Neurofeedback Nedir?
Neurofeedback, kişinin beynin işlevini doğrudan etkilemek için kendilerini eğitmesine yardımcı olan nispeten yeni bir biofeedback tekniğidir. Doğada bilim-kurgu gibi görünse de, aslında özel olarak eğitilmiş psikoterapistlerin uyguladığı saygın ve bilimsel olarak kanıtlanmış bir tekniktir. Neurofeedback, aynı zamanda EEG biofeedback olarak da bilinir.
Adından da anlaşılacağı üzere, neurofeedback bir kişiye beyinleri, özellikle beyin dalgaları hakkında geri bildirim sağlayarak çalışır. Buna, "kendi kendini düzenleme" denir; çünkü birey, kendi gerçek beyin dalgası düzenlerini, ilaçlar ya da ek terapi olmadan kendi başına nasıl düzenleyeceğini öğrenir.
Bir neurofeedback tedavi oturumu genellikle aktif ve destekleyici rehber ve öğretmen görevi gören, eğitimli bir profesyonel tarafından haftada en az bir kez yapılır. Elektrodlar, danışanın ve terapistin beyin dalgası aktivitesinde "dinleme" yapmasına izin verir. Bu dinleme sesli bir şekilde değil elektronlar yoluyla aktarılan bir bilgisayar programı ile gerçekleştirilir. Danışanın kafa derisinde terapist tarafından belirlenen özel bölgelere uygulanır. Elektrotlar zarar vermez ve hissedebilen hiçbir elektrik miktarı yürütmez. Elektrot yerleştirilirken kişinin saçları uzaklaştırılmaz veya tıraş edilmez. Sadece yapışması ve iletkenliğini sağlaması için özel kremler uygulanır ve yıkamayla geçer.
Elektrotlar tarafından alınan sinyaller, işlendiği bir bilgisayara gönderilir. Temel beyin dalgası frekansları, kişinin izlediği ve duyduğu görüntülerin ve ses geribildiriminin birleşimi haline getirilir. Bu, "gerçek zamanlı" yapılır, böylece kişi belirli düşünceleri düşünürken, stresli hissettiğinde veya rahat hissettiğinde beyninde neler olup bittiğini görür.
Beyin dalgası aktivite bilgileri, bir video oyunu biçiminde kişiye sunulur. Kişi video oyununu veya izlediği filmi beyniyle etkili bir şekilde oynar veya izler. Sonunda beyin dalgası etkinliği, daha arzu edilen ve daha düzenlenmiş performansa "şekillendirilir". Danışan belirlenen frekans aralığında beyin dalgası ürettiğinde ki bu genelde dikkatinin iyi ve kendini iyi hissettiği anlardır, geri bildirim alır. Örneğin bu bir oyunsa sesi yükselir, aracın ürettiği egzoz gazı artar, eğer bu bir filimse görüntü büyür ve ses yükselir gibi geri bildirimlerdir. Başarılı neurofeedback eğitiminin anahtarı, diğer bazı daha sağlıklı frekansları teşvik ederken belirli beyin dalgası frekanslarını düşürmektir. Bu kulağınıza zor gibi gelebilir, fakat işin büyük bir kısmını beyniniz yapar. Elektrotlara bağlanırken basit tekrarlanan eğitimler gelişim için genelde yeterlidir.
Etkili neurofeedback eğitimi genellikle 15 ila 35 oturum arasında herhangi bir yerde gerçekleşir. Neredeyse tüm diğer tedavi yöntemlerinin aksine, neurofeedback'in bilinen önemli yan etkisi yoktur. Bununla birlikte, tüm insanlar neurofeedback tedavisi için uygun aday değildir. Neurofeedback'i deneyen insanların yaklaşık% 20'si terapötik fayda görmeyebilir.
Neurofeedback'in depresyon, dikkat eksikliği bozukluğu, anksiyete, uyku bozuklukları, baş ağrısı ve migren ve diğer duygusal sorunları içeren çok sayıda zihinsel rahatsızlığı olumlu anlamda azalmasını destekleyen araştırmalar vardır (Saxby& Penıston1995; Lubar, Swartwood, Swartwood & O'Donnell, 1995; Doehnert, Brandeis, Straub, Steinhausen & Renate Drechsler 2008). Otizm, serebral palsi ve nöbetler gibi organik beyin bozukluklarına sahip kişilere yardımcı olmak için de kullanılabilir.
Ayrıca kişilerin kendi dikkat ve beyin performanslarını arttırmak için öğrenciler veya yöneticiler; müzik ve spor performansların yükseltmek amacıyla da bazı müzisyenler veya spor kulüpleri tarafından kullanılmaktadır (Bazanova & Mernaya, 2008).
Konuyla ilgili bir çok araştırma örneği mevcuttur. Aşağıda yapılan araştırmalardan bir kaç örnek verilmiştir;
Saxby, E & Penıston, E. G. (1995). Alpha-theta brainwave neurofeedback traınıng: An effectıve treatment for male and female alcoholıcs wıth depressıve symptoms Journal of Clinical Psychology, Vol. 51, No. 5
Bazanova & Mernaya (2008) Voluntary modification of musical erformance by neurofeedback training Annals of General Psychiatry doi:10.1186/1744-859X-7-S1-S100
Lubar, Swartwood, Swartwood & O'Donnell (1995) Evaluation of the Effectiveness of EEG Neurofeedback Training for ADHD in a Clinical Setting as Measured by Changes in T.O.V.A. Scores, Behavioral Ratings, and WISC-R Performance. Biofeedback and Self-Regulation, Vol. 20, No. 1.
Doehnert, Brandeis, Straub, Steinhausen & Renate Drechsler (2008). Slow cortical potential eurofeedback in attention eficit hyperactivity disorder: is there neurophysiological evidence for specific effects? J Neural Transm (2008) 115:1445–1456 DOI 10.1007/s00702-008-0104-x
Adından da anlaşılacağı üzere, neurofeedback bir kişiye beyinleri, özellikle beyin dalgaları hakkında geri bildirim sağlayarak çalışır. Buna, "kendi kendini düzenleme" denir; çünkü birey, kendi gerçek beyin dalgası düzenlerini, ilaçlar ya da ek terapi olmadan kendi başına nasıl düzenleyeceğini öğrenir.
Bir neurofeedback tedavi oturumu genellikle aktif ve destekleyici rehber ve öğretmen görevi gören, eğitimli bir profesyonel tarafından haftada en az bir kez yapılır. Elektrodlar, danışanın ve terapistin beyin dalgası aktivitesinde "dinleme" yapmasına izin verir. Bu dinleme sesli bir şekilde değil elektronlar yoluyla aktarılan bir bilgisayar programı ile gerçekleştirilir. Danışanın kafa derisinde terapist tarafından belirlenen özel bölgelere uygulanır. Elektrotlar zarar vermez ve hissedebilen hiçbir elektrik miktarı yürütmez. Elektrot yerleştirilirken kişinin saçları uzaklaştırılmaz veya tıraş edilmez. Sadece yapışması ve iletkenliğini sağlaması için özel kremler uygulanır ve yıkamayla geçer.
Elektrotlar tarafından alınan sinyaller, işlendiği bir bilgisayara gönderilir. Temel beyin dalgası frekansları, kişinin izlediği ve duyduğu görüntülerin ve ses geribildiriminin birleşimi haline getirilir. Bu, "gerçek zamanlı" yapılır, böylece kişi belirli düşünceleri düşünürken, stresli hissettiğinde veya rahat hissettiğinde beyninde neler olup bittiğini görür.
Beyin dalgası aktivite bilgileri, bir video oyunu biçiminde kişiye sunulur. Kişi video oyununu veya izlediği filmi beyniyle etkili bir şekilde oynar veya izler. Sonunda beyin dalgası etkinliği, daha arzu edilen ve daha düzenlenmiş performansa "şekillendirilir". Danışan belirlenen frekans aralığında beyin dalgası ürettiğinde ki bu genelde dikkatinin iyi ve kendini iyi hissettiği anlardır, geri bildirim alır. Örneğin bu bir oyunsa sesi yükselir, aracın ürettiği egzoz gazı artar, eğer bu bir filimse görüntü büyür ve ses yükselir gibi geri bildirimlerdir. Başarılı neurofeedback eğitiminin anahtarı, diğer bazı daha sağlıklı frekansları teşvik ederken belirli beyin dalgası frekanslarını düşürmektir. Bu kulağınıza zor gibi gelebilir, fakat işin büyük bir kısmını beyniniz yapar. Elektrotlara bağlanırken basit tekrarlanan eğitimler gelişim için genelde yeterlidir.
Etkili neurofeedback eğitimi genellikle 15 ila 35 oturum arasında herhangi bir yerde gerçekleşir. Neredeyse tüm diğer tedavi yöntemlerinin aksine, neurofeedback'in bilinen önemli yan etkisi yoktur. Bununla birlikte, tüm insanlar neurofeedback tedavisi için uygun aday değildir. Neurofeedback'i deneyen insanların yaklaşık% 20'si terapötik fayda görmeyebilir.
Neurofeedback'in depresyon, dikkat eksikliği bozukluğu, anksiyete, uyku bozuklukları, baş ağrısı ve migren ve diğer duygusal sorunları içeren çok sayıda zihinsel rahatsızlığı olumlu anlamda azalmasını destekleyen araştırmalar vardır (Saxby& Penıston1995; Lubar, Swartwood, Swartwood & O'Donnell, 1995; Doehnert, Brandeis, Straub, Steinhausen & Renate Drechsler 2008). Otizm, serebral palsi ve nöbetler gibi organik beyin bozukluklarına sahip kişilere yardımcı olmak için de kullanılabilir.
Ayrıca kişilerin kendi dikkat ve beyin performanslarını arttırmak için öğrenciler veya yöneticiler; müzik ve spor performansların yükseltmek amacıyla da bazı müzisyenler veya spor kulüpleri tarafından kullanılmaktadır (Bazanova & Mernaya, 2008).
Konuyla ilgili bir çok araştırma örneği mevcuttur. Aşağıda yapılan araştırmalardan bir kaç örnek verilmiştir;
Saxby, E & Penıston, E. G. (1995). Alpha-theta brainwave neurofeedback traınıng: An effectıve treatment for male and female alcoholıcs wıth depressıve symptoms Journal of Clinical Psychology, Vol. 51, No. 5
Bazanova & Mernaya (2008) Voluntary modification of musical erformance by neurofeedback training Annals of General Psychiatry doi:10.1186/1744-859X-7-S1-S100
Lubar, Swartwood, Swartwood & O'Donnell (1995) Evaluation of the Effectiveness of EEG Neurofeedback Training for ADHD in a Clinical Setting as Measured by Changes in T.O.V.A. Scores, Behavioral Ratings, and WISC-R Performance. Biofeedback and Self-Regulation, Vol. 20, No. 1.
Doehnert, Brandeis, Straub, Steinhausen & Renate Drechsler (2008). Slow cortical potential eurofeedback in attention eficit hyperactivity disorder: is there neurophysiological evidence for specific effects? J Neural Transm (2008) 115:1445–1456 DOI 10.1007/s00702-008-0104-x
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Neurofeedback Nedir?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Psk.Dnş.Ayfer SUMMERMATTER'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Psk.Dnş.Ayfer SUMMERMATTER'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
neorufeedback, biofeedback, dikkat eksikliğinde neorufeedback, dürtü bozukluğunda neorufeedback, hiperaktivitede neorufeedback, obsesyonda neorufeedback, uyku bozukluğunda neorufeedback, neorufeedback nedir
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
