2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Popüler Diyetler; Karatay Diyeti
MAKALE #19975 © Yazan Dyt.Güler ENGİN | Yayın Ekim 2018 | 2,788 Okuyucu
Prof Dr. Canan Karatay 1967 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun olmuştur.1972 yılında İstanbul Üniversitesi Tedavi Kliniğinde iç hastalıkları uzmanlık eğitimini tamamladıktan sonra Liverpool Reginoal Cardiac Center da kardiyoloji alanında uzmanlık eğitimine başladı. Türkiye de döndükten sonra da İstanbul Üniversitesi Hastanesi başta olmak üzere birçok hastane ve kurum da kardiyoloji bilim dalında çalışmaları devam etmiştir.

Karatay Diyeti Prof Dr Canan Karataya göre; son bilimsel çalışmaları örnek alan; kan insülin değerinin normal düzeylerde kalmasını sağlayarak ileri yaşlarda ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarının önünü kesebilmek ve aynı zamanda sağlıklı kilo verebilmek amacıyla yazılmıştır ve uygulanmaktadır.

Beslenme uzmanları olarak bu konuda yapılan doğrular ve yanlışları değerlendireceğiz.
Öncelikle ;Karatay Diyeti’nde sağlıklı yağlar, protein kaynakları ve bazı karbonhidratlar serbest olarak tüketilebilir. Bu diyetin menüsünde et, balık, süt, peynir, yoğurt, yumurta, tereyağı, bakliyat, turşu, sebze, meyve ve ceviz, fındık, badem, yerfıstığı bulunmaktadır. Karatay diyet listesi kurallarına göre düşük glisemik indeksli besinler tüketilmelidir ve diğer diyetlerde sınırlandırılmış olan sağlıklı sayılabilecek tereyağı, zeytinyağı gibi yağların özellikle kilo verme sürecindeki beslenme planında yer alması gerektiği vurgulanmaktadır.

Karatay Diyetinin Amacı ve Kuralları;
Bu diyette bahsedilen özellikle üç önemli nokta vardır;
1)Az ve sık beslenme yerine günde sadece 3 öğün beslenmeyi önerir. Ara öğünleri hayatımızdan çıkartır.
2)Protein ağırlıklı beslenmeye dayanır ; dolayısıyla hayvansal gıdalarla beslenmeyi örnek alan bir düzendir.
3)Ekmek ve tahıllı ürünlerini beslenme de önermez.

Bu kuralları tek tek incelemek istersek;
Canan Karatay üç öğün beslenme sistemini İnsülin – Leptin direncini ele alarak açıklamaktadır.
Dipnot; insülin hormonu pankreastan salgılanan kanda ki şekerin hücrelere taşınmasını sağlayan bir hormondur.
Karataya göre;
_ İnsülin hormonu ağzımıza bir lokmayı koyup çiğnemeye başladığımız anda kan şekerimiz ve kan insülinimiz ile birlikte yükselmeye başlar.
_Yemek yedikten ortalama (2-2,5) saat sonra ise insülinin etkisi sonucu kan şekerimiz azalır. (günlük yaşamımızı sürdürebilmek için gerekli olan enerjiyi sağlamak adına kullanılmış olduğundan azalır)
_ İnsülin hormonu aynı zamanda kan şekerinin yakıt olarak kullanılmasını ve kullanılmayan fazla kısmının da trigliserid olarak (ileride kullanmak amacıyla )depo edilmesini sağlar /3
_Bu arada yemek yedikten aşağı yukarı 2-2,5 saat sonra vücudumuza enerjinin sağlanması için pankreas glukagon hormonu salgılar. Glukagon hormon karaciğerimizde önceden depolanmış olan yedek şekerin kanımıza geçmesini sağlar. Bu hormonal düzen yemekten sonra 4-5 saat tokluk hissinin devam etmesine yardımcı olacaktır.

¬_Yemekten 4-5 saat sonrasına kadar ağzımıza bir lokma dahi koymadan normal yaşamımızın devam etmesi sonrasında ise leptin hormonu salgılanmaya başlar.
_Leptin hormonunun görevi vücudumuzun çeşitli bölgelerinde depolanmış olan yağları yıkarak, vücudumuza gerekli olan yakıtı ve dolayısı ile enerjiyi sağlamaktadır./ 1-2

1 Friedmen JM. The function of leptin in nutrition , weight , and physiology.Nutr Rev.2002
2 Senfert j.Leeptin effects on pancretic beta-cell geme expression and function.Diabetes 2004 feb;53
_Leptin, 4-5 saat içinde bir şey yenmediği takdirde trigliseritleri kan şekerine dönüştürerek vücudun ihtiyacı olan enerjiyi sağlar.
Bu nedenlerle kilo verebilmemiz yani birikmiş olan yağlarımızın yakıt olarak kullanılması ve enerji sağlanabilmesi için leptin hormonunun salgılanması şarttır./ 4
Ara öğün yiyerek leptin hormonu salgılanmasına olanak tanınmadığı için ara öğün tüketimi Karatay diyetine göre yapılmamalıdır.
3 Trigliserit :depolanan vücut yağı ve kan yağları
4 Heini AF .,et al., Assocation of leptin and hunger –satiety ratings in obese women. Int J Obes Relat Metab Disord.1998 Nov;22


2) Canan karatay diyetinin temel ilkelerinin bir diğeri de düşük glisemik indeksli besinler tüketmektir.
Gİ; Karbonhidrat içeren bir besinin kana geçtiğinde kan şekerini yükseltme hızına denir. Düşük glisemik indeksli gıdalar uzun süre tokluk hissi sağlayan yiyecek grubudur . /5

5 Frost G., et al ., The relevance of the glycaemic index to our understanding of dietary carbohydrates. Diabetic Medicine 2000;17

Karatay diyeti de glisemik indeksi düşük besinlerin diyette var olmasını amaçlayarak ; glisemik indeksi sıfır olan proteinlerin diyette bol bol tüketilmesini önermektedir.
(etler,balıklar,yumurta, peynir,yoğurt,süt,ayran )
Ardından sebzelerde glisemik indeks düşük olduğu için çiğ olarak tüketilmelerini önermektedir.
Glisemik indeksi yüksek olan ekmek ve şeker içeren besinlerin diyette asla yer almaması gerektiğini
savunur.Meyvelerin de glisemik indeksi yüksek olduğu için oldukça az miktarda tüketilmesini önerir.
Meyve tüketimi yerine glisemik indeksi daha düşük olduğu için ve yararlı yağ asitleri içeriğinden ötürü
Kuruyemişleri tüketmemizi önermektedir.

Karatay Diyetinin Zararları Nedir;
-Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre şişmanlık vücuttaki yağ miktarının artmasıdır. Sağlıklı ve gerçek kilo kaybı da vücuttaki fazla yağ kütlesinin azalması ile mümkün olur. Dengeli diyetlerde yağ kaybı olurken; düşük oranda karbonhidrat ve kalori içeren diyetlerde su kaybı ve uzun süren açlıktan sonra kas kaybı olur. Karatay diyeti de karbonhidrat oranı düşük; protein oranı yüksek bir beslenme planıdır. Protein oranı yüksek diyetleri uzun süre uygulamak ilk etapta hızlı kilo kaybını ve kan şekeri düşüşünü sağlayabilir. Ancak tansiyon, ürik asit ve kolesterol değerlerinde artış görülebilir. Fazla protein tüketimi böbrek yükünü de artırabilir ve ilerleyen zamanlarda daha büyük sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir

-Karatay diyeti ve Karatay diyet listesi uzun süre uygulandığında yetersiz ve dengesiz beslenilmesine neden olur. Karbonhidrat kaynağı tahıl grubunun sınırlandırılması özellikle B grubu vitaminlerinin yetersiz alınmasına neden olur. Tiamin, niasin, riboflavin gibi B grubu vitaminleri sinir sistemi sağlığı için çok önemlidir. Tahıl grubunda yer alan tam buğday, çavdar ve kepek ekmeği gibi esmer ekmek çeşitleri hem tokluk hissi hem de vitamin ve mineral kaynağı olması açısından önemlidir. Yetersiz tahıl tüketiminden kaynaklı yorgunluk, halsizlik ve baş dönmesi gibi şikayetler yaşanabilir. Karatay diyetinde zengin vitamin kaynağı meyvelerin tüketiminin de sınırlandırılması ilerleyen zamanlarda çeşitli sağlık problemlerinin yaşanmasına neden olabilir. Bunlara tırnak kırılmaları, saç dökülmeleri, ciltte kuruma ve yaşlanma belirtilerinin oluşması örnek verilebilir. Bir diğer sağlık sorunu da kabızlık gibi sindirim sistemi sorunlarının yaşanmasıdır.
-Kırmızı etin yağlı kısmı, tereyağı gibi yağ içeriği yüksek besinlerin fazla miktarda tüketimi kan kolesterol ve trigliserid değerlerinin yükselmesine ve kalp damar hastalıkları riskinin artmasına neden olabilir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Popüler Diyetler; Karatay Diyeti" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Güler ENGİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Güler ENGİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Dyt.Güler ENGİN
İstanbul
Diyetisyen
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi34 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dyt.Güler ENGİN'in Yazıları
► Popüler Diyetler Dyt.Meltem YAMAN
► Popüler Diyetler Dyt.Sevgi Gökçen ERKÜN
► Popüler Diyetler Dyt.Habibe TUĞCU
► Popüler Diyetler ve Zararları Dyt.Görkem MERCAN
► Hatalı ve Popüler Diyetler Dyt.Müge ÜLKER
► Popüler Diyetler'den Uzak Durun! Dyt.Özge YILMAZ
► Karatay Diyetine Eleştiriler Dyt.Turgay KÖSE
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Popüler Diyetler; Karatay Diyeti' başlığıyla benzeşen toplam 27 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


04:53
Top