Mevsimsel Depresyon
Güneşli ve sıcak günlerin azalmaya başlamasıyla birlikte, mevsimsel depresif belirtilerde de artış yaşanmaya başlıyor. Bunun sebebi güneş ışığının azalmasının insan psikolojisi üzerindeki negatif etkisi. Kış mevsiminde günlerin kısalması, güneş ışığının azalması ve insanların sürekli kapalı ortamlarda kalması psikolojilerini olumsuz yönde etkileyebiliyor. Kış aylarında mevsimsel değişikliklerin yaşanmasıyla birlikte temel vücut ritim ve fonksiyonlarında da bir takım değişimler söz konusu oluyor. Bununla birlikte kış aylarında birçok kişide uyku ihtiyacı ve iştah artışı yaşanırken enerji ve keyif düzeyinde de azalma görülüyor.
İnsanların yaz aylarında, yaşadıkları olaylara karşı yaklaşımları, sorunları çözme konusundaki rahatlıkları, kendilerine duydukları güven hissi, kış aylarının gelmesiyle birlikte yerini mutsuzluk hissi, iç sıkıntısı, fiziksel ve ruhsal bitkinlik, yorgunluk ve uyku haline bırakabiliyor. Mevsimsel depresyonun belirtileri incelendiğinde, hayattan zevk almama, isteksizlik, ilgisizlik, enerji kaybı, iştah artışı, çökkün bir duygu durumu, dikkat ve konsantrasyon bozukluğu şikayetleri göze çarpmaktadır.
Yapılan araştırmalar sonucu, mevsimsel depresyonun oluşumunda, normalde depresyon ile ilişkili olan “serotonin” ve “noradrenalin” gibi hormanların işleyişlerinin yanı sıra “melatonin” adı verilen hormonun da etkili olduğu belirlenmiştir. Beynimizde bulunan ve meletonin hormonu üretmekle görevli olan epifiz bezi, karanlık ortamlarda bu hormon üretimini arttırır. Söz konusu meletonin hormunun ise insanın fiziksel hareketlerini yavaşlatan, uykulu ve dingin bir ruh hali yaratan doğal bir sakinleştirici özelliği vardır. Özellikle kış aylarında melatonin hormonun üretimindeki artışla birlikte depresif belirtilerin görülme sıklığı da artmaktadır.
Kış aylarıyla birlikte ortaya çıkan mevsimsel depresyonun iş yaşamında da önemli sorunlara yol açtığı gözlenmektedir. Bu sorunların en başında enerji ve motivasyon seviyesindeki azalmayla birlikte ortaya çıkan iş gücü kaybı gelmektedir. Mevsimsel depresyona bağlı olarak depresif belirtiler gösteren çalışanların performanslarındaki düşüş söz konusu iş kaybının en önemli sebeplerinden biridir. Mevsimsel depresyonun olumsuz etkileri yalnızca bireysel iş gücü kaybı ile kalmamakta, çalışanların arasındaki sosyal etkileşim ile söz konusu depresif belirtilerin yaygınlaştığı, enerji kaybı, çökkün ve mutsuz ruh hali, isteksizlik ve ilgisizlik gibi şikâyetlerin arttığı gözlenmektedir.
Bu belirtiler söz konusu olduğunda özellikle iki noktaya hassasiyet göstermemiz gerekir. Bunlardan ilki belirtilerin başlangıcı ve süresi, diğeri ise kişinin günlük yaşamı ne derecede etkilediği. Depresif belirtilerin genellikle ortak özellikler göstermesine karşın, mevsimsel depresyonun ayrımını yatığımız durumlarda kişiye yardımcı olmak açısından önemli bir yol kat etmiş oluyoruz. Çünkü belirtilerin ortak olmasına karşın mevsimsel depresyon yaşayan danışanlarımıza sunduğumuz bazı önerilerle belirtilerin önüne geçebiliyoruz. Bu önerilerin başında gün ışığından faydalanılması geliyor. Hava güneşli olmasa bile sabah ya da öğlen saatlerinde 20-30 dakika dışarıda zaman geçirmek mevcut gün ışığından faydalanma açısından önemli bir yere sahip. Düzenli spor, en azından her gün yapılacak yarım saatlik düzenli yürüyüşler, sağlıklı beslenmek, karbonhidrat ve şeker alımını kontrol altında tutmak, besin takviyesi olarak günlük olarak alınabilecek bir multivitamin, özellikle B vitamini eksikliğinin olup olmadığının kontrol altında tutulması bu öneriler arasında yer almakta.
Mevsimsel depresyonunun önüne geçebilmek için özellikle çalışma ortamlarında gerekli ışık ihtiyacının karşılanması ve ortamın ısı ayarının kontrol altında tutulması da önemli bir yer teşkil etmektedir.
Genel olarak tüm alt tipleriyle depresyonun, dünyada 15-44 yaş arasında global hastalık yükü açısından ikinci sırada yer alan ve genç üretken nüfusun büyük bir bölümünü etkileyen bir hastalık olmasına rağmen depresyon hastalarının yalnızca %20 sinin tedaviye başvurduğunu göz önüne aldığımızda çalışan destek programlarının bu noktadaki öneminin bir kez daha altının çizilmesi gerekmektedir. Depresif belirtileri olan ve bu durumun yarattığı bir takım başka problemlerle de başa çıkmaya çalışan kişilere ulaşabilmemiz, mevcut ya da muhtemel depresyon durumlarına karşı önlem alabilmemiz ya da kişileri doğru tedaviye yönlendirebilmemiz açısından çalışan destek programları tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli bir rol üstlenmektedir.
Ø Çökkün bir ruh hali, ilgi kaybı yada yaptıklarından zevk alamama
Ø Günlük iş ve gücünü yapamama,günlük işlere karşı isteksizlik,
Ø Perhiz yapmadığı halde aşırı kilo kaybetme yada kilo alma ( Bir ayda vücud ağırlığının %5 inden fazlasını alma yada verme.) İştah kaybı yada aşırı iştah.
Ø Hemen her gün aşırı uyma yada uykusuzluk,
Ø Sıkıntı huzursuzluk yerinde duramama,
Ø Kendini yorgun bitkin halsiz hissetme (enerjisi çekilmiş gibi hissetme)
Ø Kendini değersiz aşağılık yada suçlu gibi hissetme,
Ø Dikkatini bir noktaya toplayamama,
Ø Cinsel istekte aşırı azalma yada istek kaybı
Uzman Klinik Psikolog
Yasemin Meriç
YORUM Psikoloji ve Değişim Merkezi
0 212 2230403
www.yorumpsikoloji.com
İnsanların yaz aylarında, yaşadıkları olaylara karşı yaklaşımları, sorunları çözme konusundaki rahatlıkları, kendilerine duydukları güven hissi, kış aylarının gelmesiyle birlikte yerini mutsuzluk hissi, iç sıkıntısı, fiziksel ve ruhsal bitkinlik, yorgunluk ve uyku haline bırakabiliyor. Mevsimsel depresyonun belirtileri incelendiğinde, hayattan zevk almama, isteksizlik, ilgisizlik, enerji kaybı, iştah artışı, çökkün bir duygu durumu, dikkat ve konsantrasyon bozukluğu şikayetleri göze çarpmaktadır.
Yapılan araştırmalar sonucu, mevsimsel depresyonun oluşumunda, normalde depresyon ile ilişkili olan “serotonin” ve “noradrenalin” gibi hormanların işleyişlerinin yanı sıra “melatonin” adı verilen hormonun da etkili olduğu belirlenmiştir. Beynimizde bulunan ve meletonin hormonu üretmekle görevli olan epifiz bezi, karanlık ortamlarda bu hormon üretimini arttırır. Söz konusu meletonin hormunun ise insanın fiziksel hareketlerini yavaşlatan, uykulu ve dingin bir ruh hali yaratan doğal bir sakinleştirici özelliği vardır. Özellikle kış aylarında melatonin hormonun üretimindeki artışla birlikte depresif belirtilerin görülme sıklığı da artmaktadır.
Kış aylarıyla birlikte ortaya çıkan mevsimsel depresyonun iş yaşamında da önemli sorunlara yol açtığı gözlenmektedir. Bu sorunların en başında enerji ve motivasyon seviyesindeki azalmayla birlikte ortaya çıkan iş gücü kaybı gelmektedir. Mevsimsel depresyona bağlı olarak depresif belirtiler gösteren çalışanların performanslarındaki düşüş söz konusu iş kaybının en önemli sebeplerinden biridir. Mevsimsel depresyonun olumsuz etkileri yalnızca bireysel iş gücü kaybı ile kalmamakta, çalışanların arasındaki sosyal etkileşim ile söz konusu depresif belirtilerin yaygınlaştığı, enerji kaybı, çökkün ve mutsuz ruh hali, isteksizlik ve ilgisizlik gibi şikâyetlerin arttığı gözlenmektedir.
Bu belirtiler söz konusu olduğunda özellikle iki noktaya hassasiyet göstermemiz gerekir. Bunlardan ilki belirtilerin başlangıcı ve süresi, diğeri ise kişinin günlük yaşamı ne derecede etkilediği. Depresif belirtilerin genellikle ortak özellikler göstermesine karşın, mevsimsel depresyonun ayrımını yatığımız durumlarda kişiye yardımcı olmak açısından önemli bir yol kat etmiş oluyoruz. Çünkü belirtilerin ortak olmasına karşın mevsimsel depresyon yaşayan danışanlarımıza sunduğumuz bazı önerilerle belirtilerin önüne geçebiliyoruz. Bu önerilerin başında gün ışığından faydalanılması geliyor. Hava güneşli olmasa bile sabah ya da öğlen saatlerinde 20-30 dakika dışarıda zaman geçirmek mevcut gün ışığından faydalanma açısından önemli bir yere sahip. Düzenli spor, en azından her gün yapılacak yarım saatlik düzenli yürüyüşler, sağlıklı beslenmek, karbonhidrat ve şeker alımını kontrol altında tutmak, besin takviyesi olarak günlük olarak alınabilecek bir multivitamin, özellikle B vitamini eksikliğinin olup olmadığının kontrol altında tutulması bu öneriler arasında yer almakta.
Mevsimsel depresyonunun önüne geçebilmek için özellikle çalışma ortamlarında gerekli ışık ihtiyacının karşılanması ve ortamın ısı ayarının kontrol altında tutulması da önemli bir yer teşkil etmektedir.
Genel olarak tüm alt tipleriyle depresyonun, dünyada 15-44 yaş arasında global hastalık yükü açısından ikinci sırada yer alan ve genç üretken nüfusun büyük bir bölümünü etkileyen bir hastalık olmasına rağmen depresyon hastalarının yalnızca %20 sinin tedaviye başvurduğunu göz önüne aldığımızda çalışan destek programlarının bu noktadaki öneminin bir kez daha altının çizilmesi gerekmektedir. Depresif belirtileri olan ve bu durumun yarattığı bir takım başka problemlerle de başa çıkmaya çalışan kişilere ulaşabilmemiz, mevcut ya da muhtemel depresyon durumlarına karşı önlem alabilmemiz ya da kişileri doğru tedaviye yönlendirebilmemiz açısından çalışan destek programları tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli bir rol üstlenmektedir.
Ø Çökkün bir ruh hali, ilgi kaybı yada yaptıklarından zevk alamama
Ø Günlük iş ve gücünü yapamama,günlük işlere karşı isteksizlik,
Ø Perhiz yapmadığı halde aşırı kilo kaybetme yada kilo alma ( Bir ayda vücud ağırlığının %5 inden fazlasını alma yada verme.) İştah kaybı yada aşırı iştah.
Ø Hemen her gün aşırı uyma yada uykusuzluk,
Ø Sıkıntı huzursuzluk yerinde duramama,
Ø Kendini yorgun bitkin halsiz hissetme (enerjisi çekilmiş gibi hissetme)
Ø Kendini değersiz aşağılık yada suçlu gibi hissetme,
Ø Dikkatini bir noktaya toplayamama,
Ø Cinsel istekte aşırı azalma yada istek kaybı
Uzman Klinik Psikolog
Yasemin Meriç
YORUM Psikoloji ve Değişim Merkezi
0 212 2230403
www.yorumpsikoloji.com
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Mevsimsel Depresyon" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Yasemin MERİÇ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Yasemin MERİÇ'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
