2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Kedi ve Köpeklerde Obezite
MAKALE #1845 © Yazan Vet.Hek.Işıl KARATAN | Yayın Kasım 2008 | 7,517 Okuyucu
KEDİ ve KÖPEKLERDE OBEZİTE

Kediniz yürürken karnıyla parkelerinizi cilalıyor mu?Yemek kabı sizin tabağınızdan daha mı büyük? Onu taşımakta zorlanıyormusunuz? Mama kabıyla sizinle geçirdiğinden daha mı fazla vakit geçiriyor?Köpeğiniz artık sizinle yürüyüşe çıkmak istemiyor mu?Ona baktığınızda belini göremiyor musunuz?

Çoğu kedi sahibi kedilerinin şişmanlamış halini daha çok beğeniyor olsa da, aslında kedilerinin büyük sağlık problemleri ile karşı karşıya olduğunun farkında değillerdir. Eğer kediniz veya köpeğiniz obez ise, obezitenin sebep olabileceği sağlık problemlerini, obeziteye neyin sebep olduğunu ve nasıl tedavi edilmesi gerektiğini bilmelisiniz.

Kedil ve köpeklerdeki obezitenin ana nedeni çok fazla gıda tüketimidir (tıpkı diğer memelilerde olduğu gibi...)

Birçok kedi serbest seçim beslenir (Free choice feeding), yani yemeği herzaman ulaşabileceği yerdedir ve ne zaman yemek yemek istese mama kabına gidip yemek yiyebilir ( gerçek bir carnivore yani etçil için bu doğal olmayan durum av makinasının evrim geçirmesi anlamına gelir!) Free choice beslenme tek başına obeziteye neden olabilecek çok büyük bir faktördür.


Ne yapmalıyız?



Kedimizi günlük 2 ila 4 küçük öğünler halinde beslemeliyiz. Birçok hayvan sahibi normal porsiyonun üzerinde mama vermeyi daha uygun bulurlar. Bir kedinin öğünü ,bir insanın öğününün yaklaşık 1/25’i oranında olmalıdır...Köpekler ise günde tek öğün beslenebilirler ancak mutlaka veterinerinizin verdiği ölçülerde ve abur cuburdan uzak beslenmelilerdir.



Kediler, çoğu memeliden farklı olarak karbonhidratları sindiren enzim olarak adlandırılan tükrükten salgılanan Amylase enzimine sahip değillerdir. Insanlar ve köpeklerde karbonhidratlar ağızda sindirilmeye başlandığı halde kedilerde bu böyle değildir. Kediler insanlar ya da köpeklerden daha düşük ölçülebilir amilaz aktivitesine sahiptirler. Kediler karbonhitrat tüketicisi olarak yaratılmamışlardır.


Hayvan sahibi olarak bizler çoğunluklaulaşması kolay , market rafından elimizi uzatıp kolayca alabildiğimiz,güzel paketlenmiş ve muhafazalı kuru mamaları satın almayı tercih ediyoruz, en ideal olanı budur diye düşünüyoruz.Aslında bu düşünce çok da doğru değil. Bu kuru mamalar un ve şekeri çok yüksek miktarlarda içerirler.Kilo alımında en etkili olan da yine yağ, karbonhidrat ve şekerlerdir.Bu yüzden içeriğinin ne olduğunu bildiğimiz ,sindirilebilirliği ve yararlanımı yüksek olan veteriner diyetlerini tercih etmeliyiz. Aksi halde kedi ve köpeğinize bolca posa vermiş olursunuz ve bu size dışkı olarak geri döner. Aldığınız mama sadece tokluk hissi vermemeli aynı zamanda yararlanılabilir olmalıdır.içeriği sadece nişasta,yağ ve tatlandırıcılarla ,gıda boyalarıyla dolu bir mamanın ne size ne de sevimli dostunuza bir yararı vardır.Bu şekilde beslenme ile sağlık problemlerine ayıracağınız bütçeyi biraz arttırmanız gerekebilir.

İdeal bir kedi dieti yüksek protein içermelidir. Kediler büyük karbonhidrat yükünü kontrol altında tutamazlar. Karbonhidrattan zengin bir öğün sonrasında kedinin kan glukoz(şeker)seviyesi normalden çok uzun süre çok yüksek seviyede kalır. Bu şeker hastalığı için risk oluşturabilir.Bu risk aynı şekilde köpekler için de geçerlidir.

Hepimiz , kedilerin fare ve kuşları bir gıda kaynağı olarak gördüklerini ve onları yakalamak için nasıl can attıklarını biliriz. Bu carnivorlar (etçiller)için beslenmenin doğal kaynağıdır , fare ve kuşlar bir kedi için mükemmel bir diyettir. Satın aldığımız kuru kedi mamalarının birçoğu özellikle market mamaları ve açıkta satılanlar gıda boyalarıyla ,un ,şeker ve koruyucu katkı maddeleriyle gerçek bir etmiş gibi pazarlanır. Aslında içinde yararlanılabilir bir protein kaynağı yoktur.

Kedi ve köpeğimin obez olup olmadığını nasıl anlarım?

Obezite kedi ve köpeğinizin ideal kilosundan en az %20 fazla olması şeklinde ifade edilebilir. Kedi ve köpeğinizinnizin ideal kilosunu saptamak insanlarda olduğu gibi kolay değildir. Kedi ve köpek ırkları arasındaki yapısal farklılıklar, insanlardaki gibi “Vücut-Kitle İndeksi” hesaplanmasına izin vermemektedir. Bir Tekir, bir Siyam kedisinden daha ağırdır.Ya da bir Danua bir Pincher’dan... Bu sebeple, onlardaki obezite vücut kondisyon skoru kullanılarak saptanabilir ( body condition score = BCS ). BCS genellikle 1 den 9 a rakamlarla derecelendirilir. 5 ideal ve 9 obez anlamına gelmektedir..

Bu durumda kedinizin şişman olup olmadığını nasıl anlayabilirsiniz? Hafifçe yanlarından tuttuğunuzda kaburgalarını hissedebiliyor musunuz? Az bir yağlanma normal sayılabilir. Köpeğinize yukarıdan baktığınızda belini görebiliyor musunuz? Evet, kedi ve köpekler mutlaka bir bele sahip olmalıdır ...

Evet kedim-köpeğim şişman, bu durum tehlikeli mi?

Kısa Cevap: EVET.

Uzun Cevap: Obezitenin sebep olduğu bir çok ciddi hastalık vardır;
  • Diabetes mellitus (şeker hastalığı)
  • Hepatic lipidosis (karaciğer hastalığı)
  • Artrit,kalça çıkığı,omurlarda disk problemleri(fıtık) ya da ligament yırtılmaları gibi hareketlerde güçlük yaratabilecek diğer iskelet problemleri
  • İdrar yolları hastalıkları ('sistit')
  • Solunum güçlüğü (akciğer hastalıkları)
  • Kalp yetmezliği
  • Böbrek hastalıkları
  • Anestezi riskinde artış
  • Ameliyat komplikasyonları riskinde artış
  • Kabızlık ,aşırı gaz ve pancreas hastalıklarını içeren sindirim sistemi problemleri
  • Sıcaklığa karşı hassasiyet
  • Deri hastalıkları,Tüy problemleri
  • Enfeksiyonlara karşı direncin azalması(Özellikle viral hastalıklara)
  • Egzersize karşı hassasiyet (egzersiz intoleransı)
  • Ağrı nedeniyle hassasiyet ve sinirlilik hali,huzursuzluk
Aşırı kilo , vücudun ihtiyacından daha fazla kalorinin alınması sonucu oluşur.. Eğer kedi veya köpeğiniz kısırlaştırılmış ise daha az kalori harcayacaktır. Çok aktif bir kedi-köpeğiniz varsa çok fazla kaloriye ihtiyacı var demektir.Aksi halde verilen fazla kalori vücutta yağ olarak depolanacaktır. Birçoğumuzun kedisi evde yaşar ve zamanın çoğunu evde uyuyarak geçirir. Eğer kediniz enerjisini kendisini sıcak tutmak için harcamıyorsa ve avlanmaya ihtiyacı yoksa, az miktarda kedi maması ihtiyacını karşılayacaktır. Köpeğiniz de daha az egzersiz yapıyor ve daha az oyunlar oynuyorsa ,avlanmak sadece bir hayalden ibaretse onun da fazla gıdaya ihtiyacı yok demektir.

Kedi ve köpeğinize verdiğiniz mamanın miktarına dikkat edin. Unutmayın ki birkaç kiloluk bir kedinin ve sizden oldukça küçük olan köpeğinizin sadece az miktarda ve belirli gramajda mamaya ihtiyacı bulunmaktadır. Ona sevginizi göstermek için ödül yiyecekleri ve ekstra yemek vermek yerine, vaktinizi onunla harcayın ve oyunlar oynayın ona ilgisini çekecek oyuncaklar alın.

Fazla Kiloların verilmesi

Eğer kedi-köpeğiniz aşırı kiloluysa yani standartların bir hayli üzerindeyse mutlaka onu veteriner hekiminize muayeneye götürün. Aşırı kilonun altında yatan sebep bir rahatsızlığa bağlı olabilir ve bilinçsizce uygulanacak diet ve hızlı kilo verme onun sağlığını tehlikeye sokabilir. Gıdası kesilen obez kediler karaciğer yağlanması (Fatty Liver Syndrome) ile karşı karşıya kalırlar ve bu hastalık ölümcül olabilir... Kilo verme kademeli olmalıdır ve sağlıklı bir diyet ile bol egzersizden oluşmalıdır. Köpeğinizin ırkının standartlarına uyması için ondan çok sizin çaba harcamanız gerekecek...Ona uygun Düşük kalorili bir diyet seçimini veterinerinizin kontrolü altında gerçekleştirmelisiniz.Günlük alması gereken mama miktarı ve kalori onun standart kilosuna göre belirlenmeli ve kademeli olarak kilo verdirebilmelisiniz.

Çoğu kedi ileri derecede obez değildir. Fazla kiloların sebebi genellikle düzensiz beslenme ve hareket eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Aşağıdaki küçük ipuçları onun olması gerektiği kiloya ve kaliteli yaşam standartlarına kavuşmasını sağlayacaktır.
  • Sadece veteriner kliniklerinde satılan kaliteli yemlerden kullanın. Ucuz mamaların içeriği kaliteli değildir ve fazla miktarda katkı içerir. Dolayısıyla bio yararlığı yüksek değildir, kediniz mamanın çoğunu sindiremeden dışkı olarak atacaktır.
  • Mamayı belirli öğünler halinde verin. Kediler ve köpekler tıpkı insanlardaki gibi sıkıntıdan dolayı da yemek yerler. Mama paketinin üzerindeki ölçülere uyun ve günde 2-3 öğün olarak paylaştırın.Asla ölçüyü aşmayın.
  • Kedinizi kuru yerine yaş mama ile besleyin Kuru mamada daha fazla karbonhidrat bulunur ve içeriğinde yeterli derecede su bulunmaz. Yaş mamaların kedinizin daha çabuk doymasını sağlar ve vücut tarafında daha rahat kullanılır.Yaş mama kullanırken dikkat etmeniz gereken bir başka konu da kedinizin ağız ve diş sağlığıdır.Yaş mama hızla tartara neden olabilir!
  • En azında normal kilosuna dönene kadar ödül yiyeceklerinden sakının.
  • Onunla değişik oyunlar oynayın. Unutmayın ki onun doğasında avlanmak, alan koruma, kışın sıcak ve yazın serin kalabilme, eş bulma ve üreme vardır. Onlar için hareketli ve otomatik oyuncaklar edinin. Onu kovalayın ve onun da sizi kovalamasına izin verin. Kedinize bir kedi ağacı alıp oyuncaklarını üzerine asın ve ilgilenmesi sağlayın. Ağacın üst noktasına biraz çim ve kediotu koyun ve hareket edip oraya ulaşması için teşvik edin.
Verilen kiloların korunması

Kedi veya köpeğiniz fazla kilolarını verdiğinde ve zorlanmadan hareket etmeğe başladığında sakın rehavete kapılmayın ve uyguladığınız programı devam ettirin. Fazla mama vermeyin. Kedinizi hareket etmeye teşvik edin. Unutmayın ki sizin bilinçli davranmanız onun ömrünü ve hayat kalitesini artıracaktır.


VÜCUT KONDİSYON SKORU (BCS) KEDİ - KÖPEK



1. Çok zayıf ( Sıska-Bir deri bir kemik)






Kısa tüylü kedilerde(DSH) kaburga kemikleri apaçık belli olur. Kalça kemikleri ve kemikler kolayca elle hissedilebilir.. Accentuated concave abdominal tuck. Bel kısmı kumsaati şeklini andırır. Vucut yağı farkedilemez.. Kas kaybı açıkça belli olur.



2. Zayıf






Kaburga kemiklerinin üzerinin çok az miktarda yağ ile kaplı olduğu hissedilebilir. Bel omurlarını açıkça görebilirsiniz. Minimal karın yağına sahiptir.. belde kumsaati görüntüsü göze çarpar.





3. Uygun kilolu (Optimal)






Kaburga kemikleri, bel omurları, kalça kemikleri ve diğer kemik yapıları ince bir yağ tabakasıyla kaplıdır. Karın bölgesi hafif içe doğru çukurdur. Bel bölgesindeki kum saati görüntüsü oldukça ılımlıdır... Karın yağ tabakası minimaldir.





4. Şişman






Kaburga kemikleri kolaylıkla elle hissedilemez. Kalça kemikleri elle hissedilebilen bir doku tabakasıyla kaplıdır.. Kuyruk üstü hafif yağ tabakasına sahiptir. İçe doğru çukur olan karın bölgesi artık yoktur. Kumsaati görüntüsü tamamen kaybolmuştur ve bu bölge genişlemiştir.Karında hafif bir yağ yastığı oluşmuştur.



5. Obez (Çok şişman)




Kaburga kemiklerini elle hissetmek artık imkansızdır.. Kalçada,yüzde ve eklemlerde ağır bir yağ tabakası mevcuttur. Karın bölgesi Karın büyük abdominal yağ kitlesi ile şişmiş gibi görünmektedir. Kalça bölgesi iyice genişlemiştir ve karın yağları sarkmıştır.

Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Kedi ve Köpeklerde Obezite" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Vet.Hek.Işıl KARATAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Vet.Hek.Işıl KARATAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Işıl KARATAN Fotoğraf
Vet.Hek.Işıl KARATAN
İstanbul
Veteriner Hekim
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi100 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Vet.Hek.Işıl KARATAN'ın Yazıları
► Kedi ve Köpeklerde Obezite Vet.Hek.Işıl KARATAN
► Kedi ve Köpeklerde Kan Grupları Vet.Hek.Önder ERGÖRÜN
► Kedi ve Köpeklerde Polisitemi Vet.Hek.Alper BAYRAKAL
► Kedi ve Köpeklerde Zehirlenmeler Vet.Hek.Bora BİLGİN
► Kedi ve Köpeklerde Tüy Dökülmesi Vet.Hek.Dr.Mahir KAYA
► Kedi ve Köpeklerde Kusma Vet.Hek.Dr.Başak TUNÇER ULUKARTAL
► Kedi ve Köpeklerde Tüy Dökülmesi Vet.Hek.Işıl KARATAN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Kedi ve Köpeklerde Obezite' başlığıyla benzeşen toplam 48 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
◊ Hayvan Hakları Kanunu Haziran 2009
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


18:42
Top