2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Yazma Güçlüğü (Disgrafi)
MAKALE #22677 © Yazan Şeref BAYSAL | Yayın Şubat 2022 | 1,282 Okuyucu
Yazma Güçlüğü (Disgrafi)

Disgrafi, yazma becerisinin etkilendiği bir öğrenme güçlüğüdür. Disgrafi tek başına görülebileceği gibi disleksi ve/veya diskalkuli ile birlikte görülebilir. Yazma güçlüğünün daha iyi anlaşılabilmesi için öncelikle yazma becerisinin bölümleri incelenmeli.

Yazma Becerisinin Bölümleri

Yazma en zor ve karmaşık olan dil becerilerindendir. Dil becerilerinin kazanım sırası incelendiğinde en son yazma becerilerinin kazanıldığı görülmektedir. Çocuklar yazmayı öğrenmeden önce sözlü dili anlamayı, konuşmayı, dinlemeyi öğrenirler. Okuma ve yazma öğretimi birlikte başlasa da çocuklar okuma becerisini yazma becerisinden daha hızlı öğrenir ve geliştirirler. Yazma; çocukların daha önce dinleyerek, konuşarak, okuyarak öğrendiklerini ve deneyimlediklerini bütünleştirmelerini gerektirmektedir (Lerner- Johns, 2015). Yazma becerisi dil becerilerine ek olarak el-göz koordinasyonu, bellek, planlama, strateji kullanımı gibi becerileri de gerektiren el yazısı, heceleme ve yazılı ifade olmak üzere üç bileşenden oluşmaktadır (Bayraktar ve Seçkin, 2012).

El yazısı

El yazısı, dik temel harflerle veya bitişik eğik harflerle yazılan yazı anlamındadır. Dik temel harflerle yazılan yazı yuvarlak ve düz çizgilerle yazılan harflerden oluşmaktadır. Bitişik eğik yazı ise düz ve eğri çizgilerin oluşturulması ve birleştirilmesi ile oluşturulan yazı biçimidir (Schwellnus, Cameron ve Carnahan, 2012)

El yazısı başarısı akıcı ve okunaklı yazmayı içermektedir. Yazma akıcılığı harflerin çok çaba sarf etmeden rahat ve hızlı bir şekilde yazılması ile ilgilidir. Okunaklılık ise yazının görünümü ile ilgilidir ve altı özelliği içermektedir.

- Harflerin aslına uygun şekilde yazılması,

- Harflerin uygun büyüklükte yazılması ve büyük-küçük harflerin orantılı olması,

- Harf ve sözcük arasında uygun miktarda boşluk bırakılması,

- Yazının uygun eğimle yazılması, yazı yönünün tutarlı olması,

- Yazının düz bir çizgiyi takip etmesi,

- Satır yüksekliğinin aynı ve tutarlı olması.

Heceleme

Heceleme becerisindeki başarı; öğrencilerin sesbilgisel farkındalık, dilin yazım sistemine ilişkin bilgi (ortografi), sözcük bilgisi, biçimbirim bilgisi performanslarına bağlıdır (Mather ve ark., 2009).

Yazılı ifade

Yazılı ifade bireyin bilgi, duygu, düşünce deneyim ve isteklerini yazma yoluyla aktarmalarını sağlayan bir iletişim biçimidir. Yazılı ifade bir süreçtir.

Yazma Güçlüğü Olan Çocukların Yazma Becerilerinin Değerlendirilmesi

Yazma becerilerinin ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesi yazma güçlüklerine yönelik hazırlanacak eğitim programlarına yön vermesi, öğrenci performansındaki ilerlemenin izlenmesi, öğrencilere performansları hakkında bilgi verilmesi, yapılan eğitimin etkinliğinin incelenmesi, değerlendirme sonucunda ilerleme olmadığı görülürse eğitim yönteminin değiştirilmesi açısından önemlidir. Bu yüzden yazmanın tüm boyutlarını içerecek şekilde değerlendirme yapılmalıdır.

El yazısının değerlendirilmesi

Öncelikli olarak öğrencinin oturma şekli, kâğıdı/defteri konumlandırması, kalemi tutma şekli ve kâğıt ile kendisi arasındaki mesafe değerlendirilmelidir. Sonrasında öğrencinin kopyalayarak yazma (tahtadan bakarak veya kitaptan bakarak yazma), dikte ile yazma ve kendi oluşturduğu yazılı ifadesindeki el yazısı örnekleri incelenmelidir (Bayraktar ve Seçkin, 2012). El yazısı değerlendirilirken:

- Harflerin olması gereken şekilde oluşturulup oluşturulmadığı,

-Büyük ve Küçük harflerin büyüklükleri ve birbirlerine oranlarının uygun olup olmadığı,

- Harflerin uygun ve tutarlı bir eğimle yazılıp yazılmadığı,

- Harfler, sözcükler ve cümleler arasındaki boşlukların uygunluğu,

- Yazının hizası, satır takibinin uygun olup olmadığı incelenmelidir (Mercer ve Pulten, 2005)

Hecelemenin değerlendirilmesi

Hece değerlendirmesi yapılırken yalnızca hatalı yazılan sözcük sayısı belirlenmemeli, bunun yanında hata analizi de yapılmalıdır. Sadece hata sayısının belirlenmesi süreç içerisinde ilerlemelere ilişkin sınırlı bilgi vermektedir. Hata analizi yapılarak yapılan hataların tür ve örüntüleri belirlenebilir, süreç içinde bu hata türlerinde olan gelişmeler de izlenebilir (Wendling ve Mather, 2009).

Yazılı ifadenin değerlendirilmesi

Öğrencilerin yazılı ifadeleri değerlendirilirken hem öyküleyici hem de bilgilendirici metin türünde yazıları incelenmelidir. Öykü yazma becerileri değerlendirilirken öğrencilere bir öykünün görsel olarak anlatıldığı resim/resimler veya bir konu verilip öykü yazmaları istenebilir. Bilgilendirici metin yazma becerisi değerlendirilirken ise öğrencilerden sevdikleri bir sporu, hayvanı vb. anlatan bir yazı yazmaları istenebilir. Öğrencilere yazma için süre sınırı olmadığı ve istediği kadar kâğıt kullanabileceği söylenir. Öğrenciler yazılarını tamamlayınca yazdıkları yazılar şu değişkenler açısından değerlendirilir (Mather ve Wendling, 2009)

- El yazısı ve heceleme: Sayfa düzeni, el yazısının okunaklılığı, heceleme hataları, heceleme hatası varsa hata türleri değerlendirilmeli.

- Tutarlılık ve bütünlük: Yazılı ifadeler; cümleler arasındaki geçişlerin ilişkili olması ve düşüncelerin mantıklı bir sırayla sıralanması bakımından değerlendirilmeli.

- Sözdizimi: Metinler ortalama sözce uzunluğu, cümlelerin tamlığı, cümlelerin çeşitliliği ve karmaşıklığı bakımından değerlendirilmeli.

- Sözcük bilgisi: Yazılı metinlerde kullanılan toplam sözcük sayısına ve farklı sözcüklerin sayısına bakılarak sözcük bilgisi bakımından değerlendirilmeli.

- Yapı: Noktalama işaretlerinin ve büyük harflerin kullanım yerleri, doğru kullanım ve yanlış kullanım yerleri değerlendirilmeli.

Etkinlik Örneği:

Cümle Birleştirme Yöntemi

Bu yöntemle öğrencinin iki farklı cümleyi anlam bütünlüğü bozulmadan birleştirmesi hedeflenir. Bu çalışma sayesinde öğrencinin cümle düzeyinde düşüncelerini planlamasına ve düzenlemesine imkân sağlar.

Örnek:

Cümle1: Ali akşam yemeğinde köfte yedi.

Cümle2: Ali akşam yemeğinde patates yedi.

Birleştirilmiş cümle: Ali akşam yemeğinde köfte ve patates yedi.

Öğrenci iki basit cümleyi birleştirebildiklerinde cümle sayısı arttırılabilir. Daha uzun ve karmaşık cümleler karmaşık dil yapılarını kazanmaları da sağlanabilir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Yazma Güçlüğü (Disgrafi)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Şeref BAYSAL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Şeref BAYSAL'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Şeref BAYSAL Fotoğraf
Şeref BAYSAL
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Özel Eğitim Uzmanı
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi7 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Şeref BAYSAL'ın Yazıları
► Yazı Yazma Bozukluğu (Dysgraphıa - Disgrafi) ÇOK OKUNUYOR Psk.Sonnur KÜKÜRT
► Okuma Yazma Zorlukları Gökhan KARATEPE
► Okuma Yazma Sorunu Hanife TETİK
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Yazma Güçlüğü (Disgrafi)' başlığıyla benzeşen toplam 18 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


09:53
Top