Ergenlikte Arkadaşlık
ERGENLİKTE ARKADAŞLIK
Ergenlik dönemi çocukta bedensel ve hormonsal değişikliklerin yanında aileden uzaklaşarak arkadaş gruplarına karşı aşırı yakınlık göstermeyle de kendisini belli eder. Ergenlikten önce aile ile zaman geçirme önemli iken ergenlik ile birlikte akran ilgisi önem kazanır ve giderek akranlarla geçirilen zaman artmaya başlar.
Ergenliğin başlarında akranların ilgisini çekme arzusu önemlidir. Bu arzu ergenin farklı kılık kıyafetler giyinmesine ve dikkat çekici davranışlar sergilemesine sebep olmaktadır.
Ergenler de popüler olma isteği çok fazladır. Her bölgede popülerlik kavramı değişebilir ama genel olarak dış görünüşü ve davranışıyla olumlu beğeni toplayan kişiler popüler kişilerdir. Bu yüzden ergen kendisiyle daha fazla ilgilenmeye başlar. Her grubun kuralları da farklıdır. Ergen bulunmak istediği grubun kurallarına bakar ve o grup içine girebilmek için kurallara uymaya ve gruba göre davranmaya çalışır. Bu grup kimi zaman iyi, ideal olarak adlandırılabilecek bir grupken kimi zaman aykırı ve serseri gruplar olabilir.
Grup normları ve aile ya da toplum normları bazen çelişebilir. Bu durumlarda ergen rahatsızlık hissetmeye başlar ve çatışma içine girer. Burada ailenin ergene karşı tavırları belirleyici olur. Eğer aile içinde doğru tutumlar benimsenmişse ve aile ergene destek ise ergen doğru tarafı tercih eder. Fakat aile baskıcı ya da dışlayıcı bir tutum benimsemişse ergen aile içinde bulamadığı aidiyet duygusunu gruba girerek gidermek isteyecektir.
Tüm akran gruplarıyla olan ilişkiler arkadaşlık olarak tanımlanamaz. Arkadaşlık akran grupları içinde kendisine yakın olan, birçok konuda benzerlik gösteren kişilerden oluşur. Ergen arkadaşına özelini açar, her şeyini anlatır, fikir alır ve beraberce birçok konuda karar verirler. Çoğu zaman arkadaş ailenin önüne geçer ve ailenin anlatamadığı durumu arkadaş çok kolaylıkla anlatabilir.
Ergenlikle birlikte karşı cins ile olan arkadaşlıklar da değişiklik göstermeye başlar. Daha önce ki yaşlarda çocukça hoşlanmalar ergenlikle birlikte tutkulu aşklara dönüşür. Ergen aşık olduğu kişinin tek olduğunu, ondan sonrasını olmayacağını düşünür.
Sternberg’e göre ergenlik döneminde ki aşklar romantik aşklardır. Bu aşkların içinde tutku ve samimiyet vardır. Cinsellik tutku ve samimiyetten sonra gelir.
Ergenlik birçok değişim gibi cinsel duygularda da değişimi beraberinde getirir. Ergenaşık olduğu kişiye karşı önce cazibe sonra duygusallık sonra cinsellik hisseder. Ergen sevgilisiyle giderek yakınlaşır ve kendini ve karşı cinsi tanımaya başlar. Bu yakınlık duygusal yakınlığı daha da pekiştirir ve ergen kimseyle konuşmadığı sırlarını sevgilisiyle konuşur ve paylaşır.
Bu aşırı tutku ilişkinin bitiminde de kendisini gösterir. Anlaşamadığını fark ettiği sevgilisiyle ayrılma ergen için çok zordur. Bu yüzden bu dönemde bir ilişkide defalarca ayrılma ve barışma görülebilir.
Ergenlikte arkadaş seçimi, ergenin kimlik kazanımında oldukça önemlidir.
Ergenlik döneminde her birey kimlik karmaşası yaşar. Bu karmaşa doğal bir süreçtir ve bu süreç sayesinde her birey kendi kimliğini oluşturarak yoluna devam eder.
Kişi ergenliğe gelmeden önce sorumluluklar, kararlar, beden yapısı, erişkin bir insan olma… gibi birçok konuyla ilgilenmezken ergenliğe geldiğinde tüm bu konular onun için önem taşımaya başlar ve ergenliği boyunca ‘ben kimim?’ ‘nasıl biriyim?’ ‘ailemde ki rolüm nedir?’ gibi bir çok soruya cevap bulmaya çalışır. Ergen psikolojik ve sosyal bir çok olayı ve soruyu çözümlemeye çalışırken bir yandan da ergenlikle gelen cinsel duygulara da alışmaya çalışır. Bu çözümlemeler ve konular arasında yaşadığı karmaşa ergenin kimlik krizi olarak adlandırılır.
Yaşanılan bu kriz ergenliğin ilk dönemlerinde çok daha fazladır. Ergen yanıtlar buldukça, çıkarımlar yaptıkça krizi çözmeye başlar ve ergenliğin sonlarına doğru kriz giderek azalır.
Ergenin yaşadığı kimlik krizi sağlıklı bir şekilde atlatılırsa ergen yeni doğrular edinir, değerler kazanır, kararlar alır ve yolunu bunlarla belirler. Eğer bu süreç doğru bir şekilde atlatılmazsa ergen rol karışıklığı içine girer. Bu rol karışıklığı ergenin arayışlarını çözümleyemediğini gösterir. Rubin’ e göre bu durumun olası sonuçları şu şekildedir:
• Ben ile kimlik arasında kargaşa,
• Aşırı gelişmiş benlik imajı,
• Belirtilerde aşırı kayma ve değişiklik,
• Geçmiş ile şimdi arasında ki devamlılığın zayıflaması,
• Yüksek düzeyde kaygı,
• Kendi özelliklerinden yeterince emin olamama,
• Kendisine yönelik değişken duygular.
Ergenin kimlik karmaşasını aşabilmesi için aileye çok iş düşmektedir. Ailenin bu döneme hazırlığa daha önceki dönemlerde başlamış olması en güzel olanıdır. Aile içindeki anlayış ve paylaşımın geliştirilmesi bu dönem için yapılabilecek en güzel hazırlıktır. Çocuk yaşlardan itibaren yargılamadan dinlemek, sohbet etmek, konuşmasına, fikrini paylaşmasına izin vermek, ondan göstermesini beklediğimiz davranışlar da ona model olmak, yalan söylememek ve her şeyi öğütlemek yerine bazı tecrübeler edinmesine izin vermek… ergenlik yaşlarında çocukla olan iletişimimizi kolaylaştıracak davranışlardır.
Ergenlik döneminde kişi başkalarının kendisini nasıl gördüğü, nasıl tanımladığıyla fazlasıyla ilgilenir. Bu dönemde kendisini değerli, iş yapabilen, başarılı, varlığı hissedilen biri olarak görmek ister. Kişi hissettiği duygularla kimliğini geliştirir. Bu duyguları hissetmesinde aileye büyük görev düşmektedir. Ergenin varlığını önemsemek, onu sevmek, değer vermek, dinlemek, yaptıklarını fark etmek ve başarılarını dillendirmek kendisini değerli hissetmesine ve kimliğinin olumlu bir şekilde oluşmasına sebep olacaktır.
Çocuk erken yaşlarda anne ve babayla ilişki içinde olmak ister. Anne babaya yaşadıklarını anlatmak, onlarla sohbet etmek ister. Ergenlik döneminde olan birey aileden daha çok arkadaşlarına doğru yönelim gösterir. Eskiden anna babayla yapmak istediği, onlara anlatmak istediği şeyleri arkadaşlarıyla paylaşmaya başlamıştır. Eğer küçük yaşlardan belli bazı davranışları oluşturursak örneğin birlikte sohbet ederek yemek yemek gibi çocuk ergen olduğunda da bu ritüellere uymaya devam edecektir. Bu oturtulmuş davranışlar çocukla daha fazla iletişim içinde olunmasını sağlayacaktır.
Bu dönemle ilgili unutulmaması gereken en önemli özellik çocuk her ne kadar bireyselleşip, bağımsız ve kendine yeten kişi olduğunu ispatlamaya çalışsa bile temelde güveneceği bireyler aramaktadır. Bu bireylere bağlı olma ve o kişiden destek almayı ister. Eğer ki aile çocukla sağlıklı iletişim kuramıyorsa bu konuda uzmandan yardım alması ve yanlış yapılandırılmış ilişkinin uzman kontrolünde doğru bir şekilde yapılandırılması ergenin ve ailesinin bu dönemi sorunsuz atlatılmasını sağlayacaktır.
Ergenlik dönemi çocukta bedensel ve hormonsal değişikliklerin yanında aileden uzaklaşarak arkadaş gruplarına karşı aşırı yakınlık göstermeyle de kendisini belli eder. Ergenlikten önce aile ile zaman geçirme önemli iken ergenlik ile birlikte akran ilgisi önem kazanır ve giderek akranlarla geçirilen zaman artmaya başlar.
Ergenliğin başlarında akranların ilgisini çekme arzusu önemlidir. Bu arzu ergenin farklı kılık kıyafetler giyinmesine ve dikkat çekici davranışlar sergilemesine sebep olmaktadır.
Ergenler de popüler olma isteği çok fazladır. Her bölgede popülerlik kavramı değişebilir ama genel olarak dış görünüşü ve davranışıyla olumlu beğeni toplayan kişiler popüler kişilerdir. Bu yüzden ergen kendisiyle daha fazla ilgilenmeye başlar. Her grubun kuralları da farklıdır. Ergen bulunmak istediği grubun kurallarına bakar ve o grup içine girebilmek için kurallara uymaya ve gruba göre davranmaya çalışır. Bu grup kimi zaman iyi, ideal olarak adlandırılabilecek bir grupken kimi zaman aykırı ve serseri gruplar olabilir.
Grup normları ve aile ya da toplum normları bazen çelişebilir. Bu durumlarda ergen rahatsızlık hissetmeye başlar ve çatışma içine girer. Burada ailenin ergene karşı tavırları belirleyici olur. Eğer aile içinde doğru tutumlar benimsenmişse ve aile ergene destek ise ergen doğru tarafı tercih eder. Fakat aile baskıcı ya da dışlayıcı bir tutum benimsemişse ergen aile içinde bulamadığı aidiyet duygusunu gruba girerek gidermek isteyecektir.
Tüm akran gruplarıyla olan ilişkiler arkadaşlık olarak tanımlanamaz. Arkadaşlık akran grupları içinde kendisine yakın olan, birçok konuda benzerlik gösteren kişilerden oluşur. Ergen arkadaşına özelini açar, her şeyini anlatır, fikir alır ve beraberce birçok konuda karar verirler. Çoğu zaman arkadaş ailenin önüne geçer ve ailenin anlatamadığı durumu arkadaş çok kolaylıkla anlatabilir.
Ergenlikle birlikte karşı cins ile olan arkadaşlıklar da değişiklik göstermeye başlar. Daha önce ki yaşlarda çocukça hoşlanmalar ergenlikle birlikte tutkulu aşklara dönüşür. Ergen aşık olduğu kişinin tek olduğunu, ondan sonrasını olmayacağını düşünür.
Sternberg’e göre ergenlik döneminde ki aşklar romantik aşklardır. Bu aşkların içinde tutku ve samimiyet vardır. Cinsellik tutku ve samimiyetten sonra gelir.
Ergenlik birçok değişim gibi cinsel duygularda da değişimi beraberinde getirir. Ergenaşık olduğu kişiye karşı önce cazibe sonra duygusallık sonra cinsellik hisseder. Ergen sevgilisiyle giderek yakınlaşır ve kendini ve karşı cinsi tanımaya başlar. Bu yakınlık duygusal yakınlığı daha da pekiştirir ve ergen kimseyle konuşmadığı sırlarını sevgilisiyle konuşur ve paylaşır.
Bu aşırı tutku ilişkinin bitiminde de kendisini gösterir. Anlaşamadığını fark ettiği sevgilisiyle ayrılma ergen için çok zordur. Bu yüzden bu dönemde bir ilişkide defalarca ayrılma ve barışma görülebilir.
Ergenlikte arkadaş seçimi, ergenin kimlik kazanımında oldukça önemlidir.
Ergenlik döneminde her birey kimlik karmaşası yaşar. Bu karmaşa doğal bir süreçtir ve bu süreç sayesinde her birey kendi kimliğini oluşturarak yoluna devam eder.
Kişi ergenliğe gelmeden önce sorumluluklar, kararlar, beden yapısı, erişkin bir insan olma… gibi birçok konuyla ilgilenmezken ergenliğe geldiğinde tüm bu konular onun için önem taşımaya başlar ve ergenliği boyunca ‘ben kimim?’ ‘nasıl biriyim?’ ‘ailemde ki rolüm nedir?’ gibi bir çok soruya cevap bulmaya çalışır. Ergen psikolojik ve sosyal bir çok olayı ve soruyu çözümlemeye çalışırken bir yandan da ergenlikle gelen cinsel duygulara da alışmaya çalışır. Bu çözümlemeler ve konular arasında yaşadığı karmaşa ergenin kimlik krizi olarak adlandırılır.
Yaşanılan bu kriz ergenliğin ilk dönemlerinde çok daha fazladır. Ergen yanıtlar buldukça, çıkarımlar yaptıkça krizi çözmeye başlar ve ergenliğin sonlarına doğru kriz giderek azalır.
Ergenin yaşadığı kimlik krizi sağlıklı bir şekilde atlatılırsa ergen yeni doğrular edinir, değerler kazanır, kararlar alır ve yolunu bunlarla belirler. Eğer bu süreç doğru bir şekilde atlatılmazsa ergen rol karışıklığı içine girer. Bu rol karışıklığı ergenin arayışlarını çözümleyemediğini gösterir. Rubin’ e göre bu durumun olası sonuçları şu şekildedir:
• Ben ile kimlik arasında kargaşa,
• Aşırı gelişmiş benlik imajı,
• Belirtilerde aşırı kayma ve değişiklik,
• Geçmiş ile şimdi arasında ki devamlılığın zayıflaması,
• Yüksek düzeyde kaygı,
• Kendi özelliklerinden yeterince emin olamama,
• Kendisine yönelik değişken duygular.
Ergenin kimlik karmaşasını aşabilmesi için aileye çok iş düşmektedir. Ailenin bu döneme hazırlığa daha önceki dönemlerde başlamış olması en güzel olanıdır. Aile içindeki anlayış ve paylaşımın geliştirilmesi bu dönem için yapılabilecek en güzel hazırlıktır. Çocuk yaşlardan itibaren yargılamadan dinlemek, sohbet etmek, konuşmasına, fikrini paylaşmasına izin vermek, ondan göstermesini beklediğimiz davranışlar da ona model olmak, yalan söylememek ve her şeyi öğütlemek yerine bazı tecrübeler edinmesine izin vermek… ergenlik yaşlarında çocukla olan iletişimimizi kolaylaştıracak davranışlardır.
Ergenlik döneminde kişi başkalarının kendisini nasıl gördüğü, nasıl tanımladığıyla fazlasıyla ilgilenir. Bu dönemde kendisini değerli, iş yapabilen, başarılı, varlığı hissedilen biri olarak görmek ister. Kişi hissettiği duygularla kimliğini geliştirir. Bu duyguları hissetmesinde aileye büyük görev düşmektedir. Ergenin varlığını önemsemek, onu sevmek, değer vermek, dinlemek, yaptıklarını fark etmek ve başarılarını dillendirmek kendisini değerli hissetmesine ve kimliğinin olumlu bir şekilde oluşmasına sebep olacaktır.
Çocuk erken yaşlarda anne ve babayla ilişki içinde olmak ister. Anne babaya yaşadıklarını anlatmak, onlarla sohbet etmek ister. Ergenlik döneminde olan birey aileden daha çok arkadaşlarına doğru yönelim gösterir. Eskiden anna babayla yapmak istediği, onlara anlatmak istediği şeyleri arkadaşlarıyla paylaşmaya başlamıştır. Eğer küçük yaşlardan belli bazı davranışları oluşturursak örneğin birlikte sohbet ederek yemek yemek gibi çocuk ergen olduğunda da bu ritüellere uymaya devam edecektir. Bu oturtulmuş davranışlar çocukla daha fazla iletişim içinde olunmasını sağlayacaktır.
Bu dönemle ilgili unutulmaması gereken en önemli özellik çocuk her ne kadar bireyselleşip, bağımsız ve kendine yeten kişi olduğunu ispatlamaya çalışsa bile temelde güveneceği bireyler aramaktadır. Bu bireylere bağlı olma ve o kişiden destek almayı ister. Eğer ki aile çocukla sağlıklı iletişim kuramıyorsa bu konuda uzmandan yardım alması ve yanlış yapılandırılmış ilişkinin uzman kontrolünde doğru bir şekilde yapılandırılması ergenin ve ailesinin bu dönemi sorunsuz atlatılmasını sağlayacaktır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Ergenlikte Arkadaşlık" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Elif GÜNERİ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Elif GÜNERİ'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden |
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
