2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Kedi Gençlik Hastalığı - Feline Panleukopenia ve Kuduz
MAKALE #3988 © Yazan Vet.Hek.Işıl KARATAN | Yayın Aralık 2009 | 21,979 Okuyucu
Kedi Gençlik Hastalığı - Feline Panleukopenia
Tanım:

Feline panleukopania virus (FPV) kedilerin çok bulaşıcı viral bir hastalığıdır.Virus, köpek kanlı ishal etkeni olan canine parvovirus (CPV) tip 2 virusuna benzerlik gösterir.Canine distemper virusuna ise benzerlik göstermemektedir. Feline panleukopania virus (FPV) Parvoviridae ailesinden ve parvovirus türündendir.

Hastalık; Feline distemper, feline infeksiyöz enteritis, kedi ateşi, kedi typhoid, feline ataxia ya da incoordination olarak da adlandırılır. Genç ve aşılanmamış kediler yüksek risk altındadırlar. Bu virus ile enfeksiyon akut ya da perakut seyreder, sistemik ve enterik enfeksiyona neden olur. Hastalık yüksek ateş, beyaz kan hücrelerinde(WBC) yani savunma hücrelerinde azalma, kusma ,ishal ,anoreksi ve halsizlik ile karakterizedir. İki ve dört aylık yavrularda hastalık çok şiddetli seyreder ve yüksek oranda ölüm görülür. Erişkin kediler hastalığı daha hafif semptomlarla geçirirler.

Bulaşma: Enfekte kedilerin dışkıları ve vücut sekresyonları ile ortama yayılır ve enfeksiyonu takiben haftalar ve aylarca etrafa yayılabilir.Etken oda sıcaklığında bir yıl yaşayabilir. Bulaşma kedi-kedi ya da insan-kedi kontaminasyonu ile olabilir. Hasta kedilerin idrar, salya, dışkıları ve kedi ile temas, kontamine kaplar, kafesler, kontamine giysi ve eller ile hastalık kediden kediye kolaylıkla bulaşır.

Klinik Bulgular: Perakut FPV (Kedi Gençlik Hastalığı - Feline Panleukopenia) enfeksiyonu çok hızlı ilerler ve 24 saat içinde ani ölüm görülür. Ölüm nedeni; şiddetli intestinal yıkımlanma ve panleukopenia ile beraber kanda ikincil bakteri artışı (seconder bacteremia) ve endotoksemi gelişimidir. Belirtiler abdominal ağrı (karında ağrı), şiddetli depresyon ve normalin altında vücut ısısıdır. Akut FPV infeksiyonunun klinik belirtileri dehidrasyon, kusma, abdominal ağrı, hemorajik (kanlı) ishal ve ateştir. Erişkin kediler daha az şiddette etkilenirler ve ateş ya da ılımlı gastroenterik semptomlardan biri bulunur veya belirti görülmez.Yüksek ateş ve iştahsızlık, 24 ile 48 saat içerisinde kusma, ishal (çoğunlukla kanlı) ve sıvı kaybı görülür. Tüyler dağınık, karın gergin ve ağrılıdır. Ağız içinde yaralar gelişebilir. Son dönemde ise beden ısısı düşer hasta komaya girip ölür. Bazı durumlarda hastalık çok hafif seyreder, 1 ila 3 günde iyileşme olur. FPV ile enfekte hamile kedilerde hastalık aborta yani ölü doğuma neden olur. FPV ölü doğum-düşük nedenidir, fetal resorption, fetal mummification( fötusun mumyalaşması) ve diğer üreme problemleri görülür. Eğer yavrular canlı doğarlarsa, genellikle cerebellar hypoplasmia ve/veya retinal dysplasia söz konusudur yani beyin ve gözlerde hasar ile doğarlar. FPV ile enfekte yavrular doğumdan sonra ve 3- 4 haftalık olduklarında bu ve benzeri semptomlar gelişebilir. Daha büyük yavrularda genellikle gastrointestinal ve sistemik semptomlar görülür.

Korunma: Feline Panleukopenia virusune karşı aşılama kedi karma aşısı yapılarak sağlanır. Kedi karma aşı uygulaması şu şekilde yapılmalıdır;

İlk aşılama: 9 haftalık ya da daha büyük yaştaki kedilere 2 doz halinde 3-4 hafta ara ile uygulanmalıdır. 9 haftalık yaştan küçük yaşta aşılanan kediler 12 haftalık yaşa kadar her 3-4 haftada bir kez aşılanmalıdır. Gebe dişilerin aşılanmasından kaçınılmalıdır.

Tekrar aşılama: Yıllık tek dozluk aşılamalar önerilir.
Aşılama dışında hijyene çok dikkat edilmelidir.Şüpheli kediler derhal tedaviye alınmalı ortamdan uzaklaştırılmalı ve diğer kedilerin aşılamasına hız verilmelidir. Aksi halde toplu ölümle kaçınılmazdır.


KUDUZ (RABİES)

Kuduz; son derece tehlikeli, c yani insanlara bulaşabilen ve ölümcül bir hastalıktır. Hasta hayvanın ısırması sonucu, enfekte tükürüğün bütünlüğü bozulmuş deri yada mukozalara teması yoluyla bulaşan ve akut beyin iltihabı sonucu ölüme neden olan viral bir hastalıktır.

ETKEN; "Rabies virus" tür ve Rhabdoviridae ailesindendir. Evcil hayvanlar (köpek, kedi, sığır, koyun, keçi, at) ve vahşi hayvanlar (kurt, çakal, tilki, kokarca, gelincik) virusun taşıyıcısıdırlar. Endişe edildiğinin aksine fare, sıçan, sincap, hamster, kobay ve tavşan gibi hayvanların ısırıkları ile bulaşma olmamaktadır.

BELİRTİLER:
Hastalığın üç evresi vardır:

Prodromal başlangıç dönemi, saldırgan dönem ve felç dönemi. Hastalık belirtileri ortaya çıktıktan 3-7 gün sonra hayvan ölür.

Başlangıç dönemi 2-3 gün sürer. Davranış bozuklukları olur ve beden ısısı artar. Hayvan ısırık bölgesini yavaş yavaş ısırmaya ve tırmalamaya başlar.

Saldırgan dönem 2-4 gün sürer. Kuduz hayvan başlarda ürkek ve korkak olur, yabancı cisimlere karşı ilgisi artar. Alışık olmadığı gıdaları yeme isteği olur.İştah azalır buna karşı su içme isteğinde belirgin bir artış görülür.Hasta hayvan sık sık idrar yapar. Gözlerde irileşme ve kızarıklık olur. Hasta hayvanlar loş yerlere saklanmayı sever. Kediler dolap ve kanepe altlarına saklanır. Bilinç giderek kaybolur ve hırçınlaşarak her şeye karşı saldırgan olurlar. Ağız ve çene kaslarının felci nedeniyle yutkunma güçlüğü ve ağızda bol salya akışı gözlenir. Anlamsız havlama ve miyavlama dikkati çeker.
Felç dönemi 2-4 gün sürer. Hastalık ilerledikçe öncelikle ısırılan organdan başlayan ve daha sonra tüm vücutta felçler meydana gelir. Havlaması değişir ve salyası belirgin olarak artar. Hayvan rahat hareket edemez,dengesini kaybeder, zig-zag çizerek yürür ve daha sonra yere düşer. Tam felç gelişmesinden sonraki 1-2 gün içerisinde hayvan ölür. Kuduza yakalanmış hayvanlar 1 hafta içinde mutlaka ölürler.

BULAŞMA:

* Kuduza yakalanmış bir memeli hayvanın (özellikle köpek) ısırması ve yaralaması ile,
* Kuduz hayvanın salyasının sıyrık veya çatlak deriye, göz ağız veya buruna temas etmesiyle,
* Kuduz hayvanın salyası ile bulaşık eşyanın (tasma, yular, dizgin vb.) yaralı deri ile temas etmesi ile,
* Kuduz hayvan tarafından tırnaklanarak meydana gelen yaralanmalar ile, (hayvanın tırnağı kendi salyası ile bulaşık ise)

Virus, vücuda girdiği yerde bulunan sinirler yoluyla beyine gider, yerleşir ve orada çoğalır. Virusun vücuda girmesi ile hastalığın ortaya çıkması arasındaki süreye Kuluçka Dönemi denir. Genel olarak kuluçka süresi insanlarda 2-8 haftadır Hayvanların virusu bulaştırıcılık süresi de değişkenlik göstermektedir. Kedi ve köpekler klinik semptomların başlamasından 3 ile 10 gün öncesine kadar virusu bulaştırabilirler.

KORUMA:Aşılama ile olur. 3 aylık ya da daha yaşlı her sağlıklı kedi mutlaka aşılanmalıdır. Yıllık aşı tekrarı bir doz yapılır.

August, JR. Preventive Health Care and Disease Control. In Sherding, RG (ed.) The Cat: Diseases and Clinical Management. Churchille Livingstone. New York, NY; 1994: 524.

Barr, MC; Olsen, CW; Scott, FW. Feline viral diseases. In Ettinger, SJ; Feldman EC (eds.) Textbook of Veterinary Medicine. W.B. Saunders Co. Philadelphia, PA; 1995: 409-435.


Greene CE, Dreesen DW. Rabies. In: Greene CE, ed. Infectious diseases of the dog and cat. 2nd ed.Philadelphia: Saunders, 1998:114–126.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Kedi Gençlik Hastalığı - Feline Panleukopenia ve Kuduz" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Vet.Hek.Işıl KARATAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Vet.Hek.Işıl KARATAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Işıl KARATAN Fotoğraf
Vet.Hek.Işıl KARATAN
İstanbul
Veteriner Hekim
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi100 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Vet.Hek.Işıl KARATAN'ın Yazıları
► Kuduz Hastalığı Vet.Hek.Dr.Başak TUNÇER ULUKARTAL
► Köpeklerde Kanlı İshal ve Gençlik Hastalığı ÇOK OKUNUYOR Vet.Hek.Burçin ÇAVDAR
► Kedi Aıds Hastalığı (Fıv) Vet.Hek.Kudret ÇIĞ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Kedi Gençlik Hastalığı - Feline Panleukopenia ve Kuduz' başlığıyla benzeşen toplam 32 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
◊ Hayvan Hakları Kanunu Haziran 2009
kedi gençlik hastalığı, feline panleukopenia, feline distemper, feline infeksiyöz enteritis, kedi ateşi, kedi typhoid, feline ataxia ya da incoordination, yüksek ateş, beyaz kan hücrelerinde(wbc), savunma hücrelerinde azalma, kusma, ishal, anoreksi ve halsizlik, ölüm, karma aşı, intestinal yıkımlanma, seconder bacteremia, endotoksemi, karında ağrı, şiddetli depresyon, normalin altında vücut ısısı, dehidrasyon, abdominal ağrı, hemorajik (kanlı) ishal, ateş, tüyler dağınık, karın gergin ve ağrılı, ölü doğum, düşük, fetal resorption, fetal mummification( fötusun mumyalaşması), üreme problemleri, kuduz, rabies, akut beyin iltihabı, rhabdoviridae, fare, sıçan, sincap, hamster, kobay, tavşan, prodromal başlangıç dönemi, saldırgan dönem ve felç dönemi, davranış bozuklukları, felç
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


08:39
Top