Evlilik Öncesi Çift Eğitimi
Evlenmeden önce gözünüzü dört açın, evlendikten sonra üçünü kapatın. Balsac
Evlilik insan hayatındaki önemli yaşantılardan sadece birisi olmasına karşın, kişinin yaşam kalitesi ile doğrudan ilişkilidir (Hünler ve Gençöz, 2003). Cutler ve Radford (1999), birbirlerine karşı sorumluluk duygusu taşıyan, birbirlerini sosyal açıdan destekleyen, birlikte isteyerek zaman geçiren, üyeler arasında açık iletişim olan, kriz durumunda birbirine kenetlenen bireylerin oluşturduğu sistemi gerçek anlamda evlilik olarak nitelemektedirler. Aile; geleneksel olarak anne-baba ve çocuklar olarak tanımlanır. Aile, üyelerinin birbirlerine karşı belirli yükümlülükler üstlendikleri ve genellikle ortak ikametleri paylaştıkları birincil bir kurumdur (Barker, 1999). Tarih boyunca insanoğlu zamanla belirlenen sosyal normlar çerçevesinde bir aile oluşturmaya ihtiyaç duymuştur. Aile zamanla toplumun en önemli ve en temel kurumu haline gelmiştir. Sağlıklı bir toplum, sağlıklı ailelerden oluşmuş bir toplumdur. Aile kurumunda yaygın olarak ortaya çıkan yapısal ve işlevsel bozukluklar, dengesizlikler, toplumun sosyal, ekonomik ve kültürel yapısına da bozukluklar ve dengesizlikler olarak yansımaktadır. Son yüz yılda toplumuzda ortaya çıkan ekonomik, sosyal ve kültürel değişimler, aile ve evlilik kurumlarında da çok önemli yapısal ve işlevsel değişimler ortaya çıkarmıştır. Geçen yüzyılda, toplumumuzu, ataerkil yapıdaki geniş aileler oluştururken, günümüzde, büyük ölçüde çekirdek ve anne-baba ve çocuğun bir arada yaşadığı ailelerden oluşan bir toplum haline dönüşmüştür. Mutsuz evlilikler, boşanmalar, anasız ve/veya babasız büyüyen çocuklar gündelik yaşamın kanıksanmış olguları durumuna gelmiştir.
Buna rağmen bugün, toplumumuzda gerçekçi olmayan beklentilerle başlayan birçok evlilik bulunmaktadır. Toplumsal yaşamdaki değişikliklerle birlikte aile içi roller ve sorumluluklarda da değişiklikler olmaktadır. Bu nedenle günümüzde birçok aile, evlilik öncesi dönemden başlayarak danışmanlık hizmetlerine ihtiyaç duymaktadır. Gelişmiş ülkelerdeki yükselişi önlenemeyen boşanma oranlarının azaltılması konusunda bugün en çok umut bağlanılan uygulamalardan birisi “Evlilik Öncesi Çift Eğitimi”dir. Küreselleşme, baş döndürücü teknolojik gelişmeler ve hızlı kentleşmenin olumsuzluklarından ülkemiz de payını almış ve güçlü aile yapısı sayesinde düşük olan boşanma oranları da hızla artmaya başlamıştır. Gelişmiş ülkelerde bu konuda çalan alarm zillerine kulaklarımızı tıkamayarak gerekli tedbirleri bugünden ve doğru uygulamalarla alınmasına katkıda bulunmak bilim insanının en önemli görevidir.
Çamur-Duyan (2006), aile yaşam döngüsü ile bir ailenin gelişiminde ortaya çıkan değişimlerin, her bir döngüde ortaya çıkan görevler ve dolayısıyla da olası kriz yaşamlarının bilinebileceğini, böylelikle aileye yönelik çalışmalarda ailenin gelişim görevleri değerlendirilirken bu bilgiden yararlanılabileceğini, ailenin işlevlerinde ortaya çıkan sağlıksız durumu iyileştirmeye, aileyi güçlendirmeye yönelik çalışmaların planlanabileceğini belirtmektedir. Mace (1958; Akt. Tanner, 1969) de, evlilik öncesi eğitimin önemini ve gerekliliğini birçok çalışmasında tespit etmiştir. İl (2001), yaptığı çalışmada; ailenin kuruluş aşamasında sağlam bir temele dayalı olmasının, gelecekteki mutluluk ve doyumun hem dozunun hem de sürekliliğinin belirleyicisi olduğunu belirtmekte, bunu sağlamak için daha eğitim yıllarında verilecek aile hayatı eğitiminin, evlilik konusunda bilinçli tercihleri, aile yaşamında da daha rasyonel tutum ve davranışları gündeme getireceğini savunmaktadır. Evlilik öncesi bu hususları göz önüne alarak yapılan bir eğitimin evlilik doyumuna katkısı olabileceği de birçok çalışmanın sonuçlarında belirtilmektedir.
Evlilik öncesi eğitimler önleyici, önlem alıcı çalışmalardır. Evlilik eğitimi özellikle çiftlerin evliliklerinde sorunlar çıkmadan veya büyümeden çiftlere sağlıklı evlilik ilişkisinin nasıl olması gerektiği öğretildiği zaman yani önleyici bir eğitim olarak verildiğinde çok daha fazla başarılı sonuçlar alındığı görülmektedir (Mace ve Mace, 1975 ve Townsend, 2013). Yılmaz (2009), evlilik kararı almanın karmaşık bir süreç olduğunu; eşlerin birbirini tanıması, aralarındaki uyumsuzluklarla baş etme yollarını öğrenmesi, ilişkilerinde sorunlar artış göstermeden önleminin alınması, çiftlerin gelecekteki olası sorunlar için hazırlanması ve bu sorunlar anlamlı duruma gelmeden çözme becerilerinin öğretilmesi, olumsuz sonuçlar yaşanmadan ilişkinin sürmesine ve geliştirilmesine katkı sağlayabileceğini belirtmektedir. Yılmaz ve Kalkan (2010) da benzer şekilde; eşlerin evlilik öncesinde kendilerini ve ilişki yaşadıkları kişiyi tanımalarının, evlilikten beklentilerinin belirginleşmesinin, ileride çıkabilecek sorunlar için çözüm becerilerinin kazanılmasının, birbirleriyle uyumlu ve uyumsuz yönlerinin açığa çıkmasının ilişkinin sürmesine ve geliştirilmesine katkı sağlayabileceğini; bu amaçla, bireyler daha evlenmeden çiftler arasındaki ilişkileri geliştirmek ve sorunlar ortaya çıkmadan önlemek amacıyla evlilik öncesi ilişkilerin geliştirilmesine yönelik eğitim programlarına ihtiyaç duyulduğunu; bu programların uyumlu ve doyum verici evliliklerin oluşturulabilmesi konusunda faydalı olacağını belirtmektedirler.
Yapılan bilimsel araştırmalar önleyici evlilik eğitimlerinin boşanma oranlarının azaltılmasına oldukça büyük katkı sağladığını göstermektedir ve özellikle genç çiftlere aile yaşam döngüsünün her bir basamağında genellikle çiftleri bekleyen ortak sorun alanları konusunda onları önceden bilgilendirerek öncesinde neler yapmaları veya yapmamaları konusunda onlara beceri kazandıran önleyici müdahaleler olarak isimlendirilmektedir (Reardon-Anderson ve Ark. 2005). Delaney (1993) boşanmaların, çiftlerin evlilikte olası güçlükler için hazırlıksız veya eksik hazırlık yaparak evliliğe girmelerinin bir sonucu olduğunu, başarılı olan evlilikler için gerekli olan iletişim becerilerinin proaktif (önceden tedbir alınan) bir eğitim ve danışmanlık programı ile öğrenilebileceği ve güçlendirilebilineceğini, bu bağlamda evlilik öncesi danışmanlık hizmetlerinin terapotik müdahale olmaktan daha çok eğitimsel ve önleyici yönlerinin ağır bastığını belirtmektedir. Markman ve Ark. (1988), “önleyici bakış açısı ile yapılan eğitim programları; başlangıçta eğitime mutlu çiftler ile (ileride mutsuz olma riski olanlar dâhil) başlamayı hedef edinmiş ve onların becerilerini geliştirerek mutluluklarını devam ettirmelerini amaçlamaktadır” diyerek önleyici bakış açısı ile çalışılmasını teşvik etmişlerdir. Bu eğitimi alan çiftler evlilik yaşantıları boyunca daha az oranda profesyonel yardıma ihtiyaç duyarken evlilik doyumunu azaltabilecek belirtileri önceden fark ederek kendiliklerinden daha erken profesyonel yardım aradıkları görülmektedir (Stanley, 2001; Hamilton, 1998).
Carroll ve Doherty (2003), evlilik öncesi eğitimlerin toplumda evlilik streslerinin ve mutsuz ailelerin çoğalmasına karşı bir tedbir mekanizması olarak gün geçtikçe önem kazandığını, evlilik öncesi programların iki temel hedefi olduğunu; bunların, evlilik streslerini önlemek ve boşanma oranlarını azaltmak olduğunu belirtmişlerdir. Boşanma oranlarının kontrol edilemez bir hızla yükseldiği bu yıllarda evlilik öncesi eğitim hizmetlerinin öneminin kavranmadığı ve önemsenmediğini belirten birçok makale yazılmıştır. Harris (1968; Akt. Tanner, 1969), bir dergideki makalesinde; toplumun evliliğe hazırlanma konusu haricinde birçok konuda standartlar koyduğunu; kişilerin ehliyet alması için birçok eğitim aldığını, sürüş için yol kurallarını öğrenmesi gerektiği ve ehliyet almak için kişilerin en ufak fiziksel kusuruna bile bakılmasına rağmen, konu evlilik olunca kuralsızlığın kural olduğunu belirtmektedir. Harris, evliliğe hazırlanma konusunda diğer işlerde olduğunun yarısı kadar bile standart koyup bu işin zorlaştırılması ile boşanma nedenlerinin daha başta kontrol altına alınabileceğini savunmaktadır. Aynı şekilde Rogers (1972; Akt. Ross, 1977), görüştüğü birçok gencin giderek daha çok evliliğe güvenilir bir kurum olarak bakmadığını belirtmektedir. Gençlerin evliliklerin daha ilk yıllarından itibaren mutsuz yuvalar ve bunun sonucunda boşanmaların arttığını görüp şu örneği vermektedir. “ Ford otomobil fabrikasının ürettiği araçlar daha ilk yıllarda arızalanmaya ve çalışamaz duruma gelmeye başlarsa hemen acil ve kalıcı tedbirler alınırken neden evliliklerin kalıcı ve mutlu olması için gereken tedbirler alınmamaktadır.”
Şen (2009) araştırmasında, boşanma oranlarının yükselmesine birçok faktörün katkıda bulunmasına rağmen, bunlardan evlilik için yeterince hazırlıklı olmamanın birinci sırada yer alabildiğini, bu nedenle, genç çiftlerin birbirlerini ve kendilerini gerçekçi bir yolla keşfetmelerine yardımcı olabilecek evlilik öncesi eğitimlerin alınmasının hayati bir önemi olduğunu belirtmiştir. Schulman (1974; Akt. Ross, 1977), boşanma oranları ve bunların sebeplerine bakarak evlenme kararı alan çiftlerin evliliği tanımadan ve mutlu evliliğin gereksinimlerini bilmeden, aşk ve evlilik üzerine hayaller kurarak evlenmeye karar verdiklerini, müstakbel eşlerini kurdukları bu hayallerde yerleştirdikleri, ancak çiftlerin kendi aralarında mevcut olan basit farklılıkları bile göz ardı ettiklerini, evlilik gerçekleştikten sonra da; aşk ve evlilik konusunda hayal kurduklarını gerçeklerle yaşamaya başladıktan sonra anladıklarını, bu durumun da çiftlerde büyük hayal kırıklığına neden olduğunu belirtmektedir.
Şen (2009), gelişmiş ülkelerdeki yükselişi önlenemeyen boşanma oranlarının azaltılması konusunda bugün en çok umut bağlanılan uygulamalardan birisinin “Evlilik Öncesi Çift Eğitimi” olduğunu, küreselleşmenin ve baş döndürücü teknolojik gelişmelerden ve hızlı kentleşmenin olumsuzluklarından ülkemizin de nasibini almakta ve güçlü aile yapısı sayesinde düşük olan boşanma oranları da hızla artmaya başladığı tespitini ortaya koyarak, gelişmiş ülkelerde bu konuda çalan alarm zillerine kulaklarımızı tıkamayarak gerekli tedbirleri bugünden ve doğru uygulamalarla alınmasına katkıda bulunmanın bilim insanının en önemli görevi olduğunu belirterek; evlilik kararı almış çiftlerin evlilikle ilgili bilgi ve hazırlık durumlarının değerlendirilerek “Evlilik Öncesi Çift Eğitimi”ne olan gereksinimi tespit etmek, pilot bir uygulamayla, istekli olan çiftlere bu eğitimin verilerek çiftlerin de görüş ve önerileri doğrultusunda bir eğitim programının hangi konulardan oluşması gerektiğini ve ne kadar sürede verilmesinin uygun olacağını ortaya koyacak bir araştırma planlamış ve Ankara ili Çankaya Belediyesi hizmet sınırları içerisinde ikamet edip evlenmek maksadıyla Çankaya Belediyesi Vedat Dalokay Evlendirme Müdürlüğüne başvurup evraklarını tamamlamış çiftlerden gönüllü olarak “Evlilik Öncesi Çift Eğitimi”ne katılmak isteyen 62 çifte altı saat süren iletişim, çatışmayı önleme ve sorun çözme yöntemleri, empati, aile yaşam döngüsü ve bu basamaklarda karşılaşılabilecek sorunlara çözüm önerileri ile aile planlama yöntemleri konularını kapsayan bir eğitim verilmiştir. Bu eğitim sonunda geri bildirim formlarına eğitim hakkında görüşlerini yazan iki katılımcının kendi ifadeleri eğitim hakkında fikir edinilmesi amacıyla aşağıda alıntılanmıştır.
“Evlilik Öncesi Çift Eğitimi aileler için gerçekten önemli bir konu. Bu eğitimi aldığım için kendimi çok şanslı buluyorum. Nişanlıma ve çocuğuma nasıl davranmam gerektiğini evlendikten sonra da nişanlımla daha çok mutlu olacağımı anladım ve öğrendim. Nişanlıma daha önce söyleyemediğim şeyleri söylemeye başladım ve iletişimimizi güçlendirdim. Korkularım, tereddütlerim kalktı ortadan. Türkiye’nin her yerinde uygulanması gerektiğini düşünüyorum. Teşekkürler.” G. Ö. (kadın katılımcı)
“Modern dünyada yaşadığımız, gelişme ve değişme sürecinde bize rota oldu. Artık yürütmeye çalıştığımız bu geminin nerede şu alacağını, nerede fırtınalarla karşılaşacağımızı daha iyi biliyoruz.” C. Y. (erkek katılımcı)
Evlilik Öncesi Çift Eğitimine gönüllü olarak katılan nişanlı çiftlerin gerek geri bildirim formlarında kendi ifadeleri gerekse araştırmada elde edilen bulgular ışığında; Evlilik Öncesi Çift Eğitiminin nişanlı çiftlerin evlilik doyumlarına katkı sağlayabileceği sonucu ortaya çıkmış ve tespit edilen eğitimin müfredatına dâhil edilecek konular ile eğitim süresinin yurt dışı araştırmalar ile paralellik gösterdiği belirlenmiştir. Araştırmanın öneriler kısmında bulunan “Evlilik Öncesi Çift Eğitimi toplumun temeli olan ailenin sağlam temeller üzerine kurulmasına katkı sağlayabilecek bir eğitim olduğu için ülkemizde kadın ve aile konusunda çalışan bakanlık, kuruluş, üniversite, dernek ve sivil toplum örgütlerinin bu konuya dikkatlerinin çekilmesine ve eş güdümlü çalışmalarına ihtiyaç vardır.” ifadesi ve araştırma sonuçları Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı yetkilileri ile de paylaşılmış ve bu konuda Bakanlık tarafından bir proje hazırlanarak 2012 yılında TBB (Türk Belediyeler Birliği) ile bir protokol imzalanarak ülkemizde yaygın olarak bu eğitimin verilmesi için ciddi adımlar atılmıştır.
Evlilik insan hayatındaki önemli yaşantılardan sadece birisi olmasına karşın, kişinin yaşam kalitesi ile doğrudan ilişkilidir (Hünler ve Gençöz, 2003). Cutler ve Radford (1999), birbirlerine karşı sorumluluk duygusu taşıyan, birbirlerini sosyal açıdan destekleyen, birlikte isteyerek zaman geçiren, üyeler arasında açık iletişim olan, kriz durumunda birbirine kenetlenen bireylerin oluşturduğu sistemi gerçek anlamda evlilik olarak nitelemektedirler. Aile; geleneksel olarak anne-baba ve çocuklar olarak tanımlanır. Aile, üyelerinin birbirlerine karşı belirli yükümlülükler üstlendikleri ve genellikle ortak ikametleri paylaştıkları birincil bir kurumdur (Barker, 1999). Tarih boyunca insanoğlu zamanla belirlenen sosyal normlar çerçevesinde bir aile oluşturmaya ihtiyaç duymuştur. Aile zamanla toplumun en önemli ve en temel kurumu haline gelmiştir. Sağlıklı bir toplum, sağlıklı ailelerden oluşmuş bir toplumdur. Aile kurumunda yaygın olarak ortaya çıkan yapısal ve işlevsel bozukluklar, dengesizlikler, toplumun sosyal, ekonomik ve kültürel yapısına da bozukluklar ve dengesizlikler olarak yansımaktadır. Son yüz yılda toplumuzda ortaya çıkan ekonomik, sosyal ve kültürel değişimler, aile ve evlilik kurumlarında da çok önemli yapısal ve işlevsel değişimler ortaya çıkarmıştır. Geçen yüzyılda, toplumumuzu, ataerkil yapıdaki geniş aileler oluştururken, günümüzde, büyük ölçüde çekirdek ve anne-baba ve çocuğun bir arada yaşadığı ailelerden oluşan bir toplum haline dönüşmüştür. Mutsuz evlilikler, boşanmalar, anasız ve/veya babasız büyüyen çocuklar gündelik yaşamın kanıksanmış olguları durumuna gelmiştir.
Buna rağmen bugün, toplumumuzda gerçekçi olmayan beklentilerle başlayan birçok evlilik bulunmaktadır. Toplumsal yaşamdaki değişikliklerle birlikte aile içi roller ve sorumluluklarda da değişiklikler olmaktadır. Bu nedenle günümüzde birçok aile, evlilik öncesi dönemden başlayarak danışmanlık hizmetlerine ihtiyaç duymaktadır. Gelişmiş ülkelerdeki yükselişi önlenemeyen boşanma oranlarının azaltılması konusunda bugün en çok umut bağlanılan uygulamalardan birisi “Evlilik Öncesi Çift Eğitimi”dir. Küreselleşme, baş döndürücü teknolojik gelişmeler ve hızlı kentleşmenin olumsuzluklarından ülkemiz de payını almış ve güçlü aile yapısı sayesinde düşük olan boşanma oranları da hızla artmaya başlamıştır. Gelişmiş ülkelerde bu konuda çalan alarm zillerine kulaklarımızı tıkamayarak gerekli tedbirleri bugünden ve doğru uygulamalarla alınmasına katkıda bulunmak bilim insanının en önemli görevidir.
Çamur-Duyan (2006), aile yaşam döngüsü ile bir ailenin gelişiminde ortaya çıkan değişimlerin, her bir döngüde ortaya çıkan görevler ve dolayısıyla da olası kriz yaşamlarının bilinebileceğini, böylelikle aileye yönelik çalışmalarda ailenin gelişim görevleri değerlendirilirken bu bilgiden yararlanılabileceğini, ailenin işlevlerinde ortaya çıkan sağlıksız durumu iyileştirmeye, aileyi güçlendirmeye yönelik çalışmaların planlanabileceğini belirtmektedir. Mace (1958; Akt. Tanner, 1969) de, evlilik öncesi eğitimin önemini ve gerekliliğini birçok çalışmasında tespit etmiştir. İl (2001), yaptığı çalışmada; ailenin kuruluş aşamasında sağlam bir temele dayalı olmasının, gelecekteki mutluluk ve doyumun hem dozunun hem de sürekliliğinin belirleyicisi olduğunu belirtmekte, bunu sağlamak için daha eğitim yıllarında verilecek aile hayatı eğitiminin, evlilik konusunda bilinçli tercihleri, aile yaşamında da daha rasyonel tutum ve davranışları gündeme getireceğini savunmaktadır. Evlilik öncesi bu hususları göz önüne alarak yapılan bir eğitimin evlilik doyumuna katkısı olabileceği de birçok çalışmanın sonuçlarında belirtilmektedir.
Evlilik öncesi eğitimler önleyici, önlem alıcı çalışmalardır. Evlilik eğitimi özellikle çiftlerin evliliklerinde sorunlar çıkmadan veya büyümeden çiftlere sağlıklı evlilik ilişkisinin nasıl olması gerektiği öğretildiği zaman yani önleyici bir eğitim olarak verildiğinde çok daha fazla başarılı sonuçlar alındığı görülmektedir (Mace ve Mace, 1975 ve Townsend, 2013). Yılmaz (2009), evlilik kararı almanın karmaşık bir süreç olduğunu; eşlerin birbirini tanıması, aralarındaki uyumsuzluklarla baş etme yollarını öğrenmesi, ilişkilerinde sorunlar artış göstermeden önleminin alınması, çiftlerin gelecekteki olası sorunlar için hazırlanması ve bu sorunlar anlamlı duruma gelmeden çözme becerilerinin öğretilmesi, olumsuz sonuçlar yaşanmadan ilişkinin sürmesine ve geliştirilmesine katkı sağlayabileceğini belirtmektedir. Yılmaz ve Kalkan (2010) da benzer şekilde; eşlerin evlilik öncesinde kendilerini ve ilişki yaşadıkları kişiyi tanımalarının, evlilikten beklentilerinin belirginleşmesinin, ileride çıkabilecek sorunlar için çözüm becerilerinin kazanılmasının, birbirleriyle uyumlu ve uyumsuz yönlerinin açığa çıkmasının ilişkinin sürmesine ve geliştirilmesine katkı sağlayabileceğini; bu amaçla, bireyler daha evlenmeden çiftler arasındaki ilişkileri geliştirmek ve sorunlar ortaya çıkmadan önlemek amacıyla evlilik öncesi ilişkilerin geliştirilmesine yönelik eğitim programlarına ihtiyaç duyulduğunu; bu programların uyumlu ve doyum verici evliliklerin oluşturulabilmesi konusunda faydalı olacağını belirtmektedirler.
Yapılan bilimsel araştırmalar önleyici evlilik eğitimlerinin boşanma oranlarının azaltılmasına oldukça büyük katkı sağladığını göstermektedir ve özellikle genç çiftlere aile yaşam döngüsünün her bir basamağında genellikle çiftleri bekleyen ortak sorun alanları konusunda onları önceden bilgilendirerek öncesinde neler yapmaları veya yapmamaları konusunda onlara beceri kazandıran önleyici müdahaleler olarak isimlendirilmektedir (Reardon-Anderson ve Ark. 2005). Delaney (1993) boşanmaların, çiftlerin evlilikte olası güçlükler için hazırlıksız veya eksik hazırlık yaparak evliliğe girmelerinin bir sonucu olduğunu, başarılı olan evlilikler için gerekli olan iletişim becerilerinin proaktif (önceden tedbir alınan) bir eğitim ve danışmanlık programı ile öğrenilebileceği ve güçlendirilebilineceğini, bu bağlamda evlilik öncesi danışmanlık hizmetlerinin terapotik müdahale olmaktan daha çok eğitimsel ve önleyici yönlerinin ağır bastığını belirtmektedir. Markman ve Ark. (1988), “önleyici bakış açısı ile yapılan eğitim programları; başlangıçta eğitime mutlu çiftler ile (ileride mutsuz olma riski olanlar dâhil) başlamayı hedef edinmiş ve onların becerilerini geliştirerek mutluluklarını devam ettirmelerini amaçlamaktadır” diyerek önleyici bakış açısı ile çalışılmasını teşvik etmişlerdir. Bu eğitimi alan çiftler evlilik yaşantıları boyunca daha az oranda profesyonel yardıma ihtiyaç duyarken evlilik doyumunu azaltabilecek belirtileri önceden fark ederek kendiliklerinden daha erken profesyonel yardım aradıkları görülmektedir (Stanley, 2001; Hamilton, 1998).
Carroll ve Doherty (2003), evlilik öncesi eğitimlerin toplumda evlilik streslerinin ve mutsuz ailelerin çoğalmasına karşı bir tedbir mekanizması olarak gün geçtikçe önem kazandığını, evlilik öncesi programların iki temel hedefi olduğunu; bunların, evlilik streslerini önlemek ve boşanma oranlarını azaltmak olduğunu belirtmişlerdir. Boşanma oranlarının kontrol edilemez bir hızla yükseldiği bu yıllarda evlilik öncesi eğitim hizmetlerinin öneminin kavranmadığı ve önemsenmediğini belirten birçok makale yazılmıştır. Harris (1968; Akt. Tanner, 1969), bir dergideki makalesinde; toplumun evliliğe hazırlanma konusu haricinde birçok konuda standartlar koyduğunu; kişilerin ehliyet alması için birçok eğitim aldığını, sürüş için yol kurallarını öğrenmesi gerektiği ve ehliyet almak için kişilerin en ufak fiziksel kusuruna bile bakılmasına rağmen, konu evlilik olunca kuralsızlığın kural olduğunu belirtmektedir. Harris, evliliğe hazırlanma konusunda diğer işlerde olduğunun yarısı kadar bile standart koyup bu işin zorlaştırılması ile boşanma nedenlerinin daha başta kontrol altına alınabileceğini savunmaktadır. Aynı şekilde Rogers (1972; Akt. Ross, 1977), görüştüğü birçok gencin giderek daha çok evliliğe güvenilir bir kurum olarak bakmadığını belirtmektedir. Gençlerin evliliklerin daha ilk yıllarından itibaren mutsuz yuvalar ve bunun sonucunda boşanmaların arttığını görüp şu örneği vermektedir. “ Ford otomobil fabrikasının ürettiği araçlar daha ilk yıllarda arızalanmaya ve çalışamaz duruma gelmeye başlarsa hemen acil ve kalıcı tedbirler alınırken neden evliliklerin kalıcı ve mutlu olması için gereken tedbirler alınmamaktadır.”
Şen (2009) araştırmasında, boşanma oranlarının yükselmesine birçok faktörün katkıda bulunmasına rağmen, bunlardan evlilik için yeterince hazırlıklı olmamanın birinci sırada yer alabildiğini, bu nedenle, genç çiftlerin birbirlerini ve kendilerini gerçekçi bir yolla keşfetmelerine yardımcı olabilecek evlilik öncesi eğitimlerin alınmasının hayati bir önemi olduğunu belirtmiştir. Schulman (1974; Akt. Ross, 1977), boşanma oranları ve bunların sebeplerine bakarak evlenme kararı alan çiftlerin evliliği tanımadan ve mutlu evliliğin gereksinimlerini bilmeden, aşk ve evlilik üzerine hayaller kurarak evlenmeye karar verdiklerini, müstakbel eşlerini kurdukları bu hayallerde yerleştirdikleri, ancak çiftlerin kendi aralarında mevcut olan basit farklılıkları bile göz ardı ettiklerini, evlilik gerçekleştikten sonra da; aşk ve evlilik konusunda hayal kurduklarını gerçeklerle yaşamaya başladıktan sonra anladıklarını, bu durumun da çiftlerde büyük hayal kırıklığına neden olduğunu belirtmektedir.
Şen (2009), gelişmiş ülkelerdeki yükselişi önlenemeyen boşanma oranlarının azaltılması konusunda bugün en çok umut bağlanılan uygulamalardan birisinin “Evlilik Öncesi Çift Eğitimi” olduğunu, küreselleşmenin ve baş döndürücü teknolojik gelişmelerden ve hızlı kentleşmenin olumsuzluklarından ülkemizin de nasibini almakta ve güçlü aile yapısı sayesinde düşük olan boşanma oranları da hızla artmaya başladığı tespitini ortaya koyarak, gelişmiş ülkelerde bu konuda çalan alarm zillerine kulaklarımızı tıkamayarak gerekli tedbirleri bugünden ve doğru uygulamalarla alınmasına katkıda bulunmanın bilim insanının en önemli görevi olduğunu belirterek; evlilik kararı almış çiftlerin evlilikle ilgili bilgi ve hazırlık durumlarının değerlendirilerek “Evlilik Öncesi Çift Eğitimi”ne olan gereksinimi tespit etmek, pilot bir uygulamayla, istekli olan çiftlere bu eğitimin verilerek çiftlerin de görüş ve önerileri doğrultusunda bir eğitim programının hangi konulardan oluşması gerektiğini ve ne kadar sürede verilmesinin uygun olacağını ortaya koyacak bir araştırma planlamış ve Ankara ili Çankaya Belediyesi hizmet sınırları içerisinde ikamet edip evlenmek maksadıyla Çankaya Belediyesi Vedat Dalokay Evlendirme Müdürlüğüne başvurup evraklarını tamamlamış çiftlerden gönüllü olarak “Evlilik Öncesi Çift Eğitimi”ne katılmak isteyen 62 çifte altı saat süren iletişim, çatışmayı önleme ve sorun çözme yöntemleri, empati, aile yaşam döngüsü ve bu basamaklarda karşılaşılabilecek sorunlara çözüm önerileri ile aile planlama yöntemleri konularını kapsayan bir eğitim verilmiştir. Bu eğitim sonunda geri bildirim formlarına eğitim hakkında görüşlerini yazan iki katılımcının kendi ifadeleri eğitim hakkında fikir edinilmesi amacıyla aşağıda alıntılanmıştır.
“Evlilik Öncesi Çift Eğitimi aileler için gerçekten önemli bir konu. Bu eğitimi aldığım için kendimi çok şanslı buluyorum. Nişanlıma ve çocuğuma nasıl davranmam gerektiğini evlendikten sonra da nişanlımla daha çok mutlu olacağımı anladım ve öğrendim. Nişanlıma daha önce söyleyemediğim şeyleri söylemeye başladım ve iletişimimizi güçlendirdim. Korkularım, tereddütlerim kalktı ortadan. Türkiye’nin her yerinde uygulanması gerektiğini düşünüyorum. Teşekkürler.” G. Ö. (kadın katılımcı)
“Modern dünyada yaşadığımız, gelişme ve değişme sürecinde bize rota oldu. Artık yürütmeye çalıştığımız bu geminin nerede şu alacağını, nerede fırtınalarla karşılaşacağımızı daha iyi biliyoruz.” C. Y. (erkek katılımcı)
Evlilik Öncesi Çift Eğitimine gönüllü olarak katılan nişanlı çiftlerin gerek geri bildirim formlarında kendi ifadeleri gerekse araştırmada elde edilen bulgular ışığında; Evlilik Öncesi Çift Eğitiminin nişanlı çiftlerin evlilik doyumlarına katkı sağlayabileceği sonucu ortaya çıkmış ve tespit edilen eğitimin müfredatına dâhil edilecek konular ile eğitim süresinin yurt dışı araştırmalar ile paralellik gösterdiği belirlenmiştir. Araştırmanın öneriler kısmında bulunan “Evlilik Öncesi Çift Eğitimi toplumun temeli olan ailenin sağlam temeller üzerine kurulmasına katkı sağlayabilecek bir eğitim olduğu için ülkemizde kadın ve aile konusunda çalışan bakanlık, kuruluş, üniversite, dernek ve sivil toplum örgütlerinin bu konuya dikkatlerinin çekilmesine ve eş güdümlü çalışmalarına ihtiyaç vardır.” ifadesi ve araştırma sonuçları Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı yetkilileri ile de paylaşılmış ve bu konuda Bakanlık tarafından bir proje hazırlanarak 2012 yılında TBB (Türk Belediyeler Birliği) ile bir protokol imzalanarak ülkemizde yaygın olarak bu eğitimin verilmesi için ciddi adımlar atılmıştır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Evlilik Öncesi Çift Eğitimi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Doç.Dr.Psk.Dnş.Bülent ŞEN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Doç.Dr.Psk.Dnş.Bülent ŞEN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
