Korona Günlerinde Yaşanan Olumsuz Duygular ve Çözüm Yolları
İnkar
İnkar aslında bir duygudan ziyade bir duyguyu görmezden gelme üzerine kurulmuş savunma mekanizmamızın ilkidir.
Bütün travmatik olaylarda ilk yaptığımız şey yaşadığımız olayın, durumun vehametini inkar etmek yani olan biteni yok saymaktır. Tıpkı vücudumuzun sahip olduğu biyolojik silahlar gibi ruhumuzun da savunma mekanizmaları vardır. Vücudumuza bir saldırı olduğunda nasıl ki savaşıyorsak ya da kaçıyorsak ruhsal olarak bir saldırıya maruz kaldığımızda da inkar ederiz.
İnkarı ruhsal dengemizi sağlamamız için yani varolan duruma karşı hissettiğimiz duyguları anlayıp idrak etmemiz için bir zaman kazanma olarak da düşünebiliriz.
Ortada bir tehlike var, üstelik görünmeyen, dokunulamayan savaşılamayan bir tehlike. Gerçek Korona virüs diye bir tehlike var ve biz bu tehlikeye karşı önlem almazsak hayatımızı kaybedebiliriz.
Hâlâ tehlikenin varlığını inkar edenler var süreçte.. Tehlikenin gerçekliğini kabul ettiğimizde varolan duygularımızla tanışmaya hazırız demektir.
Belirsizlik
Belirsizlik duygusu bilinmeyene verilen içgüdüsel bir tepkidir. Beyin görüntüleme sistemi(fMRI) ile yapılan araştırmalarda insanlar belirsizlik duygusuna maruz bırakıldığında amigdalanın ateşlendiği görülmüştür. Bunun anlamı kişi belirsizlikle karşı karşıya kaldığında ilkel çağlardaki insanların verdiği tepkiyi veriyor. Yâni savaş-kaç tepkisi.
Pandemi günlerindeki insanları en çok rahatsız eden duygu belirsizlik duygusudur. Geleceği öngörememek herkeste kaygı ve panik duygusuna sebep oluyor. Belirsizlikle başetmek için;
1-Belirsizlikle basetmenin ilk kuralı kontrol duygusundan vazgeçmektir. Gün içinde izlediğiniz haberlere sınır koyun. Bütün bilgileri bilmeye çalışmak belirsizlik duygusunun artmasına neden olur.
2-Belirsizlik duygusuyla başetmek için kendi rutinlerinizi oluşturun. Sabah kahvaltıyı her gün 10.00 da yapmak gibi.
3-Her şeyi siyah veya beyaz görenler belirsizliğe en az tahammülü olanlardır. İyinin içinde kötüyü, kötünün içinde iyiyi görmeye çalışın.
4-Belisizlik hissettiğinizde çocukluğunuzda güvende hissetmediğiniz anıları bulun. Belirsizliğin altında yatan temel duygu güvensizliktir.
Öfke ve Saldırganlık
Öfke en basit tanımıyla karşılanmamış ihtiyaçlardan doğar. Fiziksel ya da duygusal ihtiyaçlarımız karşılanmadiginda öfke hissederiz. Öfkeyi kendimize ya da dışardaki birine boğca etmek yerine öfkeyle kalabildigimizde ihtiyacımızın ne olduğunu anlarız. Bu açıdan baktığımızda öfke çok iyi bir rehberdir. Korona günlerinde 21 günü aştık. Dolayısıyla herkes az çok ev hayatına alıştı. Dışardaki hayatımızda çok fazla uyaran vardı, dolayısıyla kötü duygulardan kaçmak kolaydı. Evde durum değişti. İç dünyamızla tanışmaya başladık. Yâni bilinçdışı bu süreçte çok aktif. Çocukluk travmaları bir bir günyüzüne çıkıyor. Kendiyle baş başa kalamayan insanlar için bu durum çok yoğun bir öfke ve saldırganlık sebebi. Bu süreçte aile içi şiddetin arttığına tanık oluyoruz televizyonlarda, gazetelerde. Bunun en önemli sebebi kötü duygularıyla başedemeyen insanların öfkelenerek bu duygulardan kaçması.Öfkeyle başetmek için:
1-Öfkelendiginiz zaman öfke duygusunda kalın. Bunu kendinize ya da dışardaki birine yönlendirmediginizde asıl duygunuzla taşınırsınız.
2-Öfkeliyken kimseyle konuşmayın. Nefesinize odakların. 4 saniye nefes alma, 8 saniyede nefes boşaltma egzersizini uygulayın. Duygunuz yaklaşık 5 dakikada nötrlenir.
3- Çocukken bu duyguyu nasıl yaşamış olabilirsiniz, bu duyguyla bağlantılı çocukluk anısını bulun.
Yalnızlık
Yalnızlık duygusu gerçekten yalnız olanlar ya da kalabalıklar içinde yalnız hissedenler için de benzer bir deneyim. Her ikisinde de kişi duygusal anlamda ihtiyaç duyduğu yakınlığı diğerinden alamadığı için yalnız hisseder.
Yakınlık her insanın en temel ihtiyacıdır. İnsan dünyaya geldiği andan itibaren ilişkiye, yakınlığa, temasa ihtiyaç duyar. Çocuğun ilk ilişkisi kendine bakım veren kişiyledir yani anneyle. Dolayısıyla yalnızlık duygusu anne ile olan ilişkideki kopukluktan meydana gelir. Anne özellikle kişinin bebeklik döneminde bir sebepten çocukla yakınlık kuramadıysa bu kişiler yetişkin olduklarında kendilerini yalnız hissederler. Freud şöyle der;" çocukken gece karanlıkta hissettiğimiz o endişe duygusu yalnızlık duygusunun temelidir. Büyüdükçe bu birincil deneyim gölgelenir"
Daha önceki yazılarımda korona sürecinin çocukluktaki duyguları aktifleştirdiginden bahsetmiştim. Yalnızlık duygusunun temeli de Freud 'un dediği gibi çocukluğa dayanır.Yalnızlık duygusuyla başetmek için;
1-Sizinle gerçek yakınlık kurabilen kişilerle görüşün. Bu duyguyu hissedersiniz. Gerçek yakınlığın duygusu iyileştiricidir. Çocukluktaki travmaları onarmaya yardım eder.
2-Yalnızlık duygusunun da tıpkı diğer duygular gibi geçici oldugunu bilin. Yalnız hissettiginizde bu duygudan kaçmayıp yalnızlık duygusunda kaldıkça beyninizin yalnızlığa toleransı artar. Önemli olan bu duygu geldiğinde fark edip, duygu geçinceye kadar duyguda kalabiliyor olmanız.
3-Çocukken yalnız hissettiğiniz anilari bulun. Bu anıları buldukça duygunuz yatışır.
Kaygı, Korku ve Endişe Duygusu
Kaygı, korku ve endişe duygusu kişinin ruhsal veya fiziksel olarak tehdit edici bir duruma vermiş olduğu tepkidir. Korona sürecinde her insanın kaygı hissetmesi ruhsal olarak sağlıklı olduğu anlamına gelir. Kaygının kendi içinde basamakları vardır. Günlük hayatımızda bir sınava girerken, topluluk önünde konuşurken, önemli bir iş toplantısından önce kaygı hissetmek normaldir. Normal düzeyde hissedilen kaygı odaklanmayı artırır, başarılı ve efektif olmamızı sağlar.
Kaygı çok yükseldiğinde ve kaygıya korku duygusu eşlik ettiğinde durum farklılaşır. Korku vücutta kortizol salınımına sebep olur. Kortizol ise kalp çarpıntısı, huzursuzluk, dikkat dağınıklığı ve nefes darlığına sebep olur. Korona günlerinde yüksek düzeyde bir kaygı hissediyorsanız ilk tavsiyem bu konuda bir uzmandan yardım almanız olacaktır. Kaygı çok yükseldiğinde beynin normal işleyişi sekteye uğramaya başlar. Ve gerçeklik duygusunda değişiklikler olur. Yani çevrenizdeki insanlara olan güven duygunuz bozulur, daha alıngan ve hassas olursunuz hatta bu durum uzun sürerse intihar düşünceleri de gelebilir. Kaygı düzeyi normal ya da normalin biraz üstünde olanlara tavsiyelerim;
1- Fiziksel egzersiz yapmak kaygı duygusunu hafifletir. Özellikle yavaş tempolu fiziksel egzersiz yapmanızı öneririm. Pilates ya da yoga gibi.
2-Gün icinde çok fazla şeker tüketmek kaygı duygusunu arıtırır. Şeker tüketimini kısıtlayın.
3-Çocukken bu duyguyu nasıl deneyimlediniz, çocukluk anınızla bağlantı kurun.
Psikoterapist Gülcem Yıldırım
İnkar aslında bir duygudan ziyade bir duyguyu görmezden gelme üzerine kurulmuş savunma mekanizmamızın ilkidir.
Bütün travmatik olaylarda ilk yaptığımız şey yaşadığımız olayın, durumun vehametini inkar etmek yani olan biteni yok saymaktır. Tıpkı vücudumuzun sahip olduğu biyolojik silahlar gibi ruhumuzun da savunma mekanizmaları vardır. Vücudumuza bir saldırı olduğunda nasıl ki savaşıyorsak ya da kaçıyorsak ruhsal olarak bir saldırıya maruz kaldığımızda da inkar ederiz.
İnkarı ruhsal dengemizi sağlamamız için yani varolan duruma karşı hissettiğimiz duyguları anlayıp idrak etmemiz için bir zaman kazanma olarak da düşünebiliriz.
Ortada bir tehlike var, üstelik görünmeyen, dokunulamayan savaşılamayan bir tehlike. Gerçek Korona virüs diye bir tehlike var ve biz bu tehlikeye karşı önlem almazsak hayatımızı kaybedebiliriz.
Hâlâ tehlikenin varlığını inkar edenler var süreçte.. Tehlikenin gerçekliğini kabul ettiğimizde varolan duygularımızla tanışmaya hazırız demektir.
Belirsizlik
Belirsizlik duygusu bilinmeyene verilen içgüdüsel bir tepkidir. Beyin görüntüleme sistemi(fMRI) ile yapılan araştırmalarda insanlar belirsizlik duygusuna maruz bırakıldığında amigdalanın ateşlendiği görülmüştür. Bunun anlamı kişi belirsizlikle karşı karşıya kaldığında ilkel çağlardaki insanların verdiği tepkiyi veriyor. Yâni savaş-kaç tepkisi.
Pandemi günlerindeki insanları en çok rahatsız eden duygu belirsizlik duygusudur. Geleceği öngörememek herkeste kaygı ve panik duygusuna sebep oluyor. Belirsizlikle başetmek için;
1-Belirsizlikle basetmenin ilk kuralı kontrol duygusundan vazgeçmektir. Gün içinde izlediğiniz haberlere sınır koyun. Bütün bilgileri bilmeye çalışmak belirsizlik duygusunun artmasına neden olur.
2-Belirsizlik duygusuyla başetmek için kendi rutinlerinizi oluşturun. Sabah kahvaltıyı her gün 10.00 da yapmak gibi.
3-Her şeyi siyah veya beyaz görenler belirsizliğe en az tahammülü olanlardır. İyinin içinde kötüyü, kötünün içinde iyiyi görmeye çalışın.
4-Belisizlik hissettiğinizde çocukluğunuzda güvende hissetmediğiniz anıları bulun. Belirsizliğin altında yatan temel duygu güvensizliktir.
Öfke ve Saldırganlık
Öfke en basit tanımıyla karşılanmamış ihtiyaçlardan doğar. Fiziksel ya da duygusal ihtiyaçlarımız karşılanmadiginda öfke hissederiz. Öfkeyi kendimize ya da dışardaki birine boğca etmek yerine öfkeyle kalabildigimizde ihtiyacımızın ne olduğunu anlarız. Bu açıdan baktığımızda öfke çok iyi bir rehberdir. Korona günlerinde 21 günü aştık. Dolayısıyla herkes az çok ev hayatına alıştı. Dışardaki hayatımızda çok fazla uyaran vardı, dolayısıyla kötü duygulardan kaçmak kolaydı. Evde durum değişti. İç dünyamızla tanışmaya başladık. Yâni bilinçdışı bu süreçte çok aktif. Çocukluk travmaları bir bir günyüzüne çıkıyor. Kendiyle baş başa kalamayan insanlar için bu durum çok yoğun bir öfke ve saldırganlık sebebi. Bu süreçte aile içi şiddetin arttığına tanık oluyoruz televizyonlarda, gazetelerde. Bunun en önemli sebebi kötü duygularıyla başedemeyen insanların öfkelenerek bu duygulardan kaçması.Öfkeyle başetmek için:
1-Öfkelendiginiz zaman öfke duygusunda kalın. Bunu kendinize ya da dışardaki birine yönlendirmediginizde asıl duygunuzla taşınırsınız.
2-Öfkeliyken kimseyle konuşmayın. Nefesinize odakların. 4 saniye nefes alma, 8 saniyede nefes boşaltma egzersizini uygulayın. Duygunuz yaklaşık 5 dakikada nötrlenir.
3- Çocukken bu duyguyu nasıl yaşamış olabilirsiniz, bu duyguyla bağlantılı çocukluk anısını bulun.
Yalnızlık
Yalnızlık duygusu gerçekten yalnız olanlar ya da kalabalıklar içinde yalnız hissedenler için de benzer bir deneyim. Her ikisinde de kişi duygusal anlamda ihtiyaç duyduğu yakınlığı diğerinden alamadığı için yalnız hisseder.
Yakınlık her insanın en temel ihtiyacıdır. İnsan dünyaya geldiği andan itibaren ilişkiye, yakınlığa, temasa ihtiyaç duyar. Çocuğun ilk ilişkisi kendine bakım veren kişiyledir yani anneyle. Dolayısıyla yalnızlık duygusu anne ile olan ilişkideki kopukluktan meydana gelir. Anne özellikle kişinin bebeklik döneminde bir sebepten çocukla yakınlık kuramadıysa bu kişiler yetişkin olduklarında kendilerini yalnız hissederler. Freud şöyle der;" çocukken gece karanlıkta hissettiğimiz o endişe duygusu yalnızlık duygusunun temelidir. Büyüdükçe bu birincil deneyim gölgelenir"
Daha önceki yazılarımda korona sürecinin çocukluktaki duyguları aktifleştirdiginden bahsetmiştim. Yalnızlık duygusunun temeli de Freud 'un dediği gibi çocukluğa dayanır.Yalnızlık duygusuyla başetmek için;
1-Sizinle gerçek yakınlık kurabilen kişilerle görüşün. Bu duyguyu hissedersiniz. Gerçek yakınlığın duygusu iyileştiricidir. Çocukluktaki travmaları onarmaya yardım eder.
2-Yalnızlık duygusunun da tıpkı diğer duygular gibi geçici oldugunu bilin. Yalnız hissettiginizde bu duygudan kaçmayıp yalnızlık duygusunda kaldıkça beyninizin yalnızlığa toleransı artar. Önemli olan bu duygu geldiğinde fark edip, duygu geçinceye kadar duyguda kalabiliyor olmanız.
3-Çocukken yalnız hissettiğiniz anilari bulun. Bu anıları buldukça duygunuz yatışır.
Kaygı, Korku ve Endişe Duygusu
Kaygı, korku ve endişe duygusu kişinin ruhsal veya fiziksel olarak tehdit edici bir duruma vermiş olduğu tepkidir. Korona sürecinde her insanın kaygı hissetmesi ruhsal olarak sağlıklı olduğu anlamına gelir. Kaygının kendi içinde basamakları vardır. Günlük hayatımızda bir sınava girerken, topluluk önünde konuşurken, önemli bir iş toplantısından önce kaygı hissetmek normaldir. Normal düzeyde hissedilen kaygı odaklanmayı artırır, başarılı ve efektif olmamızı sağlar.
Kaygı çok yükseldiğinde ve kaygıya korku duygusu eşlik ettiğinde durum farklılaşır. Korku vücutta kortizol salınımına sebep olur. Kortizol ise kalp çarpıntısı, huzursuzluk, dikkat dağınıklığı ve nefes darlığına sebep olur. Korona günlerinde yüksek düzeyde bir kaygı hissediyorsanız ilk tavsiyem bu konuda bir uzmandan yardım almanız olacaktır. Kaygı çok yükseldiğinde beynin normal işleyişi sekteye uğramaya başlar. Ve gerçeklik duygusunda değişiklikler olur. Yani çevrenizdeki insanlara olan güven duygunuz bozulur, daha alıngan ve hassas olursunuz hatta bu durum uzun sürerse intihar düşünceleri de gelebilir. Kaygı düzeyi normal ya da normalin biraz üstünde olanlara tavsiyelerim;
1- Fiziksel egzersiz yapmak kaygı duygusunu hafifletir. Özellikle yavaş tempolu fiziksel egzersiz yapmanızı öneririm. Pilates ya da yoga gibi.
2-Gün icinde çok fazla şeker tüketmek kaygı duygusunu arıtırır. Şeker tüketimini kısıtlayın.
3-Çocukken bu duyguyu nasıl deneyimlediniz, çocukluk anınızla bağlantı kurun.
Psikoterapist Gülcem Yıldırım
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Korona Günlerinde Yaşanan Olumsuz Duygular ve Çözüm Yolları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Gülcem YILDIRIM'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Gülcem YILDIRIM'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
korona, salgın, koronada duygular, salgında duygular, koronada inkar, koronada korku, koronada endişe, koronada belirsizlik duygusu, koronada öfke duygusu, koronada saldırganlık duygusu, koronada yalnızlık duygusu
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
