Doktorunuza ameliyat olmaya karar verdiğinizde hangi ameliyat olursa olsun ona canınızı emanet ediyorsunuz. Bu nedenle doktorunuzu belirlerken, beklentilerinizi karşılayıp karşılamayacağını önceden belirlemeniz gerekir. Meslek hayatımda prensip edindiğim ve tüm doktorların sahip olması gerektiğine inandığım özellikler şunlardır.

Doktor güler yüzlü olmalıdır.

Hastalıklar insanları huzursuz, mutsuz eden olaylardır. Moral ve güven hastalıkların iyileşmesinde çok önemli faktörlerdir. Hastalık nedeniyle stres altında olan kişiye doktoru güler yüzüyle güven aşılamalı, hatsalığı en kısa zamanda atlatacağına dair moral vermelidir. Samimi, içten yaklaşmalı ve kişinin içinde bulunduğu psikolojiyi anlayarak yumuşak ve sevecen olmalıdır.

Doktor ulaşılabilir olmalıdır

Kişi canını teslim ettiği, ameliyat olduğu veya olacağı doktora her acil durumda ulaşabileceğini bilmelidir. Doktor cep telefonunu vermekten çekinmemeli, acil durumlarda telefona asistanı değil kendisi cevap vermelidir.

Doktor açıklayıcı olmalıdır

Doktor hastalığın ne olduğunu, nasıl tedavi edileceğini, tedavi ve ameliyat sırasında ve sonrasında neler yaşanabileceğini, iyileşmesi iççin yaşantısında nelere dikkat etmesi gerektiğini ayrıntılı ve kişinin anlayabileceği bir dille anlatmalıdır. Her soruyu dinleyip ayrıntılı olarak cevaplamalıdır. Kendisini hastanın yerine koymalı ve endişelerine hak vermelidir. Ameliyat sırasında olabilecek komplikasyonlar hakkında bilgi vermeli, ameliyat sonrası uygulanacak tedaviyi ayrıntılı olarak açıklamalıdır.

Doktor dürüst olmalıdır

Doktor hastasına karşı her konuda dürüst olmalı ve ondan hiçbir gerçeği saklamamalıdır. Ameliyat dışı yöntemlerle iyileşme şansı olan hasta ameliyat edilmemeli, ameliyat mutlak gerekliyse yapılmalıdır. Ameliyat sırasında yaşanabilecek problemler, komplikasyonlar ayrıntılı olarak anlatılmalıdır. Ameliyat sonrası hastanın yaşayabileceği zorluklar önceden belirtilmeli ve her türlü beklentiye hazır olarak ameliyata karar verilmesi sağlanmalıdır. Doktor tedavideki her aşamayı ek bir kazanç beklemeden yapmalıdır. Uygulanacak tetkikler ve ameliyat sırasında kullanılacak materyallerden ek bir kazanç beklememelidir.

Doktor yardımsever olmalıdır

Doktor mesleği gereği yaptığı ameliyat ve tedavilerden para kazanmalıdır. Bu miktar hiçbir zaman anormal rakamlara çıkmamalı, maddi durumu zayıf olan hastalara mümkün olduğunca yardımcı olunmalı, gerekmeyen tetkik ve tedavilerden kaçınılmalıdır. Gereken tetkik ve ameliyatlar için sağlık kuruluşlarından uygun fiyat avantajları sağlanmalıdır.

Doktor yönlendirici olmalıdır

Doktor kendi branşı dışındaki konularda da hastaya yardımcı olmalı, en uygun tedavi seçeneklerine yönlendirmelidir.

Doktor temiz ve iyi giyimli olmalıdır.

Doktor mesleğine ve hastasına saygılı olmalı bu yüzden her zaman prezantabl olmalıdır. Kendisine gösterdiği özen onun hastasının tedavisinde de göstereceği özenin göstergesidir.

Doktor referans verebilmelidir

Hasta, ameliyat olacağı doktorunun daha önce bu ameliyatı yaptığı hastalarla konuşabilme hakkına sahip olmalıdır. Referans isteyen hastalarına, daha önce tedavi ettiği kişilerle ( önceden rızaları alınmak kaydıyla) referans olarak göstermeli, ameliyat olacak hastalarıyla görüştürmelidir. Doktor daha önce yaptığı ameliyatlarla ilgili hastasına rakamlar vermeli, başarı ve komplikasyon oranlarıyla ilgili dürüstçe bilgi vermelidir.

Doktor deneyimli olmalıdır

Doktorun uygulayacağı ameliyatı daha önce kaç hastaya uyguladığı, bu ameliyatı hangi sıklıkla yaptığı çok önemlidir. Doktorunuzun deneyimini ayrıntılı olarak araştırmalısınız. BU konuda tereddüdünüz olursa başvuracağınız en önemli kaynak doktorun bulunduğu hastanedeki anestezi uzmanları ve ameliyathane hemşireleridir.

Doktor gelişmeleri takip etmelidir.

Tıp teknolojisi baş döndürücü bir hızla ilerlemektedir. Teknolojiyi takip etmek ancak ilerlemiş ülkelerdeki bilimsel toplantılara, kurslara katılmak, yurt dışında bilimsel etkinliğini kanıtlamış cerrahların yanında çalışmakla olur. Teknolojinin gereklerinden yararlanmayan, kullanamayan doktorlar hastalarına en modern tedavi tekniklerini sunamaz ve ameliyatlarını hastaya en uygun, en risksiz uygulamayı başaramaz.

Bu nedenle doktorunuzun yurt dışı, yurt içi bilimsel toplantılara ve kurslara düzenli olarak katılıp katılmadığını göz önünde bulundurmanız gerekir.
Yukarıda saydığım tüm değerler bir doktor için artı değer değil, sahip olması zorunlu özelliklerdir. Ameliyat kararı vermek, canımızı bir doktora teslim etmek çok önemli bie karardır. Bu kararı vermeden önce doktorunuzun bu değerlere sahip olup olmadığını araştırınız.


Doktorlar!

Birkaç zamandır birkaç hastanede yaşıyorum.

Hastanelerde 'hayat' öyle tuhaf ki. İnsan evine dönünce soluk alıp vermeye başlıyor. Hastaneler birer oksijen çadırı: Oralarda 'normal' soluk alıp vermek mümkün değil. Her şey, kullanılan her şey, atılmak için yapılmış. Geçici şeyler. Sürekli bir kampçılık durumu. Çay kaşıkları plastik, kupaların üstünde ilaç şirketlerinin isimleri var, her şeyin üstünde ilaç şirketlerinin isimleri var. Elinizi değdirdiğiniz her şey çirkin ve atılası. Her an, her şey atılabilir,
geride bırakılabilir ve zaten öyle yapılıyor.

Herkes, her an 'kampçılık' yapıyor. Bu duygu, bu mutlak göçebelik ve her an işbaşında olma uygusu, bende dehşet yaratıyor. Bu hayatın içinde bir de doktorlar var. Asıl, doktorlar var. Ister istemez onları düşünüyorsunuz. Eşyalarıyla, koridorlarıyla, duvarlarıyla bu mekânlara nasıl tahammül ettiklerini. Tabii, bu işin estetik kısmı.

Doktorların bir de hastaları var. Her gün, her gece, birilerinin kolunu, bacağını, beynini, hayatını kurtarıyorlar. Ya da kurtaramıyorlar. Ama hep oradalar. O çirkin binalardalar ve böylesine ağır bir işleri var. Hayretle izliyorum: Kötü yemekler (zaten ne yiyip, ne yemediklerinin farkında olmayacak kadar çok çalışıyorlar) kötü eşyalar (neye dokunup nasıl bir kaptan içtiklerinin farkında olmayacak kadar çok çalışıyorlar) kötü renkler, mekânlar (bulundukları yerin nasıl döşendiğini fark edemeyecek kadar çok çalışıyorlar): Doktorlar habire ayaktalar, 'işlerinin' başındalar. Üstelik, inanmayacaksınız ama DUYGULANIYORLAR. Üzülüyorlar, seviniyorlar; hastalar için yorulmadan savaşıyorlar.

Yaşadığım bu korkunç günlerde, hakikaten iyi insanlarla: doktorlarla tanıştım, onları seyretmek
durumunda kaldım. Bu esnada bu 'işi' niye seçtiklerini habire düşünmemek, elimde değil. Insan, bu denli ağır bir işi, hayatla ölüm arasında ellerinde gidip gelen insanlarla olmayı, onlar hayatla ölüm arasında sallanırken hayatta kalmaları için günler ve geceler boyu çalışmayı, nasıl seçer, neden seçer?

Onlar bu tercihi yapmasalar, bizler sapır sapır dökülürüz bir kere. Onlara bu tercihi yaptıran bilinçaltı ve üstü dürtüler, onların 'üstün' insanlar olduğu anlamına mı geliyor? Egoları bizimkilerden daha mı büyük? Süperegoları daha mı güçlü? En azından vakti bol, parası bol reklamcılar, borsacılar, bankacılar gibi oturup bunalıma girecek ve 'hayatın anlamı nedir' diye kıvranarak günler ve geceler geçirecek halleri yok. Buna ne vakitleri var, ne takatleri.

Hayatın anlamı üzerine düşünüyorlarsa da, bu çok derinlerde ve hakiki bir yerlerde cereyan ediyor. Zira ellerinde insanların hayatları var ve onlar, bununla meşguller. Insanların hayatını kurtarmakla.

'Yeni' doktorlar diyebileceğim 1955 yılından itibaren doğmuş olan doktorlar, hakikaten bambaşka. Anneannemin hastalığı esnasında muhatap olduğum dinozor doktorlara asla benzemiyorlar. 'Dünya ve evrenin hâkimi benim; yolumdan çekil küçük karınca' ruhuyla varolmuyorlar. Size her şeyi izah ediyorlar, fikrinizi alıyorlar; bağırıp çağırdıklarına ya da yorulduklarına şahit olmadım.

Savsaklamıyorlar hiçbir şeyi. Hep iş başındalar ve hep yürekleriyle, beyinleriyle seferberlikteler. Bu episod esnasında tanıdığım bütün o olağanüstü doktorlara, ben nasıl teşekkür edeceğimi kestirebilmiş değilim.

Nazik bir Çinli gibi habire teşekkür etmekteyim gerçi. Ama onların hayatlarını bizlere akıtmalarının karşılığı hangi teşekkürle mümkün, bunu kestiremiyorum. Aynen onları bu işi tercih etmeye itenin tam da ne olduğunu kestiremediğim gibi. Ama işte o inanılmaz çirkinlikte mekânlarda, bir sürü ikânsızlıkla kuşatılmış olarak, başları dik ve üstelik her an size gülümsemeye, cevap vermeye hazır, gecenin üçünde dördünde dahi koşuşturarak, bizler için paralanan birileri var. Bazen anlamadığımız, anlayamadığımız şeyler daha güzel ve özeldir.
Onlar da öyleler.

PERİHAN MAĞDEN