durumda konsantrasyonlanlarını yarım saat kadar aynı göreve odaklayabildiklerini, bazı kişiler ise bir buçuk saat veya iki üç saat civarında bunu sağlayabildiklerini belirtmektedirler. Konsantre olmanızın önündeki ana engeller genellikle sıkılma, kaygı veya gündüz düşleridir. Bu sebeple konsantrasyonunuzu geliştirmek için bu engellere karşı müdahalelerde bulunmanız faydalı olacaktır. Aşağıda önerilen iki tekniği gün içinde çalışmak uzun vadede konsantrasyonunuzu geliştirmede faydalı olabilir:
1) Dur! Demek:
Basit görünse de uygulandığında etkili bir yöntemdir. Düşüncelere daldığınızı, ortamdan uzaklaştığınızı fark edince kendinize ‘Dur!’ deyin ve yavaşça dikkatinizi kaldığınız yere verin. Bir dakika içerisinde bile dikkatiniz sıklıkla dağılabilir, yine düşüncelere dalarsanız aynı tekniği yeniden uygulayın ve tekrar odaklanın. Düşünceleri zihninizden atmak için onlarla kavga etmeyin (bu çaba onların daha sık gelmesine neden olur), bırakın gelsinler, siz sadece ‘Dur!’ deyin ve tekrar odaklanın. Bu uygulamayı belki de hafta içerisinde yüzlerce kez yapmanız gerekecek, sabırlı olun. Zaman içerisinde düşüncelere dalma süreleri arasının daha da uzayacağını, yani bu durumlar arasında dikkatinizi daha iyi odaklayabildiğinizi fark edeceksiniz.
2) Endişe Zamanı:
Kendinize gün içerisinde endişelenmek için belirli bir zaman dilimi ayırın. Gün içerisinde kaygılı veya dikkatinizi dağıtan bir düşünce zihninize girerse bunu bir sonraki endişe zamanınıza erteleyin ve o an işinize tekrar odaklanın. Endişe zamanınızı tam uykudan önceye ayarlamayın, bu uykunuzu bozabilir. Örneğin öğlen saat ikide zihninize bazı düşünceler gelirse ‘Dur!’ tekniğini kullanın işinize odaklanın ve bu düşünceleri bir sonraki endişe zamanınıza erteleyin (Ör: Akşam 16.00 – 16.30 gibi). Bazı kişiler tam o andaki endişelerini yazmayı faydalı bulmaktadır, bunu yapabilirsiniz. Yazdıktan sonra tekrar işinize odaklanın ve bu yazdıklarınızı kendi endişe zamanınızda değerlendirin, o anda değil. Kâğıda yazdığınız konular sıklıkla benzer şeylerse bu konu üzerinde bir şeyler yapmanızın vakti gelmiş olabilir.
Konsantrasyonu Geliştirmeye Yardımcı Olabilecek Diğer Öneriler:
Bir işi yaparken kısa aralar vermek ve oturuyorsanız kalkıp biraz yürümek faydalı olabilir. Örneğin ders çalışmak için kütüphanede oturuyorsunuz ve aklınıza sevdiğiniz bir yemek veya güneşte dolaşmak gelmiş olabilir. Aralarda kısa yürüyüşler yapabilirsiniz. Dersten sonra ise kendinizi bu düşündüklerinizi uygulayarak ödüllendirin.
Çalıştığınız ortamda çok fazla dikkatinizi çeken uyarıcılar varsa bunları azaltabilirsiniz.
Eğer yapmanız gereken iş için yoğun konsantrasyon gerekiyorsa o işi sizin için mental ve fiziksel olarak en uygun zamanınızda yapın. Yorgunken veya endişeli bir durumdayken yaptığınız göreve yeteri kadar odaklanamazsınız.
Çalıştığınız ders veya yapmanız gereken görev için sorunun kaynağını doğru belirleyin. Eğer konu hakkında yeterli bilgiye sahip değilseniz bu da dikkatinizi dağıtabilir. O konuda daha çok bilgi sahibi olmaya çalışın.
Kafein gibi uyarıcılar yalnızca geçici sürelerle sizi tetikte tutar, çok fazla alırsanız veya uzun süreler kullanırsanız fiziksel veya ruhsal sıkıntılarla karşılaşabilirsiniz.
Konsantrasyonda sorun yok ancak ‘beyninizin dolduğunu’ hissediyorsanız kısa bir ara verin ve sonra o ana kadar yaptıklarınızı bir gözden geçirin, bu beyninizin dinlenmesine ve kendini şarj etmesine olanak verir.
Sıkıldığınız veya nefret ettiğiniz konularda sonradan o konuyla ilgilenmenin getireceği faydayı düşünün. Yaptığınız görevde ilerledikçe de kendinizi ödüllendirin. Eğer hala çok sıkıcı olduğunu düşünüyorsanız o görevi kendiniz için bir meydan okuma olarak görün ve sizi yenmesine izin vermeyin.
Çalışırken düşlere dalıyorsanız ‘Dur!’ tekniğini kullanın, işe odaklanmaya çalışın.
Konsantrasyonunuzu kaybetmek negatif düşüncelere dalmanıza sebep olabilir, ‘endişe zamanı’ yöntemini kullanarak bu düşünceleri o zamana erteleyin. Sonra endişe zamanınızda bu düşüncelerin ne kadar gerçekçi olduğunu inceleyebilirsiniz.
Yaptığınız görevi nasıl yapacağınız veya neden yaptığınızla ilgili kafanızda soru işaretleri varsa görevin amacını, içeriğini önce tanımlayın. Daha sonra tamamlamak için ne kadar süre ve çaba gerektiğine dair bir gerçekçi bir tahminde bulunun.
Görev gözünüzde büyüdüyse ve kendinizi bunalmış hissediyorsanız o işi daha kontrol edilebilir parçalara bölün. Sonra her birini ayrı görevler olarak düşünün ve her birine ayrı olarak odaklanın.
Yukarıda verilen tavsiyeleri uzun vadede ve değişik görevlerde tekrarlamak konsantrasyonunuzun gelişimine katkı sağlar. Tüm çabalarınıza rağmen dikkatinizi yoğunlaştırmakta zorluk yaşıyorsanız bir uzmandan destek almanız faydalı olacaktır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Dikkati Geliştirmek İçin Bazı Tavsiyeler" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Taylan ÖZKUZUCU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Taylan ÖZKUZUCU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
5 Beğeni 
Yazan Uzman
|
dikkat dağınıklığı, odaklanma, konsantrasyon, konsantrasyon eksikliği, odaklanma sorunları, dikkat eksikliği, odaklanma teknikleri, odaklanma stratejileri, odaklanma problemi, konsantrasyon problemi, dikkat eksikliği sorunu
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
