2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Oyuncak Seçimi
MAKALE #15877 © Yazan Uzm.Psk.Mutlu İNCESOY | Yayın Aralık 2015 | 4,356 Okuyucu
Oyuncaklar, oyuncakçılar ve çocuklar… Çocuk için oyuncak alımı bazen keyifli olmakla beraber her anne-baba için sıkıntılı yaşantılara sebep olmuştur.
Orta ve üst sosyo-ekonomik düzeydeki anne babalar şu ikilemi yaşar. Bilirler ki çocuğuna oyuncak alamayan birçok anne-baba vardır fakat isterler ki çocuklarının yüreğinde alamadığı oyuncağa dair bir heves ya da eziklik kalmasın. Bu nedenle de her şeyin en güzelini en kalitelisini çocuklarına almaya çalışırlar. Bu şekilde çocukları için bir şey yapmanın rahatlığını yaşarlar. İçte kalan hevesler ise aslında anne-babanın hevesleridir. Bir oyuncak istedi ve hemen alınmadı diye bunalıma giren çocuk hiç duymadım. Oyuncak konusu travmaların sebepleri arasında yer almamaktadır. Zaten bu aile yapılarındaki çocuklar için oyuncaklar kısa süreli heveslerdir. Oysa anne-baba bunun farkında değildir ve oyuncak alııır alıır ve gün gelir bakar ki evde eşyadan çok oyuncak vardır. Bu durumun evi derleyip toplamaya çalışan ebeveyni çileden çıkarması bir yana çocuğa zararı da çoktur.
Dikkatle gözlem yaparsanız, çocukların yeni bir oyuncağa verdikleri tepki bellidir. Kutuyu hızla açar, heyecanla oynar, sonra kenara bırakır. Birkaç gün daha aralıklarla oynar ve sonra unutur. Hele de çok oyuncağı varsa bu süre daha da kısalır. Çünkü çocuk oyuncağa karşı doygundur ve bilir ki yine alınacaktır. Bilir ki gerisi gelecektir. Bu nedenle hiç de önemli değildir ve değeri yoktur aslında. Fazla oyuncağı olan çocuk oyuna da oyuncağa da odaklanamaz. Oyuncaklar sıradanlaşır ve değersizleşir. Oysa değer duygusu çocuklara verilmesi gereken temel duygulardan birisidir.
Çok oyuncağı olan çocuklar bir süre sonra ne ile oynayacağına da karar veremez hale gelir. Dikkati dağılır. Bir süre sonra mutsuzlaşır, çünkü oyuncakları ile bağlılık geliştiremez. Hele ki oyuncaklar yaratıcılığı desteklemeyen tarzda oyuncaklarsa daha da sıkıcılaşırlar.
Bu konu ile ilgili olarak sizinle bir gözlemimi paylaşmak istiyorum.
Deniz kıyısında tatil yaptığım bir dönemde tek çocuklu bir aile ile yakın mesafede denize giriyorduk. Çocuk 4 yaşlarında idi. Aile her gün çocuk için çeşit çeşit kovalar, kürekler, simitler, kolluklar taşıyor sahile ama çocuk sürekli mızırdanıyordu. Anne-baba da sinirleniyor. Bari birisi ile oynasın da kendileri de biraz dinlensin istiyorlar ama çocuk bir türlü oyuncaklara odaklanıp oynamıyor. Oyuncağa ya da denize konsantre olamıyor. Aslında denize de girmek istemiyor. Elbette ki anne-baba daha da endişeleniyor. Belki de çocuklarının memnuniyetsiz olduğunu düşünüp öfkeleniyorlar çünkü giderek gerildiklerini görebiliyorum. Bir gün geldiler ve yanlarında hiçbir oyuncak yoktu. Sanırım unutmuşlar ya da taşımaktan bıkmışlardı. O günü çocuk dalgalarla savaşarak ve kumlarda yuvarlanarak geçirdi. O kadar özgürce oynuyordu ki anne-baba hayretler içerisindeydi. Akşam olduğunda çocuk biraz daha kalalım, diye ailesine ısrar ediyordu.
O gün düşündüm ki çok oyuncak hem çocuğun yaratıcılığını öldürüyor hem de kafasını karıştırıyor. Oysa doğal materyaller hem hayal gücünü harekete geçirerek yaratıcı oynamaya teşvik ediyor hem de çocuğun içinden geleni yapmasını sağlıyor. Aslında oyuncakların yönlendirmesi olmadığı zamanlarda çocuklar daha çok üretiyor. Hayal gücü bir çocuğun en kıymetli oyuncağıdır. Bu nedenle oyuncak seçiminizde öncelikle oyuncakların çocuğun hayal dünyasına hitap etmesine dikkat edin.
Oyuncak Alımında Dikkat Edilmesi Gereken Konular?
1-Az oyuncak alın ki çocuk alınan oyuncak ile bir süre yaşayabilsin. Onu hissetsin, tanısın ve ona doysun. Oyuncağı ile bağlılık geliştirsin.
2-Aynı kategoriden bir sürü oyuncak almayın.
Örneğin 5 top almaya gerek yoktur. 1 Top almanız yeterlidir.
3-Aldığınız oyuncaklar farklı amaçlar için kullanılabilir olsun.
Örneğin üst üste, iç içe konabilen bloklar, küpler, legolar.
4-Çocukları hem rahatlatan hem de kas gelişimini destekleyen malzemeler alın. Küçük yaşlarda oyun hamuru, evcilik setleri, ilkokul çağında takılar yapabileceği boncuk setleri, binalar inşa edebileceği yapı malzemeleri vb.
5-Anasınıfı ve ilkokul döneminde boya, küt uçlu bir makas, kağıt, tutkal renkli kartonlar çok güzel materyallerdir.
6-İlk bebeklikte ses çıkartan çıngırak ve farklı dokulardan oluşan kitaplar, renkli oyuncaklar, pelüşler,
7-Top, tekerlekli itilebilir çekilebilir oyuncaklar hem eğlencelidir hem de denge duygusunu geliştirir.
8-Araba, telefon, bebek gibi başka çocuklarla da oynayabileceği ve rol becerisini geliştirecek oyuncaklar,
9-Kitaplar çocuklar için oyuncak olarak da kullanılabilir. Kitapları bebeklerine dağıtarak öğretmencilik oynayabilir. Kitabın öyküsünü canlandırabilir. Örneğin 3 silahşor kitabını arkadaşları ile oynayabilir vb.
10-Oyun hamuru, su ve kum ile oynayabileceği ortamlar yaratmak gereklidir. Form değiştiren malzemeler çocukta yaratıcılığı geliştirecektir.

Çocuğu oyuncakçı ile ne kadar geç yaşta tanıştırırsanız o kadar iyidir. İlk yıllarda oyuncakları siz seçin ya da çocuğunuzu nadiren oyuncakçıya götürün. Özellikle 4 yaş öncesindeki çocukların oyuncakçıdaki tavırlarını düşünüyorum da anne-babalarına sıkıntılı anlar yaşatabiliyorlar. Birçoğu birden fazla oyuncak almak istiyor. Hatta hangi oyuncağı alacağına bir türlü karar veremeyenler de çoktur. Karar veremeyenlerin muhtemelen oyuncağı çoktur, oyuncağa ihtiyacı da yoktur. Bu nedenle oyuncakçıda gerçekten istediği bir şey de bulamaz. Sadece almış olmak için alacaktır. Muhtemelen de aynı gün bir kenara atacaktır. Gerçekten istediği bir oyuncak olsa idi zaten kafası net olurdu ancak küçük çocukları bir şey almadan oyuncakçıdan çıkartmak neredeyse mümkün değildir. Öyle renkli ve albenili ki oyuncakçılar, çocuklar da haklı aslında. Oyuncak üreticileri de sürekli üretiyorlar. Eeee onlar da haklı. Bunları birilerine satmalılar. Fakat bizler de bilinçli olmalıyız. Hatta çocuğu da bilinçlendirmeli, yönlendirebilmeli ve oyuncak alım sürecini kontrol edebilmeli, doğru seçimler yapabilmeliyiz. Elbette ki hep eğitici oyuncaklar almak da doğru değil. Çocuklar bebeklerle de oynamak isteyebilir, canavarla, araba ya da silahla da. Fakat bir noktada dur diyebilmek gereklidir.
Çocuklar her istediklerinde her şeyi elde edemeyeceklerini küçük yaşlarda öğrenmelidirler. Çocuk bazen anne-babanın fazla parası olmadığını, sadece market ihtiyacı kadar parası olabileceğini; bazen istediği bir şeyi alabilmesi için bir süre beklemesi gerektiğini, bir oyuncak aldığında ikinci bir oyuncak için anne-babanın çalışmak ve para biriktirmek zorunda olduğunu da bilmelidir.
Bu yaşantılar çocuğu o anda mutsuz edebilir fakat uzun vadede sabırlı ve sebatlı olmasını sağlar. İstediği oyuncağı alabilmek için beklemeyi ve sahip olduğunda kıymetini bilmeyi öğrenir. Çünkü istemiştir, beklemiştir, sabretmiştir ve almıştır. Onu hak etmiştir.
Her istediğine istediği anda sahip olmak ise çocuğu o anda mutlu yapar fakat uzun vadede tatminsiz ve bencil olmasına zemin hazırlar. Emeğe değer vermeyi, sahip olduğunun kıymetini bilmeyi öğrenemez.
Oysa hayatta en mutlu insanlar sahip oldukları ile yetinmeyi bilen, sebat gösterebilen ve değer duygusunu hisseden insanlardır.
Elbette ki bazen çocukların isteklerini sadece istedikleri için ve istedikleri anda yapmak da gereklidir. Bu tip durumlarda boş yere inatlaşmanıza gerek yoktur. Çünkü öyle durumlar vardır ki çocuğun isteği onun açısından gerçekten önemlidir ve vazgeçilemezdir. Bilirsiniz ki o anda çocuk gerçekten çok istemektedir. Bu gibi durumlarda bazen onu şaşırtmanın ve sürpriz yapmanın bir zararı olmaz. Fakat çocuğun her istediğini ve istediği anda yapmak fikri hem ütopik, hem gereksiz hem de imkansızdır. İyi bir organizasyon ve işbirliği ile hem sizin açınızdan yeterli ve iyi seçilmiş oyuncaklar alabilir hem de çocuğunuzun ihtiyaç ve isteklerini gözeterek alışveriş yapabilirsiniz.

Bazen çocuklar arasında bazı oyuncaklar popüler olabiliyor. Özellikle ilkokul çağında, dönem dönem herkes aynı oyuncağı alıyor ve birlikte ortak oyunlar oynuyorlar. Bu gibi durumlar esnek olmanız gereken durumlardır.
Örneğin:
Herkes okula popüler bir araba götürüyor ve tüm gün arabacılık oynuyorsa ve çocuğunuz bu durumu size iletiyorsa çocuğun sesine kulak vermek önemlidir. Çocuğunuzun arkadaş ilişkilerinde, bu tip popüler ve ortak oyunlara katılıp katılamaması çocuğun gruba ait olabilmesi açısından gereklidir. Çocuğun sosyalleşmesini doğrudan etkiler. Bu gibi durumları tespit etmek ve çocuğa gerekli desteği vermek ilişkinizi güçlendirecektir.

Oyuncakların Tasnifi:
Bazı oyuncakların göz önünden kaldırılması ve bir süre sonra ortaya çıkartılıp diğerlerinin kaldırılması oyuncakları tazelemek açısından iyi bir yöntemdir. Böylece çocuk her seferinde yeni bir oyuncakla oynuyormuşçasına mutlu olur. Bu şekilde hem çocuğun oyuncaklarının heyecanını korumuş olursunuz hem de düzenleme becerisi ile ona örnek olabilirsiniz. Bazı oyuncakları kutuları ile muhafaza edebilir (Özellikle kutu oyuncaklarını) ve bu şekilde düzenleyebilirsiniz. Parça parça olanları raflara, çekmecelere yerleştirebilirsiniz. Sadeleştirilmiş ortamlar çocukların zihinlerinde de sadeleşme sağlayacaktır. Böylece odalarını, ödevlerini ve hayatlarını düzenlemeleri daha kolay olacaktır.
Bazı evlerde 5-6 sepet oyuncak vardır. İçleri karma karışık. Çocuk bir oyuncak için tüm sepeti döker. Arar tarar istediğini bulamaz. Düşünün bunca sepette kaç yüz oyuncak vardır. Oysa oyuncakları toparlamak için bir sepet yeterlidir. Evinizde birden fazla oyuncak sepeti varsa hemen gruplandırın ve kaldırın. Çünkü çocuk bu kadar oyuncağa ne konsantre olabilir ne de bunlarla düzenli bir biçimde oynayabilir.
Düzenlediniz ve evinizde oyuncak sayısının fazla olduğuna karar verdiyseniz; çocuğunuzun artık oynamadığı ya da yaş itibari ile oynayamadığı oyuncaklarını başkalarına verin. Bazı kurumlar bu oyuncakları alıp oyuncak alamayan ailelerin çocuklarına ulaşmasını sağlıyorlar. Böylece çocuğunuza paylaşmayı da öğretmiş olursunuz.
Böylece hiçbir çocuğun içinde, alamadığı veya oynayamadığı oyuncaklara dair uhde kalmamış olur. Böylece tüm çocuklar çocuk olabilir…
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Oyuncak Seçimi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Mutlu İNCESOY'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Mutlu İNCESOY'un izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Mutlu İNCESOY Fotoğraf
Uzm.Psk.Mutlu İNCESOY
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi1 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Mutlu İNCESOY'un Yazıları
► 0-2 Yaş Oyuncak Seçimi Psk.Selen Türkiş ELÇİ
► Çocuğunuz İçin Oyuncak Seçimi Psk.Aylin AYDEMİR
► Çocuk ve Oyuncak Psk.Dnş.Oya ŞENGEZENER
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Oyuncak Seçimi' başlığıyla benzeşen toplam 31 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Tuvalet Eğitimi Ocak 2016
► Kitap Sevgisi Aşılama Kasım 2015
► Kardeş Kıskançlığı Kasım 2015
► Bilgisayar ve Çocuk Kasım 2015
► Kariyer Kasım 2015
◊ Bilim ve Merak Kasım 2015
◊ Çocuk ve Yalan Kasım 2015
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


18:09
Top