2007'den Bugüne 92,259 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Çocuklarda Ağız ve Diş Sağlığı
MAKALE #3455 © Yazan Dr.Dt. Kerime Gözde IŞIKSAL | Yayın Ağustos 2009 | 6,134 Okuyucu
Bugün bütün bilim dallarında olduğu gibi, tıp alanında da uzmanlaşmaya gidilmektedir. Modern diş hekimliğinde de buna paralel olarak, çocuk dişleri ayrı bir dal haline gelmiştir.

PEDODONTİ NEDİR?

Latince bir kelime olan pedodonti (pedo: çocuk, donti: diş) ‘çocuk dişleri’ anlamına gelmektedir. ‘Pedodonti’ yani ‘çocuk diş hekimliği’; çocukların doğumdan başlayıp tüm dişlerinin değişiminin tamamlandığı 12-13 yaşına kadar süt ve sürekli dişlerinde meydana gelen her türlü problemin tedavisini üstlenen, dişlerde çürük oluşmaması için flor jel ve fissür örtücü denilen koruyucu tedavileri uygulayan, ilerde diş ve çene bozuklukları oluşmaması için erken çekilen dişlerin boşluklarının korunmasında yer tutucuların yapıldığı diş hekimliği dalıdır.

PEDODONTİST KİMDİR?

‘Pedodontist’ çocuk diş hekimi uzmanı demektir. Pedodontist, 5 senelik diş hekimliği eğitimine ek olarak 4 senelik doktora eğitiminde çocuklarda her türlü diş tedavisinin yanı sıra çocuk psikolojisi, büyüme ve gelişim konularında da spesifik eğitim alır ve 4 senelik doktora eğitimini de tamamladıktan sonra ‘Pedodontist (uzman çocuk diş hekimi)’ ünvanı almaya hak kazanır.

ÇOCUKLARDA DİŞ SAĞLIĞININ ÖNEMİ NEDİR?

Sindirim sistemi yaşamsal öneme sahip ve sağlığımız acısından birincil önemdedir. Ağız ve dişlerimiz bu sistemin ilk parçasını oluşturup bebeklik döneminden başlayarak bakımına önem verilmesi gerekmektedir.

ÇOCUKLARDA DİŞ TEDAVİSİNİN AMACI NEDİR?
  • Ağrının giderilmesi
  • Çürüğün daha fazla ilerlemesinin önlenmesi
  • Enfeksiyonun yayılmasının önlenmesi
  • Dişteki madde kaybının uygun şekilde restorasyonu
  • Çiğneme, konuşma ve estetiğin sağlanması
  • Süt dişlerinin normal düşme zamanlarına kadar ağızda kalmalarının sağlanması
ÇOCUKLARDA AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞININ KAZANDIRILMASI İÇİN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
  • DÜZENLİ DİŞ HEKİMİ KONTROLÜ
Çocuklarda ağız ve diş sağlığı eğitimi çok önemlidir ve bunu erken yaşlardan itibaren almaları gerekmektedir. Bu da çocukluk yaşlardan itibaren düzenli diş hekimi kontrolleri sayesinde sağlanmaktadır. Amacımız çocukları diş hekimine gelmeyi sevdirmek ve diş sağlığı eğitimlerini vermektir. Çocuklarda diş hekimi kontrolleri ilk dişleri çıktığı andan itibaren başlamalı ve en az 3 ayda bir en fazla 6 ayda bir olmalıdır.
  • DİŞ FIRÇALAMA
Ağız ve diş sağlığında temizlik çok önemlidir. Bebeklerde ilk dişlerin sürmesiyle birlikte sabah ve gece beslenmeleri sonrası diş fırçalama ve dişeti masajı şeklinde günlük bakım uygulamalarına başlanır. Bu dönemde temiz nemli bir tülbent veya gazlı bez diş temizliğinde diş fırçası yerine kullanılabilir.
1-1,5 yaş civarında kesici dişler tamamlandıktan sonra yumuşak ve küçük başlı bir diş fırçası ile macunsuz fırçalama yapılmalıdır. Çocuklar 2 yaşına kadar tükürme işlemini yapamayacaklarından fluorozis riski nedeniyle fluoridli diş macunlarının kullanılması önerilmez. 2-6 yaş döneminde arka dişler çıkmaya başladığında küçük boy diş fırçası ve çocuklar için üretilen diş macunları kullanılmalı, günde iki kez fırçalama yapılmalıdır.

Aile diş temizliği ve fırçalama konusunda sorumlu olup diş fırçalamanın okul çağına kadar aile kontrolünde yapılması önerilir. Çocuklarda diş fırçalama bir taraftan başlanıp diğer tarafa kadar dairesel hareketlerle yapılır ve sonra dişlerin çiğneyici yüzeyleri de unutulmamalıdır. Çocuklarda elektrikli diş fırçaları da kullanılabilir. Fırçanın elektrikli olup olmaması önemli değildir. Bu sadece çocuğu motive etmek için gerekebilir. Önemli olan dişlerin mekanik olarak temizlenebilmesidir.
  • BESLENME
Bireyin yaşamı için gerekli olan öğelerden en önemlilerinden biri de beslenmedir. Beslenme amacı ile alınan besinler ise karbonhidratlar, yağlar, proteinler, mineraller ve eser elementler olarak sınıflandırılabilirler. Alınan gıdalar dişler sürmeden önce diş yapısı ve mineralizasyonu üzerine etkili olurken sürdükten sonra dişler üzerine topikal (direk) olarak etki gösterirler.

Çürüğün oluşumunda esas etken olan çürük yapıcı bakterilerin (S. mutans, L. casei, S. sanguis ) fermente olabilen karbonhidratları kullanarak asit oluşturmalarıdır. Oluşan asitler ise tükürük pH’sının 5.5’in altına düşmesine neden olarak minede yıkımıyla çürük gelişimi için uygun ortam yaratırlar.

Besinlerin çürük oluşturmasını etkileyen faktörler;
  • Fermente olabilen karbonhidratların tüketim sıklığı
Sebzelerin bir kısmı şeker içerse de şeker, süt ürünleri, meyveler ve tahıl grubu gibi fermente olabilen karbonhidratlara nazaran daha az çürük oluşturma etkisi gösterirler. Meyveli içecekler, tatlılar, kek, kurabiye ve şekerlemelerin çürük oluşturma riski vardır. Yumurta, balık, et, tavuk, sebzelerin çoğu, yağlar ve şekersiz sakızların çürük oluşumuna etkileri yoktur. Çürük oluşumuna karşı koruyucu etkileri olan besinler ise peynirler ve xylitol içeren sakızlardır.
  • Besinin yapısı (örn. sıvı, katı, yavaş çözünen)
Sıvı besinler ağızdan kolay temizlenebilme özellikleri nedeniyle diş aralarına giren katı besinlere göre daha düşük çürük oluşturma riski taşırlar. Çocukların severek tükettiği sert kıvamlı şekerler, karamel ve gofretler ağızda uzun süre kalarak çürük riskini arttırırlar. Patates cipsi dişe yapışma özelliği nedeniyle şekerli sakıza nazaran daha fazla çürük oluşturma riski gösterir. Patlamış mısır ve kuruyemişler ise yüksek lif ve düşük fermente olabilen karbonhidrat içeriği ile düşük çürük oluşturma riski taşır.
  • Yiyecek ve içeceklerin alınış sırası
Sütün ve özellikle peynirin çürük oluşturma riski yüksek bir besinle alındığında koruyucu etkisi vardır.
  • Besinlerin karıştırılması
Yeme sırası ve besinlerin birbiri ile karıştırılmaları da çürük oluşturma özelliklerini etkiler. Süt meyveyle, kraker peynirle yendiğinde çürük riski daha azalır.
  • Yiyecek ve içeceklerin besin içeriği
Tatlı bir besinin bir seferde tüketilip peşinden dişin fırçalanması aynı besinin gün içinde birkaç kez de tüketilmesine göre daha düşük çürük riski oluşturur.
  • Yiyecek ve içeceğin dişle temas süresi
Karbonhidratlı içeceklerin uzun sürede tüketimi engellenmeli, sert şekerler veya şekerlemeler ağızda uzun süre tutulmamalıdır. Vitamin şurupları ve çiğneme tabletleri içerdikleri şeker nedeniyle risk oluştururlar.
*Şeker, kraker, pasta, cips gibi fermente karbonhidrat içeren besinler öğün aralarında değil, öğünlerde alınmalıdır.
*Öğünün sonunda peynir yemek çürük oluşumunu engeller.
*Meyveler ve meyve sularının tüketimlerinden sonra diş fırçalama, ağız çalkalama veya şekersiz sakız çiğnenmesi çürük riskini azaltır.
  • KORUYUCU TEDAVİLER
Diş çürüklerinin oluşma nedenlerinden biri de diş çürüğüne elverişli bir diş yüzeyine sahip olmaktır. Dişler ‘fissür’ denilen oluklardan oluşur. Yenilen besinler bu derin oluklara yerleşerek diş çürüklerine neden olur. Buna engel olmak için koruyucu tedavilerden yararlanmak gerekir. Bu koruyucu tedavilerden biri ‘fissür örtücüler’ bir diğeri de ‘flor jelleri’ dir.

Fissür örtücü’ denilen materyaller özellikle çürüme riski yüksek çiğneyici dişler olan arka dişlerin oluk ve çukurcuklarına uygulanan, içerisinde ‘fluorid’ bulunan akıcı dolgu malzemeleridir. Amaç; dişlerdeki derin oluk ve çukurcuklara besin artıklarının tutunmasına engel olmak ve dişlere fluorid salınımı sağlamaktır.

Flor jelleri’ insan vücudu için yaşamsal değeri olan yedi eser elementten biri olan flor içeren preparatlardır. Alt ve üst çenede kaşıklar yardımıyla dişlerin dış yüzeylerine uygulanarak diş çürüklerinin oluşması önlenmektedir.

Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Çocuklarda Ağız ve Diş Sağlığı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Dt. Kerime Gözde IŞIKSAL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Dt. Kerime Gözde IŞIKSAL'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dr.Dt. Kerime Gözde IŞIKSAL'ın Makaleleri
► Bebekler ve Çocuklarda Ağız Diş Sağlığı Dr.Dt. Ayşe Gökçen SARGIN
► Ağız ve Diş Sağlığı Dt.Gizem ARSLANOĞLU
► Hamilelikte Ağız ve Diş Sağlığı Prof.Dr.Dt. Tosun TOSUN
► Çocuklarda Ağız Bakımı ve Koruyucu Uygulama Dr.Dt. Ebru ÇATAL HOCAOĞLU
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Çocuklarda Ağız ve Diş Sağlığı' başlığıyla benzeşen toplam 67 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


13:08
Top