2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Çocuklarda Özgüven Gelişimi ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
MAKALE #18631 © Yazan Uzm.Psk.Gözde ALPER | Yayın Temmuz 2017 | 3,342 Okuyucu
Özgüven; kişinin kendisine yönelik iyi duygular geliştirmesi sonucunda iyi hissetmesi demektir. Çocuğun doğuştan getirdiği; mizaç, zeka, fiziksel özellikler gibi biyolojik temeller ve yaşam boyu deneyimlenen çevresel etkiler özgüven oluşumunda etkileşim halindedir. Okul öncesi çocukluk döneminde olan bir birey ile yaşarken/iletişim kurarken en çok üzerinde durulması gereken konu özgüven gelişimidir.

Çocuklarda Özgüven Neden Önemlidir?

Yapılan araştırmalar özgüveni olan çocukların akademik başarısının da arkadaşları ile kurdukları sosyal ilişkilerin de özgüveni zedelenmiş çocuklara oranla daha yüksek olduğunu göstermiştir çünkü özgüven, çocuğa sevilebilir olduğunu ve bir şeyleri başarabilme konusunda yeterli olduğunu hissettirir. Özgüven sahibi çocuklar bir şeyleri başarmada kendilerine güven duyarlar ve çözüm üretmeye yönelik çaba gösterirler. Ailesine, okuluna, arkadaşlarına ve yaşadığı koşullara karşı olumlu düşünceleri vardır; daha pozitiflerdir.

Bunun aksine özgüveni düşük olan çocuklar ileride toplumca kabul edilmeyen alışkanlıkları edinmede çevre baskısından daha çok etkilenebilirler. Sosyal başarıları daha düşüktür. Kendilerini sürekli eleştirirler ve her davranışlarında onay beklerler. İçe kapanık ve kaygılı olabilmelerinin yanında depresyon gibi umutsuzluk temelli duygu durum değişikliklerine daha yatkındırlar.

Çocuğun Özgüvenini Desteklemek İçin Neler Yapılabilir?

Çocuğunuzla sık sık konuşun.
Çocuğunuzun etrafınızda olduğu her an sesli düşünüyormuş gibi konuşmanız, çocuğunuza iletişime açık olduğunuz mesajını verecektir. “Beni dinlemiyor” ya da “Anlattığımı anlamayacaktır” gibi motivasyon düşüren fikirleri hiç düşünmeyin; çocuklar söyleyemedikleri kelimeleri dahi cümle içerisinde duyduklarında anlayabilmektedirler. Eğer siz çocuğunuzla sıklıkla iletişim kurar, açıklamalar yaparsanız, rol modeli olarak sizi aldığı için ileride kendisi de iletişim kurma konusunda daha rahat ve daha az kaygılı olacaktır.
Çocuğunuza, onu sevdiğinizi gösterin.
Çocuğun sevilebilir olduğu duygusunu kabullenmesi için sözel ve davranışsal olarak sıklıkla çocuğunuza onu sevdiğinizi belirtmelisiniz.
Yaramaz diye etiketlemeyin!
Ebeveyni tarafından ”yaramaz” ya da “beceriksiz” olarak etiketlenen çocuk aldığı etiketi uygulamaya ve buna göre davranmaya başlayacaktır. Çocuğunuzun istenmeyen davranışlarında dahi onu utandıran, üzen sıfatlar kullanmaktan kaçının.
“Önce kendin yapmayı denemelisin”
Bir işe başlarken sizden yardım talebinde bulunan çocuğunuzu öncelikle kendisinin denemesi yönünde cesaretlendirmelisiniz. Özgüvenli çocukların en büyük ortak yönü sürekli olarak anne ve babaları tarafından sorumluluk almaları için teşvik edilmeleridir. Çocuklar yemeğini yeme, giysilerini giyme konusunda kendi başlarına yapabilmeleri için teşvik edilmeye ihtiyaç duyarlar. Çocuk bir anda kaşığı mükemmel tutmaya başlayamaz, üzerine döktükten sonra nasıl tutması gerektiğinin farkına varır. Davranışı gerçekleştirirken yaptığı hatayı sözel olarak ya da fiziksel yardımla kendisine göstererek gerektiği durumda yanında olduğunuzu da çocuğunuza göstermiş olacaksınız.
Çocuklarınızı etkili bir şekilde dinleyin.
Çocuk anneye bir şey anlatmak istediğinde defalarca “Anne… anne…” diye sesleniyorsa çocuklar anlatma davranışını azaltacaktır. Özellikle erken çocukluk döneminde çocuklar anlattıklarının dikkatle dinlenilmesini ister. Düşünceleri dinlenen çocuk, düşüncelerine önem verildiğini hisseder. Böylelikle kendini daha güvende hisseder ve duygularını rahatlıkla aktarabilmektedir.
Çabalarını takdir edin.
Çocukların yaptıkları işler ile ilgili kazandıkları sonuçların yanında gösterdikleri çabayı onaylamak ve desteklemek çocuğun kendiyle ilgili olumlu bakış açısı kazanmasını sağlayacaktır.

Aşırı koruyucu davranmayın.
Yaşı ve gelişim özelliklerini göz önünde bulundurarak bir destek olarak onunla olduğunuzu kendisine hissettirin fakat aşırı koruyucu davranmak çocuklarda sorumluluk alma ve zorluklarla baş edebilme gücünü azaltmaktadır. Unutmayın; merdiveni kendisi çıkmak istediğinde, kucağınıza alıp yukarı çıkardığınızda, eşyalara artık uzanıp dokunabildiğinde, onları toplayıp dolapların içine kaldırdığımızda çocuğun gelişimini göz ardı etmiş ve yeterlilik duygusu kazanmasının önüne geçmiş olursunuz.
Başkalarıyla kıyaslamayın.
Başkalarıyla kıyaslanmak, çocuğun kendisine yönelik olumsuz duygular geliştirmesine neden olabildiği gibi ilk sosyalleştiği ortamdan itibaren çevreye karşı öfke/nefret gibi olumsuz duygular oluşturmasında da etkilidir.
Ailenin bir üyesi olduğunu ona hissettirin.
Özgüven gelişimi için çocuğun fikirlerinin alınması oldukça önemlidir. Ona kıyafet alırken fikrini sormak da en az yeni doğacak kardeşine yapılacak hazırlıklar ile ilgili fikir almak kadar önemlidir.
Yapamadığı veya başaramadığında ona karşı olun.
“Her zaman kusursuz olamazsın” mesajını çocuğa verebilmek oldukça önemlidir. Yanlış yaptığında çocuğun uğrayabileceği hayal kırıklığı ya da umutsuzluk duygularının önüne geçilmiş olunur.
Yaşının ve gelişiminin doğrultusunda sorumluluklar verin.
Yaşına göre bilişsel, fiziksel ve psikososyal gelişim seviyesini biliyor olmak çocukla iletişimin sağlıklı kurulmasında oldukça önemlidir. Çocuğun gelişim seviyesinden daha yüksek beklentide bulunulması, çocuğun o beklentiyi karşılayamamasına ve dolayısıyla yeterlilik hissinin zedelenmesine neden olacaktır.

Çocuklarınızın özgüvenini geliştirmek yolunda attığınız her adım çocuklarınızın güçlü, kararlı ve sorumluluk sahibi bireyler olarak yetişmelerinde büyük önem taşır. Ebeveynler arası ya da ebeveyn-öğretmen arası tutarlı davranışlar, çocuğun gelişiminin daha hızlı ve daha doğru adımlar atılarak ilerlemesinde ayrıca önemlidir.

“Çocuğunuzu şartsız sevin”

“Özgüvenin iki merkezi boyutu vardır: ‘sevilebilir olma duygusu’, ‘yeterli olma duygusu’. Okula giden çocuğunuz, utangaç, çekingen, aşırı sessiz, dikkat çekmemeye çalışan biri mi; yoksa insana yapışan, saldırgan ve zorba bir çocuk mu? Bu göstergelerin tümü, çocuğun sevilebilir olduğundan kuşku duyduğunu göstermektedir. Çocuğunuz yeni bir mücadeleye girmekten ürküyor ve buna karşı mı koyuyor? Başarısız olmaktan mı korkuyor? Hata yaptığı zaman hemen keyfi mi kaçıyor? Bu göstergeler çocuğun yeterliliğinden kuşku duyduğunun ifadesidir”
(Humphreys, 2002) .
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Çocuklarda Özgüven Gelişimi ve Dikkat Edilmesi Gerekenler" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Gözde ALPER'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Gözde ALPER'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     2 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Gözde ALPER Fotoğraf
Uzm.Psk.Gözde ALPER
İzmir
Uzman Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Gözde ALPER'in Yazıları
► Çocuklarda Özgüven Gelişimi Psk.Dnş.Nuray BAŞTAN AYDIN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Çocuklarda Özgüven Gelişimi ve Dikkat Edilmesi Gerekenler' başlığıyla benzeşen toplam 53 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Tuvalet Eğitimi Temmuz 2017
► Çocuk ve Ölüm Kavramı Temmuz 2017
◊ Benim Olmadı, Onun Olsun Eylül 2017
◊ Aile Terapisi Nedir? Temmuz 2017
◊ "2 Yaş Sendromu" Nedir? Temmuz 2017
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


00:36
Top