2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Mavidil Hastalığı
MAKALE #1785 © Yazan Vet.Hek.Doç.Dr.Ali AYYILDIZ | Yayın Kasım 2008 | 27,299 Okuyucu
MAVİDİL HASTALIĞI

Mavidil Hastalığı özellikle koyunlarda görülen Clucoides spp. cinsi sokucu sineklerle nakledilen (bulaştırılan ) viral bir hayvan hastalığıdır. Mevsime bağlı olarak görülür,özellikle sokucu sineklerin sayısının arttığı rutuıbetli zamanlarla , yağmurlu yaz günleri hastalığın en çok görüldüğü zamanlardır. Bir sürüde Mavidil Hastalığı şekillendiğinde hayvanların büyük bir kısmaının hastalanmasına rağmen Ölüm oranı oldukça düşüktür.. Ölümlerin yanı sıra Et ve Yapağıda verim düşüklüğü nedeniyle ekonomik yönden önemli bir hayvan hastalığıdır.Ancak kuzularda ölüm oranı yüksektir. Koyunlardan başka Sığırlar ,Keçiler ve yabani gevişgetiren hayvanlarda hastalığa yakalanırlar.

MAVİDİL HASTALIĞINDA ETKEN :

Mavidil Hastalığının etkeni Reoviridae familyasından Orbivirus cinsi bir virustur. Virusun 24 antigenik serotipi tespit edilmiştir.

Virus kimyasallara ve dezenfektanlara karşı dayanıksızdır.Ancak sıcaklığı 10 derecenin altına düşmeyen yerlerde uzun süre canlılığını devam ettirebilmektedir.

MAVİDİL HASTALIĞINDA BULAŞMA ŞEKLİ :

Mavidil Hastalığı başlıca Clucoides spp. Cinsi sokucu sineklerin hayvanı sokması ile , enfekte kan ve enfekte sperma ( Cinsel yolla ) bulaşmaktadır.

HASTALIĞIN MEYDANA GELMESİ :

Mavidil hastalığı , halkarasında tatarcık olarak bilinen sokucu sineklerin (Clucoides spp.) hasta hayvanları emerek aldıkları kanda bulunur ve aynı sineğin sağlıklı bir hayvandan kan emmesi sonucu sağlam hayvanlara bulaşır.

Bu sinekler özellikle yağmurlu yaz günlerinin ardındaki rutubetli gecelerde aktiftirler.Hasta boğaların spermalarıyla da virus sağlıklı ineklere bulaşabilmektedir ki bulaşmada dikkate edilmesi gereken önemli bulaşma yollarından birisidir.Sığırlar belirgin bir hastalık belirtisi göstermeksizin virusu kanlarında taşırlar ve hastalığın koyunlara bulaşmasında önemli rol oynarlar.Hastalık etken sokucu sineklerin olmadığı zamanlarda dahi sığır kanında 14 hafta aktif olarak kalabilmekte ve hastalık yapma gücünü taşımaktadır.Koyunlarda Mortalite oranı normalde düşüktür ancak bazıo salgınlarda % 10 un altındadır. Hastalık İnsanlara bulaşmamaktadır.

MAVİDİL HASTALIĞINDA BELİRTİLER :

Sokucu sinek tarafından kan emme sırasında virusu alan hayvanda ilk belirtiler 7 gün sonra görülmeye başlar.Bu süre hayvanın ırkına ve bireysel direncine göre uzayıp kısalabilmektedir.Örneğin Merinos ırkı koyunlar diğer koyun ırklarına göre hastalığa daya duyarlıdırlar ve çok daha fazla etkilenirler.Kuzular da koyunlardan daha duyarlıdır. Mavidil hastalığında Koyunlardaki ilk belirtiler : yüksek ateş ( 40-41 C ) , depresyon , ateşin başlamasından sonra görülen dudak emme hareketleri , sindirim ve solunum mukozasında yangı , ödem , konjesyon,nekroz ve ülserasyonlar , dil ve dudakta ödemler ve hastalığın en önemli ve adını verdiği dilde mavileşme –morarma ,önce sulu daha sonra irinli burun akıntısı , ağızda ve burun girişinde ülser ve kabuklu yaralar , bunun sonucu solunum güçlüğü ve yem alımının durması , pneumoni komplikasyonları , ayaklarda coroner bant ve toynak laminasında konjesyon ve tırnak aralarındaki yaralara bağlı topallık , lenf düğümlernde hipertrofi , dalakta büyüme , deride kırmızılıklar, yapağıda kırılma ve dökülme, zayıflama , dölveriminde düşme ,gelişme geriliği, genç hayvanlarda ishal ve belirtilerin görülmeye başlamsından 8- 10 gün içerisinde ölüm , ancak bazı durumlarda ölüm çok daha uzun zaman sonra görülebilir.

Sığırlarda benzer belirtiler görülmekle beraber belirtiler çok hafiftir ve bazen fark edilmeyebilir.Ancak gebe ineklerde AH sendromu denilen anomalili buzağı doğumları ve ölü doğumlar da görülebilmektedir.

MAVİDİL HASTALIĞINDA TEŞHİS :

Hastalığın kesin teşhisi için Canlı hayvanlardan alınan Heparinli kanın Laboratuara gönderilmesi gerekmektedir.Yeni ölmüş hayvanlardan ise ; dalak , karaciğer , kalp kanı , lenf düğümleri ve kırmızı kemik iliği ,alınarak soğuk zincir içerisinde (+4 C da ) dondurulmadan Laboratuara ulaştırılır.

Klinik bulgular yani hastalığın belirtileri ve otopsi bulguları her ne kadar yol gösterici olsa da kesin teşhis ancak Laboratuar muayenesi ile konur.

Bulaşıçı Ektima , Şap Hastalığı , Işığa duyarlılık , Polyarthritis,ayak iltihapları,ayak çürüklüğü,bitki zehirlenmeleri,PPR Coenurosis, geyiklerin epizootik hemarajik hastalığı ile karışabilmektedir.

MAVİDİL HASTALIĞINDA MÜCADELE :

Mavidil Hastalığıyla mücadelenin esasını , karantina , hasta hayvanların imhası ve sokucu sineklerle mücadele ile birlikte Aşılamalar oluşturur.

Aşılar ilkbaharda ve kırkımdan 3-6 hafta önce uygulandığında daha fazla bağışıklık sağlar.Ancak aşının koçlarda gecici kısırlık yapması nedeniyle koçlar , koç katımından sonra aşılanmalıdır. Mavidil hastalığını geçiren hayvanlar 2 yıl kadar bağışıklık kazanır. Bu hayvanlar ağız sütü (kolostrum ) aracılığı ile bağışıklığı sağlayan antikorlarını yavrularına da geçirebilirler.Bu yavrulart 6 aya kadar bağışık kalırlar.Be nedenle hastalığa karşı yapılan aşıların eğer hastalığı daha önceden geçirdi ise 6 aylıktan küçük kuzulara yapılmaması gerekir. Damızlıkta kullanılan boğa ve koçların özellikle suni tohumlamada kullanılanların belirli zaman aralıklarıyla muayenelerinin yapılması ve Mavidil Hastalığı yönünden negatif olan hayvanların kullanılmaları gereklidir.Aksi takdirde hastalığın çok geniş sahalara yayılması önlenemeyecektir.Hastalığın tamamen ortadan kalkması başka bir deyişle eradikasyonu için hasta hayvanların kesime gönderilmesi de uygun bir çözüm yoludur

LİYOFİLİZXZE KOYUN MAVİDİL MONOVALAN AŞISI :

Mavidil aşısı , koyunların Mavidil hastalığına karşı koyun böbreği hücre kültüründe hazırlanan canlı attenüe liyofilize bir aşıdır.Her yaş ve ağırlıktaki koyun ve kuzulata deri altı (S.C.) yolla 1 cc uygulanır. Ve aşı her yıl tekrar edilir.

Sağlıklı Günler Dileği ile…..
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Mavidil Hastalığı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Vet.Hek.Doç.Dr.Ali AYYILDIZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Vet.Hek.Doç.Dr.Ali AYYILDIZ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     2 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Ali AYYILDIZ Fotoğraf
Vet.Hek.Doç.Dr.Ali AYYILDIZ
Antalya
Veteriner Hekim
İnsan Anatomisi Uzmanı Dr.
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi6 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Vet.Hek.Doç.Dr.Ali AYYILDIZ'ın Yazıları
► Şap Hastalığı Vet.Hek.Uveys Veysel BECERMAN
► Kuduz Hastalığı Vet.Hek.Dr.Başak TUNÇER ULUKARTAL
► Kuş Gribi Hastalığı Vet.Hek.İ.Serdar SAYAR
► Kedilerde Fıp Hastalığı Nedir? Vet.Hek.Mirsad Kürşad ERDOĞAN
► Köpeklerde Cushing’s Hastalığı Vet.Hek.Naile KARAGÖZ GÜRAL
► Kedi Aıds Hastalığı (Fıv) Vet.Hek.Kudret ÇIĞ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Mavidil Hastalığı' başlığıyla benzeşen toplam 89 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Antiviral İlaçlar Nisan 2020
◊ Latince Atasözleri ÇOK OKUNUYOR Aralık 2014
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


16:14
Top