Bel-Boyun Fıtığının Mckenzie Tekniği ile Manüel Terapisi
Değerli okurlar, öncelikle omurgamızdaki Bel fıtığı ve Boyun fıtığı nasıl meydana gelir? Buna cevap verelim.
Omurgamızda, üst üste sıralanmış vaziyette bulunan omurga kemikleri (vertebralar) ve her iki omurga kemiğini birbirlerine bağlayan disk adını verdiğimiz kıkırdak yapıdan meydana gelmiş yastıkçıklar mevcuttur. Diskler vücudumuzdaki en güçlü bağ dokusu yapılarıdır ve omurganın dayanıklılığına, her yöndeki hareketine, fiziksel aktivite sırasındaki zorlanmalara karşı direnebilmesine, omurga üzerine binen dikey streslerin amortisör gibi görev yaparak emilmesine ve kuvvetin çevre dokulara dengeli bir şekilde dağılmasına hizmet ederler.
Ne yazıkki günlük yaşantımızda bir çoğumuz vücudumuzu ergonomik ve sağlıklı bir şekilde kullanmayı bilmiyoruz. Yani ev işleri yaparken, ofiste masa başında, bilgisayar karşısında, otomobilde, seyahatte ve evde TV karşısında otururken sıklıkla hatalı bir postürde duruyoruz. Bunun sonucunda da bel ve boyun bölgelerinde normalde olması gereken kaviteler yani çukurluklar bir taraftan bu şekildeki yanlış postürün kurbanı olacak, bir taraftan da gün içerisinde hep önümüzde duran bir işi eğilip, bükülerek yapmamızdan ötürü zamanla kaybolacaktır. İşte bu hatalı kullanımlar neticesi ortaya çıkan bel yada boyundaki ağrılar başlangıçta ''düzleşme'' olarak tanımlanırlar ki, bunlar disk hernisinin (disklerdeki fıtıklaşma) habercisidirler. Öne doğru yaptığımız her eğilme ve bükülme hareketi diskin ön kısmının sıkışması ile diskin içerisinde önden arkaya doğru vektörel bir kuvvetin oluşmasına neden olacak ve bunun sürekliliği yıllar içerisinde diskin arka duvarını basınçtan ötürü zayıflatarak, dışarya taşırıp, omurga kanalı içine yada arka sağ veya sol yönde omurilikten çıkış yapan sinir kökünü ve dallarını sıkıştıracaktır.
Bel-Boyun Fıtığının Belirtileri Nelerdir?
Sinir üzerine binen bu baskı, hem o bölgede (bel yada boyun), hem de bu bölgeden çıkan sinirin ilerlediği ekstremite boyunca şiddetli ağrı ve bir dizi istenmeyen belirtilere neden olur. Ağrının yanısıra hareket kısıtlılığı, tutulan tarafta uyuşma, karıncalanma, hassasiyet kaybı ve hatta güç kaybı olarak bu belirtilerin biri, bazen bir kaçı birarada oluşur. Buna bağlı olarak ilerlemiş vakalarda sinir, adalelere yeterli motor uyarı iletemediği için, kol yada bacakta 2-3 cm. ye varan incelmeler bile görülebilir. Hastanın ağrısı otururken, biryere oturup kalkma esnasında, yatakta bir taraftan bir tarafa dönerken ve ayakta dururken hatta bir süre yürüdükten sonra başlar, bazen de var olan ağrı artar.
Hapşırma, tıksırma, ıkınma gibi durumlarda ağrı şiddetlenir. Hadise bel bölgesinde ise; Belden başlayan ağrı tek taraflı kalça üzerinde etkili olur ve buradan bacağa doğru yayılır. Çoğu zaman müzminleşmiş vakalarda hasta belde ağrı duymaz, sadece kalçada ve bacakta (baldır adalesi ve topuğa doğru) ağrıyı hisseder. Eğer ağrı boyun bölgesinde ise; Genellikle boyundaki ağrı, başa doğru vurabildiği gibi, tek taraflı sırta doğru inerek kürek kemiğinde şiddetlenir ve aynı taraf kola doğru yayılır. Şurası çok önemlidir ki, boyun fıtığının ilk dönemlerinde hasta çoğu zaman ağrıyı sadece tek taraflı kürek kemiği iç kenarında duyar ve buradaki çoğumuzda var olan sırt adalesi içindeki fibrosit ağrının kaynağı olarak gösterilebilinir veya sanılır oysa yanıltıcıdır. Oysa bu ağrının kaynağı çoğunlukla boyundur.
Hastadaki tüm bulguların ışığında Bel yada Boyun Fıtığı tanısı büyük olasılıkla kaçınılmazdır. Görüntüleme teknikleri içerisinde Magnetik Rezonans (MR) da fıtığı göstermek ,tanıyı kesinleştirmekte yardımcıdır.
Ağrı hastanın yaşam kalitesini düşürdüğü için hemen kurtulmayı arzuladığı bir şeydir. Bu konuya nasıl bakılmalı?
Her ne kadar ağrı yıldırsa da, bizlerin her zaman en büyük yardımcısı olmuştur. Aslında ağrı korkulacak bir şey değil, bir nevi insanın beden dilidir ve vücudumuzun alarmıdır. Dolayısı ile burada iyi bilmemiz gereken husus, giderilmesi gereken esas sorunun ağrı olmadığı, ağrıya sebep olan kaynağın bulunup, en uygun Manüel Fizyoterapi Tekniğinin o bölgeye uygulanmasıdır. Bu yol izlendiğinde görülecek olan şey, uygun manüel tedavi yöntemi sayesinde dokuda iyileşme ve düzelme gerçekleştikçe ağrının da kendiliğinden ortadan kalkması olacaktır.
Tüm Dünyada Fizyoterapi alanında Manuel Tedavi Tekniklerinin başarıyla uygulanmakta olduğunu biliyoruz. Bel ve Boyun Fıtıklarının bu yöntemle tedavisinde başarı oranı ne?
Omurga ve diskler üzerinde uzun soluklu çalışmalar yapan, Yeni Zellanda asıllı Amerikalı Fizyoterapist Robin Mc Kenzie geliştirip uygulamakta olduğu ''Mc Kenzie Tekniği'' sayesinde Bel ve Boyun Fıtıklarının büyük bir kısmını, ameliyata gerek kalmadan %96 gibi yüksek bir oranda tedavi edebiliyor. Robin Mc Kenzie tarafından geliştirilen bu mekanik tanı ve tedavi yöntemi, akut ve kronik bel ve boyun ağrılarını tedavi etmekle birlikte tekrar riskini de azaltıyor.
Mc Kenzie Tekniğinde amaç; Bel ve boyundaki problemi en kısa süre içerisinde kontrol altına almak ve hastayı günlük yaşamına bir an önce döndürmektir.
Mc Kenzie Tanı ve Tedavi Tekniğinde bulunan hasta sınıflamasına göre ufak bir oranda olsa da bu teknikle tedavisi mümkün olmayan hasta sınıfı da var. Bu sebeple yapılacak ilk iş, hastayı bu yöntemle sağlıklı bir şekilde değerlendirerek, tespit edilecek sınıflamaya göre tedavisine başlamak olacaktır. Öncelikle ağrılı olan disk, ağrısız olanlardan ayırt edilerek, üzerinde çalışılacak olan problemli disk veya birden fazla diskler belirlenecektir. Bundan sonra hastanın klinik durumuna göre, manuel yolla tedavi programı düzenlenip uygulanmaya başlanır ve sinir üzerindeki baskının hangi yönde olduğu göz önünde bulundurularak da, disk üzerine etkisi olan, kendine özel egzersiz programları verilir. Bu süreçte hastanın ağrısında oluşacak değişiklikleri takip etmek ve gözlemek, Mc Kenzie Tekniğinin yöntemlerinden biridir. Bu tekniğin bir diğer adı da Santralizasyon Tekniğidir. Bunun anlamı ekstremiteye doğru yayılan ağrının, tedavi süreci içerisinde zamanla merkeze doğru çekilip, orada yok edilmesidir. Ağrının azalarak merkeze doğru çekilmesi, giderek baskının sinir üzerinden kalkmakta olduğunu ve bir süre sonra sinirin görevini özgürce ve tam olarak yapmaya başlayacağını bize gösterir ki, gerçekten o süre sonunda sinir artık kendisine rahat ve baskıdan kurtulmuş bir ortam kazanmış olacaktır.
Şunu iyi bilmek gerekir ki, diskteki problemi tek başına değerlendirmemek gerekir. Bu problem, omurga çevresi yumuşak dokularda oluşan spazm, yapışıklık, fibrositis ve hatta omur faset eklemlerinde kilitlenme gibi olumsuz durumları peşinden sürükler. Çoğu zaman, sadece doğru ve yerinde uygulanan yumuşak doku mobilizasyonu bile derin adale spazmının çözülerek, sirkülasyonun tekrar kazanımına ve bu sayede dikey stresin gevşeyip, diskde de oluşmuş kompresyon stresinin azaltılarak normale dönmesine (aynen musluk contasının gevşetilmesinde olduğu gibi) ve sonuçta da diskin dışa doğru taşan cidarının geriye çekilerek sinire yaptığı baskının bir hayli azalmasına yada tamamen kalkmasına neden olur.
Burada sizlere aktarmaya çalıştığım şey ; Bir manüel fizyoterapi yöntemi olan Mc Kenzie Manuel Tedavi Tekniği ' nin bel ve boyun omurları üzerinde uyguladığımız mobilizasyon ve manipülasyona yönelik manevralarının, o bölgeye yaptığı olumlu etki sayesinde sinirdeki baskının kaldırılabileceğidir.
Ayrıca hasta bu dönem içerisinde eğitilerek, hastalığı hakkında aydınlatılması sağlanır ve ilerideki yıllarda da bel ve boyun fıtığını kendi kendine kontrol altında tutmasını öğrenerek, çekmiş olduğu sıkıntıların tekrar etme riskini de ortadan kaldırma şansına sahip olacaktır.
Omurgamızda, üst üste sıralanmış vaziyette bulunan omurga kemikleri (vertebralar) ve her iki omurga kemiğini birbirlerine bağlayan disk adını verdiğimiz kıkırdak yapıdan meydana gelmiş yastıkçıklar mevcuttur. Diskler vücudumuzdaki en güçlü bağ dokusu yapılarıdır ve omurganın dayanıklılığına, her yöndeki hareketine, fiziksel aktivite sırasındaki zorlanmalara karşı direnebilmesine, omurga üzerine binen dikey streslerin amortisör gibi görev yaparak emilmesine ve kuvvetin çevre dokulara dengeli bir şekilde dağılmasına hizmet ederler.
Ne yazıkki günlük yaşantımızda bir çoğumuz vücudumuzu ergonomik ve sağlıklı bir şekilde kullanmayı bilmiyoruz. Yani ev işleri yaparken, ofiste masa başında, bilgisayar karşısında, otomobilde, seyahatte ve evde TV karşısında otururken sıklıkla hatalı bir postürde duruyoruz. Bunun sonucunda da bel ve boyun bölgelerinde normalde olması gereken kaviteler yani çukurluklar bir taraftan bu şekildeki yanlış postürün kurbanı olacak, bir taraftan da gün içerisinde hep önümüzde duran bir işi eğilip, bükülerek yapmamızdan ötürü zamanla kaybolacaktır. İşte bu hatalı kullanımlar neticesi ortaya çıkan bel yada boyundaki ağrılar başlangıçta ''düzleşme'' olarak tanımlanırlar ki, bunlar disk hernisinin (disklerdeki fıtıklaşma) habercisidirler. Öne doğru yaptığımız her eğilme ve bükülme hareketi diskin ön kısmının sıkışması ile diskin içerisinde önden arkaya doğru vektörel bir kuvvetin oluşmasına neden olacak ve bunun sürekliliği yıllar içerisinde diskin arka duvarını basınçtan ötürü zayıflatarak, dışarya taşırıp, omurga kanalı içine yada arka sağ veya sol yönde omurilikten çıkış yapan sinir kökünü ve dallarını sıkıştıracaktır.
Bel-Boyun Fıtığının Belirtileri Nelerdir?
Sinir üzerine binen bu baskı, hem o bölgede (bel yada boyun), hem de bu bölgeden çıkan sinirin ilerlediği ekstremite boyunca şiddetli ağrı ve bir dizi istenmeyen belirtilere neden olur. Ağrının yanısıra hareket kısıtlılığı, tutulan tarafta uyuşma, karıncalanma, hassasiyet kaybı ve hatta güç kaybı olarak bu belirtilerin biri, bazen bir kaçı birarada oluşur. Buna bağlı olarak ilerlemiş vakalarda sinir, adalelere yeterli motor uyarı iletemediği için, kol yada bacakta 2-3 cm. ye varan incelmeler bile görülebilir. Hastanın ağrısı otururken, biryere oturup kalkma esnasında, yatakta bir taraftan bir tarafa dönerken ve ayakta dururken hatta bir süre yürüdükten sonra başlar, bazen de var olan ağrı artar.
Hapşırma, tıksırma, ıkınma gibi durumlarda ağrı şiddetlenir. Hadise bel bölgesinde ise; Belden başlayan ağrı tek taraflı kalça üzerinde etkili olur ve buradan bacağa doğru yayılır. Çoğu zaman müzminleşmiş vakalarda hasta belde ağrı duymaz, sadece kalçada ve bacakta (baldır adalesi ve topuğa doğru) ağrıyı hisseder. Eğer ağrı boyun bölgesinde ise; Genellikle boyundaki ağrı, başa doğru vurabildiği gibi, tek taraflı sırta doğru inerek kürek kemiğinde şiddetlenir ve aynı taraf kola doğru yayılır. Şurası çok önemlidir ki, boyun fıtığının ilk dönemlerinde hasta çoğu zaman ağrıyı sadece tek taraflı kürek kemiği iç kenarında duyar ve buradaki çoğumuzda var olan sırt adalesi içindeki fibrosit ağrının kaynağı olarak gösterilebilinir veya sanılır oysa yanıltıcıdır. Oysa bu ağrının kaynağı çoğunlukla boyundur.
Hastadaki tüm bulguların ışığında Bel yada Boyun Fıtığı tanısı büyük olasılıkla kaçınılmazdır. Görüntüleme teknikleri içerisinde Magnetik Rezonans (MR) da fıtığı göstermek ,tanıyı kesinleştirmekte yardımcıdır.
Ağrı hastanın yaşam kalitesini düşürdüğü için hemen kurtulmayı arzuladığı bir şeydir. Bu konuya nasıl bakılmalı?
Her ne kadar ağrı yıldırsa da, bizlerin her zaman en büyük yardımcısı olmuştur. Aslında ağrı korkulacak bir şey değil, bir nevi insanın beden dilidir ve vücudumuzun alarmıdır. Dolayısı ile burada iyi bilmemiz gereken husus, giderilmesi gereken esas sorunun ağrı olmadığı, ağrıya sebep olan kaynağın bulunup, en uygun Manüel Fizyoterapi Tekniğinin o bölgeye uygulanmasıdır. Bu yol izlendiğinde görülecek olan şey, uygun manüel tedavi yöntemi sayesinde dokuda iyileşme ve düzelme gerçekleştikçe ağrının da kendiliğinden ortadan kalkması olacaktır.
Tüm Dünyada Fizyoterapi alanında Manuel Tedavi Tekniklerinin başarıyla uygulanmakta olduğunu biliyoruz. Bel ve Boyun Fıtıklarının bu yöntemle tedavisinde başarı oranı ne?
Omurga ve diskler üzerinde uzun soluklu çalışmalar yapan, Yeni Zellanda asıllı Amerikalı Fizyoterapist Robin Mc Kenzie geliştirip uygulamakta olduğu ''Mc Kenzie Tekniği'' sayesinde Bel ve Boyun Fıtıklarının büyük bir kısmını, ameliyata gerek kalmadan %96 gibi yüksek bir oranda tedavi edebiliyor. Robin Mc Kenzie tarafından geliştirilen bu mekanik tanı ve tedavi yöntemi, akut ve kronik bel ve boyun ağrılarını tedavi etmekle birlikte tekrar riskini de azaltıyor.
Mc Kenzie Tekniğinde amaç; Bel ve boyundaki problemi en kısa süre içerisinde kontrol altına almak ve hastayı günlük yaşamına bir an önce döndürmektir.
Mc Kenzie Tanı ve Tedavi Tekniğinde bulunan hasta sınıflamasına göre ufak bir oranda olsa da bu teknikle tedavisi mümkün olmayan hasta sınıfı da var. Bu sebeple yapılacak ilk iş, hastayı bu yöntemle sağlıklı bir şekilde değerlendirerek, tespit edilecek sınıflamaya göre tedavisine başlamak olacaktır. Öncelikle ağrılı olan disk, ağrısız olanlardan ayırt edilerek, üzerinde çalışılacak olan problemli disk veya birden fazla diskler belirlenecektir. Bundan sonra hastanın klinik durumuna göre, manuel yolla tedavi programı düzenlenip uygulanmaya başlanır ve sinir üzerindeki baskının hangi yönde olduğu göz önünde bulundurularak da, disk üzerine etkisi olan, kendine özel egzersiz programları verilir. Bu süreçte hastanın ağrısında oluşacak değişiklikleri takip etmek ve gözlemek, Mc Kenzie Tekniğinin yöntemlerinden biridir. Bu tekniğin bir diğer adı da Santralizasyon Tekniğidir. Bunun anlamı ekstremiteye doğru yayılan ağrının, tedavi süreci içerisinde zamanla merkeze doğru çekilip, orada yok edilmesidir. Ağrının azalarak merkeze doğru çekilmesi, giderek baskının sinir üzerinden kalkmakta olduğunu ve bir süre sonra sinirin görevini özgürce ve tam olarak yapmaya başlayacağını bize gösterir ki, gerçekten o süre sonunda sinir artık kendisine rahat ve baskıdan kurtulmuş bir ortam kazanmış olacaktır.
Şunu iyi bilmek gerekir ki, diskteki problemi tek başına değerlendirmemek gerekir. Bu problem, omurga çevresi yumuşak dokularda oluşan spazm, yapışıklık, fibrositis ve hatta omur faset eklemlerinde kilitlenme gibi olumsuz durumları peşinden sürükler. Çoğu zaman, sadece doğru ve yerinde uygulanan yumuşak doku mobilizasyonu bile derin adale spazmının çözülerek, sirkülasyonun tekrar kazanımına ve bu sayede dikey stresin gevşeyip, diskde de oluşmuş kompresyon stresinin azaltılarak normale dönmesine (aynen musluk contasının gevşetilmesinde olduğu gibi) ve sonuçta da diskin dışa doğru taşan cidarının geriye çekilerek sinire yaptığı baskının bir hayli azalmasına yada tamamen kalkmasına neden olur.
Burada sizlere aktarmaya çalıştığım şey ; Bir manüel fizyoterapi yöntemi olan Mc Kenzie Manuel Tedavi Tekniği ' nin bel ve boyun omurları üzerinde uyguladığımız mobilizasyon ve manipülasyona yönelik manevralarının, o bölgeye yaptığı olumlu etki sayesinde sinirdeki baskının kaldırılabileceğidir.
Ayrıca hasta bu dönem içerisinde eğitilerek, hastalığı hakkında aydınlatılması sağlanır ve ilerideki yıllarda da bel ve boyun fıtığını kendi kendine kontrol altında tutmasını öğrenerek, çekmiş olduğu sıkıntıların tekrar etme riskini de ortadan kaldırma şansına sahip olacaktır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Bel-Boyun Fıtığının Mckenzie Tekniği ile Manüel Terapisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Fzt.R.Levent DOLUNAY'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Fzt.R.Levent DOLUNAY'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
bel fıtığı, boyun fıtığı, fıtık, bel ağrısı, boyun ağrısı, omurga, kalça ağrısı, bacak ağrısı, kol ağrısı, sırt ağrısı, manüel tedavi, manipülasyon, mobilizasyon, mc kenzie tedavi yöntemi, ağrı
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
