20-30 Yaşları Arası Dönemin Temel İhtiyacı “psikolojik Olgunlaşma”
Gelişim psikolojisi, psikolojinin önemli alt dallarından biridir. İnsanın hayatı boyunca yaşadığı değişimler, kişilerarası farklılıklar ve yaş dönemlerinin özellikleri ile ilgilenir. Gelişim psikolojisinin öğretilerine göre “genç yetişkinlik dönemi” kişinin yaşamında bir dönüm noktası niteliği taşır.
Yaklaşık olarak 20-30 yaşları arasını kapsayan bu yaşam periyodunda kişi, ergenlik ve yetişkinlik arasında bir geçiş dönemindedir. Bu geçiş döneminde, önemli yaşam kararları vermeye çalışır, ergenliğe göre yaşamı ile ilgili daha fazla sorumluluk hisseder ve daha kararlı özellikler gösterir. Buna karşın hala yetişkinliğin normatif özelliklerine erişememiştir.
Gelişim kuramlarının pek çoğuna göre; genç yetişkinliğin tamamlanması “olgunluğun” sağlanması ile birlikte gerçekleşir. Bu olgunlaşmanın sağlanıp sağlanmadığı neye göre belirlenir? Olgunlaşmanın standartları var mıdır? “Olgun yetişkin” i tanımlayabilmek için bilim insanları, öncülüklerini ettikleri psikoloji kuramları çerçevesinde farklı standartlar belirlemişlerdir.
Genç Yetişkinlik Döneminde Olgunlaşmanın Karakteristik Özellikleri Nelerdir?
1) Kimliğin Kararlılık Kazanması: Ergen, soyut düşünebilme kabiliyeti sayesinde varsayımlar yürütebilir ve soyut kavramları algılayabilir. Tüm bu soyut işlemler onun “Ben kimim?” sorusuna cevap vermesine ve soyut bir kimlik algısı geliştirmesine sebep olur. Ergenlik döneminde kişinin geliştirdiği kimlik algısı onun toplumsal, sosyal, siyasal ve cinsel açıdan kim olduğu ile ilgilidir. Kişi genç yetişkinlik dönemine geldiğinde ise artık sadece kimlik duygusunu geliştirmiş olması değil, bu kimlik duygusunun süreklilik, bütünlük ve kararlılık kazanması olgunlaşmanın temelidir. White, kimliğin süreklilik kazanabilmesini genç yetişkinin toplumsal rolleri benimsemiş olmasına bağlamaktadır. Bu roller; meslek sahibi olma, ailede eş rolü, ebeveyn rolü gibi sürekliliği olan roller olduğundan kişinin de o soyut kimlik duygusunu derinleştirir ve süreklilik kazandırır.
2) Kişilerarası İlişkilerde Esnekliğin Sağlanması: Olgunlaşmış bir genç yetişkin, gelişmiş ve kararlı bir kimlik duygusuna sahiptir. Kendisini iyi tanır ve bu sayede karşısındakine kendi beklentilerini minimum düzeyde yansıtarak onu keşfetmeye çalışır. İlişki içinde olduğu kişiye karşı esnek bir tutum gösterir. Onu kendi beklentileri yönünde şekillendirmeye çalışmaz. Herkesin tek ve biricik olduğu özelliğine uyumludur. Bu nedenle karşısındaki kişinin kendine has özelliklerine karşı duyarlıdır ve onun sayesinde kendisini daha iyi tanır.
3) Derin İlişkiler Kurulması: Genç yetişkinlik döneminde, kişinin salt fayda elde etme amacı gütmediği sevgi temelli ilişkiler önem kazanır. Bu açıdan olgunlaşmanın kriteri, kişinin kendine yönelik duyduğu duygusal güvenlik doğrultusunda diğerleriyle de yakın ve sıcak ilişkiler kurabilmesi, ilişkisel bağlarını sağlamlaştırmasıdır.
4) Soyut Ahlak Felsefesi Gelişimi: Kişinin iradesiyle gerçekleştirdiği eylemler ve bu eylemlerin dayandığı sorumluluk, erdem, özgürlük, vicdan gibi kavramlar onun soyut ahlak felsefesini oluşturur. Olgunlaşmanın gerçekleşebilmesi için, kişinin davranışlarının ve geliştirdiği soyut ahlak felsefesinin uyumu temeldir.
5) Duyarlılık: Bireyin karşılaştığı sosyal durumlara karşı duyarlılık kazanmasını ve egosantrik yapısından uzaklaşmasını içerir. Başkalarının duygularını anlama, empati kurabilme, ihtiyaç olduğunda yardım etmenin sorumluluğunu hissetme, toplumsal olaylara karşı duyarlılık genç yetişkinlik döneminde olgunlaşmanın etkisi ile gelişebilir.
İşte psikoloji bilimine çok önemli katkıları olan duayen teorisyenlerin “olgunluk” hakkındaki düşünceleri:
Yetişkin Olgunluğunun Standartları
Freud, Psikanalitik Kuram: Dürtülerin yüceltilmiş anlatımı
Erikson, Psikososyal Gelişim Kuramı: Güçlü ego ve yakınlık kurma yetisi
Allport, Personalistik Kuram: Benlik duygusunun genişlemesi ve bütünleşmiş bir yaşam felsefesi
Skinner, Öğrenme Kuramı: Tepkinin ansksiyeteden kurtulmuş hiyerarşisi
Rogers, Benlik Kuramı: Kendini kabul etme, iç değerlendirme odağı
Maslow, İnsancıl Kuram: Kendini tamamlama, en yüksek değerlere bağlanmış yaşam
Heidegger, Varoluşçu Kuram: Otantik Varoluş
Kaynak: Human Development, 1976
Yaklaşık olarak 20-30 yaşları arasını kapsayan bu yaşam periyodunda kişi, ergenlik ve yetişkinlik arasında bir geçiş dönemindedir. Bu geçiş döneminde, önemli yaşam kararları vermeye çalışır, ergenliğe göre yaşamı ile ilgili daha fazla sorumluluk hisseder ve daha kararlı özellikler gösterir. Buna karşın hala yetişkinliğin normatif özelliklerine erişememiştir.
Gelişim kuramlarının pek çoğuna göre; genç yetişkinliğin tamamlanması “olgunluğun” sağlanması ile birlikte gerçekleşir. Bu olgunlaşmanın sağlanıp sağlanmadığı neye göre belirlenir? Olgunlaşmanın standartları var mıdır? “Olgun yetişkin” i tanımlayabilmek için bilim insanları, öncülüklerini ettikleri psikoloji kuramları çerçevesinde farklı standartlar belirlemişlerdir.
Genç Yetişkinlik Döneminde Olgunlaşmanın Karakteristik Özellikleri Nelerdir?
1) Kimliğin Kararlılık Kazanması: Ergen, soyut düşünebilme kabiliyeti sayesinde varsayımlar yürütebilir ve soyut kavramları algılayabilir. Tüm bu soyut işlemler onun “Ben kimim?” sorusuna cevap vermesine ve soyut bir kimlik algısı geliştirmesine sebep olur. Ergenlik döneminde kişinin geliştirdiği kimlik algısı onun toplumsal, sosyal, siyasal ve cinsel açıdan kim olduğu ile ilgilidir. Kişi genç yetişkinlik dönemine geldiğinde ise artık sadece kimlik duygusunu geliştirmiş olması değil, bu kimlik duygusunun süreklilik, bütünlük ve kararlılık kazanması olgunlaşmanın temelidir. White, kimliğin süreklilik kazanabilmesini genç yetişkinin toplumsal rolleri benimsemiş olmasına bağlamaktadır. Bu roller; meslek sahibi olma, ailede eş rolü, ebeveyn rolü gibi sürekliliği olan roller olduğundan kişinin de o soyut kimlik duygusunu derinleştirir ve süreklilik kazandırır.
2) Kişilerarası İlişkilerde Esnekliğin Sağlanması: Olgunlaşmış bir genç yetişkin, gelişmiş ve kararlı bir kimlik duygusuna sahiptir. Kendisini iyi tanır ve bu sayede karşısındakine kendi beklentilerini minimum düzeyde yansıtarak onu keşfetmeye çalışır. İlişki içinde olduğu kişiye karşı esnek bir tutum gösterir. Onu kendi beklentileri yönünde şekillendirmeye çalışmaz. Herkesin tek ve biricik olduğu özelliğine uyumludur. Bu nedenle karşısındaki kişinin kendine has özelliklerine karşı duyarlıdır ve onun sayesinde kendisini daha iyi tanır.
3) Derin İlişkiler Kurulması: Genç yetişkinlik döneminde, kişinin salt fayda elde etme amacı gütmediği sevgi temelli ilişkiler önem kazanır. Bu açıdan olgunlaşmanın kriteri, kişinin kendine yönelik duyduğu duygusal güvenlik doğrultusunda diğerleriyle de yakın ve sıcak ilişkiler kurabilmesi, ilişkisel bağlarını sağlamlaştırmasıdır.
4) Soyut Ahlak Felsefesi Gelişimi: Kişinin iradesiyle gerçekleştirdiği eylemler ve bu eylemlerin dayandığı sorumluluk, erdem, özgürlük, vicdan gibi kavramlar onun soyut ahlak felsefesini oluşturur. Olgunlaşmanın gerçekleşebilmesi için, kişinin davranışlarının ve geliştirdiği soyut ahlak felsefesinin uyumu temeldir.
5) Duyarlılık: Bireyin karşılaştığı sosyal durumlara karşı duyarlılık kazanmasını ve egosantrik yapısından uzaklaşmasını içerir. Başkalarının duygularını anlama, empati kurabilme, ihtiyaç olduğunda yardım etmenin sorumluluğunu hissetme, toplumsal olaylara karşı duyarlılık genç yetişkinlik döneminde olgunlaşmanın etkisi ile gelişebilir.
İşte psikoloji bilimine çok önemli katkıları olan duayen teorisyenlerin “olgunluk” hakkındaki düşünceleri:
Yetişkin Olgunluğunun Standartları
Freud, Psikanalitik Kuram: Dürtülerin yüceltilmiş anlatımı
Erikson, Psikososyal Gelişim Kuramı: Güçlü ego ve yakınlık kurma yetisi
Allport, Personalistik Kuram: Benlik duygusunun genişlemesi ve bütünleşmiş bir yaşam felsefesi
Skinner, Öğrenme Kuramı: Tepkinin ansksiyeteden kurtulmuş hiyerarşisi
Rogers, Benlik Kuramı: Kendini kabul etme, iç değerlendirme odağı
Maslow, İnsancıl Kuram: Kendini tamamlama, en yüksek değerlere bağlanmış yaşam
Heidegger, Varoluşçu Kuram: Otantik Varoluş
Kaynak: Human Development, 1976
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "20-30 Yaşları Arası Dönemin Temel İhtiyacı “psikolojik Olgunlaşma”" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Ezgi TANIL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Ezgi TANIL'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
yetişkin psikolojisi, psikolojik olgunlaşma, psikolojik olgunlaşma nedir, yetişkin olgunluğunun standartları
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
