Psikoterapi Nedir? Ne Değildir?
Psikoterapi Nedir?
Psikoterapi, kişinin yaşamsal uyumunu bozan sorunların giderilmesi, danışanın hastalığı ile ilgili içgörü kazanması ve o hastalık ile ilgili belirtilerin ortadan kaldırılmasına yönelik belli teknikler kullanılarak uygulanan bir tedavi yöntemidir. (1)
İçgörü, ise kişinin hastalığına ait belirtilerinin varlığının, anlamının, kaynağının ve hastalığının ortaya çıkmasında oynadığı rolün farkına varması olarak tanımlanmaktadır. (2)
Kişilerin yaşadığı psikolojik sorunların farkına varması, sorunun algılanması, bu sorunlarla başetmek için ilk adımdır. Psikoterapi sürecinde danışanla terapist arasında oluşan etkileşim ile bireyler kendi farkındalıklarını geliştirmektedirler. İçgörü kazanımı sorunların çözümü için en önemli basamaktır.
- Psikoterapi belli terapötik tekniklerin uygulandığı sistematik bir süreçtir.
- Farklı psikoterapi ekollerinin sorunlara yaklaşımı farklılık göstermektedir.
- Psikoterapi psikolojik sorunların çözümünde sağaltımda etkili bir yöntemdir.
- Davranış bozukluklarının, psikososyal sorunların ve psikosomatik sorunların iyileştirilmesinde bir tedavi yöntemi olarak kullanılmaktadır.
- Bireyin olgunlaşmasını ve iyileşme sürecini destekleyen planlı bir tedavi yöntemidir.
- Psikoterapi ve ilaç tedavisi birbirini destekleyen sağaltım yöntemleridir. Tek başına veya birlikte tedavi sürecinde uygulanabilmektedir.
- Her psikolojik sorunda psikoterapi tek başına yeterli olmayabilir.
Psikolojik sorunların çözümlenmesi için geliştirilen çeşitli psikoterapi yöntemleri bulunmaktadır. Bu yaklaşımlar sorunların çözümünde farklı teknikler kullanmaktadır. Her yaklaşımın kendine özgü sağaltım için kullandığı yöntemler mevcuttur. Bu yaklaşımlardan bazıları:
Bütüncül Psikoterapi:
Farklı psikoterapi tekniklerinin terapi sürecinde hangi danışana ne zaman uygulanacağını açıklayan psikoterapi yaklaşımlarını bir araya getirerek entegre etmeyi amaçlayan bütüncül bir yöntemdir.
Dinamik Psikoterapi:
Ego Psikolojisi, Nesne İlişkileri, Kendilik Psikolojisi gibi diğer dinamik ekollerle devam etmiştir. Bu ekoller; psikopatolojilerin temelinde kişinin 0-6 yaş arasındaki dönemde yaşadıklarının olduğunu savunur, hipnoz, serbest çağrışım ve rüyalar yoluyla bunları irdeler.
Davranışçı Psikoterapi:
Davranışta öğrenme sonucu ortaya çıkan sorunları sistematik duyarsızlaştırma gibi davranışsal tekniklerle düzenlemeyi amaçlayan terapi ekolüdür.
Bilişsel – Davranışçı Psikoterapi:
Bilişsel Davranışçı terapi kognitif modele dayanır, bunu basitçe ifade etmek istersek, olayları algılama biçimimizin bizim duygusal tepkilerimizi etkilediği gerçeği kognitif terapinin ana çıkış noktasıdır. Yani “olayları olduğu gibi değil, olduğumuz gibi görürüz”. (3)
Varoluşçu Psikoterapi:
İnsanın kendi sorumluluğunu yüklenmesinin onu özgürleştireceği temel düşüncesine dayanmaktadır. Bu özgürlüğün de bir sınırı vardır. Bu sınır bireyin varoluş alanıyla ilgilidir. Bu temel fikir üzerine yapılandırılmış psikoterapi ekolüdür. (4)
Gestalt Psikoterapi:
Bu yaklaşım, her bireyin, doğuştan var olan potansiyellini açığa çıkarabilme dürtüsüne sahip olduğu görüşünü benimser. Bireyin kendi özelliklerini ve potansiyelini fark edip, buna sahip çıkabilmesini ve kendisini gerçekleştirmesini amaçlar.
Psikoterapi Ne Değildir?
Psikoterapi ile bireysel görüşme çokça karıştırılan kavramlardır. Görüşme tekniklerinin kullanıldığı danışmanlık faaliyetleri de psikoterapiden farklılaşmaktadır.
- Davranış sorunlarının veya psikolojik sorunların giderilmesi için yapılmayan yüzeysel danışmanlık faaliyetleri psikoterapi değildir.
- Yapılandırılmayan bireysel görüşmeler, psikoterapi faaliyeti olarak nitelendirilemez.
- Danışan ve terapist arasında terapötik bağ kurulmayan yüzeysel grup çalışmaları ve etkinlikleri psikoterapi değildir.
-Psikoterapist olmayan kişiler ile kurulan kişisel iletişimler psikoterapi değildir.
-Psikoterapi sürecinin gelişmesi için uygun olmayan ortamlarda yapılan görüşmeler psikoterapi değildir.
Psikoterapi yardımı alacak olan kişilerin danışan olarak başvuracakları Psikoterapistte araması gereken bir takım özellikler bulunmaktadır. Bunlar:
-Psikoterapistin psikoloji eğitimi almış ve bir psikoterapi ekolünde uzmanlaşmış (Psikiyatrist/Klinik Psikolog/Psikolog/Psikolojik Danışman) bir profesyonel olması gerekmektedir.
-Tercih edeceğiniz psikoterapistin hangi alanlarda (Aile terapisi, Cinsel Terapi, Çocuk Terapisi, Kişilik Bozuklukları vb.) çalıştığını bilmek etkin psikolojik yardım almak için önem taşımaktadır.
-Psikoterapi sürecinde psikoterapistin terapötik becerilerine ve danışanla kurduğu iletişimin güçlü ve profesyonelce olmasına dikkat edilmelidir.
-Psikoterapist, danışanını yargılayıcı tutumdan uzak olmalıdır.
-Psikoterapistin gizlilik ilkesine dikkat eden bir uzman olması büyük önem taşımaktadır.
-Bireye saygı ve koşulsuz kabul özelliklerini taşıması psikoterapiste olan güveni güçlendirecektir.
-Psikoterapistin danışanı, tanımak için öyküsünü doğru biçimde alması, sorununu doğru tanılaması ve bu tanı sonrasında psikoterapi sürecinde formülasyonu doğru yaparak doğru soruları sorması etkin yardım için önemlidir.
Psikoterapi sürecinde danışanların dikkat etmesi gereken noktalar nelerdir?
- Psikoterapistle kuracakları iletişimin ve alacakları hizmetin profesyonellik çerçevesinde olmasına dikkat etmeleri gerekmektedir.
- Psikoterapistle duygusal yakınlık kurmaya çalışılmamalıdırlar.
- Psikoterapiste sürekli hediye vermeye çalışmak psikoterapi sürecinin sağlıklı yürütülmesine zarar vereceği için yapılmamasına dikkat edilmelidir.
- Psikoterapistle kurulacak terapötik iletişimin özellikle uygun bir ortamda, kurumsal bir psikoterapi merkezinde yapılmasına dikkat edilmelidir.
- Psikoterapi sürecinde danışanın terapi sürecine seansları aksatmadan devam etmesi sorunun çözümlenmesi açısından çok önemlidir.
- Danışanın psikoterapi sürecinde sorunun çözümü için istekli ol
ması ve bilinç geliştirmesi alınan hizmetin etkinliğini artıracaktır. (5)
Görüldüğü gibi danışanın; psikoterapinin nasıl bir süreç olduğunu bilmesi, psikoterapist seçimini etkin bir biçimde yapması, dikkat etmesi gereken noktaları bilmesi, profesyonel psikolojik yardım alınması açısından büyük önem taşımaktadır. Belirtilen noktalara dikkat edildiğinde alınacak psikolojik destek sürecinin sağlıklı biçimde gerçekleştirilebileceği açıktır.
KAYNAKÇA
KAYNAKÇA
2) Akdoğan, R., Türküm A., Psikolojik Yardım Sürecinde Terapötik Bir Hedef Olarak İçgörü, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2014; 6(4):375-388.
3) http://bilisseldavranisci.org/index....c-terapi-nedir
4) Gençtan, E. Varoluşçu Psikolojinin Temel İlkeleri, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 1: 13-17
5) Uzm. Kln. Psk. Erdoğan, H. T., Bireysel Psikoterapi Uygulamalarına Ait Görüşleri.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Psikoterapi Nedir? Ne Değildir?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Hasan Turgut ERDOĞAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Hasan Turgut ERDOĞAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
psikoterapi, psikolojik yardım, psikolojik destek, terapi süreci, psikoterapi süreci, psikoterapi nedir, psikoterapi türleri
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
