Çocuklarda Ağız ve Diş Sağlığı
Bugün bütün bilim dallarında olduğu gibi, tıp alanında da uzmanlaşmaya gidilmektedir. Modern diş hekimliğinde de buna paralel olarak, çocuk dişleri ayrı bir dal haline gelmiştir.
PEDODONTİ NEDİR?
Latince bir kelime olan pedodonti (pedo: çocuk, donti: diş) ‘çocuk dişleri’ anlamına gelmektedir. ‘Pedodonti’ yani ‘çocuk diş hekimliği’; çocukların doğumdan başlayıp tüm dişlerinin değişiminin tamamlandığı 12-13 yaşına kadar süt ve sürekli dişlerinde meydana gelen her türlü problemin tedavisini üstlenen, dişlerde çürük oluşmaması için flor jel ve fissür örtücü denilen koruyucu tedavileri uygulayan, ilerde diş ve çene bozuklukları oluşmaması için erken çekilen dişlerin boşluklarının korunmasında yer tutucuların yapıldığı diş hekimliği dalıdır.
PEDODONTİST KİMDİR?
‘Pedodontist’ çocuk diş hekimi uzmanı demektir. Pedodontist, 5 senelik diş hekimliği eğitimine ek olarak 4 senelik doktora eğitiminde çocuklarda her türlü diş tedavisinin yanı sıra çocuk psikolojisi, büyüme ve gelişim konularında da spesifik eğitim alır ve 4 senelik doktora eğitimini de tamamladıktan sonra ‘Pedodontist (uzman çocuk diş hekimi)’ ünvanı almaya hak kazanır.
ÇOCUKLARDA DİŞ SAĞLIĞININ ÖNEMİ NEDİR?
Sindirim sistemi yaşamsal öneme sahip ve sağlığımız acısından birincil önemdedir. Ağız ve dişlerimiz bu sistemin ilk parçasını oluşturup bebeklik döneminden başlayarak bakımına önem verilmesi gerekmektedir.
ÇOCUKLARDA DİŞ TEDAVİSİNİN AMACI NEDİR?
1-1,5 yaş civarında kesici dişler tamamlandıktan sonra yumuşak ve küçük başlı bir diş fırçası ile macunsuz fırçalama yapılmalıdır. Çocuklar 2 yaşına kadar tükürme işlemini yapamayacaklarından fluorozis riski nedeniyle fluoridli diş macunlarının kullanılması önerilmez. 2-6 yaş döneminde arka dişler çıkmaya başladığında küçük boy diş fırçası ve çocuklar için üretilen diş macunları kullanılmalı, günde iki kez fırçalama yapılmalıdır.
Aile diş temizliği ve fırçalama konusunda sorumlu olup diş fırçalamanın okul çağına kadar aile kontrolünde yapılması önerilir. Çocuklarda diş fırçalama bir taraftan başlanıp diğer tarafa kadar dairesel hareketlerle yapılır ve sonra dişlerin çiğneyici yüzeyleri de unutulmamalıdır. Çocuklarda elektrikli diş fırçaları da kullanılabilir. Fırçanın elektrikli olup olmaması önemli değildir. Bu sadece çocuğu motive etmek için gerekebilir. Önemli olan dişlerin mekanik olarak temizlenebilmesidir.
Çürüğün oluşumunda esas etken olan çürük yapıcı bakterilerin (S. mutans, L. casei, S. sanguis ) fermente olabilen karbonhidratları kullanarak asit oluşturmalarıdır. Oluşan asitler ise tükürük pH’sının 5.5’in altına düşmesine neden olarak minede yıkımıyla çürük gelişimi için uygun ortam yaratırlar.
Besinlerin çürük oluşturmasını etkileyen faktörler;
*Şeker, kraker, pasta, cips gibi fermente karbonhidrat içeren besinler öğün aralarında değil, öğünlerde alınmalıdır.
*Öğünün sonunda peynir yemek çürük oluşumunu engeller.
*Meyveler ve meyve sularının tüketimlerinden sonra diş fırçalama, ağız çalkalama veya şekersiz sakız çiğnenmesi çürük riskini azaltır.
‘Fissür örtücü’ denilen materyaller özellikle çürüme riski yüksek çiğneyici dişler olan arka dişlerin oluk ve çukurcuklarına uygulanan, içerisinde ‘fluorid’ bulunan akıcı dolgu malzemeleridir. Amaç; dişlerdeki derin oluk ve çukurcuklara besin artıklarının tutunmasına engel olmak ve dişlere fluorid salınımı sağlamaktır.
‘Flor jelleri’ insan vücudu için yaşamsal değeri olan yedi eser elementten biri olan flor içeren preparatlardır. Alt ve üst çenede kaşıklar yardımıyla dişlerin dış yüzeylerine uygulanarak diş çürüklerinin oluşması önlenmektedir.
PEDODONTİ NEDİR?
Latince bir kelime olan pedodonti (pedo: çocuk, donti: diş) ‘çocuk dişleri’ anlamına gelmektedir. ‘Pedodonti’ yani ‘çocuk diş hekimliği’; çocukların doğumdan başlayıp tüm dişlerinin değişiminin tamamlandığı 12-13 yaşına kadar süt ve sürekli dişlerinde meydana gelen her türlü problemin tedavisini üstlenen, dişlerde çürük oluşmaması için flor jel ve fissür örtücü denilen koruyucu tedavileri uygulayan, ilerde diş ve çene bozuklukları oluşmaması için erken çekilen dişlerin boşluklarının korunmasında yer tutucuların yapıldığı diş hekimliği dalıdır.
PEDODONTİST KİMDİR?
‘Pedodontist’ çocuk diş hekimi uzmanı demektir. Pedodontist, 5 senelik diş hekimliği eğitimine ek olarak 4 senelik doktora eğitiminde çocuklarda her türlü diş tedavisinin yanı sıra çocuk psikolojisi, büyüme ve gelişim konularında da spesifik eğitim alır ve 4 senelik doktora eğitimini de tamamladıktan sonra ‘Pedodontist (uzman çocuk diş hekimi)’ ünvanı almaya hak kazanır.
ÇOCUKLARDA DİŞ SAĞLIĞININ ÖNEMİ NEDİR?
Sindirim sistemi yaşamsal öneme sahip ve sağlığımız acısından birincil önemdedir. Ağız ve dişlerimiz bu sistemin ilk parçasını oluşturup bebeklik döneminden başlayarak bakımına önem verilmesi gerekmektedir.
ÇOCUKLARDA DİŞ TEDAVİSİNİN AMACI NEDİR?
- Ağrının giderilmesi
- Çürüğün daha fazla ilerlemesinin önlenmesi
- Enfeksiyonun yayılmasının önlenmesi
- Dişteki madde kaybının uygun şekilde restorasyonu
- Çiğneme, konuşma ve estetiğin sağlanması
- Süt dişlerinin normal düşme zamanlarına kadar ağızda kalmalarının sağlanması
- DÜZENLİ DİŞ HEKİMİ KONTROLÜ
- DİŞ FIRÇALAMA
1-1,5 yaş civarında kesici dişler tamamlandıktan sonra yumuşak ve küçük başlı bir diş fırçası ile macunsuz fırçalama yapılmalıdır. Çocuklar 2 yaşına kadar tükürme işlemini yapamayacaklarından fluorozis riski nedeniyle fluoridli diş macunlarının kullanılması önerilmez. 2-6 yaş döneminde arka dişler çıkmaya başladığında küçük boy diş fırçası ve çocuklar için üretilen diş macunları kullanılmalı, günde iki kez fırçalama yapılmalıdır.
Aile diş temizliği ve fırçalama konusunda sorumlu olup diş fırçalamanın okul çağına kadar aile kontrolünde yapılması önerilir. Çocuklarda diş fırçalama bir taraftan başlanıp diğer tarafa kadar dairesel hareketlerle yapılır ve sonra dişlerin çiğneyici yüzeyleri de unutulmamalıdır. Çocuklarda elektrikli diş fırçaları da kullanılabilir. Fırçanın elektrikli olup olmaması önemli değildir. Bu sadece çocuğu motive etmek için gerekebilir. Önemli olan dişlerin mekanik olarak temizlenebilmesidir.
- BESLENME
Çürüğün oluşumunda esas etken olan çürük yapıcı bakterilerin (S. mutans, L. casei, S. sanguis ) fermente olabilen karbonhidratları kullanarak asit oluşturmalarıdır. Oluşan asitler ise tükürük pH’sının 5.5’in altına düşmesine neden olarak minede yıkımıyla çürük gelişimi için uygun ortam yaratırlar.
Besinlerin çürük oluşturmasını etkileyen faktörler;
- Fermente olabilen karbonhidratların tüketim sıklığı
- Besinin yapısı (örn. sıvı, katı, yavaş çözünen)
- Yiyecek ve içeceklerin alınış sırası
- Besinlerin karıştırılması
- Yiyecek ve içeceklerin besin içeriği
- Yiyecek ve içeceğin dişle temas süresi
*Şeker, kraker, pasta, cips gibi fermente karbonhidrat içeren besinler öğün aralarında değil, öğünlerde alınmalıdır.
*Öğünün sonunda peynir yemek çürük oluşumunu engeller.
*Meyveler ve meyve sularının tüketimlerinden sonra diş fırçalama, ağız çalkalama veya şekersiz sakız çiğnenmesi çürük riskini azaltır.
- KORUYUCU TEDAVİLER
‘Fissür örtücü’ denilen materyaller özellikle çürüme riski yüksek çiğneyici dişler olan arka dişlerin oluk ve çukurcuklarına uygulanan, içerisinde ‘fluorid’ bulunan akıcı dolgu malzemeleridir. Amaç; dişlerdeki derin oluk ve çukurcuklara besin artıklarının tutunmasına engel olmak ve dişlere fluorid salınımı sağlamaktır.
‘Flor jelleri’ insan vücudu için yaşamsal değeri olan yedi eser elementten biri olan flor içeren preparatlardır. Alt ve üst çenede kaşıklar yardımıyla dişlerin dış yüzeylerine uygulanarak diş çürüklerinin oluşması önlenmektedir.
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuklarda Ağız ve Diş Sağlığı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Dt. Kerime Gözde IŞIKSAL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Dt. Kerime Gözde IŞIKSAL'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin
Yazan Uzman
|
pedodonti, pedodontist, çocuk diş hekimi uzmanı, çürük, beslenme ve dişler, flor jel, fissür örtücü, çocukta diş, çocuk dişçisi, flor jeller, çocukta diş tedavisi, çocukta diş sağlığı, çocukta diş çürüğü, dişler, dişte çürük
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.