2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Depresyon
MAKALE #17286 © Yazan Uzm.Psk.Ayşe YILMAZ | Yayın Ekim 2016 | 2,858 Okuyucu
Depresyon hem bedeni hem düşünceleri hem de duygu durumu etkileyen bir hastalık halidir. Kişinin yemek yemesinden uyumasına, fiziksel dayanıklılığından sağlıklı düşünebilmesine, hayattan zevk alıp almama durumundan sosyal ilişkilerine kadar her şeyini bozabilir. Depresyonda şiddetli üzüntü, keder, hüzün, karamsarlık, çökkünlük, umutsuzluk, çaresizlik hissi vardır. Kişinin çalışmak, yemek yemek, uyumak gibi günlük hayat etkinlikleri bozulur. Mesleki ve sosyal hayatı etkilenir.
Bir kişinin depresyonda olduğunu söylemek için bu şikayetlerin en az iki haftadır sürüyor olması gerekir.

BELİRTİLERİ

Üzüntü, değersizlik, suçluluk, umutsuzluk, huzursuzluk, çaresizlik, boşluk duygusu hissetme, gerginlik, çabuk sinirlenme, tahammülsüzlük, tükenmişlik
Zihinsel yavaşlama, karar verme güçlüğü, konsantrasyon zorluğu, bellek bozukluğu, unutkanlık Vücudun işlevlerinin azalması, fiziksel yavaşlamalar, enerji kaybı, yorgunluk, cinsel isteksizlik, çökkünlük hali Uykuda bozulmalar, çok uyuma, uyku arasında sık sık uyanma, uykusuzluk çekme ya da az uyuma Yemek yemede bozulmalar, iştahta artış ya da azalma Önceden yapılan işlerden ve aktivitelerden zevk almama, motivasyon kaybı, ilgi kaybı
Sosyal ilişkilerde sorunlar yaşanması, diğer insanlardan uzaklaşma ve yalnız kalma isteği İntihar etmeyi düşünmek ve planlamak

NEDENLERİ

Ruh hali kimyasallarımızı etkileyen birçok etken vardır. En önemlileri genler, geçmiş ve stres faktörlerimizdir. Genetik özellik ve ailede depresyon öyküsü depresyon oluşumunda en önemli faktördür. Depresyona giren kişilerin aile ve akrabalarında depresyon oranı yüksektir. Çocukluk dönemi yoksunlukları, travmaları, ebeveyn kaybı, fiziksel, cinsel veya duygusal istismar da depresyonun en önemli nedenlerindendir. Stresli iş, aile ve hayat koşulları bir başka depresyon sebebidir.
Bazı kişilik özellikleri depresyona daha yatkındır. Mükemmeliyetçi, aşırı duygusal, sıkıntılarını içine atan, kendini ifade edemeyen, sınırlarını koruyamayan kişiler bu gruptadır.
Sosyal desteklerin yetersizliği, yalnızlık
İlişki ve evlilik problemleri, ayrılık, boşanma, sevilen ve bağlanılan kişinin kaybı, ölüm
Ekonomik sorunlar, iflas, işten çıkarılma, işsizlik
Alkol ve uyuşturucu bağımlılığı
Tıbbi hastalıklar, sağlık problemleri ve kronik ağrı
Anksiyete bozuklukları
Daha önce depresyon geçirmiş olma
Yakın zamanda önemli yaşam olayları, stres etkenler
Bazı ilaçlar
Hormonal değişiklikler.

NE YAPILMALI

Depresyonda kişinin algısı ve durumları yorumlama biçimi bozulur. Kişi bilişsel çarpıtmalar kullanır, bilişsel çarpıtmalar hem depresyona hemde depresyondan çıkamamaya nedendir.
Bilişsel çarpıtmalar şunlardır:
1- Hep ya da hiç düşüncesi: Her şeyi siyah ya da beyaz görürsünüz. Eğer performansınız mükemmelin altıysa kendinizi tamamen başarısız bulursunuz.
2- Aşırı genelleme: Tek bir olumsuzluğu hiç bitmeyecek bir başarısızlık demekmiş gibi görürsünüz.
3- Zihinsel filtre: Tek bir olumsuz detayı bulur, onunla uğraşıp durursunuz; gerçeğe bakışınız, bir damla mürekkebin tüm şişedeki suyu bulandırması gibidir.
4- Olumluyu geçersiz kılmak: Olumlu olayların şu ya da bu nedenlerden ‘sayılmaz’ olmasında ısrar edersiniz. Böylece günlük hayatınızla ters düşen bir düşünceye kapılırsınız.
5- Sonuçlara atlama: Vardığınız sonucu destekleyecek kesin kanıtlar olmamasına rağmen olumsuz bir değerlendirme yaparsınız.
a) Akıl okumak: Kendinizce birinin size ters davrandığını düşünür, araştırmaya gerek bile duymazsınız.
b) Falcılık: İşlerin kötü gideceğini öngörür, kehanetinizin bir gerçek olduğuna ikna olursunuz.
6- Aşırı büyütme (felaketleştirme) ya da küçültme: Olayların önemini abartırsınız (beceriksizliğiniz ya da başkasının başarısı gibi) ya da minnacık kalıncaya kadar küçültürsünüz (iyi özellikleriniz ya da başkalarının kusurları gibi). Buna ‘dürbün hilesi’ denir.
7- Duygusal kararlar: Olumsuz hislerinizin aslında gerçeği yansıttığına inanırsınız: Hissediyorum, o halde gerçek olmalı.
8- Meli-malı cümleleri: Kendinizi –meli, -malı’larla motive etmeye çalışırsınız.
9- Etiketleme ve yanlış etiketleme: Aşırı genellemenin uç halidir. Hatanızı tarif etmek yerine, kendinize olumsuz bir etiket yapıştırırsınız: “Ben beceriksizin tekiyim!” Başka birinin hoşunuza gitmeyen davranışı karşısında “Kahrolası iğrenç herif” dersiniz. Yanlış etiketleme bir olayı çok renkli ve duygu yüklü bir dille anlatmayı içerir.
10- Kişiselleştirme: Kendinizi, aslında başlıca sorumlusu olmadığınız olumsuz bir olayın nedeni olarak görürsünüz.

Depresyonda en önemli sorun kişinin olayları yorumlama biçimidir, olayları ve durumları daha farklı nasıl yorumlayabilirim üzerine çalışılmalıdır. Örneğin
Olumsuz düşünmenizi destekleyen kanıtlar nelerdir? bunları nasıl çürütebilirsiniz.
Bu düşünceler sizi nasıl hissettiriyor?
Olaya farklı yönden bakabiliyor musunuz?
Farklı bakış açısı bulmaya çalışıyor musunuz?
Bir arkadaşınız aynı durumda olsaydı ona ne derdiniz?
Olumsuz ruh haline girdiğinizde öncesinde ya da o anda ne düşündüğünü ve nasıl yorumladığınızı bulabilirsiniz.
Çok keskin ve rijit bakışlarınız var mı? Esnetebiliyor musunuz?
Enerjinizi neye veriyorsunuz? Enerji ve yatırımınızı sizi tüketen şeylere yatırıyor musunuz?
Hangi duygu sizi ele geçirmiş durumda? Suçluluk, değersizlik, yetersizlik vs gibi yoğun olumsuz duygularınızı tolere edecek neler yapıyorsunuz? Baş etmek için neler yapıyorsunuz?

Kişinin bilişsel çarpıtmalarını ve bozulan düşünme biçimini tek başına değiştirmesi çok zordur. düşünme biçimini değiştirebilmesi için terapi alması gerekmektedir.
Kişinin kişisel hayatında davranışsal olarak yapabileceği şeyler şunlardır:
• Stres faktörleri azaltılmaya çalışılmalıdır. Stresörler kortizol seviyesini yükseltir, nörotransmitter seviyesini azaltırlar. Serotonini düşürür. Kortizol seviyesi arttıkça ve serotonin düştükçe depresyona girme ihtimali artar.
• Uyku düzeni sağlanmalıdır. Çok uyumakta yetersiz uyumakta depresyonu arttırır. Depresyonun kendisi zaten uyku düzenini bozarken uyku düzeninin bozulması da depresyonu arttırır. Kişi böylece kısırdöngüye girer. Çaba göstererek uyku düzeni sağlanmaya çalışılmalıdır.
• Sağlıklı, dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir. Melisa, papatya, sarı kantaron gibi bitki çayları içilmelidir.
• Sporun, jimnastik yapmanın, dans etmenin ve yürüyüş yapmanın antidepresan etkisi vardır. Depresyonda enerji kaybı olduğu için kişi hareket edemez. Fakat hareket etmeye çalışarak vücuttaki serotonin miktarı yükseltilmiş böylece depresyondan çıkma kolaylaşmış olur.
• Önceden zevk alınan şeyler yapılmalıdır. Depresyondaki kişi motivasyon, ilgi kaybı ve isteksizlik yaşadığı için önceden zevk aldığı şeyleri yapamaz, yapmak istemez. Fakat yapmaya çalıştıkça zevk almaya başlayacaktır.
• Sosyal destek almak, insanlarla ilişki içinde olmak, duygusal paylaşımda bulunmak, yakın ilişki kurmak depresyona iyi gelen şeylerdir. Fakat depresyon kişide sosyal izolasyon oluşturduğu için kişi yalnızlaşmaya meyleder. İçinden gelmese bile sosyal, duygusal ilişki kurmaya çalışmalıdır.
• Hobiler edinilebilir, yeni yerler keşfedilmeye, gezilmeye çalışılabilir. Komedi filmleri, hareketli müzikler dinlenebilir. Müzik eşliğinde dans edilebilir.
Bu saydığım şeyler kendi çabanızla yapabileceğiniz şeyler fakat psikoterapi ve ilaç desteği alarak sizi depresyona iten şeyleri elimine etmiş, kendiniz ve hayatla ilgili algınızı değiştirmiş ve ilaç desteğiyle daha kolay yol almış olursunuz.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Depresyon" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Ayşe YILMAZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Ayşe YILMAZ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Ayşe YILMAZ Fotoğraf
Uzm.Psk.Ayşe YILMAZ
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Uzman Klinik Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi70 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Ayşe YILMAZ'ın Makaleleri
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Depresyon' başlığıyla benzeşen toplam 19 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Aile İçi İletişim Ekim 2016
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


10:16
Top