Günümüzde elektroforming teknolojisinin pratikleşmesi uygulamanın dişhekimliğinde yaygınlaşmasını da beraberinde getirmiştir. Elektroforming yönteminin dişhekimliğindeki kullanımına "Galvano" adı verilmektedir (ör:Galvano kuron, Galvano köprü). Dişhekimliği uygulamaları içersinde akrilik allerjisi olan bireylerde total protez veya overdenturlerin ile parsiyel protezlerin ölçü yüzeylerinin kaplanması, estetiğin öne çıktığı metal-seramik kuron ve köprü protezi uygulamaları ve implant-üstü protezler sayılabilir. Oral implantolojide elektroforez kuron uygulamaları daha çok vida ile sabitlenen tek diş implantları, freze barların (milled bar, spark eroted bar) tutucu çekirdekleri (copings) ve overdenture’lardaki teleskopik ataşmanlarda kullanılmaktadır. Tek diş-implantı restorasyonlarında elektroforming’in avantajı yüksek tutuculuk ile vida gevşemesi ve rotasyona karşı güvenliği arttırmasıdır. Freze barların kullanıldığı hibrit protez olgularında protetik yapının stabilitesini arttırır. Freze bar ve teleskop uygulamalarında friksiyona bağlı aşınmalar az olduğu için uzun dönemde ortaya çıkan tutuculuk azalması problemine de çözüm getirmektedir.

Güdük üzerinde metal çekirdek elde edilmesi esasına dayanan Elektroforez yönteminde kuron-güdük adaptasyonunun oldukça yüksek olduğu bildirilmektedir.(1) Yöntemin bir diğer avantajı yüksek dokudostu (biyokompatibilite) özelliğine sahip olmasıdır.(2) Dişhekimliğinde elektroforez yöntemi ile kuron yapımı 1960’lı yılların başlarına kadar uzanmaktadır.(3) İlk uygulama biçimlerinde elektroforez ile oluşturulan çekirdek daha sonra mum modelaj ile şekillendirilip kıymetli alaşım ile döküme alınarak metal kısım imal edilmekteydi.(4) 1971’de Wismann gümüş laklı güdük metodunu geliştirdi.(5) Wismann’ın getirdiği diğer bir yenilik Platamic R olarak adlandırılan (kuyumculuk uygulamalarındakinden farklı olarak) siyanürsüz, toksik olmayan altın banyolarıydı.(6,7) Platamic R’nin dezavantajı sadece ABD’de ve kısıtlı sayıda lisanslı laboratuar tarafından kullanılmasıydı.(7) 1979’da metal çekirdeğin sadece elektroforez ile (mum modelajsız) yapıldığı, altın üzerine seramik işlenilen ve halen kullanılmakta olan teknik geliştirildi.(8) 1989’da dişhekimliğine yönelik ilk elektroforez cihazı piyasaya sürüldü ve uygulama yaygınlaşmaya başladı.(7) Günümüzde elektroforez yöntemi ile kuron/köprü protezi yapımına yönelik çeşitli sistem isimleri ile farklı üreticiler bulunmaktadır.(7) Detaylarda farklılıklar olmasına rağmen genel olarak elektroforez işlemi amonyum-altın-sülfit (NH4)3[Au(SO3)2] çözeltisi içersinde yapılır. Güdükte altın birikmesi istenen yüzeyler gümüş lak ile örtülür. Bu güdük, işlem sırasında katod olarak görev yapar. Akım verildiğinde gümüş laklı katod üzerine altın-amid çökelirken sülfit anyonu ayrışır. Daha sonra amid altından ayrışarak çözelti içinde kalır ve sadece saf altın gümüş lak üzerinde birikir.(7) 1cm2 alanın kaplanması için saniyede 28-31milyon altın atomunun birikimi gerekir. 0.2 ile 0.4mm kalınlıkta birikim oluşması için 10-12 saatlik süre gerekir. (9) Metal altyapı ağırlıkları, kuron başına ön bölge dişlerde 0.4 ile 0.6gr, azı dişlerinde 0.4 ile 0.9gr arasında değişmektedir. Depozite olan altının saflığı %99.9, ergime derecesi 1063ºC dır.(7) Elektroforez yöntemi ile inlay-onlay, teleskop-konus kuron, kuron-köprü, total-parsiyel protez, implant-üstü kuron-köprü-protez çalışmaları yapılabilmektedir.(10)
Elektroforez tekniğinin en önemli avantajları marjinal uyumunun çok yüksek olması ve eşit kalınlıkta (0.2mm) metal çekirdek hazırlanması ve kıymetli metalden yapıldığı için dokudostu özelliğinin çok yüksek olmasıdır.(11) Çalışmalar kenar uyumunun 15 ile 20 mikron arasında olduğunu bildirmektedirler. (11,12) Konvansiyonel döküm teknikleri ile hazırlanan metal-seramik çalışmalara göre daha yüksek bir kenar uyumu saptanmıştır.(13)
Seramik estetiği açısından değerlendirildiğinde metal çekirdeğin ince olması, yeterli kalınlıkta seramik işlenebilmesine ve dolayısı ile ışığı soğurma kabiliyetinin artmasına ve daha doğal restorasyonların yapımına olanak tanımaktadır.(9,12)

Kaynaklar

1. Petteno D, Schierano G, Bassi F, Bresciano ME, Carossa S.Comparison of marginal fit of 3 different metal-ceramic systems: an in vitro study. Int J Prosthodont 2000;13:405-408.

2. Raigrodski AJ, Malcamp C, Rogers WA.Electroforming technique. J Dent Technol 1998;15:13-16.

3. Rogers OW, Armstrong BW. Electroforming a gold matrix for indirect inlays. J Prosthet Dent 1961;11:959-966.

4. Rogers OW. The electroformed gold matrix technique. Austr Dent J 1970;15:316-323.

5. Wismann HL. Method of making dental restorations. U.S.Patent 1971;3:567,529

6. Vrijhoef MM, Spanauf HJ, Renggli HH, Wismann H, Somers GA. Electroforming as
an alternative to casting: a preliminary report. Restorative Dent 1985;1:143-146.

7. Hoffmann A. Development of electroforming technology. In Wirz J, Hoffmann A. Electroforming in restorative dentistry. Quintessence Pub. Co. 2000.

8. Rogers OW. The dental application of electroformed pure gold. I. Porcelain jacket crown technique. Austr Dent J 1979;24:163-170.

9. Wirz J. Biological dental prosthtics. In Wirz J, Hoffmann A. Electroforming in restorative dentistry. Quintessence Pub. Co. 2000.

10. Gadau C, Bregler C, Hoffmann A, Busch M. Electroforming-dental laboratory technology. In Wirz J, Hoffmann A. Electroforming in restorative dentistry. Quintessence Pub. Co. 2000.

11. Behrend F.Gold Electroforming System: GES restorations. J Dent Technol 1997;14:31-37.

12. Vence BS.Electroforming technology for galvanoceramic restorations. J Prosthet Dent 1997;77:444-449.

13. Holmes JR, Pilcher ES, Rivers JA, Stewart RM.Marginal fit of electroformed ceramometal crowns. J Prosthodont 1996;5:111-114.