2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Yenidoğan Bebeke Beslenmesi, Anne Sütü ve Ek Gıdalara Başlama
MAKALE #3203 © Yazan Uzm.Dyt.Aysen ARICAN ÖZ | Yayın Haziran 2009 | 20,060 Okuyucu
Uzun bir gebelik serüveni sonunda nihayet bebeğiniz dünyaya geldi. Doğumun şokuyla ilk birkaç saat doktorunuz, hemşireniz, eşiniz,

Yaşamın ilk birkaç yılı, sağlığın temellerinin atıldığı son derece önemli bir dönemdir. Bu kritik dönemde çocukların yaşaması ve sağlıklı büyüme ve gelişmelerinde yeterli ve dengeli beslenme belli başlı etmenlerden birisi, belki de en önemlisidir. Kişinin temel ihtiyaçlarından birisi olan beslenme; büyüme, gelişme ve sağlığın korunmasındaki en önemli faktördür.

0 – 6 aylık bebeklerin, sadece anne sütü ile beslenmesine “doğal beslenme” denir. Doğal beslenme ilk 4 – 6 aylık bebekler için en iyi beslenme şeklidir. 6 aydan büyük bebeklerde (bazen 4. aydan sonra) anne sütü tek başına yeterli olmaz. Bu nedenle diyete daha katı besinleri eklemek gerekir. Bu aylarda ek besinlere başlanmasının bir diğer nedeni bebeği diğer besinlerin tadına alıştırmaktır. Bebeğin kilo alma durumuna göre ek besinlere 4 – 6. aylar arasında başlanması sağlanmalıdır. Başlangıçta anne sütünü tamamlayıcı olarak verilen bu besinler, 9 – 12. aylarda esas besin olarak bebeğin beslenmesinde yer alır.

NEDEN ANNE SÜTÜ?

Anne sütünü koca bir kitap yazarak da anlatmak mümkün. Fakat ben öyle yapmayacağım akılda kalacak şekilde sizlere bazı üstün yönlerini anlatacağım.

Anne sütünün olmadığı, bebeğe verilemediği durumlar üzerinde biraz daha fazla duracağım. Çünkü anne sütünü annenin metabolizması üretiyor. Peki ya anne sütü dışında ki yiyecekleri kim hazırlıyor? Anne ya da diğer ebeveynlerin elleri.

Anne sütünün bazı üstün özellikleri
  • Bebeğin ayına göre alması gereken tüm besin öğelerini sağlar.
  • Bebeğin beden, zihin ve psikomotor gelişimini, en üst düzeyde sağlar.
  • Her an hazırdır. Isıtmak, pişirmek, hazırlamak gerekmez.
  • Ucuzdur, hatta bedavadır.
  • Temizdir ve her zaman uygun sıcaklıktadır.
  • Anne ile bebek arasında duygusal bağ kurulmasını sağlar.
  • Anne sütü alan bebekler daha huzurludur.
  • Hastalıklara karşı koruyan, bağışıklık sistemini güçlendiren özel maddeler içerir.
    • Anne sütü alan bebeklerde yetişkin çağında görülen hastalıklara yakalanma riski azalır (örn. şeker hastalığı)
    • Bebeği ishallere ve diğer enfeksiyon hastalıklarına karşı korur.
    • Kemik, diş ve çene gelişimine yardımcıdır.
    • Sindirimi kolaydır.
    • Bebeğin büyümesi için gereken hormonlar ve büyüme faktörlerini içerir.
    • Non-alerjiktir. Yani alerjiye neden olmaz.
    • Annenin yeniden hamile kalma riskini azaltır. Ancak tek başına bir doğum kontrol yöntemi değildir.
    • Annenin sağlığını korur. Bzı kanser türleri ve kansızlık emziren kadınlarda daha az görülmektedir.
Bebekler doğar doğmaz ANNE SÜTÜ verilmelidir. Unutulmamalıdır ki; emzirdikçe süt miktarı ve kalitesi artar.

Bebeğin İlk Aşısı: Ağız Sütü (Kolostrum)

Doğumdan hemen sonra ilk 5-7 günde gelen, sarı renkli koyu süte ağız sütü denir. Diğer bir adı da kolostrumdur.
  • Hastalıklara karşı koruyucu maddeleri içerir.
  • Özellikle A vitamini ve çinkodan zengindir.
  • Bebeğinizin ilk aşısı niteliğindedir.
  • Olgun süte oranla daha fazla protein içerir.
  • Doğumdan itibaren ilk bir hafta içinde oluşabilecek sarılık görülme riskini azaltır.
Ağız sütünden yararlanmak için bebek mutlaka doğar doğmaz emzirilmelidir. Doğumdan itibaren annenin salgıladığı ağız sütü bir haftadan sonra yerini geçiş sütüne bırakır. Doğumdan sonra ki 3. haftada geçiş sütü tamamlanarak olgun süt gelmeye başlar. İl 6 aya boyunca bebeğin gereksinimi olan tüm organik ve inorganik bileşikleri olgun süt içermektedir.

ANNELERİN BEBEK BESLENMESİ İLE İLGİLİ YAŞADIKLARI ENDİŞELER

o Sütüm sulu, bebeğe yaramıyor
o Komşunun çocuğu mama aldı, daha iyi büyüyor ve daha kilolu
o Bebek sürekli ağlıyor, sütümle doymuyor
o Bebek sütümle yeterince kilo alamıyor
o Bebeğim hep emmek istiyor, sürekli memede kalmak istiyor ve doymuyor.

Bu endişeleri siz de taşıyorsanız, mutlaka diyetisyeninizle ve doktorunuzla paylaşın.

ANNE SÜTÜNÜN YETERLİ OLUP OLMADIĞI NASIL ANLAŞILIR?

Bebeğinizin her ay düzenli olarak kilosunu ölçtürün ve izleyin. İlk 20 günde 500 gram, 6 aya kadar ortalama 800 gram ve 6 aydan sonra 600 gram ağırlık kazanıyorsa sütünüz yeterlidir. Başka hiçbir ek besin vermenize gerek yoktur.

DOĞUMDAN SONRAKİ İLK 1/2 - 1 SAAT İÇİNDE EMZİRMEYE
BAŞLANMALIDIR.

İLK 6 AYDA SADECE ANNE SÜTÜ VERİLMELİDİR.

6 AYDAN İTİBAREN EK BESİNLERE BAŞLANMALIDIR.

2 YAŞINA KADAR EK BESİNLERLE BİRLİKTE EMZİRMEYE
DEVAM EDİLMELİDİR.

6-12 AY BEBEK BESLENMESİ-EK BESİNLER

Ek Besinlere Başlama Dönemi

Ø Anneler
Ø Bebeklerin daha çabuk kilo almaları,
Ø Geceleri daha rahat uyuyabilmeleri
Ø Bebeklerin “büyüdüklerini” görebilmek için
KATI BESİNE GEÇME KONUSUNDA ERKEN
DAVRANMAKTADIR.

Ø Ek Besinlere Başlama Dönemine zamanından önce
geçilirse görülebilecek sorunlar:

| Allerjiler (döküntüler, ishal, kusma)
| Kansızlık, kemik erimesi
| Böbreklere fazla yük binmesi

NEDEN EK BESİNLERE BAŞLANMALI?

o 6 aydan sonra ANNE SÜTÜ ile beraber ek
besinlere başlanmalıdır.

o Bebeği çeşitli besinlerin tadına alıştırmak gerekmektedir.

o Bebeğin büyümesi ve gelişmesi için önemlidir.

EK BESİNLER VE BAŞLAMA AYLARI

0-6 AY Tek başına ANNE SÜTÜ
6, AY ANNE SÜTÜ + Meyve suyu/ezmeleri
Yoğurt, süt, devam mamaları
Sebze suları, püreleri, çorbaları
Tahıl (tarhana, pirinç unu*, mercimek unu)
Yumurta sarısı (1/8’den başlanır)
*gerekirse
7.AY ANNE SÜTÜ +
Et (kıyma, balık, tavuk)
Kurubaklagil çorbaları veya ezmeleri
8.AY ANNE SÜTÜ +
Evde pişen yemekler (tuzsuz) ezilerek verilmeli

Şeker, bal, reçel Karbonhidrat, boş enerji, şişmanlatıcı

Pekmez Karbonhidrat, demir, kalsiyum, potasyum

EK BESİNLERE BAŞLARKEN DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR-1

o Ek besinler çocuğun ayına uygun olmalıdır.
o Anne, besinleri hazırlamadan önce ellerini mutlaka yıkamalıdır.
o Anne, hazırlama kaplarının ve kullandığı besinlerin temizliğine dikkat etmelidir.
o Besinler her gün taze hazırlanmalıdır.
o Hazırlanan besinler açıkta bekletilmemeli, buzdolabında saklanmalıdır.
o Ek besinlere teker teker başlanmalıdır.
o Her yeni besine azar azar başlanmalı,çocukta herhangi bir tepki veya rahatsızlık görülmezse miktarı arttırılmalıdır

o Yeni bir ek besin 1-2 gün arayla eklenmelidir.
o Yeni besinler çocuk açken verilmelidir.
o Bebek belirli bir besini reddediyorsa o besin, birkaç gün verilmemeli, sonra tekrar denenmelidir.
o Bebek biberonla beslenmemeli, biberon yerine kaşık veya bardak kullanılmalıdır
BESLEME POZİSYONU
o Yemek yeme esnasında bebek dik pozisyonda tutulmalı, yatarak beslenmemelidir.
o Her öğünden sonra çocuk mutlaka dik pozisyonda 30-45 dakika oturtulmalıdır.

DİKKAT
o Yemek suyu, et suyu tek başına ek besin değildir.
o Yemeğin sadece suyu değil, kendisi de ezilerek verilmelidir.
o Bebek için hazırlanan besinlere tuz ve baharat eklenmemelidir.
o Bebek bir besini reddediyorsa, o besin birkaç gün verilmemeli, daha sonra tekrar denenmelidir.
• Bebeğin kansızlık durumu sağlık kuruluşu tarafından izlenmeli ve 4. aydan sonra gerekiyorsa DEMİR verilmelidir.

• Bebekler uygun saatlerde (kuşluk ve ikindi) 15-20 dakika şapka ile kol ve bacakları açıkta kalacak şekilde güneşe çıkarılmalıdır (pencere arkasından güneş yararlı değildir).

• Bebek doğduktan sonraki ilk haftada D VİTAMİNİ başlanmalıdır.

• Emziren annenin İYOTLU TUZ kullanması bebeğin yeterli İYOT alması için gereklidir.

Not: Bu makale www.beslenmevediyet.org Beslenme ve Diyet Portalında da yayınlanmaktadır.







Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Yenidoğan Bebeke Beslenmesi, Anne Sütü ve Ek Gıdalara Başlama" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Dyt.Aysen ARICAN ÖZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Dyt.Aysen ARICAN ÖZ'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Aysen ARICAN ÖZ Fotoğraf
Uzm.Dyt.Aysen ARICAN ÖZ
Aydın
Uzman Diyetisyen
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi21 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Dyt.Aysen ARICAN ÖZ'ün Makaleleri
► Bebek Beslenmesi ve Anne Sütü Dyt.Emine DEMİR
► Anne Sütü ve 0-1 Yaş Bebek Beslenmesi ÇOK OKUNUYOR Dyt.Şule DOĞAN BEYAZ
► Anne Sütü Dyt.Merve GÜLÜNAY
► Anne Sütü Dyt.Ufuk ZERENTÜRK
► Anne Sütü ve Önemi Dyt.Merve KAYALI
► Anne Sütü ve Önemi Dyt.Nilgün AYDIN
► Anne Sütü ve Önemi Dyt.Turgay KÖSE
► Her Yönü ile Emzirme ve Anne Sütü Dyt.Zeynep Işıl KÜÇÜKGÖNCÜ
► Anne Sütü Hakkında Herşey Dr.Dyt.Aylin HASBAY BÜYÜKKARAGÖZ
► Neden Israrla Anne Sütü? Dyt.Refiye Yağmur ELMASTAŞ
► En Mucizevi Besin: Anne Sütü Dyt.Reyhan YÖRÜMEZ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Yenidoğan Bebeke Beslenmesi, Anne Sütü ve Ek Gıdalara Başlama' başlığıyla benzeşen toplam 50 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Sonbaharda Beslenme Ekim 2014
► Voleybol ve Beslenme Temmuz 2014
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


10:37
Top