İnsülin Duyarlılığı ve Krom (Cr) İlişkisi (Kromun İnsülin Duyarlılığı Üzerine Etkisi)
KROMUN İNSÜLİN DUYARLILIĞI ÜZERİNE ETKİSİ
İnsan beslenmesi için esansiyel bir iz element olan ve glikoz tolerans faktör (GTF) olarak bilinen krom; seker metabolizması üzerindeki etkili olup, insülin ile birlikte hareket ederek glikozun hücre içine girmesini sağlamaktadır. Optimum düzeylerdeki krom, vücudun gerek duyduğu insülin miktarında azalma sağlamakta ve bu etkisini insülin reseptörlerinin sayısını artırarak gerçekleştirmektedir. Hipokolesterolemik ve anti-atherojenik aktiviteye de
sahip kromun besinlerle alındığında sadece % 2-10'u barsaklardan emilerek vücut tarafından kullanılabilmekte olup, organik kromun emilimi inorganik kroma göre daha kolay olmaktadır
Krom doğada; metalik (Cr 0), üç değerlikli (+3) ve altı değerlikli (+6) krom olarak bulunmaktadır. Tüm 6 değerlikli krom bileşikleri insan yapımı-sentetik formlar olup, toksik ve karsinojenik özelliklere sahiptir. Altı değerlikli krom, fosfat ve sülfat ile yapısal benzerliğe sahiptir ve bu haliyle barsak kanalından kolayca emilmektedir. Emildikten sonra vücudun tüm organlarına ve dokularına, özellikle böbrek, karaciğer, dalak ve pankreas'ta birikmektedir. Üç değerlikli krom ise, birçok gıdada bulunmakla birlikte oldukça düşük toksititesi nedeniyle besin takviyesi olarak dışarıdan alınabilmektedir İnvivo ortamda antioksidan özelliğe de sahip olan Cr +3'un, yumurta sarısı, siyah çikolata, karabiber, bazı işlenmiş et ürünleri, tam tahıllar, yüksek kepek içeriğinde sahip kahvaltılık gıdalar, kahve, kuruyemişler, yeşil fasulye, brokoli, et, biracılık mayası, bazı şarap brendileri ve bira en önemli kaynakları arasındadır.
Gıdalarda + 3 değerlikli sekli ile bulunan kromun en iyi kaynakları arasında yumurta sarısı, bira mayası, krom miktarı ortalama 25 μg olup, önerilen dozlar; 0- 1 yas arası çocuklarda10-60 μg, yetişkinlerde ise 50-2000 μg 'dır. Uygulamada krom pikolinat, krom polinikotinat, krom klorid ve yüksek krom içeriğine sahip biracılık mayası ilavesi ile gıdaların zenginleştirilmesi ya da bu bileşiklerin tek basına oral tabletler halinde kullanımı söz konusudur
İnsanlar ve hayvanlar için esansiyel bir iz element olan krom enerji metabolizması, kolesterol, yağ ve protein sentezi için hayati önemi olan, diabetik ve hipoglisemik hastalarda insülin kullanımını ayarlayan ve kan sekerini düzenleyen bir elementtir.
Cr +3'ün birinci metabolik görevi, GTF olarak adlandırılan organometabolik molekülün yapısına girerek insülin'in aktivasyonunda yer almaktır. almaktır. GTF ilk kez domuz böbreği ve biracılık mayasından izole edilmiştir . GTF krom, iştah, hipoglisemi ve fazla protein alımını kontrol etmeye yardımcı olmakta ve kalp hastalıkları ve diyabete karsı koruyucu rol oynamaktadır. Krom için temel taşıyıcı protein transferrin olup, kromun kandan düşük molekül ağırlıklı kroma taşınmasında kritik rol oynamaktadır. Bu proseste,
başlangıç aşamasında insülin stimülasyonundan sonra insüline duyarlı olmayan hücrelerin plazma membranlarına transferin alıcılarının göçü gerçekleşmektedir Aynı zamanda krom, bağışıklık sistemi ve gelişimini iyileştirici özelliğe sahiptir.
İnsülin enerji üretimini, kas dokudaki depoları, yağ metabolizmasını ve kolesterol kullanımını düzenlenmektedir. Düşük insülin seviyelerinde, glikoz vücut hücreleri tarafından yeteri kadar kullanılamamakta, yağa çevrilmekte ve yağ hücrelerinde depolanmaktadır. Ayrıca, uygun amino asitler hücrelere giremediğinden kas oluşumunda sorunlar yaşanmaktadır. Sağlıklı hayvan ve insanların diyetlerine Cr takviyesi glukoz toleransını ve insülin bağlanma düzeyini artırmakta, böylece kan glikoz düzeyleri normal seviyelerde olmaktadır. Krom eksikliğinin belirtileri, insülin ile ilişkili olup bunlardan bazıları glikoz tolerans, glikozüre, insülin konsantrasyonunun triaçilgliserol konsantrasyonunun yükselmesi, aort damarları ilgili plakların artısı, beyin hastalıkları, üremede azalma ve periferal nöropatidir. Düşük krom konsantrasyonuna bağlı olarak insülin, glikoz ve lipit metabolizmasındaki azalma ile ilişkili olarak kardiyovasküler riskler artıs göstermektedir. Basit sekerleri gibi islenmiş gıdaların tüketimi, bu gıdaların düşük krom içerikleri
nedeniyle besinsel kromun yetersizliği problemlerini artırmaktadır. Krom eksikligi en çok gebelik sırasında artış göstermekte olup, ağır egzersizler, enfeksiyonlar, fiziksel travmalar ve stres sonrasında da eksikliği ortaya çıkmaktadır . Absorbe edilen krom, çoğunlukla idrara, az miktarlarda ise, saç terleme ve safra yolu ile de kayba uğramaktadır. İnsanlarda 24 saatlik idrarda bulunan krom miktarı; krom tüketim oranına (62-85 μg/gün) ve düşük
absorbsiyon oranına baglı olarak 0.22 μg/gündür. Ancak stres ve egzersiz idrara verilen krom miktarını artırabileceğinden, idrardaki krom miktarına bakılarak besinsel krom içeriği hakkında fikir edinmek yanıltıcı olabilmektedir. Ayrıca yapılan çalışmalarda krom bileşiklerinin değerliği ile kanser oluşturma yeteneği arasında ilişki olduğu belirlenmiştir .
Organik krom bileşikleri, inorganik formlarda 20-30 kez daha etkili biçimde absorbe edilebilmektedir ve daha az toksiktir. Üç değerlikli krom, ilk olarak ince barsaklardan emilmektedir. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar krom pikolinat, krom nikotinat ve yüksek krom mayası gibi besinsel organik komplekslerin; krom klorid (CrCl3) veya krom oksit (Cr2O3) gibi inorganik krom bileşiklerinden % 25-30 daha fazla absorbe edildiğini göstermiştir. Yetişkin erkek ve kadınlar için günlük tavsiye edilen miktar 50-200
μg/gün'dür. Üç değerlikli kromun >50 μg/gün dozlarında kullanımı, biyoyararlılıga sahiptir Krom, pek çok multivitamin/mineral tabletlerinde bulunmakla birlikte, spesifik krom pikolinat tabletleri 200- 600 μg/tablet krom içermektedir.
DYT.ŞULE DOĞAN
KAYNAK :
Effect of dietary organic chromium on egg yolk cholesterol level
İnsan beslenmesi için esansiyel bir iz element olan ve glikoz tolerans faktör (GTF) olarak bilinen krom; seker metabolizması üzerindeki etkili olup, insülin ile birlikte hareket ederek glikozun hücre içine girmesini sağlamaktadır. Optimum düzeylerdeki krom, vücudun gerek duyduğu insülin miktarında azalma sağlamakta ve bu etkisini insülin reseptörlerinin sayısını artırarak gerçekleştirmektedir. Hipokolesterolemik ve anti-atherojenik aktiviteye de
sahip kromun besinlerle alındığında sadece % 2-10'u barsaklardan emilerek vücut tarafından kullanılabilmekte olup, organik kromun emilimi inorganik kroma göre daha kolay olmaktadır
Krom doğada; metalik (Cr 0), üç değerlikli (+3) ve altı değerlikli (+6) krom olarak bulunmaktadır. Tüm 6 değerlikli krom bileşikleri insan yapımı-sentetik formlar olup, toksik ve karsinojenik özelliklere sahiptir. Altı değerlikli krom, fosfat ve sülfat ile yapısal benzerliğe sahiptir ve bu haliyle barsak kanalından kolayca emilmektedir. Emildikten sonra vücudun tüm organlarına ve dokularına, özellikle böbrek, karaciğer, dalak ve pankreas'ta birikmektedir. Üç değerlikli krom ise, birçok gıdada bulunmakla birlikte oldukça düşük toksititesi nedeniyle besin takviyesi olarak dışarıdan alınabilmektedir İnvivo ortamda antioksidan özelliğe de sahip olan Cr +3'un, yumurta sarısı, siyah çikolata, karabiber, bazı işlenmiş et ürünleri, tam tahıllar, yüksek kepek içeriğinde sahip kahvaltılık gıdalar, kahve, kuruyemişler, yeşil fasulye, brokoli, et, biracılık mayası, bazı şarap brendileri ve bira en önemli kaynakları arasındadır.
Gıdalarda + 3 değerlikli sekli ile bulunan kromun en iyi kaynakları arasında yumurta sarısı, bira mayası, krom miktarı ortalama 25 μg olup, önerilen dozlar; 0- 1 yas arası çocuklarda10-60 μg, yetişkinlerde ise 50-2000 μg 'dır. Uygulamada krom pikolinat, krom polinikotinat, krom klorid ve yüksek krom içeriğine sahip biracılık mayası ilavesi ile gıdaların zenginleştirilmesi ya da bu bileşiklerin tek basına oral tabletler halinde kullanımı söz konusudur
İnsanlar ve hayvanlar için esansiyel bir iz element olan krom enerji metabolizması, kolesterol, yağ ve protein sentezi için hayati önemi olan, diabetik ve hipoglisemik hastalarda insülin kullanımını ayarlayan ve kan sekerini düzenleyen bir elementtir.
Cr +3'ün birinci metabolik görevi, GTF olarak adlandırılan organometabolik molekülün yapısına girerek insülin'in aktivasyonunda yer almaktır. almaktır. GTF ilk kez domuz böbreği ve biracılık mayasından izole edilmiştir . GTF krom, iştah, hipoglisemi ve fazla protein alımını kontrol etmeye yardımcı olmakta ve kalp hastalıkları ve diyabete karsı koruyucu rol oynamaktadır. Krom için temel taşıyıcı protein transferrin olup, kromun kandan düşük molekül ağırlıklı kroma taşınmasında kritik rol oynamaktadır. Bu proseste,
başlangıç aşamasında insülin stimülasyonundan sonra insüline duyarlı olmayan hücrelerin plazma membranlarına transferin alıcılarının göçü gerçekleşmektedir Aynı zamanda krom, bağışıklık sistemi ve gelişimini iyileştirici özelliğe sahiptir.
İnsülin enerji üretimini, kas dokudaki depoları, yağ metabolizmasını ve kolesterol kullanımını düzenlenmektedir. Düşük insülin seviyelerinde, glikoz vücut hücreleri tarafından yeteri kadar kullanılamamakta, yağa çevrilmekte ve yağ hücrelerinde depolanmaktadır. Ayrıca, uygun amino asitler hücrelere giremediğinden kas oluşumunda sorunlar yaşanmaktadır. Sağlıklı hayvan ve insanların diyetlerine Cr takviyesi glukoz toleransını ve insülin bağlanma düzeyini artırmakta, böylece kan glikoz düzeyleri normal seviyelerde olmaktadır. Krom eksikliğinin belirtileri, insülin ile ilişkili olup bunlardan bazıları glikoz tolerans, glikozüre, insülin konsantrasyonunun triaçilgliserol konsantrasyonunun yükselmesi, aort damarları ilgili plakların artısı, beyin hastalıkları, üremede azalma ve periferal nöropatidir. Düşük krom konsantrasyonuna bağlı olarak insülin, glikoz ve lipit metabolizmasındaki azalma ile ilişkili olarak kardiyovasküler riskler artıs göstermektedir. Basit sekerleri gibi islenmiş gıdaların tüketimi, bu gıdaların düşük krom içerikleri
nedeniyle besinsel kromun yetersizliği problemlerini artırmaktadır. Krom eksikligi en çok gebelik sırasında artış göstermekte olup, ağır egzersizler, enfeksiyonlar, fiziksel travmalar ve stres sonrasında da eksikliği ortaya çıkmaktadır . Absorbe edilen krom, çoğunlukla idrara, az miktarlarda ise, saç terleme ve safra yolu ile de kayba uğramaktadır. İnsanlarda 24 saatlik idrarda bulunan krom miktarı; krom tüketim oranına (62-85 μg/gün) ve düşük
absorbsiyon oranına baglı olarak 0.22 μg/gündür. Ancak stres ve egzersiz idrara verilen krom miktarını artırabileceğinden, idrardaki krom miktarına bakılarak besinsel krom içeriği hakkında fikir edinmek yanıltıcı olabilmektedir. Ayrıca yapılan çalışmalarda krom bileşiklerinin değerliği ile kanser oluşturma yeteneği arasında ilişki olduğu belirlenmiştir .
Organik krom bileşikleri, inorganik formlarda 20-30 kez daha etkili biçimde absorbe edilebilmektedir ve daha az toksiktir. Üç değerlikli krom, ilk olarak ince barsaklardan emilmektedir. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar krom pikolinat, krom nikotinat ve yüksek krom mayası gibi besinsel organik komplekslerin; krom klorid (CrCl3) veya krom oksit (Cr2O3) gibi inorganik krom bileşiklerinden % 25-30 daha fazla absorbe edildiğini göstermiştir. Yetişkin erkek ve kadınlar için günlük tavsiye edilen miktar 50-200
μg/gün'dür. Üç değerlikli kromun >50 μg/gün dozlarında kullanımı, biyoyararlılıga sahiptir Krom, pek çok multivitamin/mineral tabletlerinde bulunmakla birlikte, spesifik krom pikolinat tabletleri 200- 600 μg/tablet krom içermektedir.
DYT.ŞULE DOĞAN
KAYNAK :
Effect of dietary organic chromium on egg yolk cholesterol level
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "İnsülin Duyarlılığı ve Krom (Cr) İlişkisi (Kromun İnsülin Duyarlılığı Üzerine Etkisi)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Şule DOĞAN BEYAZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Şule DOĞAN BEYAZ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
2 Beğeni 
Yazan Uzman
|
krom, insülin, diyabette krom, şeker hastalığında krom, insülin duyarlılığı, beslenmede krom, krom nedir, krom tableti, krom tabletleri, chromium, chrom, krom doğada, besinlerde krom, krom içeren besinler, sindirmede krom, gıdalarda krom
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
