2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Akıllı Telefon/Tablet ve Tv Kullanımı ‘sağlıklı Ebeveynliği’ Engelliyor mu?
MAKALE #17125 © Yazan Uzm.Psk.Gizem ÇEVİKER | Yayın Eylül 2016 | 3,020 Okuyucu
Hemen hemen her gün yeni bir oyun, yeni bir çizgi film ya da yeni bir akıllı telefon gündeme oturuyor ve peşinden geniş bir yaş aralığında yayılan kitleler sürükleniyor. Bu yaş aralığında da yine ve yeniden maalesef ki en hassas grup çocuklar. Hızla ilerleyen teknolojinin etkisi olarak telefon, tablet ve bunun gibi teknoloji aletlerinin kullanım oranının artmasıyla birlikte; çocuk ve aile psikologlarının güncel araştırma konularından bir tanesi de ‘ebeveynlerin akıllı telefon kullanımının çocuklar üzerindeki etkisi’…
Çocukların tablet, bilgisayar ve telefonu aşırı kullanımını başka bir yazıya bırakırsak (sitede konuyla ilgili artılarını ve eksilerini değerlendirdiğim geniş çaplı yazımı bulabilirsiniz), üzerinde durulması gereken bir diğer konunun da annenin, babanın ya da temel bakım veren kim ise onun özellikle çocuklarıyla aynı ortamdayken akıllı telefon kullanımını aşırı yapması olduğunu düşünüyorum.
Son yıllarda çok sık karşılaşılan manzaralardan; çocuğun bir şey göstermeye çalışırken, anne/babanın o sırada telefonla uğraşması ve dolayısıyla ilgilenememesi… Akşam evde otururken çocuğun yerde oyunla baş başa bırakılması ve akıllı telefonla meşgul olunması… Ya da tam tersi (muhtelemen bu zincir bir yerde tersine de işlemeye başladığı için) çocukların bu tip aletlerin başında gün içerisinde ciddi saatler süren meşgaleleri…
Boston Medya & Çocuk Sağlığı Merkezinin kurucusu ve yöneticisi Dr. Michael Rich’e göre akıllı telefonların her tarafa yayılma durumu günümüz ebeveynlerinin önemli ölçüde dikkatini dağıtan ve dolayısıyla sağlıklı ebeveynlik sistemi geliştirmelerini engelleyebilen bir unsur. Yapılan bir araştırmaya göre; anne/babaların %74’ü çocukları oyun oynarken akıllı telefondan dolayı dikkatleri dağılıyor
Amerikan Pediatri Akademisi 2 yaş öncesi çocukların kesinlikle hiçbir koşulda televizyona ya da benzeri akıllı telefon-çizgi film-tablet gibi teknolojik aletlere maruz kalmamalarını, 2 yaş üstündeki çocukların ise sağlıklı ve uygun bir programlama ile günde en fazla 1-2 saat maruz kalmalarını öneriyor.
2 yaşın birçok alanda olduğu gibi bu konuda da kritik bir dönemeç olması tesadüf değil elbette. Bebeğinizin ilk 2 yılı beyin gelişimi ve buna bağlı zihinsel süreçlerin şekillenmeye başlaması için oldukça kritik bir zaman. Televizyon, tablet, akıllı telefon gibi elektronik medya aletleri bebeğin etrafındaki çeşitli uyaranları izlemesine, keşfetmesine, araştırmasına, sağlıklı bir fiziksel ve sosyal gelişim için gerekli olan ‘insanlarla etkileşim’ haline geçmesine engel teşkil etmektedir.
Akıllı teknolojik aletler elbette ki 2 yaş sonrasında faydalı bir araç olarak da kullanılabilir (yaşa uygun eğitici ve öğretici yayınlar, oyunlar, çizgi filmler gibi). Fakat bunun yanında araştırmalara göre çocukların denetim olmadan bu tip aletlere maruz kalmasının bazı negatif durumları doğurduğu tespit edilmiştir. Örneğin;
• Günde 4 saat ve daha fazla teknolojik aletlere bu şekilde maruz kalan çocuklarda obezite daha sık görülür. Televizyon,tablet ya da akıllı telefon karşısında yemek yemek ve abur cubur yemek fiziksel sağlığın da negatif etkilenmesi durumunu beraberinde getiriyor.
• Akıllı telefonlarda, sosyal medyada, televizyonda fiziksel ya da psikolojik şiddet (bağırma-aşağılayıcı sözcükler…) içeren görüntü ve sese maruz kalan çocuklar agresif tutum ve davranış göstermeye, etrafındaki kişilere karşı kaygı ve endişe geliştirmeye daha meyillidir. Çocuklar görüntülerdeki karakterlere özenerek onların davranış formunu taklit etmeye ve bunu alışkanlık haline getirmeye meyledebilir
Peki, Akıllı telefon kullanımı çocukları tam olarak nasıl etkiliyor?
Çocuklar anne babalarının ilgilerini çekmek, onları referans almak ve onlardan takdir almak isterler; bu onların gelişim süreçleri için oldukça önemlidir. Akıllı telefonların aşırı kullanımı sonucu:
Çocuklar anne/babalarının dikkatini çekebilmek için ‘akıllı telefon’la rekabet haline girebiliyor ve bu rekabet uzun vadede çocukların da telefon ve diğer teknoloji aletlerini aşırı kullanımıyla sonuçlanabiliyor.
Bununla bağlantılı olarak akıllı telefonun ebeveynler tarafından aşırı kullanımı çocukların sosyal gelişimine zarar verebiliyor; ebeveynlerinin yüz yüze iletişimden daha çok akıllı telefon ve benzeri aletlerle çokça zaman geçirdiğini gözlemleyen ve rol model alan çocuklar; sosyalleşme becerisini bu temeller üzerine yapılandırıyor.
Yine, anne/babaların akıllı telefonları aşırı kullanımı, çocuklarda yemek zamanlarında uygunsuz davranışları (yemeğe oturmama, yemek yerken etrafa zarar verme…) tetikleyebiliyor.
Aşırı telefon kullanan ebeveynler çoğunlukla çocuklarına daha sert tonlarda veya fiziksel reaksiyon gösterebiliyor ve bu da çocuğun davranış problemleri geliştirmesini tetikleyebiliyor.
Teknolojik aletleri aşırı kullanan ebeveynlerin çocuklarının duygusal gelişimi ve duygusal reaksiyonları da uzun vadede bu durumdan etkileniyor.
Yine bu durum; aile içi iletişimi ve etkileşimi ciddi oranda etkilediği için aile içi problemlerin oluşumunu ve bireylerin anlaşılamama hissiyatını arttırabiliyor.
NE YAPILABİLİR?
• Telefon/teknolojik alet kullanımlarınızı limitleyebilir ve bu kullanımı çocuklarınız etrafta olmadığı zamanlara yayabilirsiniz (örneğin çocuklarınızdan 30 dakika erken kalkarak e-maillerinize bakabilirsiniz)
• Ortak geçirilen zamanlar içerisinde teknolojik aletlere yer verilmeyebilirsiniz (yemek zamanlarında, uyku zamanlarında, araç sürerken…) Bu sistem; aile içi iletişim için fırsat yaratacağından ortak geçirilen zamanınızı daha kaliteli hale getirecektir.
• Televizyonunu ve interneti çocuğunuzun odasından ve kendi yatak odanızdan uzak tutun! Ortak alanınızda, çocuğunuzu televizyon izlerken gözlemleyebileceğiniz bir yerde olabilir.
• Yemek yeme zamanınızı ve televizyon/tablet/telefon zamanınızı birbirinden ayırın. Televizyon karşısında yemek yeme alışkanlığı geliştirmesini; çocuğunuzun peşinde kaşıkla koşturarak ya da TV karşısına ona sofra hazırlayarak desteklemeyin.
• Çocuğunuza televizyon karşısında ödev yapması için müsaade etmeyin.
• Yaşına uygun olmayan programları/filmleri lütfen kesinlikle izletmeyin. Gerekirse çocuğunuza izletmeden önce siz izleyip programın uygunluğunu teyit edin.
• Televizyon izleme saatlerini bir ‘aile zamanı’ aktivitesine çevirin. Birlikte izleyin ve ‘ne gördüğü, gördüğünü nasıl algıladığı’ üzerine sohbet edin. Bunu bir takvime oturtarak hem sizin hem de çocuğunuzun uymasını sağlayın.
• Ve her şeyden de önce… ÇOCULARINIZA ÖRNEK OLUN! Saatlerce televizyon başında oturup program izleyen ve hiç sohbet etmeyen bir ana-baba modeli olarak çocuğunuza ‘hadi kapa televizyonu, ders çalış’ demeniz pek de inandırıcı olmayacaktır. Kendi televizyon zamanınızı da limitleyin ve yerine kitap okumak gibi başka bir aktivite koyun.
Uzman Psikolog Gizem Çeviker
(Kaynak : Radesky, J. S., Kistin, C. J., Zuckerman, B., Nitzberg, K., Gross, J., Kaplan-Sanoff, M., Augustyn, M., Silverstein, M. (2014). Patterns of mobile device use by caregivers and children during meals in fast food restaurants. Pediatrics, 133(4), 843–849; www.apa.org.;



Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Akıllı Telefon/Tablet ve Tv Kullanımı ‘sağlıklı Ebeveynliği’ Engelliyor mu?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Gizem ÇEVİKER'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Gizem ÇEVİKER'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Gizem ÇEVİKER Fotoğraf
Uzm.Psk.Gizem ÇEVİKER
Eskişehir (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi18 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Gizem ÇEVİKER'in Makaleleri
► Ön Sevişme Erken Boşalmayı Engelliyor Dr.Psk.Dnş.Ayavar Cem KEÇE
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Akıllı Telefon/Tablet ve Tv Kullanımı ‘sağlıklı Ebeveynliği’ Engelliyor mu?' başlığıyla benzeşen toplam 65 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► 'yetişkincilik' Nisan 2016
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


18:27
Top