Bu güne kadar evde ve genelde sizin yanınızda beslenen çocuğunuz artık gününün önemli kısmını okulda geçirmeye başladı. Bir anne/baba olarak okul yaşantısı ile ilgili olduğu kadar beslenmesi ile ilgili de kaygı duyuyor olabilirsiniz. Çocuğunuzu okula, uygun özelliklerde ve uygun besinlerle doldurulmuş bir beslenme çantası ile yollamanız kaygılarınızı dindirmenizi sağlayabilir. Çünkü sağlıklı bir beslenme çantası, çocuğunuzun sağlıklı bir büyüme ve gelişme sağlayabilmesi için önemli bir anahtardır.
İçine koyduğunuz yiyecekler kadar önemli bir konu, kullandığınız beslenme çantasının özellikleridir. Yalıtılmış bir beslenme çantası kullanmak ve sıcak havalarda beslenme çantasının kenarlarına plastik buz kalıpları yerleştirmek önemlidir. Çünkü süt, peynir, yumurta ve et gibi besinlerin oda sıcaklığında uzun süre saklanması uygun değildir ve sağlığa zarar veren bakterilerin oluşmasına imkân tanır.
Çocuğunuza beslenme çantasını serin ve güneşten uzak bir yerde saklaması gerektiğini öğretmelisiniz. Güneş altında saklanan bir beslenme çantası hem çocuğunuzun sağlığını tehdit eder, hem de içinde bulunan yiyeceklerin tadını bozacağı için çocuğunuzun açıkta satılan besinlere yönelmesine neden olabilir.
Sağlıklı bir beslenme çantası hazırlamanın en kolay yolu, içine bütün besin gruplarından bir çeşit besin yerleştirmektir.
Beslenme çantasında sıkça bulunması gereken bir grup, süt ve süt ürünleridir. Çocuğunuzun çantasında UHT sütlerin yer alması daha uygundur çünkü bu sütler kutuları açılmadığı müddetçe oda sıcaklığında da güvenle saklanabilirler. Sütün menüde bulunmadığı günlerde küçük paket yoğurtlar veya kutu ayranlar beslenme çantasında yer almalıdır. Sandviçlerin içine konulan peynir çeşitlerinin de süt ve süt ürünleri grubunda olduğunu hatırlatalım…
İkinci besin grubu ise et ve et ürünleridir. Oda sıcaklığında saklanması en zor olan besin grubu budur. Bu sebeple, beslenme çantasına konulan bu tür besinlerin uzun süre bekletilmeden tüketilmesi gerekmektedir. Beslenme çantalarında en sık yer alan et ürünü yumurtadır. Yumurtanın çocuğunuza yararlı olmasını istiyorsanız, yumurtasını 12 dakika haşlamalısınız. Çünkü bu yöntem ile pişirilen yumurtanın besin değeri, diğer yöntemler ile pişen yumurtalara göre daha fazladır. Et ürünlerinden salam, sosis, sucuk ve bunlara benzer besinlere beslenme çantasında yer verilmemesi idealdir fakat çocuğunuz bunları tüketmek istiyorsa haftada bir kez yer verilebilir. Yağda kızartma yerine ızgarada pişirilmiş olanların veya böreklerin içine eklenenlerin çantada yer alması daha idealdir.
Üçüncü besin grubu ise tahıl ve tahıl ürünleridir. Beslenme çantasında en sık yer alan tahıl ürünü ekmektir. Ekmeğin dışında, çocuğun menüden sıkılıp dışarıda satılan besinlere yönelmemesi için bir dilim kek, bir-iki parça börekte çantasına konulabilir. Patates salatası veya pirinç pilavı gibi besinlerin beslenme çantasında yer almaması daha uygundur. Çünkü bu tür besinlerin oda sıcaklığında bekletilmesi sağlıklı değildir.
Dördüncü besin grubu da, sebze ve meyvelerden oluşmaktadır. Çocuğunuzun vitamin ihtiyacını karşılaması için, bu tür besinlerin mutlaka beslenme çantasında yer alması gerekmektedir. Sandviçin içine domates, salata veya tatlı yeşilbiber dilimleri eklemek, ya da patatesli börek yerine sebzeli böreği tercih etmek, çocuklar için daha uygun olacaktır. Beslenme çantasında her gün bir meyve bulunmalıdır. Yemekten sonra meyve tüketemeyecekse bile, teneffüs aralarında açlık hissettiğinde açlığını dindirmenin en sağlıklı yolu meyve tüketimidir. Meyve ve sebzelerin doğrandıktan sonra bekletilmesi vitamin kayıplarına yol açtığından dolayı, beslenme çantalarına konulacak sebze ve meyvelerin mümkün olduğunca tek parça olarak konulması daha uygundur.
Beslenme çantalarına dökülür diye içecek koymamak ya da içeceğini kantinden alırsın demek çözüm değildir. İçeceği yanında olmayan çocuk, asitli ve şekerli içeceklere yönelecektir. Bunun yerine, kutu ayran, kutu meyve suları (saf meyve suları) veya kutu sütlerin beslenme çantasında yer alması daha sağlıklı seçimlerdir.
Son dikkat edilmesi gereken nokta, çocukların su tüketimidir. Yeterli su tüketimini sağlamak ve sağlığa uygunsuz suları tüketmesini engellemek için, beslenme çantasına su koymak, güzel bir çözümdür. Çantasındaki su tükendiğinde ve susuzluk hissettiğinde kapalı satılan şişeleri tercih etmesinin daha sağlıklı olduğu çocuğa anlatılmalıdır. Sağlıklı günler dilerim…
05.11.2006 tarihinde Eskişehir Anadolu Gazetesi'nde yayınlanmıştır.