Sporun Yaşamımız Üzerindeki Olumlu Etkileri
SPORUN YAŞAMIMIZ ÜZERİNDEKİ OLUMLU ETKİLERİ
Spor yapmanın, özellikle uzun dönem ve istikrarlı bir şekilde spor yapıyor olmanın insan psikolojisi üzerinde olumlu anlamda etkiler oluşturduğu bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçektir.
Spor yapmanın insan yaşamı üzerindeki etkilerini ve psikolojik faydalarını gelin detaylı olarak inceleyelim:
1. Spor yapan insanlarda depresyon oluşmaz: spor beyinde mutluluk sağlayıcı hormonlar olan endorfin, melatonin ve dopamin hormonlarını artırır. Bu da insanın olumlu duygu durum geliştirmesini ve sürdürmesini sağlar. Yani spor bir nevi doğal antidepresan işlevi görür. Hem ilaç şeklinde olan antidepresanlar gibi olumsuz yan etkileri de yoktur. Tam aksi sporun yan etkileri maksimum düzeyde bedenimizin ve zihnimizin işine yarayacak işleve sahiptir. Bu da sporun önemini gözler önüne seren bir durumdur.
2. Spor yapan insanlarda Alhzaimer oluşma riski %40 azalır: Amerika’da yapılan bir araştırmada günde yarım saat spor yapmayı alışkanlık haline getirmiş olan insanlarda yaşa bağlı zihin işlevlerinin azalmadığı ve bu insanlarda Alhzaimer görülme riskinin %38 oranında düştüğü sonucuna ulaşılmıştır. Spor zihinsel aktivitelerin düzenlenmesinde ve beynin berraklaşmasında olumlu işleve sahiptir. Alhzaimer (demans) gibi hafızaya bağlı problem durumlarında oluşmasını minimuma indirgemede yine sporun çok etkili olduğu açıkça görülmektedir. Dikkat edildiğinde zaten spor yapmayı hayatında bir rutin haline getirmiş insanların yaşları ilerlediği halde spor yapmayan yaşıtlarına oranla, onlardan daha genç ve dinamik oldukları, zihinsel kapasitelerinin de hep dinç kaldığı görülmektedir. Bu nedenle günde en az yarım saat basit bir doğa yürüyüşü yaparak veya vaktim yok diyorsanız işe aracınızı belli mesafede park edip, yürüyerek gitmeyi deneyerek de günlük spor rutininizi oluşturabileceğinize inanıyorum.
3. Spor yapmak stresi azaltır: Gerekli koşullarda vücudumuzun stres üretmesi bizim algılarımızın daha açık olmasını ve eyleme geçişimizi sağlar. Stresin hiç olmaması gibi bir durum insan yaşamında söz konusu değildir. Tamamen stressiz olmamız doğal akışımıza aykırıdır; fakat stresin fazlası başta ruhsal durumumuz olmak üzere bedensel bütünlüğümüzü bütünüyle olumsuz seyirde etkiler. Aşırı stresli anlarda iş yapabilirliğimiz, tahammül seviyemiz, algılarımız, söylemlerimiz ve genel iyi olma halimiz olumsuz yönde etkilenir. Stresli olduğumuzda kendimizi gergin ve sinirli hissederiz. Bu durumun çok fazla yaşanması da yaşam kalitemizi ciddi manada düşürür. Spor yapmak vücutta stres üretiminden sorumlu kortizol isimli hormonu etkiler ve salınımını azaltır. Düzenli spor yapan insanın vücudunda ilk maddede de bahsettiğimiz gibi endorfin, melatonin ve dopamin gibi stres ile başa çıkmaya yardımcı hormonlar üretildiği için; spor yapan birey zorluklar karşısında yeterli düzeyde stres üretir ve zihni sporun da etkisiyle bu stresle başa çıkabilme gücünü geliştirecek olumlu hormonlar üretir. Daha berrak düşünen bir zihin, stres durumları karşısında makul çözümler üretir. Yine bu da sporun önemini ortaya koyan bir etmendir.
4. Spor yapmak özgüveni geliştirir: Spor yapan bir insanın kas kemik sağlığı güçlenmeye başlar. Bu da beden postüründe ve görünüşte eskiye oranla gözle görülür farklılaşmaları beraberinde getirir. Spor için emek harcayan insan, genel sağlığını koruma içgüdüsünü daha fazla geliştirmeye başlar ve yediklerini içtiklerini dengede tutmaya yani daha sağlıklı beslenmeye yönelir. Bu da bedensel olarak kişinin daha güzel daha diri görünmesini sağlar. Birey sporun etkisi ile kendinde oluşan fiziksel iyileşmeleri gördükçe kendilik algısında olumlu yönde bir artış olur ve bu da özgüven gelişimi demektir. Spor yapan ve spor yaptıkça fiziksel olarak güzelleşen bir insan kendini daha çok beğenmeye ve kendine daha çok değer vermeye başlar. Bu kendini beğenmeyi bir kibir bir narsizm olarak algılamayın. Bahsetmek istediğim şey çok insani bir duygu…Her insan kendi bedeninin olabilecek halinin en iyi halinde olmasını arzu eder. Hiçbir insan kilo alayım da şişman olayım istemez. Genel popülasyonda herkes sağlıklı dinç ve iyi gözükmek ister. Spor da bunun en büyük kaynaklarından birisidir. Sporla iyileşen birey hem ruhsal olarak hem de fiziksel olarak kendisini güçlü ve daha iyi hisseder. Bu da özgüvene yansır.
5. spor yapmak iyi uykuyu da beraberinde getirir: Düzenli spor yapmanın uyku düzenine olan olumlu etkisi yine bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Düzenli beslenen ve spor yapan insanlar bedensel anlamda sağlıklı ve dinç kalmaya devam edecekleri için uyku düzenleri de bu akıştan olumlu anlamda etkilenir. Kendinizi hayal edin. Bir saatlik bir yürüyüş yaptınız ve eve döndünüz, o gece uykunuz nasıl olur? Kişisel tecrübelerimden yola çıkarak şunu söyleyebilirim. Spor yapıp eve döndüğümde, güzel bir yemek ile akşamı bitiriyorsam üstüne bir de: o gece deliksiz bir uyku çekiyorum. Bu paha biçilemez. Çünkü spor sırasında kaslarımız ve eklemlerimiz yıpranıyor ve yoruluyoruz. Bu yoğunluğu en iyi geçirecek şey ise derin bir uyku.
Spor yapmanın insan yaşamı üzerindeki olumlu etkilerini maddeler halinde inceledik. Hiçbir madde birbirinden ayrı düşünülemez. Sporun vücuttaki etkisi bir bütündür. Bir ekosistem gibi her madde birbirini olumlu yönde etkilemektedir. Sporu hayatınızdan eksik etmeyin. Hepinize sevgiler…
Yasemin Tüzemen
Uzm. Klinik Psikolog
Spor yapmanın, özellikle uzun dönem ve istikrarlı bir şekilde spor yapıyor olmanın insan psikolojisi üzerinde olumlu anlamda etkiler oluşturduğu bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçektir.
Spor yapmanın insan yaşamı üzerindeki etkilerini ve psikolojik faydalarını gelin detaylı olarak inceleyelim:
1. Spor yapan insanlarda depresyon oluşmaz: spor beyinde mutluluk sağlayıcı hormonlar olan endorfin, melatonin ve dopamin hormonlarını artırır. Bu da insanın olumlu duygu durum geliştirmesini ve sürdürmesini sağlar. Yani spor bir nevi doğal antidepresan işlevi görür. Hem ilaç şeklinde olan antidepresanlar gibi olumsuz yan etkileri de yoktur. Tam aksi sporun yan etkileri maksimum düzeyde bedenimizin ve zihnimizin işine yarayacak işleve sahiptir. Bu da sporun önemini gözler önüne seren bir durumdur.
2. Spor yapan insanlarda Alhzaimer oluşma riski %40 azalır: Amerika’da yapılan bir araştırmada günde yarım saat spor yapmayı alışkanlık haline getirmiş olan insanlarda yaşa bağlı zihin işlevlerinin azalmadığı ve bu insanlarda Alhzaimer görülme riskinin %38 oranında düştüğü sonucuna ulaşılmıştır. Spor zihinsel aktivitelerin düzenlenmesinde ve beynin berraklaşmasında olumlu işleve sahiptir. Alhzaimer (demans) gibi hafızaya bağlı problem durumlarında oluşmasını minimuma indirgemede yine sporun çok etkili olduğu açıkça görülmektedir. Dikkat edildiğinde zaten spor yapmayı hayatında bir rutin haline getirmiş insanların yaşları ilerlediği halde spor yapmayan yaşıtlarına oranla, onlardan daha genç ve dinamik oldukları, zihinsel kapasitelerinin de hep dinç kaldığı görülmektedir. Bu nedenle günde en az yarım saat basit bir doğa yürüyüşü yaparak veya vaktim yok diyorsanız işe aracınızı belli mesafede park edip, yürüyerek gitmeyi deneyerek de günlük spor rutininizi oluşturabileceğinize inanıyorum.
3. Spor yapmak stresi azaltır: Gerekli koşullarda vücudumuzun stres üretmesi bizim algılarımızın daha açık olmasını ve eyleme geçişimizi sağlar. Stresin hiç olmaması gibi bir durum insan yaşamında söz konusu değildir. Tamamen stressiz olmamız doğal akışımıza aykırıdır; fakat stresin fazlası başta ruhsal durumumuz olmak üzere bedensel bütünlüğümüzü bütünüyle olumsuz seyirde etkiler. Aşırı stresli anlarda iş yapabilirliğimiz, tahammül seviyemiz, algılarımız, söylemlerimiz ve genel iyi olma halimiz olumsuz yönde etkilenir. Stresli olduğumuzda kendimizi gergin ve sinirli hissederiz. Bu durumun çok fazla yaşanması da yaşam kalitemizi ciddi manada düşürür. Spor yapmak vücutta stres üretiminden sorumlu kortizol isimli hormonu etkiler ve salınımını azaltır. Düzenli spor yapan insanın vücudunda ilk maddede de bahsettiğimiz gibi endorfin, melatonin ve dopamin gibi stres ile başa çıkmaya yardımcı hormonlar üretildiği için; spor yapan birey zorluklar karşısında yeterli düzeyde stres üretir ve zihni sporun da etkisiyle bu stresle başa çıkabilme gücünü geliştirecek olumlu hormonlar üretir. Daha berrak düşünen bir zihin, stres durumları karşısında makul çözümler üretir. Yine bu da sporun önemini ortaya koyan bir etmendir.
4. Spor yapmak özgüveni geliştirir: Spor yapan bir insanın kas kemik sağlığı güçlenmeye başlar. Bu da beden postüründe ve görünüşte eskiye oranla gözle görülür farklılaşmaları beraberinde getirir. Spor için emek harcayan insan, genel sağlığını koruma içgüdüsünü daha fazla geliştirmeye başlar ve yediklerini içtiklerini dengede tutmaya yani daha sağlıklı beslenmeye yönelir. Bu da bedensel olarak kişinin daha güzel daha diri görünmesini sağlar. Birey sporun etkisi ile kendinde oluşan fiziksel iyileşmeleri gördükçe kendilik algısında olumlu yönde bir artış olur ve bu da özgüven gelişimi demektir. Spor yapan ve spor yaptıkça fiziksel olarak güzelleşen bir insan kendini daha çok beğenmeye ve kendine daha çok değer vermeye başlar. Bu kendini beğenmeyi bir kibir bir narsizm olarak algılamayın. Bahsetmek istediğim şey çok insani bir duygu…Her insan kendi bedeninin olabilecek halinin en iyi halinde olmasını arzu eder. Hiçbir insan kilo alayım da şişman olayım istemez. Genel popülasyonda herkes sağlıklı dinç ve iyi gözükmek ister. Spor da bunun en büyük kaynaklarından birisidir. Sporla iyileşen birey hem ruhsal olarak hem de fiziksel olarak kendisini güçlü ve daha iyi hisseder. Bu da özgüvene yansır.
5. spor yapmak iyi uykuyu da beraberinde getirir: Düzenli spor yapmanın uyku düzenine olan olumlu etkisi yine bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Düzenli beslenen ve spor yapan insanlar bedensel anlamda sağlıklı ve dinç kalmaya devam edecekleri için uyku düzenleri de bu akıştan olumlu anlamda etkilenir. Kendinizi hayal edin. Bir saatlik bir yürüyüş yaptınız ve eve döndünüz, o gece uykunuz nasıl olur? Kişisel tecrübelerimden yola çıkarak şunu söyleyebilirim. Spor yapıp eve döndüğümde, güzel bir yemek ile akşamı bitiriyorsam üstüne bir de: o gece deliksiz bir uyku çekiyorum. Bu paha biçilemez. Çünkü spor sırasında kaslarımız ve eklemlerimiz yıpranıyor ve yoruluyoruz. Bu yoğunluğu en iyi geçirecek şey ise derin bir uyku.
Spor yapmanın insan yaşamı üzerindeki olumlu etkilerini maddeler halinde inceledik. Hiçbir madde birbirinden ayrı düşünülemez. Sporun vücuttaki etkisi bir bütündür. Bir ekosistem gibi her madde birbirini olumlu yönde etkilemektedir. Sporu hayatınızdan eksik etmeyin. Hepinize sevgiler…
Yasemin Tüzemen
Uzm. Klinik Psikolog
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Sporun Yaşamımız Üzerindeki Olumlu Etkileri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Yasemin TÜZEMEN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Yasemin TÜZEMEN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
