2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Varis Şikayeti Olan Hastalarda Doppler Us ile Saptanan Venöz Yetmezlik Paternleri
MAKALE #16766 © Yazan Dr.Özhan ÖZGÜR | Yayın Haziran 2016 | 3,539 Okuyucu
Kronik venöz yetmezlik (KVY) ve buna bağlı gelişen variköz venler (VV) fizyolojik rahatsızlıklar ve belli oranda kosmetik sıkıntılar meydana getirmektedir. Hastaların yaşam kaliteleri zaman içerisinde giderek azalmaktadır. Varis oluşumunun en sık nedeni venöz kapakçık yetmezliğidir (1,2,3). Kapakçık yetmezliğinin Dupleks US bulgusu reflü akımdır (4). Alt ekstremite venöz sistemin tam olarak değerlendirilmesi ancak dupleks ultrason ile mümkündür. Dupleks ultrason tetkikinin teknik açıdan yeterlilikle yerine getirilmesi ve sonuçların analizi kronik venöz yetmezlik tanı ve tedavisinin en önemli basamağıdır (5). Çalışmamızda varis şikayeti veya bulgusu olan hastaların alt ekstremite ve pelvik vasküler sistemleri Dupleks US ile incelenmiştir. Varise sebep olan yetmezlik seviyeleri tesbit edilmiş ve anatomik haritalaması çıkarılmıştır. Sonuçların istatiksel analizi yapılmıştır.


MATERYAL VE METOD

Şubat 2006-haziran 2011 tarihleri arasında varis şikayeti veya klinik muayene ile varis bulgusu saptanan 2006 hasta (654 erkek, 1352 kadın), Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Ultrasonografi Ünitesinde alt ekstremite venöz Duplex US ile incelenmiştir. Tüm hasta grubu 14-88 yaş aralığında (ortalama 49) olup, erkek hastalar 17-87 (ortalama 50), kadın hastalar 14-88 (ortalama 48) yaşlarındadır. Hastalardan 74 tanesi tek taraf tetkiki için başvururken 1932 hastaya bilateral alt ekstremite tetkiki yapılmıştır. Toplam 3938 alt ekstremiteye Doppler US tetkiki yapılmıştır. Venöz yetmezliğin sebebini anlamak için Duplex US incelemesi en doğru yöntemdir (5). Venöz reflünün, non-invazif olarak anatomik ve fonksiyonel değerlendirmesinde altın standart yöntemdir (6). Hastaların alt ekstremite venöz sistemleri Ultrasonografi Ünitemizde bulunan ‘Aplio’ (Toshiba Japan) US cihazına bağlı 7,5 mHz lineer, 5 ve 3,5 mHZ konveks prob ile venöz tromboz, venöz yetmezlik, anatomik varyasyon ve klinik bulgu varlığında arteryel yetmezlik açısından incelenmiştir.
Hasta supin pozisyonda iken derin venöz tromboz ve yetmezlik açısından, erekt pozisyonda yüzeyel venöz sistem, yetmezlik, tromboz ve anatomik haritalama amaçlı incelenmiştir. Erekt pozisyonda vücut ağırlığı diğer bacağa verdirilmiştir. Bunun sebebi inceleme yapılacak bacakta kas relaksasyonu sağlanarak mevcut olabilecek reflünün saptanmasını sağlamaktır (7). Bir saniye ve üstü retrograd akım reflü olarak kabul edilmiştir (7,8,9). İnceleme esnasında arteryel sistem de yetmezlik açısından kontrol edilmiştir. Vulvar, vajinal veya uyluk proksimal kesim medial yerleşimli, pelvik kaynaklı variköz venleri saptandığında, hastalara reflü seviyesinin tesbiti ve sonrasında tedavi planlaması için pelvik venografi önerilmiştir.
Hastaların tetkik sonuçlarının istatistik analizi, SPSS-Statistics 17.0 programı ile yapılmıştır.


BULGULAR
Tetkik sonuçları analizi ve istatistiği yapılırken dört ana sistem temel olarak alınmıştır. Bu dört ana sistem, alt ekstremite yüzeyel venöz sistem, alt ekstremite derin venöz sistem, pelvik venöz sistem ve arteryel sistemden oluşmaktadır. Ayrıca hastanın şikayeti ile doğrudan bağlantısı olabilecek yüzeyel ve derin venöz sistem de kendi içinde alt grublara ayrılarak, her patolojik seviye ve bulgu ayrı ayrı kayıt altına alınmıştır. Sonuçlar Tablo 1,2,3,4 ‘de özetlenmiştir.

Tablo 1 Patoloji tesbit edilen alt ekstremite Doppler US inceleme sonuçları.

Bulgu erkek % kadın % toplam %
aDVT 0 0 4 0,2 4 0,15
cDVT 8 0,89 16 0,9 24 0,94
DVY 52 5,8 72 4,4 124 4,9
SFJ yet. 194 21,7 412 25 606 23,9
VSM yet. 350 39,1 622 38 972 38,4
VSM dal yet. 20 2,2 54 3,3 74 2,9
Kominikan yet. 16 1,8 42 2,6 58 2,3
VSM perforan yet. 144 16,1 182 11 326 12,9
SPJ yet. 20 2,2 24 1,5 44 1,7
VSP yet. 52 5,8 100 6,1 152 6
VSP dal yet. 0 0 0 0 0 0
VSP perforan yet. 24 2,7 42 2,6 66 2,6
pelvik yet. 14 1,5 68 4,2 82 3,2
toplam 894 100 1638 100 2532 100

mono sis. 272 82 546 83 818 82,3
multi sis. 60 18 116 17 176 17,7


Tablo 2 Doppler US tetkik sonuçlarının cinsiyete göre dağılımı.

STA Toplam 2006 654 Erkek 1352 Kadın
Normal 1012 %50,4 312 %47,7 700 %51,7
Patolojik 994 %49,6 342 %52,3 652 %48,3


Tablo 3 Yüzeyel venöz yetmezlik saptanan hastaların cinsiyete göre dağılımı.
Toplam Hasta 654 Erkek 1352 Kadın
Venöz yetmezlik 334 %51,1 632 %47,8


Tablo 4 Olgu grubunda yüzeyel venöz yetmezlik seviyeleri.

Bulgu erkek % kadın % toplam %
SFJ yet. 194 23,2 412 27 606 25,5
VSM yet. 514 61,6 858 56 1372 57,6
Kominikan yet. 16 2 42 2,7 58 2,4
SPJ yet. 20 2,4 24 1,5 44 1,8
VSP yet. 76 9 142 9,1 218 9,2
pelvik yet. 14 1,7 68 4,4 82 3,4
toplam 834 100 1546 100 2380 100


Araştırmaya dahil edilen 2006 hastanın verileri SPSS istatistik programında, Pearson ve Fisher Ki-kare testi yöntemiyle incelenmiştir. DVY’liği olan hastalarda SFJ, VSM ve VSP yetmezliği, SFJ yetmezliği olan hastalarda VSM ve dallarının yetmezliği, SPJ yetmezliği olan hastalarda VSP yetmezliği, kominikan ven yetmezliği olan hastalarda ise VSM ve VSP yetmezliğinin birlikte görülme sıklığı anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (Tablo 5).

Tablo 5 Olguların Doppler US tetkik sonuçlarının istatistik analiz sonuçları.

DVY
yok n (%) var n (%) p
SFJ yok n (%) 1486 %78,4 40 %36,4 <0,05
var n (%) 410 %21,6 70 %63,6 <0,05
VSM yok n (%) 1236 %65,2 26 %23,6 <0,05
var n (%) 660 %34,8 84 %76,4 <0,05
VSP yok n (%) 1768 %93,2 92 %83,6 <0,05
var n (%) 128 %6,8 18 %16,4 <0,05
SFJ
yok n (%) var n (%)
VSM yok n (%) 1252 %82 10 %2,1 <0,05
var n (%) 274 %18 470 %97,9 <0,05
VSMd yok n (%) 1492 %97,8 446 %92,9 <0,05
var n (%) 34 %2,2 34 %7,1 <0,05
VSMp yok n (%) 1350 %88,5 380 %79,2 <0,05
var n (%) 176 %11,5 100 %20,8 <0,05
SPJ
yok n (%) var n (%)
VSP yok n (%) 1858 %94,7 2 %4,5 <0,05
var n (%) 104 %5,3 42 %95,5 <0,05
KOM.
yok n (%) var n (%)
VSM yok n (%) 1244 %63,8 18 %32,1 <0,05
var n (%) 706 %36,2 38 %67,9 <0,05
VSP yok n (%) 1856 %93,3 4 %25 <0,05
var n (%) 134 %6,7 12 %75 <0,05

TARTIŞMA

Venöz yetmezliği olan hastanın, günlük yaşantısına göre değişen, kaşınma, yorgunluk, ağrı, şişlik gibi şikayetleri, venöz ülsere kadar uzanabilen klinik bulguları olabilmektedir. Bununla beraber oluşan kosmetik sorunlar da hayat kalitesini etkilemektedir (10,11,12,13,14,15). Ayrıca doktora başvuruların önemli bir kısmını da, varislerin ileride kanama, ülser veya derin venöz tromboz oluşturmasından korkan hastaların meydana getirdiği görülmektedir (16). Kronik venöz yetmezlik prevalansı popülasyonlara göre değişik dağılım göstermektedir. Alt ekstremite venöz sistem incelemesi uzun yıllardır ana amacı olan DVT tanısında altın standart kabul edilen konvensiyonel venografi, 1980’li yıllarda yerini, kullanılabilirliliği ve verimliliği yüksek olan sonografik incelemeye bırakmıştır (17,18). Ancak US de eskiden kalan alışkanlıklar ile uzun süre, derin venöz sistem incelemesi ile sınırlı kalmıştır.

Çalışmamızda yer alan ve yetmezlik saptanan olgularımızda, yetmezlik bulgusu %6 olarak derin venöz sistemde, %94 yüzeyel venöz sistemde tesbit edilmiştir. Sonuçlardan anlaşılacağı gibi alt ekstremite venöz yetmezliği çok büyük oranda yüzeyel venöz sistemden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle venöz yetmezlik incelemesi yapılacak hastada yüzeyel venöz sistemin doğru incelenmesi büyük önem taşımaktadır.
Derin venöz obstrüksiyona bağlı gelişen sekonder varisler, alt ekstremite variköz venlerinin çok küçük bir oranını meydana getirirler. Bunların oluşum nedeni kollateral olarak görev üstlenmelerinden kaynaklanmaktadır. Ancak klinik önemleri büyüktür. Bu tip varisler endovenöz veya cerrahi tedavi açısından kontrendikasyon oluştururlar (9). Primer variköz venler ise yüzeyel venöz sistemde gelişen venöz yetmezliğe sekonder oluşur. Varis sebebi ile inceleme altına alınan hastada yapılacak olan alt ekstremite venöz sistem sonografik incelemesi temel olarak yüzeyel venöz sistem odaklı yapılmakla beraber hastanın tanı, tedavi ve takibinde önemli rol oynayacak derin venöz sistem ve arteryel sistemini de kapsamalıdır.

VV oluşumu özellikle batı toplumunda sık görülen ve yaşla beraber insidansı artan bir hastalıktır (19). İngiltere’de yapılan geniş bir populasyon taramasında erkeklerin %40’ında, kadınların ise %32’sinde variköz ven oluşumu saptanmıştır (20). Bizim yapmış olduğumuz çalışma, varis sikayeti olan hastaları kapsamaktadır. Bu nedenle erkeklerin %51,1, kadınların ise %47,8’ünde venöz yetmezlik tesbit edilmiştir. Bu oranın yüksekliği çalışma gruplarındaki farklılıklarla izah edilebilir.

2000’li yılların başlarına kadar çoğu merkezde alt ekstremite venöz sistem Doppler US incelemesi büyük ölçüde derin venöz sistem ile sınırlıydı. Derin venöz tromboz ve yetmezlik taraması tetkikin temelini oluşturmaktaydı. Ancak incelemeye dahil edilen yüzeyel venöz sistem, daha öncede vurgulayarak söylediğimiz, hep ihmal edilmiş olan venöz yetmezlikte, tanıda daha doğru sonuçlar çıkarmamızı dolayısıyla tedavide de daha etkin olmamızı sağlamıştır. Venöz yetmezlik düşünülüp tetkik edilen ve patoloji saptanan çalışma olgularımızın sadece %6’sı derin venöz sistem patolojisi göstermektedir. Ancak yüzeyel venöz sistem incelemesi dikkate alındığında SFJ yetmezliği %25,5 (erkek %23,2, kadın %27), VSM yetmezliği %57,6 (erkek %61,6, kadın %56), kominikan ven yetmezliği %2,4 (erkek %2, kadın %2,7), SPJ yetmezliği %1,8 (erkek %2,4, kadın %1,5), VSP yetmezliği %9,2 (erkek %9, kadın %9,1), pelvik venöz yetmezliği %3,4 (erkek %1,7, kadın %4,4) olarak saptanmıştır (Tablo 4.4.). Bu sonuçlar yüzeyel venöz sistem incelemesinin önemini ortaya koymaktadır.
Çalışmamızın sonuçlarının tümü istatiksel olarak incelenmiştir. Alt ekstremite venöz yetmezliğine yönelik belirli bir istatistik çalışması daha önce yapılmamıştır. DVY’liği olan hastalarda SFJ, VSM ve VSP yetmezliği görülme sıklığı yüksek bulunduğu için DVY’liğin posttrombotik olup olmadığının açıklığa kavuşturulması ayrı bir önem taşımaktadır. Posttrombotik sendroma bağlı ortaya çıkan sekonder VV’lerin endovenöz veya cerrahi tedavisi kontraendikedir. SFJ yetmezliği ile VSM düzeyi yetmezliğin, SPJ yetmezliği ile VSP yetmezliğinin, kominikan ven yetmezliği ile VSM ve VSP yetmezliğin birliktelik sıklığı, tetkik eden hekimi yetmezlik seviyelerini belirlemede uyarıcı olmalıdır. Yüzeyel venöz sistem yetmezliğine artan ilginin doğurduğu ilk çalışmalar, daha önce bahsedildiği endovenöz müdahale yapılmak istenen hastalara ait olan tedavi çalışmaları veya genel prevalans çalışmalarıdır. Çalışmamızda yer alan yüzeyel venöz sistem ile ilgili ayrıntılı bilgiler ile varis şikayeti olan hastalarda yapılan sistem segmentlerine dayalı Doppler US tetkiki sonuçları tanı aşamasında bize yol gösterici olacaktır. Venöz yetmezlik ön tanısı alan hastaların, yapmış olduğumuz çalışma sonuçlarında ortaya çıkan prevalans değerleri, yetmezlik bulgularının segmentlere göre dağılımı ve istatistiki ilişkileri, tetkiki yapacak hekimleri aydınlatıcı, uyarıcı ve daha sonraki çalışmalara da ışık tutacak niteliktedir.

KAYNAKLAR
1. Scurr JH, Tibbs DJ. Varicose veins and venous disorders. In: Tibbs DJ (ed) Varicose veins, Venous disorders, and lymphatic problems in the lower limbs. Oxford University Press, Oxford, 1997; 3-20.
2. Sumner DS. The hemodynamics and pathophysiology of venous diseases. Vascular surgery. Philadelphia: WB Saunders 1977: 147-61.
3. Guidelines fort he diagnosis and treatment of chronic venous disorders; International Angiology; 2005; 24, 2; Health & Medical Complete; 111.
4. Cina A, Pedicelli A. Color-Doppler Sonography in Chronic Venous Insufficiency: What the Radiologist Should Know, Curr Probl Diagn Radiol 2005.
5. Ann R Coll Surg Engl. 1996; 78(6): 490-3.
6. Dixon PM. Duplex ultrasound in the pre-operative assessment of varicose veins. Australas Radiol 1996; 40(4): 416-421.
7. Yılmaz S, Yeni tedaviler ışığında alt ekstremite yüzeyel venöz Doppler US incelemesi, Türkrad 2007; 177-184.
8. Thorisson HM, Pollak JS, Scoutt L. The role of ultrasound in the diagnosis and treatment of chronic venous insufficiency. Ultrasound Quarterly 2007; 23: 137-150.
9. Min RJ, Khilnani NM, Golia P. Duplex Ultrasound Evaluation of Lower Extremity Venous Insufficiency, J Vasc Interv Radiol 2003; 14: 1233–1241.
10. Varicose Veins, Venous Disorders, and Lymphatic Problems in the Lower Limbs DJ Tibbs, D Sabiston, P Mortimer, M Davis, J Scurr - 1997 - Oxford University Press, USA.
11. Allegra C, Carlizza A. Oedema in chronic venous insufficiency: Pathophysiology and investication, Phlebology, 2000.
12. Tibbs DJ, Sabiston D, Mortimer P, Davis M, Scurr J. Varicose Veins, Venous Disorders, and Lymphatic Problems in the Lower Limbs, 1997 - Oxford University Press, USA.
13. Sobaszek A, Frimat P, Tiberguent A, Domont A, Chevalier H & Catilina P. Venous insufficiency of the lower limbs and working conditions. Phlebology 1998; 13: 133-141.
14. Bradbury A, Evans C, Allan P, Lee AJ, Ruckley CV, Fowkes FG. What are the symptoms of varicose veins? Edinburgh vein study cross sectional population survey. Bmj 1999; 318 (7180): 353-356.
15. Giuliano A The Fundamentals Of Phlebology: Venous Disease for Clinicians.
16. Campbell WB, Decaluwe H, MacIntyre J, Thompson JF, Cowan AR. Most patents with varicose veins have fears or concerns about the future, in addition to their presenting symptoms. Eur J Vasc Endovasc Surg 2006; 31: 332-4.
17. Sindel T, Apaydın A, Söke B, Lüleci E. Derin ven trombozu tanısında ultrasonografinin değeri, Radyoloji ve Tıbbi Görüntüleme Dergisi, 1992, 2: 95-99.
18. Lewis BD. Diagnosis of Acute Deep Venous Thrombosis ofthe Lower Extremities: Prospective Evaluation of Color Doppler Flow Imaging versus Venography, Radiology 1994; 192: 651-655.
19. Evans CJ, Fowkes FG, Hajivassiliou CA, Harper DR & Ruckley V. Epidemiology ofvaricose veins. A review. Int Angiol 1994; 13(3): 263-270.
20. Lee AJ, Evans CJ, Allan PL, Ruckley CV, Fowkes GFR. Lifestyle factors and the risk of varicose veins. J Clin Epidemiol 2003; 56: 171-9.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Varis Şikayeti Olan Hastalarda Doppler Us ile Saptanan Venöz Yetmezlik Paternleri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Özhan ÖZGÜR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Özhan ÖZGÜR'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Özhan ÖZGÜR Fotoğraf
Dr.Özhan ÖZGÜR
Antalya
Doktor "Radyoloji - Röntgen"
TavsiyeEdiyorum.com Üyesiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dr.Özhan ÖZGÜR'ün Makaleleri
► Venöz Tromboemboli Prof.Dr.İsmail SAVAŞ
► Varis Hastalığı Dr.Mustafa KÖSEAHMETOĞLU
► Lazerle Varis Tedavisi Prof.Dr.Levent OĞUZKURT
► Varis Hastalığı ve Tedavisi Prof.Dr.Levent OĞUZKURT
► Lazerle Varis Tedavisi Prof.Op.Dr. Neyyir Tuncay EREN
► Varis ve Modern Skleroterapi Op.Dr.Barış ZAMANDAR
► Varis Hakkında Merak Edilen Herşey Prof.Op.Dr. Neyyir Tuncay EREN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Varis Şikayeti Olan Hastalarda Doppler Us ile Saptanan Venöz Yetmezlik Paternleri' başlığıyla benzeşen toplam 71 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
--
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


18:07
Top