Çocuğum Ne Zaman Anaokuluna Başlamalı?
Bir çocuğun ne zaman okula başlayacağına karar vermek, anne ve babalar tarafından verilen tüm ebeveynlik kararları arasında en büyük etkilerden birine sahip olabilir. Çocuğunuz bir akran grubuyla özdeşleştiğinde, onu yaşıtlarıyla bir arada okutmak, geç ya da erken başlatmak zorlayıcı bir karardır.
Bu erken dönem çocukluk kararı, çocuğunuzun yaşıtlarıyla ilişkisinde kendini değerlendireceği uzun soluklu bir etkisi olacaktır. Sınıfın en küçüğü mü yoksa en büyüğü mü olacak? Akademik olarak nasıl zorluklarla karşılaşacak? Fiziksel olarak gelişmiş mi geri de mi kalmış olacak? Ve daha birçok soruya cevap vermek gerekecektir.
Çocuğunuzun anaokuluna başlayacağı yılı seçerken göz önünde bulundurulması gereken birçok önemli faktör vardır. Bu makale sadece duygusal ve psikolojik faktörlere odaklanacaktır. Ancak akademik becerileri ve bilişsel gelişim düzeyi de akılda tutulmalıdır. Danışmanlık merkezimizde yapılacak psikolojik değerlendirmeyle birlikte çocuğunuzun yaşının ilerisinde mi yoksa gerisinde mi olduğunu değerlendirmede yardımcı olabilir. AGTE, Metropolitan Okul Olgunluğu gibi testlerle sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmektedir.
Dört ila altı yaş arasındaki çocuklar, duygusal ve psikolojik gelişimin birçok alanında büyük farklılıklar gösterebilir. Aşağıda, çocuklarının akademik hayatlarına başlamanın önemli kararını düşünürken ebeveynleri düşünmeye teşvik ettiğim soruların bir listesi bulunmaktadır.
Bir ebeveyn olarak, bu konuda net bir cevap bulmaya çalışmak doğru olmayacaktır çünkü her çocuğun duygusal, psikolojik, akademik ve bilişsel gelişim aşamaları farklılık gösterebilir. Çocuğunuzu görmeden ve bir değerlendirme yapmadan şu yaştaysa kesinlikle okula başlamalı ya da başlamamalı gibi net konuşulmamalıdır, konuşmak doğru da olmayacaktır.
ÇOCUĞUNUZ KENDİNİ YATIŞTIRMA YOLLARINI BİLİYOR MU?
Anaokulu öğretmenleri ve yardımcıları genellikle şefkatlidir ve üzgün bir çocuğu sakinleştirmenin yollarını bilirler. Çocuklar da, yaş aldıkça kendilerini sakinleştirmeyi öğrenirler. Yine de, öğretmenlerin çocuklarla dolu bir sınıfı olacak ve öğretmen sadece sizin çocuğunuzla ilgilenemeyecektir. Çocuğunuz evde veya kreşte olduğundan daha az rahat bir ortamda olacaktır ve kendi kendine kaldığında zor duygularla baş edebilmeye başlaması gerekecektir.
Çocuğunuzun, üzüldüğünde kendini daha iyi hissetmek için neler yaptığına dikkat edebilirsiniz. Kendi kendini yatıştırıcı eylemlerde bulunuyor mu? En sevdiği oyuncağıyla vakit geçirmek, sarılmak, resim yapmak, vb. şeyleri uyguluyor mu?. Çocuğunuzun kendi kendini yatıştırmak için çok az baş etme becerisi varsa veya hiç yoksa sınıf ortamına hazır olmayabilir.
ÇOCUĞUNUZ BEKLEMEYİ BİLİYOR MU?
Kendi kendini yatıştırmayla yakından ilgili olan şey, sırasını bekleme yeteneğidir. Bir sınıf ortamında, bir çocuğun şunları yapması beklenir:
Ellerini kaldırması ve konuşmayı beklemesi,
Dışarı çıkmadan önce sıraya girmesi,
Tuvaleti kullanmak için izin istemesi,
Başka biri konuşurken beklemesi, vb.
Çocuğunuz beklemekte zorlanıyorsa, sınıfta zorluklar yaşayabilir. Elbette, erken çocukluk eğitiminin bir parçası, çocukların haz odaklı davranışlarını geliştirmelerine yardımcı olmaktır. Yine de küçük bir çocuğun anaokulundan önce bu becerilerden bazılarına sahip olması genellikle önemlidir.
ÇOCUĞUNUZ SIRAYLA OYNAMAYI BİLİYOR MU?
Çok küçük çocuklar (1 ila 4), diğer çocukların yanında oturmak veya ayakta durmaktan oluşan paralel oyunları oynayabilirler. Ancak esasen kendi kendilerine ve kendi kurallarına göre oyun oynamayı daha çok severler. Çocuklar büyüdükçe, "ya şundadır ya bunda" gibi oyun stratejileri öğrenirler ve sırayla oynamak başka yöntemler bulmaya başlarlar.
Bir anaokulunda çocuğunuzun muhtemelen oyuncakları paylaşması, bir oyunu sırayla oynaması ve etkileşim kurması gerekecektir. Bu beceriler, çocuğunuzun anaokulu deneyiminden en iyi şekilde yararlanabilmesi için gerekli olabilir.
ÇOCUĞUNUZ DUYGULARINI İFADE EDEBİLİYOR MU?
Çocuğunuz üzgün, uykulu, korkmuş vb. hissettiklerini sorumlu bir yetişkine söyleyebilmelidir. Çocuğunuz neler hissettiğini yalnızca "benimle oynamayacak" değil de, olanları anlatarak açıklıyorsa (örn. Üzgünüm” veya “Kendimi dışlanmış hissediyorum”), bir öğretmenin onlara anlayış ve şefkatle yardım etmesi çok daha kolay olacaktır.
Çocuğunuzun duygularını nasıl ifade ettiğini dinleyin. Duygularını yalnızca suçlama, hikaye anlatma, savunma veya açıklama olarak ifade ediyorlarsa, çocuğunuzun çevresinde daha fazla duygu sözcüğü kullanmayı deneyebilirsiniz. Kendi hislerinizden bahsederken, "endişeli", "gururlu", "sinirli", "huysuz" gibi kelimeler kullanabilirsiniz. Neden belirli bir duygu hissettiğinize dair açıklamalara ve uzun hikayelere odaklanmanıza gerek yok. Nasıl hissettiğinizi doğrudan açıklamak için yalnızca doğru bir kelime kullanmanız gerekir.
ÇOCUĞUNUZ OTURABİLİR VE BASİT YÖNERGELERİ İZLEYEBİLİR Mİ?
Çocuğunuz masaya oturup akşam yemeğini ailesiyle birlikte yiyebiliyor mu? Çocuğunuz oyun oynamak veya el işi etkinliklerini yapmak için talimatlarınızı takip edebiliyor mu? Bunlarda herhangi bir sorun yoksa muhtemelen okulda da aynısını yapabilecektir.
ÇOCUĞUNUZ AYRILIK KAYGISIYLA BAŞA ÇIKMA BECERİLERİNE SAHİP Mİ?
Anaokulu çağındaki çocukların ailelerinden duyduğum en yaygın şikayet, çocuklarının ebeveynleri onları okulda bıraktığında ağlamasıdır. Ayrılık kaygısı normaldir, özellikle:
Evde bir kardeş varsa. Çocuğunuz, okulda mahsur kalırken kardeşinin rahat ve sizinle birlikte güzel vakit geçirdiğini hayal edebilir. Anaokuluna gidecek çocuğunuzla da bire bir zaman planlamak, her ebeveynle de kaliteli zaman geçirmelerini sağlayabilirsiniz.
Bu erken dönem çocukluk kararı, çocuğunuzun yaşıtlarıyla ilişkisinde kendini değerlendireceği uzun soluklu bir etkisi olacaktır. Sınıfın en küçüğü mü yoksa en büyüğü mü olacak? Akademik olarak nasıl zorluklarla karşılaşacak? Fiziksel olarak gelişmiş mi geri de mi kalmış olacak? Ve daha birçok soruya cevap vermek gerekecektir.
Çocuğunuzun anaokuluna başlayacağı yılı seçerken göz önünde bulundurulması gereken birçok önemli faktör vardır. Bu makale sadece duygusal ve psikolojik faktörlere odaklanacaktır. Ancak akademik becerileri ve bilişsel gelişim düzeyi de akılda tutulmalıdır. Danışmanlık merkezimizde yapılacak psikolojik değerlendirmeyle birlikte çocuğunuzun yaşının ilerisinde mi yoksa gerisinde mi olduğunu değerlendirmede yardımcı olabilir. AGTE, Metropolitan Okul Olgunluğu gibi testlerle sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmektedir.
Dört ila altı yaş arasındaki çocuklar, duygusal ve psikolojik gelişimin birçok alanında büyük farklılıklar gösterebilir. Aşağıda, çocuklarının akademik hayatlarına başlamanın önemli kararını düşünürken ebeveynleri düşünmeye teşvik ettiğim soruların bir listesi bulunmaktadır.
Bir ebeveyn olarak, bu konuda net bir cevap bulmaya çalışmak doğru olmayacaktır çünkü her çocuğun duygusal, psikolojik, akademik ve bilişsel gelişim aşamaları farklılık gösterebilir. Çocuğunuzu görmeden ve bir değerlendirme yapmadan şu yaştaysa kesinlikle okula başlamalı ya da başlamamalı gibi net konuşulmamalıdır, konuşmak doğru da olmayacaktır.
ÇOCUĞUNUZ KENDİNİ YATIŞTIRMA YOLLARINI BİLİYOR MU?
Anaokulu öğretmenleri ve yardımcıları genellikle şefkatlidir ve üzgün bir çocuğu sakinleştirmenin yollarını bilirler. Çocuklar da, yaş aldıkça kendilerini sakinleştirmeyi öğrenirler. Yine de, öğretmenlerin çocuklarla dolu bir sınıfı olacak ve öğretmen sadece sizin çocuğunuzla ilgilenemeyecektir. Çocuğunuz evde veya kreşte olduğundan daha az rahat bir ortamda olacaktır ve kendi kendine kaldığında zor duygularla baş edebilmeye başlaması gerekecektir.
Çocuğunuzun, üzüldüğünde kendini daha iyi hissetmek için neler yaptığına dikkat edebilirsiniz. Kendi kendini yatıştırıcı eylemlerde bulunuyor mu? En sevdiği oyuncağıyla vakit geçirmek, sarılmak, resim yapmak, vb. şeyleri uyguluyor mu?. Çocuğunuzun kendi kendini yatıştırmak için çok az baş etme becerisi varsa veya hiç yoksa sınıf ortamına hazır olmayabilir.
ÇOCUĞUNUZ BEKLEMEYİ BİLİYOR MU?
Kendi kendini yatıştırmayla yakından ilgili olan şey, sırasını bekleme yeteneğidir. Bir sınıf ortamında, bir çocuğun şunları yapması beklenir:
Ellerini kaldırması ve konuşmayı beklemesi,
Dışarı çıkmadan önce sıraya girmesi,
Tuvaleti kullanmak için izin istemesi,
Başka biri konuşurken beklemesi, vb.
Çocuğunuz beklemekte zorlanıyorsa, sınıfta zorluklar yaşayabilir. Elbette, erken çocukluk eğitiminin bir parçası, çocukların haz odaklı davranışlarını geliştirmelerine yardımcı olmaktır. Yine de küçük bir çocuğun anaokulundan önce bu becerilerden bazılarına sahip olması genellikle önemlidir.
ÇOCUĞUNUZ SIRAYLA OYNAMAYI BİLİYOR MU?
Çok küçük çocuklar (1 ila 4), diğer çocukların yanında oturmak veya ayakta durmaktan oluşan paralel oyunları oynayabilirler. Ancak esasen kendi kendilerine ve kendi kurallarına göre oyun oynamayı daha çok severler. Çocuklar büyüdükçe, "ya şundadır ya bunda" gibi oyun stratejileri öğrenirler ve sırayla oynamak başka yöntemler bulmaya başlarlar.
Bir anaokulunda çocuğunuzun muhtemelen oyuncakları paylaşması, bir oyunu sırayla oynaması ve etkileşim kurması gerekecektir. Bu beceriler, çocuğunuzun anaokulu deneyiminden en iyi şekilde yararlanabilmesi için gerekli olabilir.
ÇOCUĞUNUZ DUYGULARINI İFADE EDEBİLİYOR MU?
Çocuğunuz üzgün, uykulu, korkmuş vb. hissettiklerini sorumlu bir yetişkine söyleyebilmelidir. Çocuğunuz neler hissettiğini yalnızca "benimle oynamayacak" değil de, olanları anlatarak açıklıyorsa (örn. Üzgünüm” veya “Kendimi dışlanmış hissediyorum”), bir öğretmenin onlara anlayış ve şefkatle yardım etmesi çok daha kolay olacaktır.
Çocuğunuzun duygularını nasıl ifade ettiğini dinleyin. Duygularını yalnızca suçlama, hikaye anlatma, savunma veya açıklama olarak ifade ediyorlarsa, çocuğunuzun çevresinde daha fazla duygu sözcüğü kullanmayı deneyebilirsiniz. Kendi hislerinizden bahsederken, "endişeli", "gururlu", "sinirli", "huysuz" gibi kelimeler kullanabilirsiniz. Neden belirli bir duygu hissettiğinize dair açıklamalara ve uzun hikayelere odaklanmanıza gerek yok. Nasıl hissettiğinizi doğrudan açıklamak için yalnızca doğru bir kelime kullanmanız gerekir.
ÇOCUĞUNUZ OTURABİLİR VE BASİT YÖNERGELERİ İZLEYEBİLİR Mİ?
Çocuğunuz masaya oturup akşam yemeğini ailesiyle birlikte yiyebiliyor mu? Çocuğunuz oyun oynamak veya el işi etkinliklerini yapmak için talimatlarınızı takip edebiliyor mu? Bunlarda herhangi bir sorun yoksa muhtemelen okulda da aynısını yapabilecektir.
ÇOCUĞUNUZ AYRILIK KAYGISIYLA BAŞA ÇIKMA BECERİLERİNE SAHİP Mİ?
Anaokulu çağındaki çocukların ailelerinden duyduğum en yaygın şikayet, çocuklarının ebeveynleri onları okulda bıraktığında ağlamasıdır. Ayrılık kaygısı normaldir, özellikle:
Evde bir kardeş varsa. Çocuğunuz, okulda mahsur kalırken kardeşinin rahat ve sizinle birlikte güzel vakit geçirdiğini hayal edebilir. Anaokuluna gidecek çocuğunuzla da bire bir zaman planlamak, her ebeveynle de kaliteli zaman geçirmelerini sağlayabilirsiniz.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuğum Ne Zaman Anaokuluna Başlamalı?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
