Menopoz ve Hormon Replasman Tedavisi
Menopoz nedir?
Kelime anlamı adet kanamasının kalıcı olarak kesilmesidir. Fizyolojik bir süreçtir ancak doğuracağı sonuçlar nedeniyle patolojiktir. Menopozun tek özelliği, kadının doğurganlığının bitmesi. Kadınların korkulu rüyası menopoz elbet bir gün kapıyı çalacak
Kadın yaşamında üreme döneminin sonu ile yaşlılık döneminin başlangıcı arasında önemli bir dönüm noktasıdır.
Günümüzde ortalama yaşam süresi ve yaşam standartında artış neticesinde kadınların menopozda geçirdiği süre uzamıştır. Ortalama menopoz yaşının 45 - 55 olduğu göz önüne alınırsa kadın hayatının 1 /3’ünü menopoz döneminde yaşıyor. O halde hiç de kısa sayılmayacak bu dönemi güzel geçirmek gerekiyor. Oysa pek çok kadın bu durumu kadınlığın sonu olarak görüyor.
Menopozda ortaya çıkan semptomlar nelerdir?
Menopozda ortaya çıkan sorunların hemen hemen hepsi overlerin yetersiz östrojen hormonu üretmesine bağlıdır. Bu semptomların sıklığı ve süresi kişiye göre değişir.
Menapozda Akut dönem semptomları:
En alevli ve gürültülü şikayetler bu dönemdedir ve menopoza girilen ilk 5-6 yılda izlenir.
Sıcak basması, gece terlemesi, uykusuzluk, karekter değişimleri, sıkıntı hali, hafıza ve dikkat kaybı, kendine güven duygusunu yitirme, çarpıntı hissi, baş ağrısı, depresyon bu dönemde izlenen şikayetlerdir.
Bu şikayetler hormon replasman tedavisine en hızlı ve en iyi yanıtı verirler. Bu semptomlar buz dağının su yüzeyinde görünen kısmıdır.Bu semptomların azalması ile menopozu yendik diyemeyiz çünkü asıl semptomlar ara ve uzun dönemde görülür.
Menapozda Ara dönem semptomları:
Ara dönem semptomlar menopoza girdikten 5-6 yıl sonra başlar. Östrojen eksikliği sonucu:
Tüm bunların ötesinde menopozun asıl önemli olan semptomları uzun dönemde izlenir. Bu dönemde hormonal yetersizlik sonucu osteoporoz ve kalp hastalıklarında ciddi artış vardır.
osteoporoz riskinin azalması için bu dönemde egzersiz ve kalsiyumdan zengin beslenmek önemlidir.
. Menopoz öncesi günlük 1000 mg kalsiyum gereksinimi bu dönemde 1500 mg kadar oluyor.
En iyi kaynak peynir, yoğurt gibi süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller, kurutulmuş meyveler, susam, fındık, pekmez gibi ürünler iyi kaynaklar arasında yer alıyor. Limon, portakal, çilek, yumurta ise orta derecede kalsiyum kaynağı. Tahıllar, etler ve diğer taze sebze ve meyveler de ise az miktarda bulunur.
Besinlerin 100 gramı esas alınarak birkaç örnek verelim. Yağlı inek sütü 119 mg, koyun sütü 193 mg, yoğurt 120 mg, yağlı beyazpeynir 162 mg, kaşarpeyniri 700 mg, kurufasülye 145 mg, roka ve maydanoz 200 mg, asma yaprağı 400mg, portakal, mandalina 40 mg, limon 26 mg, çilek 21 mg, bulgur 36 mg, makarna 27 mg, dana, koyun ve tavuk 11 mg, pekmez 400 mg, fındık 200 mg oranında kalsiyum içeriyor.
Hormon replasman tedavisi akut ve ara dönemi iyileştirerek yaşam kalitesini artırır ancak uzun dönem semptomları iyileştirerek ölüm oranlarını azaltır.
Hormon replasman tedavisinde amaç nedir ?
Menopoz tedavisinde amaç kadın ömrünü uzatmak değil yaşam kalitesini artırmaktır.
Menopozun kalp üzerine etkisi nedir?
Östrojen hormonu menopozdan önceki yıllarda kadınları kardiovasküler hastalıklara karşı koruyucu etkisi vardır. Menopoz kardiovasküler sistem açısından kesin risk faktörüdür !.
Yapılan çalışmalarla şu klinik deliller elde edilmiştir:
Menopozdan önceki dönemde kalp hastalıkları riski çok azdır.
Genç yaşta çeşitli nedenlerle yumurtalıkları (overleri) alınanlarda kardiovasküler hastalık riski artar.
Gerek doğal gerekse overleri alınarak cerrahi olarak menopoza giren bayanlara östrojen tedavisi uygulandığında risk belirgin olarak azalır.
Hormon replasman tedavisi öncesi neler yapılmalı
Bu tedaviyi daha güvenli kılmak için birtakım ön hazırlıklar gerekir.
Herşeyden önce bu tedaviyi almada bir sakınca olup olmadığı araştırılmalıdır.
Bunun için:
•İyi bir fizik muayene ve jinekolojik muayene
•Pap smear, vajinal USG ile rahim ve yumurtalıkların değerlendirilmesi,
•Kan şekeri, kolesterol, karaciğer fonksiyonu, kalp grafiği
•Özellikle risk faktörü olanlarda kemik yoğunluğunun değerlendirilmesi
Bu tedavinin menopozal semptomları gidermede, kemik kırıklarını önlemede, kalp üzerine koruyucu etkisi ve erken bunamayı önleyici etkisi bilinmektedir.
Tedaviye uyumun ve sürekliliğin sağlanması: tedavi öncesi yeterli bilgi ve eğitimin verilmesi ayrıca tedavi sonrası düzenli kontrollerin yapılmasına bağlıdır.
Tedaviyi en sık bırakma nedeni ilaca bağlı kanama ve kanser korkusudur.
Bu nedenle kontroller yan etkilerin saptanması için 1. ay ardından 6 ayda bir ve sonra yılda bir yapılmalıdır.
MENAPOZDA KİMLER HORMON TEDAVİSİ ALAMAZ:
MENAPOZDA HORMON TEDAVİSİNE NE ZAMAN BAŞLANIR:
40-45 Yaş civarında sıcak basması, gece terlemeleri, karar verme yeteneğinde azalma ve kendine güvende azalma ortaya çıkmaktadır.
Kişisel farklılıklar olmakla birlikte genelde 40 yaş civarında yumurtalıklarda yaşlanma (yetersizlik) başlamaktadır.
Yani hasta adet görse bile bu şikayetleri varsa tedavi almalıdır.
Menopozda korunmalı mıyız?
49 yaşından önce menopoza giren kadınlar 2 yıl, 50 yaşından sonra menopoza giren kadınlar 1 yıl korunmalıdır.
Hormon tedavisi ve MEME kanseri:
Yapılan çalışmalar göstermektedir ki 5 yıldan daha az hormon replasman tedavisi alanlarda meme kanseri riski yok kabul edilir.
Yapılan bir çalışmada bu riskin 15 yıl kullanımdan sonra arttığı, başka bir çalışmada ise 14 yıl kullanımdan sonra arttığıdır.
GENEL GÖRÜŞ ‘’ 10 YILDAN AZ KULLANIMDA MEME KANSERİ RİSKİNİN ARTMADIĞIDIR ‘’
ABD’de hormon tedavisinin meme kanseri riskini artırmadığının söylenmesindeki asıl neden bu ülkede doğal östrojenin kullanılmasıdır. Oysaki Avrupa’da sentetik östrojenler daha sık kullanıldığından meme kanseri riski artmış gösterilmektedir.
WHI çalışması:
Hormon replasman tedavisi alan on bin kadından 8 tanesinde daha fazla meme kanserine rastlanmıştır. Yani hormon tedavisi almayan on bin kadında 30 tane meme kanserine rastlanırken bu tedaviyi alanlarda 38 tane meme kanserine rastlanmaktadır.
Ancak hormon replasman tedavisi alanlarda 6 tane kolon kanseri ve 1 tane rahim kanseri daha az görülmüştür.
40 yaşında menopoza giren ve erken menopoz nedeniyle hormon replasman tedavisi alanlarda meme kanseri riski, 50 yaşında menopoza giren ve tedavi almayanlarda risk aynı. Yani erken menopoza girerek replasman tedavisi alanlarda meme kanseri riski geç menopoza girerek tedavi almayanlarla aynı.
Bu çalışmaların tümünde hayati önem taşımayan ama yaşam kalitesini düşüren fonksiyonlar göz ardı edilmiştir. Nedir bunlar ? Ateş basması, uykusuzluk, sinirlilik, konsantransyon bozukluğu vs...
Kadınların çoğu bize bu sebeplerle başvurur.
O HALDE KADINLARI BU KONFORDAN MAHRUM BIRAKMAMALIYIZ !!!!!
Menopozal dönemi bir hastalık olarak görmemek gerekir. Bu dönem doğru ve yeterli takipler ile keyif ve sağlıkla geçirilebilir
MENOPOZ DÖNEMİ SİZİN İÇİN YAŞLILIK DEĞİL, İKİNCİ BAHARINIZ OLABİLİR.
Bu dönemin kendine özgü güzelliklerini mutlaka görmelisiniz.
Op. Dr. Ayşegül Tezcan Germen
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Kelime anlamı adet kanamasının kalıcı olarak kesilmesidir. Fizyolojik bir süreçtir ancak doğuracağı sonuçlar nedeniyle patolojiktir. Menopozun tek özelliği, kadının doğurganlığının bitmesi. Kadınların korkulu rüyası menopoz elbet bir gün kapıyı çalacak
Kadın yaşamında üreme döneminin sonu ile yaşlılık döneminin başlangıcı arasında önemli bir dönüm noktasıdır.
Günümüzde ortalama yaşam süresi ve yaşam standartında artış neticesinde kadınların menopozda geçirdiği süre uzamıştır. Ortalama menopoz yaşının 45 - 55 olduğu göz önüne alınırsa kadın hayatının 1 /3’ünü menopoz döneminde yaşıyor. O halde hiç de kısa sayılmayacak bu dönemi güzel geçirmek gerekiyor. Oysa pek çok kadın bu durumu kadınlığın sonu olarak görüyor.
Menopozda ortaya çıkan semptomlar nelerdir?
Menopozda ortaya çıkan sorunların hemen hemen hepsi overlerin yetersiz östrojen hormonu üretmesine bağlıdır. Bu semptomların sıklığı ve süresi kişiye göre değişir.
Menapozda Akut dönem semptomları:
En alevli ve gürültülü şikayetler bu dönemdedir ve menopoza girilen ilk 5-6 yılda izlenir.
Sıcak basması, gece terlemesi, uykusuzluk, karekter değişimleri, sıkıntı hali, hafıza ve dikkat kaybı, kendine güven duygusunu yitirme, çarpıntı hissi, baş ağrısı, depresyon bu dönemde izlenen şikayetlerdir.
Bu şikayetler hormon replasman tedavisine en hızlı ve en iyi yanıtı verirler. Bu semptomlar buz dağının su yüzeyinde görünen kısmıdır.Bu semptomların azalması ile menopozu yendik diyemeyiz çünkü asıl semptomlar ara ve uzun dönemde görülür.
Menapozda Ara dönem semptomları:
Ara dönem semptomlar menopoza girdikten 5-6 yıl sonra başlar. Östrojen eksikliği sonucu:
- Vajinal kuruluk
- Sık idrara çıkma
- İdrara yetişememe
- İdrar kaçırma veya idrar yaparken yanma
- Ciltte kollajen kaybına bağlı kuruma, incelme
- Saçlarda ve tırnaklarda kuruma ve kırılma izlenebilir.
Tüm bunların ötesinde menopozun asıl önemli olan semptomları uzun dönemde izlenir. Bu dönemde hormonal yetersizlik sonucu osteoporoz ve kalp hastalıklarında ciddi artış vardır.
osteoporoz riskinin azalması için bu dönemde egzersiz ve kalsiyumdan zengin beslenmek önemlidir.
. Menopoz öncesi günlük 1000 mg kalsiyum gereksinimi bu dönemde 1500 mg kadar oluyor.
En iyi kaynak peynir, yoğurt gibi süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller, kurutulmuş meyveler, susam, fındık, pekmez gibi ürünler iyi kaynaklar arasında yer alıyor. Limon, portakal, çilek, yumurta ise orta derecede kalsiyum kaynağı. Tahıllar, etler ve diğer taze sebze ve meyveler de ise az miktarda bulunur.
Besinlerin 100 gramı esas alınarak birkaç örnek verelim. Yağlı inek sütü 119 mg, koyun sütü 193 mg, yoğurt 120 mg, yağlı beyazpeynir 162 mg, kaşarpeyniri 700 mg, kurufasülye 145 mg, roka ve maydanoz 200 mg, asma yaprağı 400mg, portakal, mandalina 40 mg, limon 26 mg, çilek 21 mg, bulgur 36 mg, makarna 27 mg, dana, koyun ve tavuk 11 mg, pekmez 400 mg, fındık 200 mg oranında kalsiyum içeriyor.
Hormon replasman tedavisi akut ve ara dönemi iyileştirerek yaşam kalitesini artırır ancak uzun dönem semptomları iyileştirerek ölüm oranlarını azaltır.
Hormon replasman tedavisinde amaç nedir ?
Menopoz tedavisinde amaç kadın ömrünü uzatmak değil yaşam kalitesini artırmaktır.
Menopozun kalp üzerine etkisi nedir?
Östrojen hormonu menopozdan önceki yıllarda kadınları kardiovasküler hastalıklara karşı koruyucu etkisi vardır. Menopoz kardiovasküler sistem açısından kesin risk faktörüdür !.
Yapılan çalışmalarla şu klinik deliller elde edilmiştir:
Menopozdan önceki dönemde kalp hastalıkları riski çok azdır.
Genç yaşta çeşitli nedenlerle yumurtalıkları (overleri) alınanlarda kardiovasküler hastalık riski artar.
Gerek doğal gerekse overleri alınarak cerrahi olarak menopoza giren bayanlara östrojen tedavisi uygulandığında risk belirgin olarak azalır.
Hormon replasman tedavisi öncesi neler yapılmalı
Bu tedaviyi daha güvenli kılmak için birtakım ön hazırlıklar gerekir.
Herşeyden önce bu tedaviyi almada bir sakınca olup olmadığı araştırılmalıdır.
Bunun için:
•İyi bir fizik muayene ve jinekolojik muayene
•Pap smear, vajinal USG ile rahim ve yumurtalıkların değerlendirilmesi,
•Kan şekeri, kolesterol, karaciğer fonksiyonu, kalp grafiği
•Özellikle risk faktörü olanlarda kemik yoğunluğunun değerlendirilmesi
Bu tedavinin menopozal semptomları gidermede, kemik kırıklarını önlemede, kalp üzerine koruyucu etkisi ve erken bunamayı önleyici etkisi bilinmektedir.
Tedaviye uyumun ve sürekliliğin sağlanması: tedavi öncesi yeterli bilgi ve eğitimin verilmesi ayrıca tedavi sonrası düzenli kontrollerin yapılmasına bağlıdır.
Tedaviyi en sık bırakma nedeni ilaca bağlı kanama ve kanser korkusudur.
Bu nedenle kontroller yan etkilerin saptanması için 1. ay ardından 6 ayda bir ve sonra yılda bir yapılmalıdır.
MENAPOZDA KİMLER HORMON TEDAVİSİ ALAMAZ:
- Nedeni belirlenmemiş vajinal kanamalar
- Aktif karaciğer hastalığı olanlar
- Yeni geçirilmiş derin ven trombozu
- Memenin yeni karsinomu
- Rahim iç duvarının karsinomu
- Kontrol altına alınamayan hipertansiyon
- Yatağa uzun süre bağımlılık gerektiren cerrahi yaklaşımlar
MENAPOZDA HORMON TEDAVİSİNE NE ZAMAN BAŞLANIR:
40-45 Yaş civarında sıcak basması, gece terlemeleri, karar verme yeteneğinde azalma ve kendine güvende azalma ortaya çıkmaktadır.
Kişisel farklılıklar olmakla birlikte genelde 40 yaş civarında yumurtalıklarda yaşlanma (yetersizlik) başlamaktadır.
Yani hasta adet görse bile bu şikayetleri varsa tedavi almalıdır.
Menopozda korunmalı mıyız?
49 yaşından önce menopoza giren kadınlar 2 yıl, 50 yaşından sonra menopoza giren kadınlar 1 yıl korunmalıdır.
Hormon tedavisi ve MEME kanseri:
Yapılan çalışmalar göstermektedir ki 5 yıldan daha az hormon replasman tedavisi alanlarda meme kanseri riski yok kabul edilir.
Yapılan bir çalışmada bu riskin 15 yıl kullanımdan sonra arttığı, başka bir çalışmada ise 14 yıl kullanımdan sonra arttığıdır.
GENEL GÖRÜŞ ‘’ 10 YILDAN AZ KULLANIMDA MEME KANSERİ RİSKİNİN ARTMADIĞIDIR ‘’
ABD’de hormon tedavisinin meme kanseri riskini artırmadığının söylenmesindeki asıl neden bu ülkede doğal östrojenin kullanılmasıdır. Oysaki Avrupa’da sentetik östrojenler daha sık kullanıldığından meme kanseri riski artmış gösterilmektedir.
WHI çalışması:
Hormon replasman tedavisi alan on bin kadından 8 tanesinde daha fazla meme kanserine rastlanmıştır. Yani hormon tedavisi almayan on bin kadında 30 tane meme kanserine rastlanırken bu tedaviyi alanlarda 38 tane meme kanserine rastlanmaktadır.
Ancak hormon replasman tedavisi alanlarda 6 tane kolon kanseri ve 1 tane rahim kanseri daha az görülmüştür.
40 yaşında menopoza giren ve erken menopoz nedeniyle hormon replasman tedavisi alanlarda meme kanseri riski, 50 yaşında menopoza giren ve tedavi almayanlarda risk aynı. Yani erken menopoza girerek replasman tedavisi alanlarda meme kanseri riski geç menopoza girerek tedavi almayanlarla aynı.
Bu çalışmaların tümünde hayati önem taşımayan ama yaşam kalitesini düşüren fonksiyonlar göz ardı edilmiştir. Nedir bunlar ? Ateş basması, uykusuzluk, sinirlilik, konsantransyon bozukluğu vs...
Kadınların çoğu bize bu sebeplerle başvurur.
O HALDE KADINLARI BU KONFORDAN MAHRUM BIRAKMAMALIYIZ !!!!!
Menopozal dönemi bir hastalık olarak görmemek gerekir. Bu dönem doğru ve yeterli takipler ile keyif ve sağlıkla geçirilebilir
MENOPOZ DÖNEMİ SİZİN İÇİN YAŞLILIK DEĞİL, İKİNCİ BAHARINIZ OLABİLİR.
Bu dönemin kendine özgü güzelliklerini mutlaka görmelisiniz.
Op. Dr. Ayşegül Tezcan Germen
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Menopoz ve Hormon Replasman Tedavisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Ayşegül TEZCAN GERMEN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Ayşegül TEZCAN GERMEN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
menopoz, hormon replasman tedavisi, menapoz nedir, menapozun tanımı, hormon replasman, menapoz tedavisi, menapozun semptomları, menapozun belirtileri, menapoz şikayetleri
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
