ÇOCUĞUNUZUN AKICISIZLIKLARIYLA İLGİLİ YAPILMASI VE YAPILMAMASI GEREKENLER

Eğer çocuğunuz akıcısızlıklar yaşıyorsa, aşağıdaki davranışlar çocuğunuzda konuşmasından memnun olmadığınız hissini yaratır ve akıcısızlıklarını ‘kötü’ olarak algılatır. Bunun sonucu olarak da akıcısız olmamak için çok çaba harcar. Bu tip kaygı ve kaçma davranışları genellikle akıcısızlıkların artmasına yol açar.
UYGUN DEĞİL
X Ona kekelememesini söylemek
X Ona kekelediği için ceza vermek ya da onu cezayla tehdit etmek.
X Onun sözünü tamamlamak.
X Kekelediğinde ‘rahatla’, ‘sakin ol’, ‘düşün de söyle’, ‘yavaş söyle’, ‘düzgün söyle’ demek.
X Ona ne söyleyeceğini önceden düşünüp daha sonra söylemesiyle ilgili baskı yapmak.
X Onun yerine cevap vermek.
X Konuşmasıyla ilgili endişeli ve çok dertli görünmek ve bunu çocuğunuza hissettirmek.
X Konuşmasıyla ilgili sinirli ve sabırsız olmak.
X Ona konuşmaya başlamadan önce derin bir nefes almasını sonra konuşmaya başlamasını söylemek.
X Durup tekrar başlamasını söylemek.
X Akıcı olmak için sesini değiştirmesini önermek.
X Akıcı olması için bazı sözcüklerden ya da seslerden kaçmasını, kekelediği kelime/sesleri kullanmamasını önermek.
UYGUN
Çocuğunuz akıcısız olduğunda aşağıdakileri yapmanızı öneririz.
√ Akıcı ve akıcısız konuşmaları olduğunda aynı şekilde davranın.
√ Çocuğunuz konuşurken sabırlı olun ve tüm dikkatinizle dinleyin.
√ Onunla konuşmaktan zevk aldığınızı ona hissettirin.
√ Ne söylediğiyle ilgilendiğinizi ona gösterin.
√ Eğer heyecanlı ve acele içindeyse şöyle söyleyebilirsiniz ‘bir dakika benim zamanım var ve senin söylediklerini dinlemek istiyorum.’ Bu ona ‘daha yavaş konuş’ denilmesinden çok daha farklıdır. Bunun yerine ona sadece konuşmasını değil her şeyini yavaşlatması gerektiğini söylemiş oluyorsunuz.
√ Çocuğunuz konuşurken yapmış olduğu ileri düzeydeki,zorlanmalı takılmaları fark ettiğinizi ona bildirin. ‘senin için söylemesi bayağı zordu, değil mi?’şeklinde söylemler ona, kendisinin yaşadığı sorunu anladığınızı ve buna üzülmediğinizi gösterir. Eğer çocuğunuz ‘ben bunu söyleyemiyorum ‘ veya ‘ konuşamıyorum’ gibi şeyler söylerse, ona, daha yumuşak konuşursa ve sizinle birlikte o sözcüğü birkaç kez söylerse o kelimeyi söylemenin daha kolay olacağını belirtin.(bu yardımı sadece çocuğunuz konuşmasından dolayı yaşadığı sıkıntıyı dile getirdiğinde ve hüsran yaşadığında yapmalısınız.)

Kekemeliğin nedeni nedir ?
Kekemeliğin oluşmasına neden olduğu düşünülen dört faktör şöyledir: genetik( kekemelerin yaklaşık %60’ında aile bireylerinden birilerininde kekemelik hikayesi olduğu bilinmektedir.); çocuğun gelişimi ( diğer dil konuşma bozukluğu veya gelişimsel gerilik olan çocuklarda kekemelik gelişme riski daha fazladır.); nörofizyoloji (son yapılan araştırmalarda kekeleyen bireylerin dil konuşma işlemlenmesinin beyinde akıcı konuşanlara göre daha farklı bölgelerde olduğu bulunmuştur); ve aile dinamikleri ( yüksek beklentiler ve hızlı değişen yaşam koşulları kekemeliğe etki eder.)
Kekemelik bu faktörlerin bir yada birkaçının birlikte oluşmasıyla oluşabilir ve kekemeliğin farklı bireylerde farklı etkileri olabilir. Kekemeliği başlatan sebepler ile bunun devam ettiren ve ilerleten sebeplerin farklı olması olasıdır.
Kekemeliğin görülme sıklığı nedir ?
Toplumun %1’i, her 100 kişide 1 kişi konuşmasında akılcık sorunu yaşamaktadır.
Kekemelikteki kadın/erkek oranı nedir ?
Kekemelik erkeklerde kadınlara göre 4 kat fazla görülmektedir.
Çocukların ne kadarı kekelemektedir ?
Çocukların %20’si gelişim aşamasında konuşmada yaşadığı akıcısızlıklardan dolayı ailelerini endişelendirmiştir. Ortalama çocukların %5’i kekemelik benzeri akıcısızlıkları 6 ay veya daha fazla devam ettirmişlerdir.3/5’i geç çocukluk dönemine kadar düzelir; yaklaşık %1’inde kekemelik uzun dönemli bir problem haline gelir. En iyi önleme erken girişimdir.
Kekemeliğin sebebi duygusal veya psikolojik sorunlar mıdır?
Kekeleyen yetişkin ve çocukların psikolojik veya duygusal problem yaşama olasılığı kekelemeyenlere göre daha fazla değildir. Elimizde duygusal trawmanın kekemeliğe neden olduğunu gösterecek hiçbir veri bulunmamaktadır.
Çocuğum kekelemeye başladı. Beklemeli miyim yoksa yardım için bir uzmana başvurmalı mıyım?
Eğer kekemelik 6 aydan fazla süredir varsa veya şiddetliyse DKBUD üyesi bir dil ve konuşma terapistinden yardım almalısınız.
kaynak:
Guitar B. (2006). Stuttering: An Integrated Approach to its nature and treatment. Baltimore, MD: Williams & Wilkins. www.dilkonusma.com sitemizden alınmıştır