Diz Kireçlenmesi (Gonartroz)
Diz Kireçlenmesi (Osteoartrit-Gonartroz) Nedir?
Diz eklemi kıkırdağının ilerleyici ve dejeneratif bir hastalığıdır. Kıkırdağın önce yumuşamasıyla başlayan daha sonra tamamen ortadan kalkmasıyla sonuçlanan, farklı evrelerden oluşan bir hastalıktır. Sanıldığının aksine, gonartroz hastalarında kıkırdağın su içeriğinde azalma değil artış görülür. Ancak bu artışla beraber kıkırdağın mikro yapısında çok önemli rol oynayan bir takım proteinlerin miktarında bir azalma ortaya çıkar.
Hastalığın Evresine Göre Ne gibi Değişiklik Gözlenir?
Hastalığın evresine göre eklem kıkırdağında gözle görülebilen değişikliklerde farklılık gösterir. Erken evrede kıkırdakta yumuşama ile başlayan süreç, zaman içinde püsküllenme, yüzey çatlaklarının oluşması, kıkırdağın tamamen kaybolması ve kıkırdak altı kemik dokusunun ortaya çıkmasıyla devam eder. Bu esnada yeni kemik dokusu oluşumları ve bunların ve kıkırdak parçalarının eklem içine düşmesiyle eklem fareleri(osteofit) oluşur. Bunlar hareket esnasında takılma ve kilitlenmeden sorumludurlar.
Hastalığın Oluşmasına Sebep Olan Faktörler Nelerdir?
Gonartroz orta ve ileri yaşlarda görülür. 50 yaşın üzerinde kadınlarda daha sık görülür fakat daha erken yaşlarda da görülebilir. Hastalar genellikle kiloludurlar. Daha önce geçirilen eklem operasyonları, travmalar, spor yaralanmaları, iltihaplı romatizmalar, doğuştan gelen bazı bozukluklar en önemli sebepleridir.
Hastalarda Görülen Belirtiler Nelerdir?
Eklemlerde ağrı ve tutukluk hastalığın ilk belirtisidir. Hastalık bazen hiçbir belirti vermeden ilerleyebilir. Bazen de hastalık belirtileri olduğu halde röntgen filmleri normal olabilir. Hastalık ilerledikçe eklem hareketleri kısıtlanır, yürümek ve merdiven inmek-çıkmak zorlaşır. Dizde boşalma hissi ve kilitlenme olur. Bazen topallama olabilir. Eklem içinde, dizin arkasında ve eklemin ön tarafında bursalarda iltihaplı şişkinlikler olabilir. İlerlemiş ve rehabilite edilmemiş dizlerde dizi doğrultmak ya da bükmek zor ve ağrılı olabilir.
Gonartrozda ne zaman ameliyat gerekir?
Eklemin tümünü veya bir kısmını ilgilendiren ileri evre gonartrozda, hastanın günlük yaşam aktivitelerinin önemli derecede kısıtlanması durumunda, fizik tedaviden yeterli sonuç alınamaması durumunda, eklem hareketi kısıtlılığında, obezite ve ileri evre gonartrozda ameliyat gerekebilir.
Gonartroza Fizik Tedavi Gerekir mi?
Her insanın ve her gonartroz hastasının fizik tedaviye ihtiyacı vardır. Özellikle diz üstü kaslarının ve kalça kaslarının güçlendirilmesi, gonartroz hastasının en azından ayakta durmasına yardımcı olur ve hatta ileri yaşlarda yapılması olası bir protez ameliyatının başarısını artırır.
Gonartrozda Evde Yapılabilecek Egzersizler
Diz Egzersizi 1: Dizinizin altına havlu bir rulo koyun. Diz kapağı kemiğinizi yukarı doğru çekerek ve dizinizin alt kısmını havlu ruloya doğru bastırarak bacağınızın ön kısmındaki kasınızı (uyluk kasınızı) kasın. 5 saniye bu pozisyonda bekleyip gevşeyin.
Diz Egzersizi 2: Bacaklarınızın arasına havludan bir rulo koyun. Bacaklarınızla havlu ruloyu sıkıştırın. 5 saniye bu pozisyonda bekleyip gevşeyin.
Diz Egzersizi 3:Bacağınızı (diziniz düz bir şekilde) dışa koltuğun kenarına ya da duvara doğru itin. 5 saniye bu pozisyonda bekleyip gevşeyin.
Diz Egzersizi 4: Sırtüstü pozisyonda yatakta yatarken dizinizi düz tutarak bacağınızı yataktan 1 karış yukarı kaldırın. Bu pozisyonda 5 saniye bekleyip bacağınızı yavaşça indirin.
Diz Egzersizi 5: Sırtüstü pozisyonda yatarken topuğunuzu yataktan kaldırmadan dizinizi yavaşça bükebildiğiniz kadar büküp düzeltin.
Diz Egzersizi 6: Bacaklarınızı sarkıtarak dik oturun ve daha sonra dizden itibaren yukarı doğru kaldırıp dizinizi düzleştirin. Bu pozisyonda 5 saniye bekleyip bacağınızı yavaşça indirin.
Diz Egzersizi 7: Yüzüstü yatın. Dizinizi bükerek topuğunuzu kalçanıza doğru değdirmeye çalışın.
*Tüm egzersizlerin günde en az 10 defa ve 3 set halinde uygulanması gerekir.
Kilo verme: Yapılan çalışmalarda obez semptomatik hastalarda 5 kg zayıflamanın hastalık progresyonunu yarı yarıya azalttığı bildirilmektedir. Dolayısıyla ılımlı, uygulanabilir bir diyet ile kilo verme hastalık seyrini anlamlı derecede etkileyecektir.
Lokal soğuk uygulama: Ağrının aktif olduğu akut dönemde diz eklemini içine alacak şekilde günde 4-6 kez 10-15 dakika boyunca soğuk uygulanır. Bunun için jel şeklindeki soğuk paketler yada buz paketleri kullanılabilir. Hafif ıslak bir beze sarılıp kullanılması gerekir.
*Bu egzersizler cerrahi endikasyonun olmadığı genel uygulamalar içindir. Bunun dışında hastanın değerlendirilip hastanın durumu ve hastalığın evresine göre uygulanacak tedavi yöntemleri de vardır. Bunun için lütfen bir fizyoterapiste danışınız.
Fizyoterapist Şengül Şen
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Diz Kireçlenmesi (Gonartroz)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Fzt.Şengül ŞEN TEKİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Fzt.Şengül ŞEN TEKİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
6 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
diz kireçlenmesi, gonartroz, gonartrozda fizik tedavi, gonartroz nedir, dizde kireçlenme, dizlerde kireçlenme
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
