2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Ergoterapi: Geleceğin Mesleği Olabilecek Bir Meslek Terapisi
MAKALE #17181 © Yazan Dr.Onur Okan DEMİRCİ | Yayın Eylül 2016 | 6,652 Okuyucu
Ergoterapi: Geleceğin Mesleği Olabilecek Bir Meslek Terapisi

Onur Okan Demirci1
1Yrd. Doç. Dr., Gelişim Üniversitesi, İstanbul

Ergoterapinin Tanımı
Ergo kelimesi Yunanca kökenli olup ‘iş’ anlamına gelmektedir. Ergoterapi (occupational therapy), ruhsal veya fiziksel engeli bulunan bireyleri duruma yönelik aktivitelerle yeniden topluma kazandırmak amacıyla uygulanan bir yöntemdir. Ergoterapist ise bu yöntemleri uygulayan uzman kişilere verilen bir ünvandır. Ergoterapistler gerek bireysel gerekse grup halinde tıbbi, sosyal, davranışsal ve psikolojik olarak destek sağlarlar. Bu sağlık alanı ruhsal ve fiziksel olarak kısıtlılıklara sahip olan tüm bireyleri kapsamaktadır. Ergoterapistin temel görevi kişinin engeline yönelik yöntem ve gereçleri tespit etmek ve kişiye bunları nasıl kullanacağını öğretmektir. Kişinin topluma yeniden adaptasyonunu sağlamaya çalışır. Yapılan uygulamaları değerlendirir ve günlük faaliyetleri sürdürür. Ergoterapi, bünyesinde sanat, müzik, resim, el işi, fiziksel aktiviteler, motor-fonksiyon terapisi, duyumsal algı sağlama egzersizleri, yaşamı idame ettirebilme egzersizleri gibi bir çok etkinliği barındırmaktadır. Ergoterapinin çalışma alanları içinde psikiyatri, nöroloji, ortopedi, romatoloji, pediatri, geriatri, onkoloji, cerrahi bilimler gibi bilim dalları yer almaktadır.

Ergoterapinin Tarihçesi
Bir çok insan ergoterapiyi yeni bir sağlık alanı olarak düşünebilir fakat tarihi oldukça eskidir. M.S. 4. yy. da Bergamada Asklepios (Yunan mitolojisinde tıp ve sağlık tanrısı) tapınağında şifalı su, çamur banyoları, spor ve tiyatro etkinliklerinin engelli kişilerin rehabilitasyonunda kullanıldığı bilinmektedir. Modern zamanlara doğru ergoterapi ABD’ de bir akım olarak başlayıp daha sonra Avrupa’ ya yayılmıştır. 1700’ lü yıllarda aydınlanma çağı boyunca ergoterapi gün yüzüne çıkmaya başlamıştır. Bu dönemde ruhsal hastalıklar için önemli fikirler ortaya atılmıştır. Bu döneme kadar zihinsel hastalıklara sahip insanlar toplum için tehlikeli olarak kabul ediliyor ve kapalı alanlarda tutuluyor ya da öldürülüyorlardı. Bir Fransız bilgini olan Philipe Pinel ve İngiliz din adamı William Tuke, bu inanışları değiştirmek adına toplumsal bir adım attılar. 1973 yılında Pinel daha sonra ‘moral tedavisi ve uğraşı’ olarak adlandırılacak olan yaklaşımın temellerini attı. Pinele göre moral tedavisi bir kişinin duygularını iyileştirmek anlamına geliyordu. Daha sonra bu tedaviyi ‘Zamanın, enerjinin, ilginin ve dikkatin yönetimi engelli bireyin rehabilitasyonunun temelidir ’ şeklinde tanımladı. Böylece ruhsal sorunların tedavisinde temel olarak günlük aktivitelerin düzenlenmesine odaklanıldı. Pinel; müzik, fiziksel egzersiz ve çalışmanın engelli kişilerin günlük tedavisinde kullanılması gerektiğini destekledi. Aynı dönemlerde Tuke, toplumu ruhsal hastalıkların tedavisi konusunda bilgilendirmeye çalışıyordu. Tuke da moral tedavisini destekleyen görüşler öne sürdü. Bu kişileri saygınlık ve kibarlıkla tedavi etmek gerektiğini savundu. Tuke, din ve amaçlı aktivitelerin ruhsal hastalıkları iyileştirebileceğini söylüyordu. Bu amaçla İngiltere’ de bir rehabilitasyon merkezi kurdu. Hastaları bir takım işlere ve eğlencelere adapte ederek rehabilitasyonlarını sağladı. 1840-1860 yılları arası ABD hastanelerinde moral tedavisi ve uğraşı altın çağını yaşıyordu. Bu dönemde sanat ve el uğraşları önem kazanmaya başladı ve tedavide kullanılmaya başlandı. Ne yazık ki 19. yy. boyunca sivil savaş döneminde ABD’ de moral tedavisi önemini yitirdi. 1900’ lerin erken dönemlerinde Susan Tracy isimli bir hemşire uğraşı tedavisini ruhsal hastalıklarda yeniden uygulamaya başladı. Bu girişimleri sonunda ‘uğraşı hemşireliği (occupational nurse)’ sıfatını dünyaya kazandırmış oldu. 1914 yılında kendisi aynı zamanda fiziksel engelli bir mimar olan George Edward Barton, bir hekim olan William Rush Dunton Jr. ile birlikte uğraşı terapisi ile ilgili bir dernek kurma girişimlerine başladılar. 15 mart 1917 de uğraşı terapisi ile ilgili ‘the National Society for the Promotion of Occupational Therapy (NSPOT)’ topluluğu kuruldu. Ünlü bir psikiyatrist olan Adolph Meyer’ de bu topluluğun bir üyesiydi. 1930’ lara kadar bu topluluk giderek zenginleşti ta ki büyük buhran döneminde önemini yitirene kadar. Bu dönemden sonra ergoterapi ile ilgili yapılan araştırmalar özellikle bilimsel yaklaşımlar içeriyordu. Daha sonra bu topluluk ‘American Occupational Therapy Association (AOTA)’ adını aldı. Büyük buhran dönemini takip eden yıllarda ekonomik sıkıntılar nedeni ile bu alanda terapist bulmakta zorlanılıyordu. Daha sonra 2. dünya savaşının patlak vermesi ile bu alan kaybolmuş görünse de savaş bitimini takip eden yıllarda savaşın yaralarını sarmak adına tekrar önem kazanmaya başladı. Savaş sonrası evine dönen çok sayıda fiziksel ve ruhsal sıkıntılar yaşayan askerler nedeni ile çok sayıda ergoterapiste ihtiyaç duyuldu.1960’ lara kadar rehabilitasyon hareketi yüksek bir ivme kazandı. Bu noktadan sonra ergoterapistler sadece ruhsal değil fiziksel sıkıntıları iyileştirmek adına da çalışmalar yapmaya başladılar. Bu dönemde ergoterapistler ‘modern tıbbın mücizeleri’ olarak adlandırıldılar. Bu alanda ilk akademik yayın organı olan ‘Occupational Therapy and Rehabilitation and the first major textbook, Willard & Spackman's Principles of Occupational Therapy’ dergisi 1947 yılında ilk basımını gerçekleştirdi. 1956 yılında ‘the Certified Occupational Therapy Assistant (COTA)’ adı ile ergoterapist yetiştiren ilk bölüm açıldı. 1960’ lardan sonra ergoterapistler pediatrik ve gelişimsel engelli hastalar ile de çalışmaya başladılar. 1965 yılında ABD’ de ergoterapi sağlık sigortası kapsamına girdi, 1975 yılında rehabilitasyon hizmeti olarak üniversitelerde bölüm olarak okutulmaya başlandı. 1990’ lardan sonra ergoterapinin hedefleri kişiyi gelecekte oluşabilecek hasarlardan koruma, kalite ve bağımsızlığını kazanma olarak belirlendi. Türkiye’ de ergoterapi henüz yeni tanınmaya başlayan bir meslek alanı olmakla birlikte ergoterapi derneği ülkemizde 2005 yılında kurulmuştur.

Ergoterapinin Hedefleri
• Kişinin ev ve iş yaşamında gelişme sağlamak
• Kişinin bağımsız yaşamını sürdürmesine yönelik becerilerini geliştirmek
• Kişinin iletişim becerilerini geliştirmek

Türkiye’ de Ergoterapist Kimdir?
22 Mayıs 2014 tarihli 29007 no’ lu Resmi Gazete’ de yayımlanan ‘Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik’ e göre ülkemizde ergoterapistin görev tanımı şu şekilde verilmiştir:
• Toplumdan dışlanmış olan bireylerin yeniden topluma kazandırılması için gerekli değerlendirmeleri ve rehabilitasyon işlemlerini yürütür.
• Günlük yaşamda bağımsızlığı sağlamak adına gerekli yöntem, araç ve gereçleri belirleyerek kullanımlarını öğretir.
• Engelli bireylerin fiziksel veya zihinsel engeli sonucunda oluşan kısıtlılıklarını değerlendirir, günlük faaliyetlerini ve işlerini sürdürebilmesini sağlayacak uygulamalar yapar.
• Engelli bireylerin ev, iş ve okul ortamlarında işlevselliğini değerlendirerek performansını en üst seviyeye çıkarmak ve çevreye uyumunu sağlamak için önerilerde bulunur.
• Engelli bireylerin fiziksel, duygusal, psikososyal ve gelişimsel yeterliliklerini uygun ölçüm ve test yöntemlerini kullanarak değerlendirir.
• Bireysel veya grup olarak mesleki, eğitimsel, sosyal ve sanatsal aktivitelerin kullanımı ile ilgili rehabilitasyon programları yapar ve uygular.
• Engelli bireylerin topluma katılımını etkileyen kişisel ve çevresel faktörleri değerlendirir.
• Duyu-algı-motor bütünleşme eğitimini sağlar ve bu alanda iş uğraşı terapisi uygular.

Ergoterapi Modelleri
• Ergoterapi müdahale süreci modeli (OTIPM)
• Uğraşı performans süreci modeli (OPPM)
• İnsan uğraşı modeli (MOHO)
• Kanada uğraşı performası ve katılımı modeli (CMOP-E)
• Avusturalya uğraşı performansı modeli (OPM-A)
• Kawa (River) modeli
• Fonksiyonel grup modeli
• Fonksiyonel bilgi işleme modeli
• Biyomekanik kaynak çerçevesi modeli
• Rehabilitasyon modeli
• Nörofonksiyonel model
• Bilişsel yetersizlik modeli
• Dinamik sistem modeli
• Duyusal bütünleşme modeli
• Yaşam tarzı performansı modeli
• Hasta odaklı kaynak çerçevesi modeli
• Bilişsel davranışçı kaynak çerçevesi modeli
• Psikodinamik kaynak çerçevesi modeli
• İnsan performansının doğası modeli
• İyileşme ve kendi kendine yönetim modeli
• Transaksiyonel model (Curtin katılım modeli, yaşam tarzı ağacı modeli, Mahidol klinik sistem modeli)

Ergoterapi ile İlgili Yapılan Bilimsel Çalışmalardan Örnekler
• Yoğun bakım ünitesinde mekanik ventilatöre bağlı hastalarda yapılan bir çalışmada ergoterapinin etkinliği araştırılmış ve sonuç olarak ergoterapi uygulanan hastalarda daha hızlı ve iyi fonksiyon kazanımı, kısa deliryum süresi ve daha az mekanik venlilatöre bağlı kalma süresi tespit edilmiştir (Schweickert ve ark. 2009).
• 60 yaş üzeri bağımsız yaşayan kişilerde yapılan bir çalışmada ergoterapi uygulanan grupta sağlık, işlevsellik ve yaşam kalitesi ölçümleri, ergoterapi uygulanmayan gruba kıyasla istatiktiksel olarak daha iyi bulunmuştur (Clark ve ark. 1997).
• Dirençli şizofreni hastalarında ayaktan uygulanan ergoterapi sonuçları ile ilgili bir çalışmada anlamlı derecede psikososyal ve beceri gelişimi sağlanmıştır (Liberman ve ark. 1998).
• Demans hastalarında ve onların bakımını üstlenen kişilerde uygulanan ergoterapi sonuçları ile ilgili yapılan bir çalışmada hastaların günlük performanslarında artış ve bakım verenlerin iş yükünde azalma saptanmıştır (Graff ve ark. 2006).
• Parkinson hastalarında uygulanan ergoterapi sonuçları ile ilgili yapılan bir randomize kontrollü çalışmada hastaların günlük bağımsız aktivelerinde iyileşme saptanmıştır (Sturkenboom ve ark. 2014).
• Stroke (inme) geçiren hastalarda uygulanan ergoterapi sonuçları ile ilgili bir çalışmada ergoterapinin etkili olduğu sonucu bulunmuştur (Wooster ve ark. 2015).
• 0-6 yaş arası gelişimsel bozukluğu olan çocuklarda ergoterapinin etkinliğinin araştırıldığı bir çalışmada ergoterapinin özellikle oyun desteği, günlük yaşam aktivitelerinin sürdürülmesi, iletişim, kaba ve ince motor hareketlerde etkili olabileceği öne sürülmüştür (Dall’Alba ve ark. 2014).
• 70 yıllık süreçte otizmli bireylerde uygulanan ergoterapi çalışmalarının ele alındığı bir derlemede, ergoterapinin etkin olabileceği öne sürülmüştür (Bagatell ve ark. 2015).
• Çok düşük doğum ağırlıklı çocuklarda ergoterapinin okul öncesi motor fonksiyonlarda etkinliğinin araştırıldığı bir çalışmada ergoterapi etkin bulunmuştur (Watkins ve ark. 2014).
• Otizmli çocukların annelerinde uygulanan ergoterapi etkinliğinin araştırıldığı bir çalışmada farkındalığın ve özyeterliliğin de dahil olduğu olumlu sonuçlar alınmıştır (Foster ve ark. 2013).
• Akut akciğer hasarı bulunan yoğun bakımda yatan hastalarda ergoterapinin etkinliğinin araştırıldığı bir çalışmada, erken dönemde uygulanan ergoterapinin organ yetmezliği, hemodiyaliz, kanama ve sedasyon risklerini azalttığı bulunmuştur (Dinglas ve ark. 2013).
• Serebral palsili çocukların aileleri ile yapılmış olan 13 adet ergoterapi makalesinin derleme olarak sunulduğu bir çalışmada ergoterapinin üstünlüğü gözler önüne serilmiştir (Kruijsen‐Terpstra ve ark. 2014).
• Multipl Sklerozu (MS) bulunan hastalarda ergoterapinin etkinliğinin araştırıldığı Türkiye kökenli bir araştırmada, ergoterapinin rehabilitasyon programında MS’ in her 3 tipi içinde oldukça etkili olduğu bulunmuştur (Tarakçı ve Uyanık 2012).

Ergoterapinin Çalışma Alanları ve İş İmkanları
Ergoterapistlerin çalışma alanları başlıca olarak hastaneler, özel dal merkezleri, terapi merkezleri, özel okullar, bakım merkezleri, ev hizmetleri olarak sayılabilir. ABD’ de 2012 yılına ait veriler eşliğinde, çalışan 113.200 ergoterapistin çalışma alanlarına aşağıdaki tablodan göz atabiliriz;

Tablo. 2012 yılı ABD verileri
Ergoterapistlerin çalışma alanları Dağılım oranları Yıllık gelir
Hastaneler (Kamu, yerel, özel) %28 $75.140
Özel dal merkezleri %22 $77.430
Okullar (Kamu, özel) %12 $66.610
Bakım merkezleri %9 $83.430
Ev hizmetleri %9 $82.310
Diğer %18 - %20 $50.500 - $107.070


ABD’ de ergoterapi en iyi sağlık meslekleri arasında 17. sırada yer alırken, tüm meslekler içinde en iyi meslekler sıralamasında 23. sırada yer almaktadır. En az stresli meslekler arasında yer alan ergoterapistlik, geleceğin meslekleri arasında ilk sıralarda gösterilmektedir.
Günümüzde dünyada bir çok alanda çalışan ergoterapistler bulunmakta iken ne yazık ki ülkemizde bu sayı çok kısıtlıdır. Bu anlamda ergoterapi, yakın gelecekte Türkiye’ de önemli bir iş alanı olacak gibi görünmektedir


Kaynaklar
1- Schweickert, William D., et al. "Early physical and occupational therapy in mechanically ventilated, critically ill patients: a randomised controlled trial." Lancet (London, England) 373.9678 (2009): 1874-1882.
2- Clark, Florence, et al. "Occupational therapy for independent-living older adults: A randomized controlled trial." Jama 278.16 (1997): 1321-1326.
3- Liberman, Robert Paul, et al. "Skills training versus psychosocial occupational therapy for persons with persistent schizophrenia." American Journal of Psychiatry (1998).
4- Graff, Maud JL, et al. "Community based occupational therapy for patients with dementia and their care givers: randomised controlled trial." Bmj 333.7580 (2006): 1196.
5- Sturkenboom, Ingrid HWM, et al. "Efficacy of occupational therapy for patients with Parkinson's disease: a randomised controlled trial." The Lancet Neurology 13.6 (2014): 557-566.
6- Wooster, Donna, et al. "Effectiveness of Mirror Therapy on Function for Chronic Stroke Patients." American Journal of Occupational Therapy 69.Suppl. 1 (2015): 6911520077p1-6911520077p1.
7- Dall'Alba, Lucy, et al. "Early Intervention in Children (0–6 Years) with a Rare Developmental Disability: The Occupational Therapy Role." Hong Kong Journal of Occupational Therapy 24.2 (2014): 72-80.
8- Bagatell, Nancy, and Ashley Mason. "Occupational Therapy and Autism Spectrum Disorder: A Scoping Review of 70 Years of Literature." American Journal of Occupational Therapy 69.Suppl. 1 (2015): 6911505017p1-6911505017p1.
9- Watkins, Stephanie, et al. "Preschool motor skills following physical and occupational therapy services among non-disabled very low birth weight children." Maternal and child health journal 18.4 (2014): 821-828.
10- Foster, Lauren, Winnie Dunn, and Lisa Mische Lawson. "Coaching mothers of children with autism: a qualitative study for occupational therapy practice." Physical & occupational therapy in pediatrics 33.2 (2013): 253-263.
11- Dinglas, Victor D., et al. "Occupational therapy for patients with acute lung injury: factors associated with time to first intervention in the intensive care unit." American Journal of Occupational Therapy 67.3 (2013): 355-362.
12- Kruijsen‐Terpstra, A. J. A., et al. "Parents’ experiences with physical and occupational therapy for their young child with cerebral palsy: a mixed studies review." Child: care, health and development 40.6 (2014): 787-796.
13- TARAKCI, Ela, and Mine UYANIK. "Multipl Sklerozun Farklı Tiplerinde Ergoterapinin Etkinliğinin Karşılaştırılması." Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences 32.2 (2012): 316-323.
14- Creek, Jennifer, and Lesley Lougher. Occupational therapy and mental health. Elsevier Health Sciences, 2011.
15- Prof. Dr. Sevda ASQAROVA "Music Therapy in NeuroScience" Pinnacle Medicine & Medical Sciences ISSN: 2360-9516, Vol. 2 (6), 2015, Article ID pmms_202, 750-757, 2015.
16- Prof. Dr. ASQAROVA "Occupational Therapy and Creative Arts Therapy" Pinnacle Medicine & Medical Sciences ISSN: 2360-9516, Vol. 2 (8), 2015, Article ID pmms_215, 819-822, 2015.
17- Bureau of Labor Statistics, U.S. Department of Labor.
18- http://money.usnews.com/careers/best-jobs/occupational-therapist
19- https://en.wikipedia.org/wiki/Occupational_therapy#Work_and_industry
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Ergoterapi: Geleceğin Mesleği Olabilecek Bir Meslek Terapisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Onur Okan DEMİRCİ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Onur Okan DEMİRCİ'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Onur Okan DEMİRCİ Fotoğraf
Dr.Onur Okan DEMİRCİ
İstanbul
Doktor "Ruh sağlığı ve hastalıkları - Psikiyatri"
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi2 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dr.Onur Okan DEMİRCİ'nin Yazıları
► Meslek Seçimi Doç.Dr.Murat Eren ÖZEN
► Grup Terapisi Dr.İbrahim SÖYLEMEZ
► Evlilik Terapisi Dr.Yeşim GÜNDÜZ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Ergoterapi: Geleceğin Mesleği Olabilecek Bir Meslek Terapisi' başlığıyla benzeşen toplam 91 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
◊ Depresyon Nedir? Eylül 2016
◊ Panik Atak Nedir? Eylül 2016
◊ Ruhsal Travma Nedir? Eylül 2016
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


18:21
Top