Depresyonumla Nasıl Başa Çıkabilirim?
MAKALE #15957 © Yazan Psk.Beste ÖZGÜN | Yayın Aralık 2015 | 2,845 Okuyucu
Her depresif belirti depresyon değildir.
Depresif belirtiler her bireyde hayatın değişik dönemlerinde görülebilir ancak depresyon psikiyatrik bir rahatsızlıktır. Günlük hayat koşturması içerisinde bireyin yaşadığı sorunlar uykularını kaçırabilir ya da kişiyi stresli bir insan haline sokarak iştahını kesebilir ancak bu durum geçici bir durumdur ve normal olarak kabul edilebilir. Depresyonu, sağlıklı bireylerde olabilen depresif belirtilerden ayıran en önemli fark depresif belirtilerin geçmek bilmeyen bir hal alması, bireyin içerisinde hissettiği boşluk hissi ve sürekli bir hüzün halinde olması ve bireyin depresif duygu durumuna eşlik eden farklı durumların söz konusu olmasıdır.
Kayıp, depresyonun ortaya çıkmasına neden olan en önemli etkenlerden biridir. Sevilen bir bireyin vefatı, iş kaybı, boşanma, ilişki bitimi, maddi kayıplar, alışılagelmiş bir yaşantının değişmesi bu kayıplara örnek gösterilebilen yaşam olaylarıdır. Bu gibi durumlar bireyi depresyonun eşiğine getirebilir.
Eğer her gün gün boyu süren depresif bir duygu durumu söz konusu ise ve bu duruma;
Her gün, gün boyu süren etkinliklerde azalma ve eskisi kadar zevk alamama durumu,
Hiçbir çaba olmadan önemli derecede kilo kaybı ya da alımı,
Uykusuzluk ya da aşırı uyuma şikâyetleri,
Değersizlik, aşırı ya da uygun olmayan suçluluk duyguları,
Düşünce yoğunlaştırmada azalma ya da kararsızlık
Yineleyen bir şekilde ölüm ve intihar düşünceleri eşik ediyorsa
bu noktada depresyondan bahsedebiliriz. Depresyon tanısı konabilmesi için yukarıda adı geçen şikâyetlerin bir ya da bir kaçının, en az iki ay süreyle devam etmiş olması gereklidir.
İlaç ilk seçenek değil.
Ağır depresyonun tedavisinde kişinin psikoterapiden yarar görebilmesi için dengeli ve düşünebilir bir halde olması gerekir. Bu nedenle daha ağır depresyon vakalarında psikoterapi ve antidepresan tedavisi beraber yürütülür. Ancak daha hafif depresyonlarda ilaç ilk seçenek değildir. Yapılan son araştırmalar ağır olmayan depresyon vakalarında psikoterapinin en az antidepresan tedavisi kadar etkili olduğunu göstermiştir. Tedavi planı ancak kişinin psikiyatristi ya da psikoloğu tarafından belirlenebilir. Anti-depresan tedavisi olsun ya da olmasın, tedavi süresi depresyonun şiddetine ve kişinin sosyal desteğine göre değişiklik göstermektedir.
PEKİ, NE YAPABİLİRSİNİZ?
Etkinliklerinizi gözden geçirin.
Kendinize bir liste yapın. O gün gün içinde yapmış olduğunuz her aktiviteyi not edin. Not ettiğiniz her aktivitenin yanına size hissettirmiş olduğu duyguyu yazın. Böylelikle gün içerisinde yapmış olduğunuz hangi aktivitenin size kendinizi daha iyi hissettirdiğini veya size iyi gelmediğini anlayabilirsiniz. Size iyi geldiğini gördüğünüz aktivitelerin sıklığını arttırabilirsiniz. İçinizden “Bütün gün hiç bir şey yapmıyorum ki” diyorsanız, yanılıyorsunuz. Sadece, Ölü İnsan hiçbir şey yapmaz. Siz yaşıyorsunuz. Sabah uyanıp yataktan kalkıp televizyon açmak da bir aktivitedir, bunu unutmayın.
Daha önce kendinizi iyi hissettiğiniz dönemlerde neler yapmaktan hoşlanırdınız, bu aktiviteleri not edin. Hala imkânınız varsa bu aktiviteleri yeniden hayatınıza sokabilir ya da sıklığını arttırabilirsiniz.
Düşünceler duygularınızın patronudur.
Zihinden geçen düşünceler bireyin duygu durumunu belirler. Depresyonlu kişinin unutmaması gereken ilk ve en önemli bilgi, içinde bulunduğu depresif duygu durumunun aklından geçen düşüncelerle birebir ilişkili olduğudur. Albert Ellis’in de söylediği gibi, “İnsanlar ve olaylar aslında bizi üzmüyor. Biz aslında onların bizi üzebileceğine inandığımız için üzülüyoruz”. Depresyondaki kişilerin farkında olmadıkları düşüncelerinin içeriği genellikle felaket senaryoları ile doludur. Gelecekle ilgili doğruluğu kesin olmayan olumsuz tahminlerde bulunurlar ve olumsuz durumlara odaklanarak olumluları gözden kaçırırlar. Bu nedenle depresyondaki kişi biliş ve düşüncelerine odaklanmalıdır. Bunları farkına varabilmek tedaviye giden ilk ve en önemli adımdır. Sadece bu düşünceler farkına varıldığında, değişikliğe gidilebilir.
Düşüncelerinizle konuşun.
Bu düşünceleri farkına varmaya çalışın ve farkına vardığınız düşünceleri not edin. Örneğin kendinizi bir anda çok umutsuz hissettiniz. O an aklınızdan ne geçiyordu? Düşünün. “Bir daha asla iyi olmayacağım.” diye mi düşünmüşsünüz? Hemen not edin. Daha sonra bu düşünceniz üzerine çalışın. “Bu düşüncem ne kadar doğru?”, “Doğruluğu hakkında kanıtlarım var mı?”, “Aynı şeyi yakın bir arkadaşım söyleseydi ona ne cevap verirdim?” sorularına yanıtlar arayın ve bu yanıtları not edin. Bu gibi düşüncelerle çalışmaya başladığınızda düşüncelerinizin depresif duygu durumunuzla ne denli bağlantılı olduğunu ve düşünceleriniz değiştikçe ruh durumunuzun da değiştiğini göreceksiniz. Olumlu ya da işlevsel olan düşünceler, olumlu ruh durumunu beraberinde getirir.
Yardım almaktan kaçınmayın.
Bunlara karşılık kimi zaman kişi bunları kendi çabasıyla değiştirmede yetersiz ya da başarısız kalabilir. Özellikle ağır depresyon vakalarında yukarıda adı geçen yöntemler yetersiz kalacaktır. Böyle durumlarda profesyonel bir yardım alınması önemli ve gereklidir.
“Ben deli miyim ki psikoloğa gideyim”, “Benim bu sorunumun çözümü yok”, “Hiçbir zaman iyi olmayacağım o yüzden kimse bana yardım edemez” Bu tip sözlerinizin de hislerinizi etkileyen düşünceler olduğunu unutmayın. Gerekirse sizi yardım almaktan alıkoyan düşüncelerinize yoğunlaşarak yukarıdaki gibi düşüncelerinizi değerlendirip doğruluklarını tartın.
Yaşadığınız duygu durumu baki değildir.
Bulunduğunuz noktadan geleceğinize baktığınızda her şeyin simsiyah göründüğünü, hiçbir şeyin değişmeyeceğini düşünüyor olabilirsiniz ya da değişim size çok uzak görünüyor olabilir. Unutmayalım ki, depresyon çok yaygın olmakla birlikte tedavisi mümkün olan psikiyatrik bir rahatsızlıktır.
Psk. Beste ÖZGÜN
Depresif belirtiler her bireyde hayatın değişik dönemlerinde görülebilir ancak depresyon psikiyatrik bir rahatsızlıktır. Günlük hayat koşturması içerisinde bireyin yaşadığı sorunlar uykularını kaçırabilir ya da kişiyi stresli bir insan haline sokarak iştahını kesebilir ancak bu durum geçici bir durumdur ve normal olarak kabul edilebilir. Depresyonu, sağlıklı bireylerde olabilen depresif belirtilerden ayıran en önemli fark depresif belirtilerin geçmek bilmeyen bir hal alması, bireyin içerisinde hissettiği boşluk hissi ve sürekli bir hüzün halinde olması ve bireyin depresif duygu durumuna eşlik eden farklı durumların söz konusu olmasıdır.
Kayıp, depresyonun ortaya çıkmasına neden olan en önemli etkenlerden biridir. Sevilen bir bireyin vefatı, iş kaybı, boşanma, ilişki bitimi, maddi kayıplar, alışılagelmiş bir yaşantının değişmesi bu kayıplara örnek gösterilebilen yaşam olaylarıdır. Bu gibi durumlar bireyi depresyonun eşiğine getirebilir.
Eğer her gün gün boyu süren depresif bir duygu durumu söz konusu ise ve bu duruma;
Her gün, gün boyu süren etkinliklerde azalma ve eskisi kadar zevk alamama durumu,
Hiçbir çaba olmadan önemli derecede kilo kaybı ya da alımı,
Uykusuzluk ya da aşırı uyuma şikâyetleri,
Değersizlik, aşırı ya da uygun olmayan suçluluk duyguları,
Düşünce yoğunlaştırmada azalma ya da kararsızlık
Yineleyen bir şekilde ölüm ve intihar düşünceleri eşik ediyorsa
bu noktada depresyondan bahsedebiliriz. Depresyon tanısı konabilmesi için yukarıda adı geçen şikâyetlerin bir ya da bir kaçının, en az iki ay süreyle devam etmiş olması gereklidir.
İlaç ilk seçenek değil.
Ağır depresyonun tedavisinde kişinin psikoterapiden yarar görebilmesi için dengeli ve düşünebilir bir halde olması gerekir. Bu nedenle daha ağır depresyon vakalarında psikoterapi ve antidepresan tedavisi beraber yürütülür. Ancak daha hafif depresyonlarda ilaç ilk seçenek değildir. Yapılan son araştırmalar ağır olmayan depresyon vakalarında psikoterapinin en az antidepresan tedavisi kadar etkili olduğunu göstermiştir. Tedavi planı ancak kişinin psikiyatristi ya da psikoloğu tarafından belirlenebilir. Anti-depresan tedavisi olsun ya da olmasın, tedavi süresi depresyonun şiddetine ve kişinin sosyal desteğine göre değişiklik göstermektedir.
PEKİ, NE YAPABİLİRSİNİZ?
Etkinliklerinizi gözden geçirin.
Kendinize bir liste yapın. O gün gün içinde yapmış olduğunuz her aktiviteyi not edin. Not ettiğiniz her aktivitenin yanına size hissettirmiş olduğu duyguyu yazın. Böylelikle gün içerisinde yapmış olduğunuz hangi aktivitenin size kendinizi daha iyi hissettirdiğini veya size iyi gelmediğini anlayabilirsiniz. Size iyi geldiğini gördüğünüz aktivitelerin sıklığını arttırabilirsiniz. İçinizden “Bütün gün hiç bir şey yapmıyorum ki” diyorsanız, yanılıyorsunuz. Sadece, Ölü İnsan hiçbir şey yapmaz. Siz yaşıyorsunuz. Sabah uyanıp yataktan kalkıp televizyon açmak da bir aktivitedir, bunu unutmayın.
Daha önce kendinizi iyi hissettiğiniz dönemlerde neler yapmaktan hoşlanırdınız, bu aktiviteleri not edin. Hala imkânınız varsa bu aktiviteleri yeniden hayatınıza sokabilir ya da sıklığını arttırabilirsiniz.
Düşünceler duygularınızın patronudur.
Zihinden geçen düşünceler bireyin duygu durumunu belirler. Depresyonlu kişinin unutmaması gereken ilk ve en önemli bilgi, içinde bulunduğu depresif duygu durumunun aklından geçen düşüncelerle birebir ilişkili olduğudur. Albert Ellis’in de söylediği gibi, “İnsanlar ve olaylar aslında bizi üzmüyor. Biz aslında onların bizi üzebileceğine inandığımız için üzülüyoruz”. Depresyondaki kişilerin farkında olmadıkları düşüncelerinin içeriği genellikle felaket senaryoları ile doludur. Gelecekle ilgili doğruluğu kesin olmayan olumsuz tahminlerde bulunurlar ve olumsuz durumlara odaklanarak olumluları gözden kaçırırlar. Bu nedenle depresyondaki kişi biliş ve düşüncelerine odaklanmalıdır. Bunları farkına varabilmek tedaviye giden ilk ve en önemli adımdır. Sadece bu düşünceler farkına varıldığında, değişikliğe gidilebilir.
Düşüncelerinizle konuşun.
Bu düşünceleri farkına varmaya çalışın ve farkına vardığınız düşünceleri not edin. Örneğin kendinizi bir anda çok umutsuz hissettiniz. O an aklınızdan ne geçiyordu? Düşünün. “Bir daha asla iyi olmayacağım.” diye mi düşünmüşsünüz? Hemen not edin. Daha sonra bu düşünceniz üzerine çalışın. “Bu düşüncem ne kadar doğru?”, “Doğruluğu hakkında kanıtlarım var mı?”, “Aynı şeyi yakın bir arkadaşım söyleseydi ona ne cevap verirdim?” sorularına yanıtlar arayın ve bu yanıtları not edin. Bu gibi düşüncelerle çalışmaya başladığınızda düşüncelerinizin depresif duygu durumunuzla ne denli bağlantılı olduğunu ve düşünceleriniz değiştikçe ruh durumunuzun da değiştiğini göreceksiniz. Olumlu ya da işlevsel olan düşünceler, olumlu ruh durumunu beraberinde getirir.
Yardım almaktan kaçınmayın.
Bunlara karşılık kimi zaman kişi bunları kendi çabasıyla değiştirmede yetersiz ya da başarısız kalabilir. Özellikle ağır depresyon vakalarında yukarıda adı geçen yöntemler yetersiz kalacaktır. Böyle durumlarda profesyonel bir yardım alınması önemli ve gereklidir.
“Ben deli miyim ki psikoloğa gideyim”, “Benim bu sorunumun çözümü yok”, “Hiçbir zaman iyi olmayacağım o yüzden kimse bana yardım edemez” Bu tip sözlerinizin de hislerinizi etkileyen düşünceler olduğunu unutmayın. Gerekirse sizi yardım almaktan alıkoyan düşüncelerinize yoğunlaşarak yukarıdaki gibi düşüncelerinizi değerlendirip doğruluklarını tartın.
Yaşadığınız duygu durumu baki değildir.
Bulunduğunuz noktadan geleceğinize baktığınızda her şeyin simsiyah göründüğünü, hiçbir şeyin değişmeyeceğini düşünüyor olabilirsiniz ya da değişim size çok uzak görünüyor olabilir. Unutmayalım ki, depresyon çok yaygın olmakla birlikte tedavisi mümkün olan psikiyatrik bir rahatsızlıktır.
Psk. Beste ÖZGÜN
|
Yazan
Psk.Beste ÖZGÜN
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Depresyonumla Nasıl Başa Çıkabilirim?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Beste ÖZGÜN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Beste ÖZGÜN'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
