Teknoloji Bağımlılığı
TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI
Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin gittikçe hızlandığı ve teknolojinin aynı hızla günlük yaşamımıza hızla girdiği düşünüldüğünde cep telefonları, bilgisayar ve internet teknolojilerinin yaşamımızda önemli bir yere sahip olduğu bilinmektedir. Bu ürünler yaşamımızı kolaylaştırmanın yanı sıra teknolojinin yaygınlaşması, sınırsız ve ölçüsüz uygun olmayan kullanımı nedeniyle birtakım sorunlar ve yeni bağımlılıklara yol açtığı bilinmektedir. İnternet bağımlılığı da bunlardan biridir. Her yaşta ve cinsiyette görülen bir rahatsızlık olmasına rağmen internet bağımlılığı diğer bağımlılıklara göre daha erken yaşlarda başlamaktadır. Özellikle 12-18 yaşları riskin oldukça yüksek olduğu dönemlerdir. Cinsiyetler arası farka bakıldığında erkeklerin kızlara göre 3 kat daha fazla internet bağımlılığı olduğu gözlenmektedir. İnternette geçirilen zamanlar genellikle kızlarda okuma ve sohbet programlarında zaman geçirirken, erkeklerde spor veya şiddet oyunlarının tercih edildiği görülmektedir. İnternet bağımlılığı toplumda görülme sıklığı %2‘dir. Böylesi bir bağımlılığın gençlerin psikolojik ve bedensel gelişimlerini, sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkilediği ve okul başarılarını düşürdüğü, internette daha çok zaman geçirmek için okulu reddetme gibi eğilimlerin ortaya çıktığı bilinmektedir. İnternet bağımlılığı toplumda sık görülen ve tedavisi gerekli bir rahatsızlıktır. İnternet bağımlılığına eşlik eden başka bir psikiyatrik rahatsızlıkta olabilir. Sosyal fobi ve depresyon internet bağımlılığı olan bireylerde görülen bir bozukluktur. Bu duruma eşlik eden rahatsızlıklar bu durumun nedeni veya sonucu olabilir. İnternet ve teknoloji bağımlılığı diğer teknolojik bağımlılıklarda olduğu gibi kişinin bağımlısı olduğu teknolojik ürüne ulaşamadığı zaman yoksunluk yaşadığı bir durum olarak tanımlanır.
Teknoloji bağımlılığının belirtileri
Yalnızca birkaç dakika diyerek saatler harcamak.
Çevrenizdekilere ekran karşısında geçirdiğiniz zaman hakkında yalan söylemek.
Uzun süre bilgisayar kullanmaktan dolayı fiziksel sorunlardan şikâyet etmek.
Anonim bir kişiliğe bürünmek, insanlarla internet üzerinden konuşmayı yüz yüze konuşmaya tercih etmek.
İnternete girmek için yemek öğünlerinden, derslerden ya da randevulardan ödün vermek.
Bilgisayarınızın başında çok fazla zaman geçirdiğiniz için suçluluk duyuyorken bir yandan da büyük bir zevk almak ve bu iki duygular arasında gidip gelmek.
Bilgisayarınızdan uzak kaldığınız zaman gergin ve boşluktaymış gibi hissetmek.
Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında kalmak.
Teknoloji bağımlılığının neden olduğu sorunlar
Fiziksel şikâyetler
Gözlerde yanma
Boyun kaslarında ağrı ve sertleşme
Beden duruşunda bozukluk
Elde uyuşukluk
Halsizlik
Sosyal alanda görülen şikâyetler
Akademik başarıda düşüş
Kişisel, aile ve okul sorunları
Zamanı idare etmede başarısızlık
Uyku bozuklukları
Yemek yememe
Aktivitelerde azalma
İnternet arkadaşları dışında izolasyon
İnternet kullanımının en önemli nedenlerinden birisi olan çevrimiçi (online) oyunlar, aslında bağımlılık konusunda en önemli ipuçlarının yakalanmasında etkili olabilecek yapıları barındırmaktadır. Özellikle kişinin internet üzerinden karşısında başka bir birey bulması, sosyal bir ortam gibi görülebilir. Diğer olumsuzluklar ise, oyunların çok uzun sürmesi, belli bir bitiş noktasının olmaması, bu nedenle sürekli oynanmaya devam edilmesi, sosyal statü simgelerinin (rütbe, güç, zenginlik, değerli mal ve eşya vb.) sınıflarını (yönetici, kurucu, işçi, savaşçı, vb.) bulunması, şiddet içermesi, gerçek hayattan uzak yeni bir kimlik sağlaması, bu nedenle cinsiyet, yaş, statü gibi bilgilerin yanlış söylenebilmesi bir avantaj gibi görülerek iletişim kurulması öncelikle sayılabilecekler arasındadır.
Teknoloji bağımlılığını önlemek için yapılması gerekenler
Öğretmenlerin ve velilerin bilgisayar ve internet kullanımı hakkında bilgi sahibi olmaları, yerinde ve zararsız kullanım hakkında gençlere destek olmaları noktasında önemlidir.
Gençler internetten nasıl faydalanmaları gerektiğini öğrenmeli, bir amaç belirleyerek internet ve bilgisayar kullanmalıdır.
Aileler gençlere daha fazla (kaliteli) zaman ayırmalı, sorunları ile ilgilenmelidir.
İnternet’e giriş ve çıkış saatleri için çizelge yapılarak belirlenmeli ve bu kurallara uyulmalıdır. Arkadaşlarına ve sosyal ortamlara (sinema, tiyatro, müze, sportif faaliyetler) daha fazla zaman ayırmaları sağlanarak arkadaşları ile internet dışı yollarla iletişim kurması özendirilmelidir.
Okul ve arkadaş çevreleri hakkında bilgi almak üzere gençlerle sohbet etmeli hoşlandığı, ilgi duyduğu konular ile kaygı ve sorunlarını aile ile konuşması teşvik edilmelidir.
İnternette iken gençlerin genellikle hangi sitelere girdiklerini öğrenmek, eğilimleri hakkında fikir verebilir. Onlarla bilgisayar ve internet hakkında konuşmak düşüncelerini anlamak için faydalı olabilir. Bilgisayarlarınızda güvenli internet uygulamalarının olmasına özen gösterin.
Gençlerin bilgisayar ve internet dışında da hobi geliştirmeleri teşvik edilmeli, kitap okuma alışkanlığı aileden örnek alınarak kazandırılmalıdır.
Gençlerden aile sorumlulukları paylaşmaları, belirli görevleri yerine getirmeleri istenmelidir.
Uzun çalışma saatleri arasında molalar vererek el, kol, parmak, boyun ve beli dinlendirmek gerektiği öğretilmeli, bu bir alışkanlık haline gelene kadar mola verilmesini hatırlatarak yardımcı olunmalıdır.
Uzun süreli bilgisayar kullanan çocuğunuzu engelleyemiyorsanız mutlaka uzman yardımı almanız gerekmektedir.
Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin gittikçe hızlandığı ve teknolojinin aynı hızla günlük yaşamımıza hızla girdiği düşünüldüğünde cep telefonları, bilgisayar ve internet teknolojilerinin yaşamımızda önemli bir yere sahip olduğu bilinmektedir. Bu ürünler yaşamımızı kolaylaştırmanın yanı sıra teknolojinin yaygınlaşması, sınırsız ve ölçüsüz uygun olmayan kullanımı nedeniyle birtakım sorunlar ve yeni bağımlılıklara yol açtığı bilinmektedir. İnternet bağımlılığı da bunlardan biridir. Her yaşta ve cinsiyette görülen bir rahatsızlık olmasına rağmen internet bağımlılığı diğer bağımlılıklara göre daha erken yaşlarda başlamaktadır. Özellikle 12-18 yaşları riskin oldukça yüksek olduğu dönemlerdir. Cinsiyetler arası farka bakıldığında erkeklerin kızlara göre 3 kat daha fazla internet bağımlılığı olduğu gözlenmektedir. İnternette geçirilen zamanlar genellikle kızlarda okuma ve sohbet programlarında zaman geçirirken, erkeklerde spor veya şiddet oyunlarının tercih edildiği görülmektedir. İnternet bağımlılığı toplumda görülme sıklığı %2‘dir. Böylesi bir bağımlılığın gençlerin psikolojik ve bedensel gelişimlerini, sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkilediği ve okul başarılarını düşürdüğü, internette daha çok zaman geçirmek için okulu reddetme gibi eğilimlerin ortaya çıktığı bilinmektedir. İnternet bağımlılığı toplumda sık görülen ve tedavisi gerekli bir rahatsızlıktır. İnternet bağımlılığına eşlik eden başka bir psikiyatrik rahatsızlıkta olabilir. Sosyal fobi ve depresyon internet bağımlılığı olan bireylerde görülen bir bozukluktur. Bu duruma eşlik eden rahatsızlıklar bu durumun nedeni veya sonucu olabilir. İnternet ve teknoloji bağımlılığı diğer teknolojik bağımlılıklarda olduğu gibi kişinin bağımlısı olduğu teknolojik ürüne ulaşamadığı zaman yoksunluk yaşadığı bir durum olarak tanımlanır.
Teknoloji bağımlılığının belirtileri
Yalnızca birkaç dakika diyerek saatler harcamak.
Çevrenizdekilere ekran karşısında geçirdiğiniz zaman hakkında yalan söylemek.
Uzun süre bilgisayar kullanmaktan dolayı fiziksel sorunlardan şikâyet etmek.
Anonim bir kişiliğe bürünmek, insanlarla internet üzerinden konuşmayı yüz yüze konuşmaya tercih etmek.
İnternete girmek için yemek öğünlerinden, derslerden ya da randevulardan ödün vermek.
Bilgisayarınızın başında çok fazla zaman geçirdiğiniz için suçluluk duyuyorken bir yandan da büyük bir zevk almak ve bu iki duygular arasında gidip gelmek.
Bilgisayarınızdan uzak kaldığınız zaman gergin ve boşluktaymış gibi hissetmek.
Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında kalmak.
Teknoloji bağımlılığının neden olduğu sorunlar
Fiziksel şikâyetler
Gözlerde yanma
Boyun kaslarında ağrı ve sertleşme
Beden duruşunda bozukluk
Elde uyuşukluk
Halsizlik
Sosyal alanda görülen şikâyetler
Akademik başarıda düşüş
Kişisel, aile ve okul sorunları
Zamanı idare etmede başarısızlık
Uyku bozuklukları
Yemek yememe
Aktivitelerde azalma
İnternet arkadaşları dışında izolasyon
İnternet kullanımının en önemli nedenlerinden birisi olan çevrimiçi (online) oyunlar, aslında bağımlılık konusunda en önemli ipuçlarının yakalanmasında etkili olabilecek yapıları barındırmaktadır. Özellikle kişinin internet üzerinden karşısında başka bir birey bulması, sosyal bir ortam gibi görülebilir. Diğer olumsuzluklar ise, oyunların çok uzun sürmesi, belli bir bitiş noktasının olmaması, bu nedenle sürekli oynanmaya devam edilmesi, sosyal statü simgelerinin (rütbe, güç, zenginlik, değerli mal ve eşya vb.) sınıflarını (yönetici, kurucu, işçi, savaşçı, vb.) bulunması, şiddet içermesi, gerçek hayattan uzak yeni bir kimlik sağlaması, bu nedenle cinsiyet, yaş, statü gibi bilgilerin yanlış söylenebilmesi bir avantaj gibi görülerek iletişim kurulması öncelikle sayılabilecekler arasındadır.
Teknoloji bağımlılığını önlemek için yapılması gerekenler
Öğretmenlerin ve velilerin bilgisayar ve internet kullanımı hakkında bilgi sahibi olmaları, yerinde ve zararsız kullanım hakkında gençlere destek olmaları noktasında önemlidir.
Gençler internetten nasıl faydalanmaları gerektiğini öğrenmeli, bir amaç belirleyerek internet ve bilgisayar kullanmalıdır.
Aileler gençlere daha fazla (kaliteli) zaman ayırmalı, sorunları ile ilgilenmelidir.
İnternet’e giriş ve çıkış saatleri için çizelge yapılarak belirlenmeli ve bu kurallara uyulmalıdır. Arkadaşlarına ve sosyal ortamlara (sinema, tiyatro, müze, sportif faaliyetler) daha fazla zaman ayırmaları sağlanarak arkadaşları ile internet dışı yollarla iletişim kurması özendirilmelidir.
Okul ve arkadaş çevreleri hakkında bilgi almak üzere gençlerle sohbet etmeli hoşlandığı, ilgi duyduğu konular ile kaygı ve sorunlarını aile ile konuşması teşvik edilmelidir.
İnternette iken gençlerin genellikle hangi sitelere girdiklerini öğrenmek, eğilimleri hakkında fikir verebilir. Onlarla bilgisayar ve internet hakkında konuşmak düşüncelerini anlamak için faydalı olabilir. Bilgisayarlarınızda güvenli internet uygulamalarının olmasına özen gösterin.
Gençlerin bilgisayar ve internet dışında da hobi geliştirmeleri teşvik edilmeli, kitap okuma alışkanlığı aileden örnek alınarak kazandırılmalıdır.
Gençlerden aile sorumlulukları paylaşmaları, belirli görevleri yerine getirmeleri istenmelidir.
Uzun çalışma saatleri arasında molalar vererek el, kol, parmak, boyun ve beli dinlendirmek gerektiği öğretilmeli, bu bir alışkanlık haline gelene kadar mola verilmesini hatırlatarak yardımcı olunmalıdır.
Uzun süreli bilgisayar kullanan çocuğunuzu engelleyemiyorsanız mutlaka uzman yardımı almanız gerekmektedir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Teknoloji Bağımlılığı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Beniz YILMAZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Beniz YILMAZ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
10 Beğeni 
Yazan Uzman
|
teknoloji bağımlılığı, internet bağımlılığı, bilgisayar bağımlılığı, teknoloji bağımlılığının belirtileri
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
