Öfke Atağında Bilinç Baskılanır(Öfkeli İnsan Kimdir?)
ÖFKE ATAĞINDA BİLİNÇ BASKILANIR
Öfke atağında bilinç baskılanır ve sisli bir bilinç durumu oluşur. Bu sisli bir havada önümüzü görmeden araba kullanmaya çalışmak gibidir. Fazla değil aradan bir beş dakika geçtikten sonra kendimizi yıkım içinde bulur ve pişmanlık duymaya başlarız. Pişmanlığın ortaya çıkmaya başladığı an bireyin sakinleştiği andır. Öfke genel itibariyle bireyin dışardan gelen bir uyaranı, tepkiyi saldırı gibi algılamaya başladığı an ortaya çıkar. Dikkat edilirse hep bir '' an'', ''anlık'' ifadesini kullanıyorum, çünkü bütün her şey bu kadar kısa süreçler içinde gelişir ve kendisini ortaya koyar.
Bu noktada düşünce süreçleri iptal olur. Kısa devre yapar ve eylem gerçekleşmektedir. Bazı bireylerin bu dışsak tepki ve uyaranları saldırı gibi algılamalarının nedeni ise benliklerindeki kırılganlık ve hassasiyetttir. Dışardan gelen uyaran ve tepkilere ölüm dürtüsünün etkisi ile bir tehdit gibi algılanmakta ve karşı atak yapma ihtiyacı doğmaktadır. Bu atak yapma ihtiyacı tehdit gibi algılanan uyaran karşısında hisleri söze dökülmesi mümkün olmamaktadır. Söze düşünememekle eşdeğer bir durumdur. Öfke noktası sözün bittiği yer değil, başlayamadığı noktadır. Öfkelendiğimiz zaman doğru düşünememekteyiz. Öfkeyi güçlü bir akım gibi düşünürsek bu yüksek akım karşısında sigorta atmaktadır. Öfke kontrolü öfkelendiğimiz zaman değil, öfkelenmeye başlayacağımız hissettiğimiz noktada başarıya ulaşacak olan bir şeydir. Tıpkı bir madde ya da uyuşturucu bağımlısının yoksunluk krizinden önce tedbir almaya başlaması gibidir. Uyuşturucuyu aldıktan sonra en azından o süreç için yapılacak bir şeyin olmaması gibi..
Öfke çoğu zaman saldırganlığa dönüşecektir. Öfke bir sonraki aşaması saldırganlık ve neticesinde pişmanlıktır. Öfkeli insanlar genel itibariyle, tepkiye sebep olan olaylara orantısız bir şekilde davranış gösterirler. Çünkü bu tarz yapıdaki insanlar, uyarılma, tahrik olma eşikleri düşüktür. Her şey onlar için bir öfkelenme sebebi olabilir. Ama kendilerini bir şeklide haklı oldukları konusunda savunurlar ve öfkelerini yasallaştırırlar. Bazı inşalar ise öfkeli kabul ederle ama ne yapacaklarını bilemezler. Öfke, durumu muhakeme etme, değerlendirme ve bu olayı kısa sürelide olsa düşünme davranışı ile ters orantılıdır. Öfkelenme genel anlamda altta kalmama, yenilmek istememe, sanki olaya öfkelenmeden reaksiyon gösterilirse pasif kalma, sinmiş olma gibi ilkel düşünce biçimleri ile motive olabilir. Öfkeli insanlar göründüklerinin aksine hassas, kırılgan, eleştiriye açık olmayan, korku gibi medeni bir duyguyu yenilgi sayan bir düşünce sistemine sahiptirler.
Bazen öfkenin geri planında yoğun bir kaygı da söz konusudur. Kaygı öfke olarak dile gelir. Ya da öfkenin arkasındaki korku büyük bir motivasyon kaynağı olabilir Tabi ki salt öfkeyi, ya da kaygı,korku motivasyonlu öfkeyi belirleyen kişinin benlik hassasiyeti, geçmiş yaşantıları, erken dönem anne-çocuk ilişkisi, imago tutumları gibi çoklu faktörler, değişkenler söz konusudur. Öfkenin devamından gelen suçluluk duygusu kişiyi tekrar öfkeli olmaya itebilir. Yani bir kısır döngü oluşturur. Özellikle ikili ilişkilerde, herhangi bir nedenle tetiklenen öfke bireyde, ötekine karşı pişmanlık oluşturur, kişi bu pişmanlığın etkisi ile özür diler, fakat öfkenin nedeni anlaşılmayıp, ötelendiği için bir dahaki krize kadar kişi suçluluğu yaşar ve akabinde tekrar bir uyaranla aynı şiddette öfke yaşanabilir. Yani öfke krizi, ardından suçluluk, suçluluğun verdiği yoğun acı ile tekrar öfke ve sonun tekrar pişmanlık ama önü alınamayan tekrarlayan öfke krizleri…
İnsanın tabiatında her ne kadar yıkıcılık olsa da, sorunları öfke ile çözme girişimleri öğrenilmiş durumlardır. Kişinin bildiği, öğrendiği tek duygu öfke olduğu için adet iletişim biçimi olabilir. Söze dökemeyen, ifade edemeyen, kendi duygularının çoğunun farkında olamayan bireyler, kaygısını da, korkusunu da, öfke aracılığı ile dile getirilir.
Bunu çoğu insan bende öfke kontrol problemi var şeklinde tanımlar. Ama bu sadece birey için bir tanımdır. Neden ve niçinini bilemez. Öfkeli iletişim belli bir zaman sonra bireylerde her ne kadar rahatsızlık verse de, ilişkilerini bozduğunu görse de alışıldık,, kanıksanmış bir reaksiyon biçimi haline gelir. Ta ki ilişkilerine zarar verdiğini ve bunun neticesinde biri ya da birlerini kaybetme riskine kadar. O zaman alarm çalar ve kişi daha büyük bir çaresizliğe kapılır. Eğer karar alıp bunu anlama yoluna giderse kendi gelişimi için bir fırsat, bir ruhsal büyüme ve ilişkileri yeniden inşa etme süreci başlar. Fakat sadece öfkeliyim ben böyleyim gibi basit ve çabasız bir yola girerse, o zaman kişinin ilişkisel, sosyal, benliksel yıkım başlar ve önü alınamaz.
Öfkeli kişilerin ilişkileri inişli, çıkışlı, ihtiraslı ama huzursuzdur. Kendileri içsel olarak rahat yaşayamadıkları gibi, ötekilerini de rahat bırakmazlar. İlişkiler sorunlu ve şiddet içerikli, bol özürlü ama takıntılı, şüphe dolu yaşanır.
Öfkeli kişilerin ilişkileri içindeki rolleri sadistik bir tutum alır. Öfke ile sadist, öfkenin yarattığı suçlulukla da mazoşistik bir sarmalın içine girerler ve ilişkide oldukları kişileri de bu sarmalın içine çekerler. Öfkeli olmak bir zamanlar, ihmal ve istismara maruz kalmış olmak demektir.
Bu bazen sosyal alanda intikam almaktan, majör depresyona, alkol kullanımına ,kendini yaralamaya kadar gider.
Öfke içinden beşe kadar saymak ya da buna benzer üstün körü basitleştirilmiş metotlarla kontrol altına alınabilecek bir durum değildir. Bu şeklide değerlendirmek, öfke gibi hem içeriye hem de dışarıya karşı yakıcı zararlar veren bir duyguyu hafife almak demektir.
Öfkeli insanın içinde sürekli kanayan bir yara vardır. O yara en ufak bir kıvılcım la tetiklenip daha çok kanayabilir ve kişinin canını yaktığı gibi, ilişkide bulunulan kişilerinde canının yakabilir. Öfkenin içinde hırs, inat vardır. Bazen haset, kıskançlık, yoğun bir rekabet ve elde etme arzusu vardır. Öfke sinirlenmek demek değildir. Sinirlenmek geçici ve yüzeyseldir. Öfke köklü, evveliyatı olan, süreğen, yıkıcı ve ruhun ölümüdür.
Öfke ve düşünce süreçlerinin geçici bir süre askıya alınması demektir. Bu yüzden öfke anında en kontrolsüz söz ve davranışlar ortay çıkar. Çünkü öfke ilkle beynin bir ürünü olup gelişmiş korteksin bir ürünü değildir. Çünkü öfkenin olmadığı zamanda planlama, düşünme, muhakeme etme, olayları neden sonuç içinde değerlendirme vardır. Öfke anında ise plan, program, kontrol söz konusu değildir. Sadece kontrolsüz bir salınım yaşanır.
Öfkeli insanlar;
Eleştiriye kapalıdır.
Plan ve programdan uzak insanlardır.
Düşünmekten ziyade eyleme geçmeyi tercih ederler.
Alınganlığın yoğunlaştığı zamanlarda referans fikirleri ortaya çıkar.
Konuşmak,izah etmekten hoşlanmazlar, dinlemekten ziyade kendi haklılıklarını karşı tarafa kabul ettirmeye çalışırlar.
Benmerkezcil ve empatiden uzaktırlar.
Tartışmaların ve kavgaların yoğun olduğu ailelerden gelirler.
Ailelerinde duygusal iletişim söz konusu değildir.
Alkol ve madde kullanımı söz konusu olabilir.
Diğer insanları genellikle tehdit gibi algılarlar ve dış dünya onlar için tehlikelerle doludur.
Öfke atağında bilinç baskılanır ve sisli bir bilinç durumu oluşur. Bu sisli bir havada önümüzü görmeden araba kullanmaya çalışmak gibidir. Fazla değil aradan bir beş dakika geçtikten sonra kendimizi yıkım içinde bulur ve pişmanlık duymaya başlarız. Pişmanlığın ortaya çıkmaya başladığı an bireyin sakinleştiği andır. Öfke genel itibariyle bireyin dışardan gelen bir uyaranı, tepkiyi saldırı gibi algılamaya başladığı an ortaya çıkar. Dikkat edilirse hep bir '' an'', ''anlık'' ifadesini kullanıyorum, çünkü bütün her şey bu kadar kısa süreçler içinde gelişir ve kendisini ortaya koyar.
Bu noktada düşünce süreçleri iptal olur. Kısa devre yapar ve eylem gerçekleşmektedir. Bazı bireylerin bu dışsak tepki ve uyaranları saldırı gibi algılamalarının nedeni ise benliklerindeki kırılganlık ve hassasiyetttir. Dışardan gelen uyaran ve tepkilere ölüm dürtüsünün etkisi ile bir tehdit gibi algılanmakta ve karşı atak yapma ihtiyacı doğmaktadır. Bu atak yapma ihtiyacı tehdit gibi algılanan uyaran karşısında hisleri söze dökülmesi mümkün olmamaktadır. Söze düşünememekle eşdeğer bir durumdur. Öfke noktası sözün bittiği yer değil, başlayamadığı noktadır. Öfkelendiğimiz zaman doğru düşünememekteyiz. Öfkeyi güçlü bir akım gibi düşünürsek bu yüksek akım karşısında sigorta atmaktadır. Öfke kontrolü öfkelendiğimiz zaman değil, öfkelenmeye başlayacağımız hissettiğimiz noktada başarıya ulaşacak olan bir şeydir. Tıpkı bir madde ya da uyuşturucu bağımlısının yoksunluk krizinden önce tedbir almaya başlaması gibidir. Uyuşturucuyu aldıktan sonra en azından o süreç için yapılacak bir şeyin olmaması gibi..
Öfke çoğu zaman saldırganlığa dönüşecektir. Öfke bir sonraki aşaması saldırganlık ve neticesinde pişmanlıktır. Öfkeli insanlar genel itibariyle, tepkiye sebep olan olaylara orantısız bir şekilde davranış gösterirler. Çünkü bu tarz yapıdaki insanlar, uyarılma, tahrik olma eşikleri düşüktür. Her şey onlar için bir öfkelenme sebebi olabilir. Ama kendilerini bir şeklide haklı oldukları konusunda savunurlar ve öfkelerini yasallaştırırlar. Bazı inşalar ise öfkeli kabul ederle ama ne yapacaklarını bilemezler. Öfke, durumu muhakeme etme, değerlendirme ve bu olayı kısa sürelide olsa düşünme davranışı ile ters orantılıdır. Öfkelenme genel anlamda altta kalmama, yenilmek istememe, sanki olaya öfkelenmeden reaksiyon gösterilirse pasif kalma, sinmiş olma gibi ilkel düşünce biçimleri ile motive olabilir. Öfkeli insanlar göründüklerinin aksine hassas, kırılgan, eleştiriye açık olmayan, korku gibi medeni bir duyguyu yenilgi sayan bir düşünce sistemine sahiptirler.
Bazen öfkenin geri planında yoğun bir kaygı da söz konusudur. Kaygı öfke olarak dile gelir. Ya da öfkenin arkasındaki korku büyük bir motivasyon kaynağı olabilir Tabi ki salt öfkeyi, ya da kaygı,korku motivasyonlu öfkeyi belirleyen kişinin benlik hassasiyeti, geçmiş yaşantıları, erken dönem anne-çocuk ilişkisi, imago tutumları gibi çoklu faktörler, değişkenler söz konusudur. Öfkenin devamından gelen suçluluk duygusu kişiyi tekrar öfkeli olmaya itebilir. Yani bir kısır döngü oluşturur. Özellikle ikili ilişkilerde, herhangi bir nedenle tetiklenen öfke bireyde, ötekine karşı pişmanlık oluşturur, kişi bu pişmanlığın etkisi ile özür diler, fakat öfkenin nedeni anlaşılmayıp, ötelendiği için bir dahaki krize kadar kişi suçluluğu yaşar ve akabinde tekrar bir uyaranla aynı şiddette öfke yaşanabilir. Yani öfke krizi, ardından suçluluk, suçluluğun verdiği yoğun acı ile tekrar öfke ve sonun tekrar pişmanlık ama önü alınamayan tekrarlayan öfke krizleri…
İnsanın tabiatında her ne kadar yıkıcılık olsa da, sorunları öfke ile çözme girişimleri öğrenilmiş durumlardır. Kişinin bildiği, öğrendiği tek duygu öfke olduğu için adet iletişim biçimi olabilir. Söze dökemeyen, ifade edemeyen, kendi duygularının çoğunun farkında olamayan bireyler, kaygısını da, korkusunu da, öfke aracılığı ile dile getirilir.
Bunu çoğu insan bende öfke kontrol problemi var şeklinde tanımlar. Ama bu sadece birey için bir tanımdır. Neden ve niçinini bilemez. Öfkeli iletişim belli bir zaman sonra bireylerde her ne kadar rahatsızlık verse de, ilişkilerini bozduğunu görse de alışıldık,, kanıksanmış bir reaksiyon biçimi haline gelir. Ta ki ilişkilerine zarar verdiğini ve bunun neticesinde biri ya da birlerini kaybetme riskine kadar. O zaman alarm çalar ve kişi daha büyük bir çaresizliğe kapılır. Eğer karar alıp bunu anlama yoluna giderse kendi gelişimi için bir fırsat, bir ruhsal büyüme ve ilişkileri yeniden inşa etme süreci başlar. Fakat sadece öfkeliyim ben böyleyim gibi basit ve çabasız bir yola girerse, o zaman kişinin ilişkisel, sosyal, benliksel yıkım başlar ve önü alınamaz.
Öfkeli kişilerin ilişkileri inişli, çıkışlı, ihtiraslı ama huzursuzdur. Kendileri içsel olarak rahat yaşayamadıkları gibi, ötekilerini de rahat bırakmazlar. İlişkiler sorunlu ve şiddet içerikli, bol özürlü ama takıntılı, şüphe dolu yaşanır.
Öfkeli kişilerin ilişkileri içindeki rolleri sadistik bir tutum alır. Öfke ile sadist, öfkenin yarattığı suçlulukla da mazoşistik bir sarmalın içine girerler ve ilişkide oldukları kişileri de bu sarmalın içine çekerler. Öfkeli olmak bir zamanlar, ihmal ve istismara maruz kalmış olmak demektir.
Bu bazen sosyal alanda intikam almaktan, majör depresyona, alkol kullanımına ,kendini yaralamaya kadar gider.
Öfke içinden beşe kadar saymak ya da buna benzer üstün körü basitleştirilmiş metotlarla kontrol altına alınabilecek bir durum değildir. Bu şeklide değerlendirmek, öfke gibi hem içeriye hem de dışarıya karşı yakıcı zararlar veren bir duyguyu hafife almak demektir.
Öfkeli insanın içinde sürekli kanayan bir yara vardır. O yara en ufak bir kıvılcım la tetiklenip daha çok kanayabilir ve kişinin canını yaktığı gibi, ilişkide bulunulan kişilerinde canının yakabilir. Öfkenin içinde hırs, inat vardır. Bazen haset, kıskançlık, yoğun bir rekabet ve elde etme arzusu vardır. Öfke sinirlenmek demek değildir. Sinirlenmek geçici ve yüzeyseldir. Öfke köklü, evveliyatı olan, süreğen, yıkıcı ve ruhun ölümüdür.
Öfke ve düşünce süreçlerinin geçici bir süre askıya alınması demektir. Bu yüzden öfke anında en kontrolsüz söz ve davranışlar ortay çıkar. Çünkü öfke ilkle beynin bir ürünü olup gelişmiş korteksin bir ürünü değildir. Çünkü öfkenin olmadığı zamanda planlama, düşünme, muhakeme etme, olayları neden sonuç içinde değerlendirme vardır. Öfke anında ise plan, program, kontrol söz konusu değildir. Sadece kontrolsüz bir salınım yaşanır.
Öfkeli insanlar;
Eleştiriye kapalıdır.
Plan ve programdan uzak insanlardır.
Düşünmekten ziyade eyleme geçmeyi tercih ederler.
Alınganlığın yoğunlaştığı zamanlarda referans fikirleri ortaya çıkar.
Konuşmak,izah etmekten hoşlanmazlar, dinlemekten ziyade kendi haklılıklarını karşı tarafa kabul ettirmeye çalışırlar.
Benmerkezcil ve empatiden uzaktırlar.
Tartışmaların ve kavgaların yoğun olduğu ailelerden gelirler.
Ailelerinde duygusal iletişim söz konusu değildir.
Alkol ve madde kullanımı söz konusu olabilir.
Diğer insanları genellikle tehdit gibi algılarlar ve dış dünya onlar için tehlikelerle doludur.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Öfke Atağında Bilinç Baskılanır(Öfkeli İnsan Kimdir?)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Psk.Fatih SÖNMEZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Psk.Fatih SÖNMEZ'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
