İki Yaş Sendormu : Eyvah Çocuğum 2 Yaşında!
EYVAH ÇOCUĞUM 2 YAŞINDA !
0-2 yaş dönemi bebeklerin zihinsel gelişim özellikleri nelerdir?
Bebek doğduğu andan itibaren hızlı bir büyüme ve gelişme dönemine başlar. Bir taraftan da olgunlaşma sürecine girilmiştir. Tüm değişiklikler bununla bağlantılıdır.Yeni doğan bir bebeğin beyin gelişimi, ilk birkaç yıl içinde tamamlanır. Bir çocuk ne kadar çok uyarılırsa, beyin gelişimi çok daha hızlı olup, bağlantılama daha genişleyecektir. Bu bağlantılama, onun zihinsel gelişimini doğrudan ilgilendiren bir aşamadır.
Bebek ilk doğduğunda algı çok zayıftır. Uzak-yakın, kısa- uzun, derin-sığ gibi algılar henüz gelişmemiştir.İlk 3 ayda bebekler şekilleri algılar ve emeklemeye başladıklarında derinlik algıları da gelişir.
Dikkat bu dönemde oldukça önemlidir. Doğduğunda yanıp sönen ışıklar ilgisini çekerken, yaşı büyüdükçe daha karmaşık şeyler dikkatini çeker. 9- 12 aylık bebekler çevrelerini dikkatli bir şekilde incelerken olna değişikleri farkeder ve sebebini merak ederler. Zihinsel örgütlenmedeki değişmelere bağlı olarak dikkatte artma ve azalma gözlenir.
0-2 yaş arasında bir çocuğun söze dayalı zihinsel etkinlikleri çok azdır. Birçok devinim hareketleri, sınama-yanılma hareketleri gözlenir. Ardından çevreyi tanıma ve çevreden gelen etkileri düşünme dönemi başlar. Çevredeki varlıklara ilgisi artmıştır. Yoklama, dokunma, tanıma ve anlama isteği çok yükselir. Bu yaşlarda kavram gelişimi hızlanır. Sözel yeteneklerinin gelişmesi de bunda etkilidir. Yavaş yavaş birçok şeyi anlamlandırarak düşünme sürecine girer. Benzetmeler, taklitler, doğru yanlış kavramlarını öğrenmesi hep bu süreçte gerçekleşir.
Kendi benliğini bulma çabaları başlamıştır. Bu sebeple, karşılaştırmalar, örneklemeler yapmaktadır. Artık yavaş yavaş sosyalleşmeye de başlamıştır.
0-2 yaş dönemi bebeklerin sosyal gelişim özellikleri nelerdir?
Diğer insanlarla olumlu ilişkiler kurmak, karmaşık sosyal dünyamızdaki en önemli uğraşımızdır. Sosyal davranışlar bebekliğin ilk günlerine kadar uzanır. İlk sosyal davranış, bebeğin anneye bağlılığıdır. Yaşı biraz büyümeye başlayınca da anneden kopuş gerçekleşir. İlk sosyal davranışlar ; anneye bağlılık ve anneden kopuştur.
Anneye bağlılıkta ; anneye dokunuşun verdiği rahatlık önemli bir ihtiyaçtır. Aynı zamanda beslenme ve korunma gibi temel ihtiyaçlar, anneye bağlılığın temelini oluşturur.Daha sonra zorunlu birliktelik sona ermeye başladıkça bağlılık davranışının niteliği de değişmeye başlar. Çocuk çevreye açıldıkça, anneden kopmaları gerektiğini farkederler. Buna karar vermek ve yapmak sancılıdır. Çünkü çocuk çevreyi araştırıp tekrar tekrar güvenilir limana ( anne ) dönerler. Eğer anne yanında olamıyorsa, ya da anne isteksizse bağlılık bir türlü sonlanmaz,çocuk daha çok yaklaşır. Ama anneyi yanında bulup güven duygusunu yaşarsa kopuş daha sağlıklı ve çabuk gerçekleşecektir.
Kısa zamanda çocuk çevrede harekete etmeye başlar, yeni insanlarla tanışmaya başlar. Çocuk yeni insanlara nasıl davranacağını önceden gördüğü örneklere göre belirler. Saldırgan ? Uyumlu ? içe dönük ? bu davranışlar çocuğa sağlanan sosyal yaşantılara da bağlıdır. Çocuklar zamanla hem olumlu hem de olumsuz davranışları kazanırlar.Örneğin ; çocuklar 18 aylıkken paylaşma hareketini kazanırlar ve kullanırlar. Olumlu özellikler, sosyal yaşantılarda ödüle yer verilmesi ve olumlu örnekler sayesinde öğrenilirler.
Olumsuz özelliklerin en önemlisi saldırganlığın sebebi ise ; engellenmedir. Yine genellikle olumsuz davranışların ödüllendirilmesi ve olumsuz davranış modellerinin yaşanması çocuklarda bu tarz davranışları sosyal ortamlarda kullanmasına neden olur.
Ahlaki gelişim de sosyal gelişimin içinde değerlendirilebilir. Doğru- yanlış , ayıp,günah kavramları belirli düzeylerde ve dönemlerde gözlenir. 1. düzeyde; ahlak anlayışı çok az gelişmiştir. Davranışlarında bencillik ve otoriteye saygı vardır. Yaşla beraber gelenek-görenekler, çocuğun bireysel bakışı ve anne-babanın öğrettiklerini özümsemesi etkili olur.
2 yaşa doğru kendini analamaya başlarken, çevresini de anlamaya başlar. Yaşıtlarıyla oynar. Bu sayede kendi zayıf ve güçlü yönlerini görmeye başlar. “ Benlik “ algısı gelişir. Başka çocuklarla oynaması, onlardan etkilenmesi, oyuncak paylaşmaya başlaması 7 aydan itibaren başlar. Oyun sırasındaki davranışları sosyal olarak ilk önemli davranışlarıdır.
2 yaş sendromu nedir?
Sonunda beklenen yaş dönümü geldi. Artık çocuğunuz 2 yaşında. Birçok kişiden duyduğunuz zorlu süreç sizin de kapınızı çaldı. Neredeyse Ergenlik dönemi kadar önemli olan bu dönem aslında normal ve olması gereken bir gelişim dönemidir. 2 yaş sendromu olarak adlandırılan bu dönem, 18 ay civarında başlayarak 42. aya kadar devam edebilen, çocukların genellikle olumsuz tavırlar sergilediği, öfke nöbetleri geçirdiği, hiçbirşeyden memnun kalmadığı, kendine söylenilenleri yapmak istemediği, hep kendi isteklerini kabul ettirmek konusunda ısrar ettiği bir dönemdir.
18 aydan itibaren çocuklardaki büyüme ve gelişme onları bir şekilde bağımsızlaştırır. Bu dönemde yürür, tek tük kelimeler sarfetmeye başlar, beslenmesi sizden bağımsız olarak halledilir hale gelir. Bu tarz bağımsızlıklar onlar için çok önemlidir. Bunları sonuna kadar denemeye başlar. Kendi başlarına yürümek isterler, elinizi tutmaz, tam tersi iterler. Kendileri yemek yemek isterler. Karar verme yetkisini ebeveynden almaya çabalarlar. Birçok şeye kendileri karar vermek isterler. Kendi isteklerinin olmasında inatlaşırlar. Bu dönemi İNAT dönemi olarak ta niteleyebiliriz aslında. Çok inatçıdırlar. İstekleri olmadığında ağlama ve öfke krizleri baş gösterir.
Bebeklik döneminde sürekli annesine bağımlı olan ve bütün gereksinimleri anne tarafından karşılanan çocuk bu dönemde kendi başına hareket etmeye başlar. Meraklıdır. Çevre çok dikkatini çeker, birşeyleri keşfetmeye çalışır.
Bu dönemde yetersiz olan dil gelişimi de çocukların kendilerini ifade etmelerini zorlaştırır. Çocukların öfkelenmelerinde bunun etkili olduğu bir gerçektir. Çevreyi yeni yeni tanıyan bir çocuk derdini anlatamadığında ağlamakta ve saldırganlaşmaktadır.
Engellenen ve bunun sebepleri anlatılmayan, konuşulmayan çocuklar da saldırganlaşıp, öfkelenebilmektedirler.
Bu dönemde ;
· Anne yoksunluğu,terkedilme duyguları onu korkutur.
· Çevreden, insanlardan korkar, ürker , anneye sığınır.
· Kendini ifade edemediğinde saldırganlaşır, vurma hareketi çok gözlenir.
· Ebeveyni taklit gözlenir, olumsuz davranışları bu şekilde öğrenir.
Bunun gibi durumlar aile tarafından yanlış yönlendirilirse çocukta psikolojik sorunlar gözlenmeye başlar. Bir profesyonelden destek alınması uygun olacaktır.
Anne-babaya Öneriler
· 2 yaşında bir çocuk ebeveyninin mutlaka “ sabırlı “ olması gerekmektedir.
· Çocuğunuzu iyi tanıyın ve ihtiyaçlarını farkedin. Çocuğunuz aç ve uykusuzsa daha öfkeli olacaktır.Faaliyetleri ona göre düzenleyin.
· Sakin olun ve çabuk sinirlenmeyin. Unutmayın, kendini ve sizi deniyor.
· Tutarlı ve kararlı olun.
· Kuralları şimdiden koyun ve bunu ona anlatın. Sizi anlayacaktır.
· Eğer ondan ayrılacaksanız ( hastalık, işe gitme vs. ) ona sebebini anlatın. Geri döneceğinizi, onu çok sevdiğinizi özellikle belirtin.
· Siz işe giderken problem çıkarıyorsa kaçarak, saklanarak evden çıkmayın. O zaman sizin bir daha gelmeyeceğinizi düşünecektir.
· Bazı şeylerde tutturuyorsa, inatlaşıyorsa siz de onunla inatlaşmayın. O 2 yaşında, siz yetişkinsiniz.
· Problem çıktığında siz de sakinleşin, onun da sakinleşmesini bekleyin. Sakinleştikten sanra neden olmadığını, neden yapılmaması gerektiğini anlatın.
· “ Hayır “ demeyi öğrenin.
· Olumlu örnek olun, olumlu davranışlarını ödüllendirin.
· Vurma davranışını, kızların ağlama ve şımarıkça, erkek çocukların aşırı erkekçe hareketlerini ödüllendirmeyin. Ne kadar sevimli olsa da...
· Her istediğini, istediği zaman yapmayın .Siz ebeveyn olarak zamana ve duruma karar verme yetkisine sahipsiniz.O değil. Ama kimi zaman onların istediklerini yapmalarına sizin gözetiminiz altında izin verin.( yemek yemek, giyinmeye çalışmak, kıyafet seçimi, oyuncak seçimi vs. )
· Öfke nöbetlerinde , ağlama, inatlaşma durumlarında görmezden gelin. Sonradan yanlışlığını anlatın.
· Bazı şeylerin hemen değişeceğini ya da düzeleceğini beklemeyin. Biraz zaman alacaktır.
N.Gülçin BALKI
Psikolojik Danışman
Etkileşim Danışma merkezi
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "İki Yaş Sendormu : Eyvah Çocuğum 2 Yaşında!" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Gülçin BALKI'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Gülçin BALKI'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
6 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
2 yaş, iki yaş, iki yaş sendromu, 0-2 yaş, çocuklarda gelişim, 2 yaş sendromu, çocuk gelişimi, bebek gelişimi, şımarık çocuk, yaramaz çocuk, inatçı çocuk, inat dönemi, çocukta inat
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
