Nasıl Başarılı Olursunuz?
Nasıl başarılı olunur sorusunu kendine sormayan insan neredeyse yoktur bence. Başarılı insanların kullandıkları bir taktik varsa eminim herkes bunun bilmek ister.**Sihirli bir değnek veya sizi başarıya yürüyen merdiven gibi doğrudan götüren bir araç yok maalesef. Birçok kişinin başarılı olmak için bir sürü taktiği var.
Bu yazıda işe yarayan ve yaramayan bazı taktikleri dilimin döndüğü kadar açıklamaya çalışacağım. İşe yaramayanları kullanıyorsanız bence yol yakınken bırakın, çünkü sizi hep aynı kapıya çıkaracaktır. Bir çark gibi başa döner durursunuz. Eğer biraz işe yarayan taktiğiniz varsa buradaki yöntemleri sisteminize ekleyerek, başarınızı arttırmanız olasıdır. Bu arada başarıdan sadece dersleri anlamak ve sınavda 100 ya da en yüksek not almak anlaşılmasın lütfen. Yaptığınız bir şeyi geliştirebilmeniz, eskisinden daha iyi hale getirebilmenizdir başarı.
O zaman ilk olarak başarıya yüklediğiniz anlamı konuşalım. Başarıya ulaşmanın ilk yolu aslında bu tanımı değiştirmenizden geçiyor. 0-100 arasındaki bir cetvelde sadece bu iki rakam yoktur. Eğer başarıyı 100, biraz bile başarısız olmayı 0 alırsanız hiç ilerleme şansınız olmayacaktır. Doğada hiçbir şey böyle ilerlemez. Doğarsınız ve yavaş yavaş boyunuz uzar. Spora başladınız, yürüyüş bandında yürüye yürüye bacak kaslarınız gelişir. Bir müzik aletini elinize alır almaz çalamazsınız. Basit parçalarından başlar kademe kademe ilerlersiniz. Üniversite, TEOG gibi sınavlara hazırlanırken pratik yaptıkça soru okuma süreniz kısalır ve hata yapma ihtimaliniz azalır.
Bazı insanlar ilk harcadıkları performansla en iyisini yapabilmeyi hedeflerler. Bu bakış size sadece hızlı bir hayal kırıklığı getirir ve hayal kırıklığı da motivasyonu azaltır. Sonunda da ben bu işi başaramıyorum der ve bırakırsınız. Tenis oynamaya başladığınızı hayal edin. Raketinizi aldınız, en iyi hocaya gidiyorsunuz. Her şey çok mükemmel görünüyor. Kendinizi kortlarda hayal ediyorsunuz. İlk derse başladınız ve topları atmayı bırak vuramıyorsunuz bile. Günün sonunda hayal kırıklığı, bu işi yapamayacağım düşünceleri, birkaç kere derse gittikten sonra aksatmalar ve en sonunda da ardiyeye atılmış bir raket.
Başarılı insanlar böyle yapmazlar. Başarının kademeli gerçekleştiğini bilirler.* Bu nedenle uzun süreli hedefleri olsa da bu hedeflerine ulaşmak için kısa vadeli hedefler oluştururlar. Sabrederler, ilk başarısızlıkla yerle bir olmadıkları gibi, ilk başarıyla da havaya girmezler. Bu bir süreçtir ve genel anlamda süreçlerini takip ederler. Peki süreçlerini ve hedeflerini nasıl oluştururlar?
Güzel bir soru. Bunun cevabı biraz kendinizi tanımanızda ve güçlü-zayıf yanlarınızı bilmenizde yatıyor. Başarılı kişiler neyi yapıp neyi yapamadığını bilirler. Tabi bu başkalarının fikirleri ile değil, kendilerini gözlemleyerek, deneyerek ve tanıyarak oluşturdukları bir bilgidir. Örneğin yabancı bir dil öğrenmeye karar verdiniz. Başarılı kişinin taktiği şudur. Bu dili okuyup, yazabilmeyi ve konuşabilmeyi istiyorum. Bunu bir ayda*gerçekleştiremem. Bunu nasıl başarabilirim diye kendine sorarak başlar. Günlük tekrarımı yaparak, her derse gitmeden önce tüm ödevlerimi yaparak, anlamadığım yerleri sorarak veya araştırarak. Bu gayet iyi bir taktik. Peki bunları başarmak için ne kadar çalışmalıyım. Varsayalım günde bir saat çalışmak yeterli. Peki bu çalışmanın içeriğini nasıl oluşturacağım. Örneğin yazarak çalışmak daha iyi öğrenmemi sağlıyor. Tüm bunlara karar verip, düzenli olarak çalıştıktan sonra kendini değerlendirir. Bir ay öncesinden buraya kadar ne kadar geliştim? Diye kendine sorar. Bir ay önce hiçbir şey bilmiyordum ama bir ayın sonunda basit parçaları okur hale geldim. O zaman başarılı gidiyorum. Benim hızım için iyi bir yoldayım. Bu taktik işe yarıyor. *Devam ettirebilirim. Varsayalım ki düşündüğünün altında bir performans sergiledi. O zaman süreci inceler. Planladığı gibi çalışabildi mi? Eğer cevabı evet ise o zaman yabancı dili öğrenebilme hızını değerlendirir. Belki de düşündüğünden daha yavaş öğreniyordur ve daha uzun süreli çalışmaya ihtiyacı vardır.
Gördünüz mü? Hemencecik havlu atmadı. Başarının sırlarından biri bu aslında. Kendinizi iyi tanımak, neyi ne kadar yapabildiğinizi bilmek, bilmiyorsanız da denemek ve başarısızlığı kendinize değil kullandığınız yönteme atfetmek ve de en önemlisi hemen bir deha olmayı beklemeden adım adım ilerlemektir.
Başarılı insanların yaptığı diğer bir yöntemde kendilerine oluşturdukları motivasyondur. Aslında herkesin bir işi başarmak için motivasyona ihtiyacı vardır. Diğer türlü rahatınızı bozup neden bir şeyleri öğrenmek içim çalışasınız ki. Kendinize motivasyonum ne diye sorarak başlayın?
Başarılı olmak demek mutlu olmaktır. Eğer başarılı hissettiğinizde bile mutlu olmuyorsanız sorun var demektir. Size bu şaşırtıcı hatta aptalca gelebilir. Daha ayrıntılı açıklamaya çalışacağım. Bence işin en püf noktası burada başlıyor.
Eğer motivasyonunun başkalarını geçmekse, başkalarına veya kendinize neler yaptığınızı kanıtlamaksa üzgünüm ama başardığınız tek şey üzülmek olacaktır. Eğer motivasyonunuz öğrenmekse, öğrenmek her zaman gerçekleşir ve doğal olarak da hep kendinizden memnun, belki de mutlu olursunuz. Şimdi bunu biraz daha açıklayalım. *Yazımın üst kısımlarında bir yerde başarmanın kademeli gerçekleştiğini söyledim. Bu kademeli öğrenme*anlayışı, insanın başarılı hissedip motive olmasını sağlıyor. Kendine olan güvenini arttırıyor, çünkü hiç başarısız olmamış oluyorsunuz.*Örneğin başarılı kişi piyona çalmada bir ayın sonunda iki elle, üç satır müzik parçasını çalmayı başarı sayarsa büyük ihtimal bunu başaracaktır. Başardığı ve en önemlisi de bunu yapabilmeyi öğrendiği için keyifli hissedecek, kendine güvenecektir. Daha fazla çalışmak ve ilerlemek için azim hissedecektir. Arada yanlış yapsa bile bu yanlışların pratikle azalacağını kabul edecektir.
Yetenekler kişiden kişiye değiştiği gibi öğrenme hızını da değiştirir. Ama herkes çalışarak yapabileceğinin en iyisine ulaşabilir. *Eğer kişinin motivasyonu diğerlerini geçmekse bir ayın sonunda ki bu başarısından tatmin olma şansı yoktur, çünkü her zaman ondan daha iyi yapacak veya daha iyi yapma potansiyeli olan birileri olacaktır. Bu sonu gelmez bir yarışa, strese ve belki de en sonunda mutsuzluğa götürür. Sürekli başkalarını gözlemlersiniz ve rakiplerinizin ne yaptığı sizi daha çok ilgilendirmeye başlar. Herkesin sizi takip edip, sizin başarınızla ilgilendiğini düşünürsünüz. Bu sahnede devamlı hata yapmaktan korkan bir tiyatrocuya dönüşmenize neden olur. Neyi yapmaktan korkarsanız ona odaklandığınız için mutlaka başınıza gelecektir. Tüm enerjinizi başkalarını düşünerek geçirirsiniz. Kendinizi tanıma ve gelişiminizi görme şansınız yok olur. Kendinizi kötü hisseder ve öğrenmenin verdiği zevkten ve yapmış olduğunuz başarılardan mahrum kalırsınız.
Bazıları da sürekli başarısını küçültür. Asla yapamayacağını veya hiçbir şey öğrenemediğini söyler durur. Fakat siz gözlemlediğinizde aslında hiç te fena olmadığını görürsünüz. Bu kişiler başarısızlıktan korktuğu için kendine böyle bir taktik geliştirmiştir. En kötüsünü düşün ve sonunda iyi sonuç alınca sevin*ya da iyi yapamazsan başkalarına rezil olma taktiğidir bu. Bu davranış geçici olarak iyi gelse bile yine odak noktanız başkaları olacağı için stresten başka bir şey getirmez.
İşin özü şudur. Başarılı insan öğrenmekten zevk alır. Bu aslında insan olmanın gereğidir. İnsanı diğer canlılardan ayıran öğrenme becerisidir. Yukarıda açıklamaya çalıştığım nedenlerden ötürü başarısız olduğunu düşünen bireyler maalesef bu zevkten mahrum kaldıkları için mutsuzdurlar.
Öğrenme bireysel bir davranıştır ve her zaman gerçekleşir. Öğrenemeyen insan yoktur. Sadece hızlarımız ve yöntemlerimiz farklıdır. Başarılı kişi öğrenmenin kendinden kaynaklandığını bilir. Sınavlar, diploma tek başına hedef olamaz. Hedef öğrenmektir. Öğrenme olursa sınavda başarılı olunacağını bilir. Yani o sadece bir sonuçtur. Kendinden başka rakibi yoktur. Sınavları geçmek için değil, sınava hazırlanırken keyif aldığı için çalışır. Bu keyif öğrenmesini arttırır, mutlu eder ve sınavlarının da sonuç olarak yapabileceği en iyi notu alır. Notunu beğenmezse karalar bağlamaz, sadece daha iyisini istiyorsa ne yapabileceğine bakar.
Umarım bu yazı biraz da olsa size bir ufuk açmıştır. Başarılı olduğumu düşünüyorum ve benim uyguladığı taktik bu. Belki sizde kendi taktiklerinizi oluştururken benimkilerden faydalanırsınız veya kendi taktiklerinizi benimle paylaşırsınız.
Bu yazıda işe yarayan ve yaramayan bazı taktikleri dilimin döndüğü kadar açıklamaya çalışacağım. İşe yaramayanları kullanıyorsanız bence yol yakınken bırakın, çünkü sizi hep aynı kapıya çıkaracaktır. Bir çark gibi başa döner durursunuz. Eğer biraz işe yarayan taktiğiniz varsa buradaki yöntemleri sisteminize ekleyerek, başarınızı arttırmanız olasıdır. Bu arada başarıdan sadece dersleri anlamak ve sınavda 100 ya da en yüksek not almak anlaşılmasın lütfen. Yaptığınız bir şeyi geliştirebilmeniz, eskisinden daha iyi hale getirebilmenizdir başarı.
O zaman ilk olarak başarıya yüklediğiniz anlamı konuşalım. Başarıya ulaşmanın ilk yolu aslında bu tanımı değiştirmenizden geçiyor. 0-100 arasındaki bir cetvelde sadece bu iki rakam yoktur. Eğer başarıyı 100, biraz bile başarısız olmayı 0 alırsanız hiç ilerleme şansınız olmayacaktır. Doğada hiçbir şey böyle ilerlemez. Doğarsınız ve yavaş yavaş boyunuz uzar. Spora başladınız, yürüyüş bandında yürüye yürüye bacak kaslarınız gelişir. Bir müzik aletini elinize alır almaz çalamazsınız. Basit parçalarından başlar kademe kademe ilerlersiniz. Üniversite, TEOG gibi sınavlara hazırlanırken pratik yaptıkça soru okuma süreniz kısalır ve hata yapma ihtimaliniz azalır.
Bazı insanlar ilk harcadıkları performansla en iyisini yapabilmeyi hedeflerler. Bu bakış size sadece hızlı bir hayal kırıklığı getirir ve hayal kırıklığı da motivasyonu azaltır. Sonunda da ben bu işi başaramıyorum der ve bırakırsınız. Tenis oynamaya başladığınızı hayal edin. Raketinizi aldınız, en iyi hocaya gidiyorsunuz. Her şey çok mükemmel görünüyor. Kendinizi kortlarda hayal ediyorsunuz. İlk derse başladınız ve topları atmayı bırak vuramıyorsunuz bile. Günün sonunda hayal kırıklığı, bu işi yapamayacağım düşünceleri, birkaç kere derse gittikten sonra aksatmalar ve en sonunda da ardiyeye atılmış bir raket.
Başarılı insanlar böyle yapmazlar. Başarının kademeli gerçekleştiğini bilirler.* Bu nedenle uzun süreli hedefleri olsa da bu hedeflerine ulaşmak için kısa vadeli hedefler oluştururlar. Sabrederler, ilk başarısızlıkla yerle bir olmadıkları gibi, ilk başarıyla da havaya girmezler. Bu bir süreçtir ve genel anlamda süreçlerini takip ederler. Peki süreçlerini ve hedeflerini nasıl oluştururlar?
Güzel bir soru. Bunun cevabı biraz kendinizi tanımanızda ve güçlü-zayıf yanlarınızı bilmenizde yatıyor. Başarılı kişiler neyi yapıp neyi yapamadığını bilirler. Tabi bu başkalarının fikirleri ile değil, kendilerini gözlemleyerek, deneyerek ve tanıyarak oluşturdukları bir bilgidir. Örneğin yabancı bir dil öğrenmeye karar verdiniz. Başarılı kişinin taktiği şudur. Bu dili okuyup, yazabilmeyi ve konuşabilmeyi istiyorum. Bunu bir ayda*gerçekleştiremem. Bunu nasıl başarabilirim diye kendine sorarak başlar. Günlük tekrarımı yaparak, her derse gitmeden önce tüm ödevlerimi yaparak, anlamadığım yerleri sorarak veya araştırarak. Bu gayet iyi bir taktik. Peki bunları başarmak için ne kadar çalışmalıyım. Varsayalım günde bir saat çalışmak yeterli. Peki bu çalışmanın içeriğini nasıl oluşturacağım. Örneğin yazarak çalışmak daha iyi öğrenmemi sağlıyor. Tüm bunlara karar verip, düzenli olarak çalıştıktan sonra kendini değerlendirir. Bir ay öncesinden buraya kadar ne kadar geliştim? Diye kendine sorar. Bir ay önce hiçbir şey bilmiyordum ama bir ayın sonunda basit parçaları okur hale geldim. O zaman başarılı gidiyorum. Benim hızım için iyi bir yoldayım. Bu taktik işe yarıyor. *Devam ettirebilirim. Varsayalım ki düşündüğünün altında bir performans sergiledi. O zaman süreci inceler. Planladığı gibi çalışabildi mi? Eğer cevabı evet ise o zaman yabancı dili öğrenebilme hızını değerlendirir. Belki de düşündüğünden daha yavaş öğreniyordur ve daha uzun süreli çalışmaya ihtiyacı vardır.
Gördünüz mü? Hemencecik havlu atmadı. Başarının sırlarından biri bu aslında. Kendinizi iyi tanımak, neyi ne kadar yapabildiğinizi bilmek, bilmiyorsanız da denemek ve başarısızlığı kendinize değil kullandığınız yönteme atfetmek ve de en önemlisi hemen bir deha olmayı beklemeden adım adım ilerlemektir.
Başarılı insanların yaptığı diğer bir yöntemde kendilerine oluşturdukları motivasyondur. Aslında herkesin bir işi başarmak için motivasyona ihtiyacı vardır. Diğer türlü rahatınızı bozup neden bir şeyleri öğrenmek içim çalışasınız ki. Kendinize motivasyonum ne diye sorarak başlayın?
Başarılı olmak demek mutlu olmaktır. Eğer başarılı hissettiğinizde bile mutlu olmuyorsanız sorun var demektir. Size bu şaşırtıcı hatta aptalca gelebilir. Daha ayrıntılı açıklamaya çalışacağım. Bence işin en püf noktası burada başlıyor.
Eğer motivasyonunun başkalarını geçmekse, başkalarına veya kendinize neler yaptığınızı kanıtlamaksa üzgünüm ama başardığınız tek şey üzülmek olacaktır. Eğer motivasyonunuz öğrenmekse, öğrenmek her zaman gerçekleşir ve doğal olarak da hep kendinizden memnun, belki de mutlu olursunuz. Şimdi bunu biraz daha açıklayalım. *Yazımın üst kısımlarında bir yerde başarmanın kademeli gerçekleştiğini söyledim. Bu kademeli öğrenme*anlayışı, insanın başarılı hissedip motive olmasını sağlıyor. Kendine olan güvenini arttırıyor, çünkü hiç başarısız olmamış oluyorsunuz.*Örneğin başarılı kişi piyona çalmada bir ayın sonunda iki elle, üç satır müzik parçasını çalmayı başarı sayarsa büyük ihtimal bunu başaracaktır. Başardığı ve en önemlisi de bunu yapabilmeyi öğrendiği için keyifli hissedecek, kendine güvenecektir. Daha fazla çalışmak ve ilerlemek için azim hissedecektir. Arada yanlış yapsa bile bu yanlışların pratikle azalacağını kabul edecektir.
Yetenekler kişiden kişiye değiştiği gibi öğrenme hızını da değiştirir. Ama herkes çalışarak yapabileceğinin en iyisine ulaşabilir. *Eğer kişinin motivasyonu diğerlerini geçmekse bir ayın sonunda ki bu başarısından tatmin olma şansı yoktur, çünkü her zaman ondan daha iyi yapacak veya daha iyi yapma potansiyeli olan birileri olacaktır. Bu sonu gelmez bir yarışa, strese ve belki de en sonunda mutsuzluğa götürür. Sürekli başkalarını gözlemlersiniz ve rakiplerinizin ne yaptığı sizi daha çok ilgilendirmeye başlar. Herkesin sizi takip edip, sizin başarınızla ilgilendiğini düşünürsünüz. Bu sahnede devamlı hata yapmaktan korkan bir tiyatrocuya dönüşmenize neden olur. Neyi yapmaktan korkarsanız ona odaklandığınız için mutlaka başınıza gelecektir. Tüm enerjinizi başkalarını düşünerek geçirirsiniz. Kendinizi tanıma ve gelişiminizi görme şansınız yok olur. Kendinizi kötü hisseder ve öğrenmenin verdiği zevkten ve yapmış olduğunuz başarılardan mahrum kalırsınız.
Bazıları da sürekli başarısını küçültür. Asla yapamayacağını veya hiçbir şey öğrenemediğini söyler durur. Fakat siz gözlemlediğinizde aslında hiç te fena olmadığını görürsünüz. Bu kişiler başarısızlıktan korktuğu için kendine böyle bir taktik geliştirmiştir. En kötüsünü düşün ve sonunda iyi sonuç alınca sevin*ya da iyi yapamazsan başkalarına rezil olma taktiğidir bu. Bu davranış geçici olarak iyi gelse bile yine odak noktanız başkaları olacağı için stresten başka bir şey getirmez.
İşin özü şudur. Başarılı insan öğrenmekten zevk alır. Bu aslında insan olmanın gereğidir. İnsanı diğer canlılardan ayıran öğrenme becerisidir. Yukarıda açıklamaya çalıştığım nedenlerden ötürü başarısız olduğunu düşünen bireyler maalesef bu zevkten mahrum kaldıkları için mutsuzdurlar.
Öğrenme bireysel bir davranıştır ve her zaman gerçekleşir. Öğrenemeyen insan yoktur. Sadece hızlarımız ve yöntemlerimiz farklıdır. Başarılı kişi öğrenmenin kendinden kaynaklandığını bilir. Sınavlar, diploma tek başına hedef olamaz. Hedef öğrenmektir. Öğrenme olursa sınavda başarılı olunacağını bilir. Yani o sadece bir sonuçtur. Kendinden başka rakibi yoktur. Sınavları geçmek için değil, sınava hazırlanırken keyif aldığı için çalışır. Bu keyif öğrenmesini arttırır, mutlu eder ve sınavlarının da sonuç olarak yapabileceği en iyi notu alır. Notunu beğenmezse karalar bağlamaz, sadece daha iyisini istiyorsa ne yapabileceğine bakar.
Umarım bu yazı biraz da olsa size bir ufuk açmıştır. Başarılı olduğumu düşünüyorum ve benim uyguladığı taktik bu. Belki sizde kendi taktiklerinizi oluştururken benimkilerden faydalanırsınız veya kendi taktiklerinizi benimle paylaşırsınız.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Nasıl Başarılı Olursunuz?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Psk.Dnş.Ayfer SUMMERMATTER'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Psk.Dnş.Ayfer SUMMERMATTER'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
15 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden |
başarı, sınav stresi, başarılı olmak, nasıl başarılı olunur, başarının yolları, başarılı olma yolları
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
