Gebelikte Cilt Hastalıkları ve Kaşıntılar
Gebelikle beraber anatomik ve fizyolojik değişiklilere paralel, cilt değişikliklerine sıklıkla rastlarız. Bunlardan bir kısmı az veya çok her gebede gördüğümüz basit değişikliklerdir. Bunlara gebeliğin fizyolojik cilt değişiklikleri denir.
Diğer bir grup önceden de var olan gebelikle birlikte artan patolojik değişikliklerdir.
Son olarak yalnızca gebelikte görülen patolojik değişikliklerde önemli sayı oluştururlar.
Fizyolojik değişiklikler:
Gebelikte gerek endokrin organların fazla çalışması, gerek plasentadan hormonlar salgılanması ile endokrin değişiklikler fazladır. Bu değişikliklerden biri olan melanosit stimülan hormonunun artışı, ciltte pigmentasyon artışına neden olur. Özellikle meme ucu, göbek çevresi, genital bölge, karın duvarının alt, orta kısmı, yara yerleri veya izleri renk değişiminden en çok etkilenen bölgelerdir. Bunlar doğumdan bir süre sonra eski hallerine dönerler. Yüzde maske tarzında pigmentasyon artışına ise gebelik maskesi kloazma denir. Koyu tenli gebelerde daha sık rastlanır. Genellikle 4. aya doğru başlar giderek artar.
Güneş ışınlarına maruz kalmak gebelik maskesinin daha fazla olmasına ve kalıcı olmasına neden olabilir. Bu nedenle güneşten korunma önemlidir.
Gebelik maskesi doğum sonrası kendiliğinden kaybolur. Sonraki gebeliklerde veya doğum kontrol hapı kullanımı ile tekrarlayabilir.
Gebelikte cilt pigmentasyon değişikliklerinden bir diğeri de nevüs benlerinin renk,boyut, sayı değişiklikleridir. Bunlar da sonradan gerilerler.
Gebelikte Tüylenme
Tüylenmede gebelikte artış görülür. Doğum sonrası ilk 6 ayda normale döner. Tüylenme artışı yüzde, karında, genital bölgede olabilir. Gebelikte görülen saçlarda gürleşme, parlaklık, loğusalık döneminde yerini saçta cansızlaşma ve dökülmeye bırakır. Yaklaşık 1 yıl sonra tekrar normale döner.
Gebelikte Tırnak değişiklikleri
Tırnaklarda çizgilenme, kırılma, tırnak uzama hızında artış görülebilir.
Gebelikte Terleme
Gebelikte ter bezlerinin aktivitesinin artışına bağlı terleme artar. Terlemenin artışının da özellikle bu bölgelerde cilt rahatsızlıklarına yol açmasına sık rastlanır.
Gebelikte Cilt çatlakları
Özellikle karın, göğüsler, kalça, basenlerde görülür. Gebeliğin 5. ayından sonra ortaya çıkar. Alınan kiloya, bebeğin kilosunun çoğul gebelik olup olmadığına göre değişir. Önceleri kırmızı çizgiler şeklindedir. Zamanla renkleri solar. Ancak tamamen kaybolmaz.
Çatlaklar, hızlı kilo alımı veya hızlı gerilmelere cilt elastik dokusunun yeterince uyum sağlayamaması sonucu oluşur. Bu durumda yapılacaklar: Hızlı kilo alımını azaltmak, cilt elastikiyeti artıcı kremlerle masaj yapmaktır. Yeni oluşan çatlaklara doğumdan hemen sonra uygulanan serumlarda bunların daha hafif seyretmesine yardımcı olabilir.
Gebelikte Damar değişiklikleri
Kılcal damarlanmada artış; ellerde kızarıklık; bölgesel kızarma, beneklenme, bacaklarda artan varisler, aynı nedenle oluşan hemoroidler, el-yüz ve bacaklarda oluşan ödemler bu gruba girebilir. Yine doğumdan sonra genellikle kaybolurlar. Bunların nedeni damar çeperinin hormonların etkisiyle zayıflaması, damar içi basıncın artması ve destek dokuların zayıflığıdır.
Gebelikte Diş Eti değişiklikleri
Diş etinde ödem, kızarıklık ve kanama sıklıkla görülür. Diş eti mukozasının hassasiyet artışındandır. Ağız hijyenine dikkat etmek önemlidir.
Gebelikle değişen cilt değişiklikleri
Bunların nedeni gebelik olmamakla birlikte, arttıran faktör gebeliktir. Mantar enfeksiyonları, trikomonas enfeksiyonları, akne, psoriasis bunlara örnektir. Bunlar için semptomatik yaklaşımlar yapılabilir.
Gebeliğe özel cilt değişiklikleri
Yalnızca gebelikte görülürler. Nedenleri tam olarak bilinmemektedir.
-Gebeliğin intrahepatik kolestazı:
Gebeliğe bağlı kaşıntıların en sık nedenidir. Gebeliğin 2. ve 3. trimestrinde sıklıkla görülür. Nedeni tam bilinmemekle birlikte genetik ve ırksal yatkınlık vardır.
Deride primer lezyon yoktur. Geceleri artan kaşıntı, kol ve bacaklardan başlar, gövdeye doğru yayılır. Cilt değişiklikleri kaşınmaya bağlı olarak oluşur. Vakaların % 10 unda sarılık da olabilir.
Gebelikte hormonların artması sonucu karaciğerde metabolize edilmeleri de artar. Bu hastalarda fazla metabolitleri vücuttan uzaklaştıran sistemde bozukluk olması nedeniyle sofra asitleri artar, cilde oturur ve şiddetli kaşıntıya neden olur.
Bu zararlı metabolitler ve sofra asitleri bebeğe de geçebileceğinden bebekte sıkıntılara neden olabilir. Yakın takip gerektirir. Gerekirse erken doğum yaptırılabilir.
Tanıda kolik asit artışı, alkolen fosfotaz artışı önemlidir.
Kaşıntı genellikle doğumdan sonra birkaç gün içinde, bazen 1-2 hafta içinde gerile. Sarılık 2-4 haftada geriler. Bu durum sonraki gebeliklerde tekrarlayabilir. Tedavide lokal nemlendiriciler ve antipruritik losyonlar faydalı olabilir.
Pemfigoid (Herpes) gestasyones
Ciltte vezikül ve büllerin oluşumuyla seyreden gebeliğe özgü bir cilt hastalığıdır. Bazen trofoblastik hastalıklarda da görülebilir. Gebelikle ilgili otoimmün bir hastalıktır. Gebeliğin 2. veya 3. trimestrinde görülür. Şiddetli kaşıntıyla beraber göbekten başlayıp diğer vücut bölgelerine yayılan kızarıklık, papül ve büller şeklinde seyreder.
Bu veziküller enfekte olabilir. Zaman zaman iyileşme ve yeni ataklar şeklinde devam eder. % 75 vakada doğumdan hemen sonra alevlenme görülebilir. Birkaç hafta veya ayda tamamen geçer. Sonraki gebeliklerde tekrarlayabilir. Bu hastalarda da fetal distres plasenter yetmezliğe bağlı erken doğum, gelişme geriliği görülebilir. Diğer otoimmün hastalıklarla beraber görülme oranı fazladır.
Tedavide lokal kortikosteroidler rahatlatıcı olabilir. Ilık banyo, nemlendiriciler kaşıntıyı azaltabilir. Şiddetli vakalarda sistemik prednizolon verilebilir.
Gebeliğin polimorfik erüpsiyonu
Genellikle gebelik çatlaklarında ve çevresinde yerleşen kaşıntılı kabarıklar şeklinde seyreden bir cilt hastalığıdır. Gebeliğe özgüdür. Sonraki gebeliklerde genellikle tekrarlanmaz. Gebelikte en sık görülen cilt rahatsızlığıdır. Nedeni tam olarak bilinmemekle beraber abdominal gerginlik artışı, genetik yatkınlık, hormonal faktörlerin tabloda etkili olabileceği düşünülmektedir. Lezyonlar tek tip olmayıp kızarıklık, kabuk, vezikül şeklinde olabilir. Genellikle alt karın ve uyluklarda, çatkalkarın olduğu yerlerde başlar.
Kaşıntı dışında problem yoktur. Bebek üzerine olumsuz etkisi de yoktur. Genellikle birkaç haftada iyileşir.
Tedavide lokal kortizonlu pomadlar ve nemlendirici losyonlar yeterlidir. Çok şiddetli vakalarda sistemik prednizolona geçilebilir.
Gebeliğin atopik erüpsiyonu
Egzama benzeri lezyonlarla seyreden, atopik hikayesi bulunan gebelikte sıklıkla görülen, en sık rastlanan kaşıntı nedenidir. Hücresel ve humoral immunite de azalma ile ilgilidir.
Genellikle yüz-boyun ve göğüs ön duvarda ve kolların iç yüzünde görülür. Bazen kızarıklık, bazen egzama tarzında lezyon, bazen de popül tarzındadır.
Lokal kortizonlu pomadlara iyi cevap verirler. Birkaç günde iyileşirler.
Diğer bir grup önceden de var olan gebelikle birlikte artan patolojik değişikliklerdir.
Son olarak yalnızca gebelikte görülen patolojik değişikliklerde önemli sayı oluştururlar.
Fizyolojik değişiklikler:
Gebelikte gerek endokrin organların fazla çalışması, gerek plasentadan hormonlar salgılanması ile endokrin değişiklikler fazladır. Bu değişikliklerden biri olan melanosit stimülan hormonunun artışı, ciltte pigmentasyon artışına neden olur. Özellikle meme ucu, göbek çevresi, genital bölge, karın duvarının alt, orta kısmı, yara yerleri veya izleri renk değişiminden en çok etkilenen bölgelerdir. Bunlar doğumdan bir süre sonra eski hallerine dönerler. Yüzde maske tarzında pigmentasyon artışına ise gebelik maskesi kloazma denir. Koyu tenli gebelerde daha sık rastlanır. Genellikle 4. aya doğru başlar giderek artar.
Güneş ışınlarına maruz kalmak gebelik maskesinin daha fazla olmasına ve kalıcı olmasına neden olabilir. Bu nedenle güneşten korunma önemlidir.
Gebelik maskesi doğum sonrası kendiliğinden kaybolur. Sonraki gebeliklerde veya doğum kontrol hapı kullanımı ile tekrarlayabilir.
Gebelikte cilt pigmentasyon değişikliklerinden bir diğeri de nevüs benlerinin renk,boyut, sayı değişiklikleridir. Bunlar da sonradan gerilerler.
Gebelikte Tüylenme
Tüylenmede gebelikte artış görülür. Doğum sonrası ilk 6 ayda normale döner. Tüylenme artışı yüzde, karında, genital bölgede olabilir. Gebelikte görülen saçlarda gürleşme, parlaklık, loğusalık döneminde yerini saçta cansızlaşma ve dökülmeye bırakır. Yaklaşık 1 yıl sonra tekrar normale döner.
Gebelikte Tırnak değişiklikleri
Tırnaklarda çizgilenme, kırılma, tırnak uzama hızında artış görülebilir.
Gebelikte Terleme
Gebelikte ter bezlerinin aktivitesinin artışına bağlı terleme artar. Terlemenin artışının da özellikle bu bölgelerde cilt rahatsızlıklarına yol açmasına sık rastlanır.
Gebelikte Cilt çatlakları
Özellikle karın, göğüsler, kalça, basenlerde görülür. Gebeliğin 5. ayından sonra ortaya çıkar. Alınan kiloya, bebeğin kilosunun çoğul gebelik olup olmadığına göre değişir. Önceleri kırmızı çizgiler şeklindedir. Zamanla renkleri solar. Ancak tamamen kaybolmaz.
Çatlaklar, hızlı kilo alımı veya hızlı gerilmelere cilt elastik dokusunun yeterince uyum sağlayamaması sonucu oluşur. Bu durumda yapılacaklar: Hızlı kilo alımını azaltmak, cilt elastikiyeti artıcı kremlerle masaj yapmaktır. Yeni oluşan çatlaklara doğumdan hemen sonra uygulanan serumlarda bunların daha hafif seyretmesine yardımcı olabilir.
Gebelikte Damar değişiklikleri
Kılcal damarlanmada artış; ellerde kızarıklık; bölgesel kızarma, beneklenme, bacaklarda artan varisler, aynı nedenle oluşan hemoroidler, el-yüz ve bacaklarda oluşan ödemler bu gruba girebilir. Yine doğumdan sonra genellikle kaybolurlar. Bunların nedeni damar çeperinin hormonların etkisiyle zayıflaması, damar içi basıncın artması ve destek dokuların zayıflığıdır.
Gebelikte Diş Eti değişiklikleri
Diş etinde ödem, kızarıklık ve kanama sıklıkla görülür. Diş eti mukozasının hassasiyet artışındandır. Ağız hijyenine dikkat etmek önemlidir.
Gebelikle değişen cilt değişiklikleri
Bunların nedeni gebelik olmamakla birlikte, arttıran faktör gebeliktir. Mantar enfeksiyonları, trikomonas enfeksiyonları, akne, psoriasis bunlara örnektir. Bunlar için semptomatik yaklaşımlar yapılabilir.
Gebeliğe özel cilt değişiklikleri
Yalnızca gebelikte görülürler. Nedenleri tam olarak bilinmemektedir.
-Gebeliğin intrahepatik kolestazı:
Gebeliğe bağlı kaşıntıların en sık nedenidir. Gebeliğin 2. ve 3. trimestrinde sıklıkla görülür. Nedeni tam bilinmemekle birlikte genetik ve ırksal yatkınlık vardır.
Deride primer lezyon yoktur. Geceleri artan kaşıntı, kol ve bacaklardan başlar, gövdeye doğru yayılır. Cilt değişiklikleri kaşınmaya bağlı olarak oluşur. Vakaların % 10 unda sarılık da olabilir.
Gebelikte hormonların artması sonucu karaciğerde metabolize edilmeleri de artar. Bu hastalarda fazla metabolitleri vücuttan uzaklaştıran sistemde bozukluk olması nedeniyle sofra asitleri artar, cilde oturur ve şiddetli kaşıntıya neden olur.
Bu zararlı metabolitler ve sofra asitleri bebeğe de geçebileceğinden bebekte sıkıntılara neden olabilir. Yakın takip gerektirir. Gerekirse erken doğum yaptırılabilir.
Tanıda kolik asit artışı, alkolen fosfotaz artışı önemlidir.
Kaşıntı genellikle doğumdan sonra birkaç gün içinde, bazen 1-2 hafta içinde gerile. Sarılık 2-4 haftada geriler. Bu durum sonraki gebeliklerde tekrarlayabilir. Tedavide lokal nemlendiriciler ve antipruritik losyonlar faydalı olabilir.
Pemfigoid (Herpes) gestasyones
Ciltte vezikül ve büllerin oluşumuyla seyreden gebeliğe özgü bir cilt hastalığıdır. Bazen trofoblastik hastalıklarda da görülebilir. Gebelikle ilgili otoimmün bir hastalıktır. Gebeliğin 2. veya 3. trimestrinde görülür. Şiddetli kaşıntıyla beraber göbekten başlayıp diğer vücut bölgelerine yayılan kızarıklık, papül ve büller şeklinde seyreder.
Bu veziküller enfekte olabilir. Zaman zaman iyileşme ve yeni ataklar şeklinde devam eder. % 75 vakada doğumdan hemen sonra alevlenme görülebilir. Birkaç hafta veya ayda tamamen geçer. Sonraki gebeliklerde tekrarlayabilir. Bu hastalarda da fetal distres plasenter yetmezliğe bağlı erken doğum, gelişme geriliği görülebilir. Diğer otoimmün hastalıklarla beraber görülme oranı fazladır.
Tedavide lokal kortikosteroidler rahatlatıcı olabilir. Ilık banyo, nemlendiriciler kaşıntıyı azaltabilir. Şiddetli vakalarda sistemik prednizolon verilebilir.
Gebeliğin polimorfik erüpsiyonu
Genellikle gebelik çatlaklarında ve çevresinde yerleşen kaşıntılı kabarıklar şeklinde seyreden bir cilt hastalığıdır. Gebeliğe özgüdür. Sonraki gebeliklerde genellikle tekrarlanmaz. Gebelikte en sık görülen cilt rahatsızlığıdır. Nedeni tam olarak bilinmemekle beraber abdominal gerginlik artışı, genetik yatkınlık, hormonal faktörlerin tabloda etkili olabileceği düşünülmektedir. Lezyonlar tek tip olmayıp kızarıklık, kabuk, vezikül şeklinde olabilir. Genellikle alt karın ve uyluklarda, çatkalkarın olduğu yerlerde başlar.
Kaşıntı dışında problem yoktur. Bebek üzerine olumsuz etkisi de yoktur. Genellikle birkaç haftada iyileşir.
Tedavide lokal kortizonlu pomadlar ve nemlendirici losyonlar yeterlidir. Çok şiddetli vakalarda sistemik prednizolona geçilebilir.
Gebeliğin atopik erüpsiyonu
Egzama benzeri lezyonlarla seyreden, atopik hikayesi bulunan gebelikte sıklıkla görülen, en sık rastlanan kaşıntı nedenidir. Hücresel ve humoral immunite de azalma ile ilgilidir.
Genellikle yüz-boyun ve göğüs ön duvarda ve kolların iç yüzünde görülür. Bazen kızarıklık, bazen egzama tarzında lezyon, bazen de popül tarzındadır.
Lokal kortizonlu pomadlara iyi cevap verirler. Birkaç günde iyileşirler.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Gebelikte Cilt Hastalıkları ve Kaşıntılar" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Lale Zeynep KANMAZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Lale Zeynep KANMAZ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
gebelikte cilt, gebelikte cilt hastalıkları, gebelikte kaşıntı, hamilelikte kaşıntı, hamilelikte cilt, gebelikte tüylenme, hamilelikte tüylenme, gebelik maskesi, gebelikte tırnaklar, gebelikte terleme, gebelikte cilt çatlakları, gebelikte egzama
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
