Gelişim Dönemi Özellikleri ve Çocuklarda Sevgi Dilleri
Çocuklar ve Sevgi Dilleri
Gerçek gereksinimlerinin bilincinde olmasalar ve kendi tepkilerini anlamasalar bile, beş sevgi dili yetişkinler için olduğu gibi, çocuklar için de geçerlidir. Etkili bir ana-baba olmak için çocuğunuzun birincil sevgi dilini konuşmaya çalışın. Çocuğunuzun birincil sevgi dilini keşfedene kadar, beş dili de düzenli olarak konuşun.
1- Onay Sözleri
Çocuklarımızı eğitirken başarısızlıklarını eleştirme eğilimindeyizdir. Bu yaklaşım yetişkinlik yaşamında yıkıcı sonuçlar yaratabilir. Gelecek hafta, çocuğunuzu, yaptığı her doğru şey için övün. Günde en az iki övgü iyi bir hedeftir.
2- Nitelikli Beraberlik
Çocuğunuzun seviyesine inin. Onun ilgi alanlarını keşfedin ve hakkında mümkün olduğunca çok şey öğrenin. Çocuğunuza tüm dikkatinizi vererek onun yanında tümüyle varolun. Çocuğunuza günde en azında beş dakika nitelikli beraberlik için ayırın. Bunu bir öncelik haline getirin.
3- Armağan Alma
Armağanlar aşırıya kaçılırsa anlamsız olabilir ve çocuğa bir dizi yanlış değerler öğretebilir. Fakat, düşünerek seçilmiş ve “ Seni seviyorum, bu yüzden senin için özel bir armağan aldım” gibi onaylayıcı ifadelerle verilen periyodik armağanlar, bir çocuğun sevgi gereksinimini karşılamaya yardımcı olabilir. Gelecek dafa çocuğunuza bir armağan aldığınız veya yaptığınızda, armağanı sunarken sevginizi sözlerle de ifade edin. Sevginizi, çocuğunuza uygun olmayan bir armağanı redderek de ifade edebilirsiniz. “Seni seviyorum, bu yüzden sana bakman için çıngıraklı yılan almayacağım” gibi.
4- Hizmet Davranışları
Çocuklarınız için sürekli olarak hizmet davranışlarında bulanduğunuz halde, gelecek defa, çocuğunuz için özellikle anlamlı olan bir iş yapın. Bunun çocuğunuza, onu sevdiğinizi söyleyeceğinden emin olun. Sizin için özellikle çekici olmayan, fakat çocuğunuz için çok önemli olan bir işi ele alın. Daha çok yönlü bir ebeveyn olmak için “akademik” veya “mekanik” alanda yeni bir hüner öğrenin.
5- Fiziksel Temas
Kucaklama, öpme ve dokunma çocuğun sevgi deposu için çok önemlidir. Her çocuğun yaş, huy, sevgi dili konularını gözönüne alın ve bu konuda eşşiz bir yaklaşım belirleyin. Onlar büyüdükçe, onaylama amacıyla dokunma alışkanlığını sürdürme konusunda duyarlı olmanız gerekecektir.
Çocuğunuzn birincil sevgi dilini keşfedince, bunu düzenli olarak konuşmaya odaklanın. Fakat diğer dört dili de ihmal etmeyin. Çocuğunuzun birincil sevgi dilini konuşurken diğerleri daha da anlamlı olacaktır.
3-6 Yaşlardaki Çeşitli Gelişme Aşamaları
Her çocuğun kalıtsal ve çevresel verileri farklıdır. Ancak, bir çocuğun büyümesini yakından izlemek ve sorunlarını zaman geçirmeden saptamak için büyüme ile ilgili ölçütlere gerek vardır. Çocuğun gelişmesinde görülen genel standartlardan sapma ya da farklılıklar , çocuk açısından mutlak daha iyi ya da daha kötü olarak nitelendirilmemelidir. Çocuğun çeşitli alanlardaki gelişmesi kendi bünyesi içinde bile birbirinden ayrı zamanlarda hızlanıp, yavaşlayabilir. Hangi yaşta olursa olsun, her çocuğun kendine özgü bir büyüme ve gelişme biçimi, gelişme temposu vardır. Her çocuktaki ortalama gelişme ve davranış aşamaları şunlardır:
3 yaşında :
· Büyük kasları gelişmiştir; koşar, tırmanır, hızla hareket edebilir. Koşmayı yürümeye tercih eder. Üç buçuk yaşında sık sık tökezleyip düşer.
· Biraz savruk da olsa, kendi kendini besleyebilir; düğmelerini açabilir, fermuarını çeker; kolay giyilebilir cinsten ayakkabıları kendi kendine giyebilir ancak bağlayamaz, tokasını takamaz.
· Çamur, kum ve kille oynar, şekiller yoğurur. Çember ve artı işaretini çizebilir.
· Nesnelerin isimlerini bilir; basit cümleler kurar; çeşitli tekerlemeleri ve tekrarlı şarkıları ezberler ve söyler. Sözden anlar, derdini anlatabilir.
· Çok meraklıdır. Çok soru sorar. ‘ Ne? Nerede? Ne zaman?’ en sık sorduğu sorulardandır.
· Her şeyi öğrenmek ister.
· Herhangi bir etkinlikte kendini ancak 10- 15 dakika meşgul edebilir, dikkat süresi kısadır. Hoşuna giden etkinliklerde daha uzun süre kalabilir.
· İki ayağını yerden keserek zıplayabilir, merdiven çıkar, tırmanır, topu havaya atar; kısa mesafeye şut atabilir, toprak ve kumu kazar, kaydıraktan kayar. Müziğin temposuna ve ritmine uyarak hoplar, zıplar, dans eder.
· Yaptığı elişlerinin , karalamalarının bir yere asılmasından , onlara önem verilmesinden hoşlanır.
· Ufak tefek işlerde büyüklere yardımcı olabilir ancak tek başına ‘Ekmek almak’ gibi sorumluluklar yüklenemez; dikkati çabuk dağılır; oyuna dalar.
· Tek başına oynamaktan, bir yada iki arkadaşla oynamaya geçiş yapabilir.
· Paylaşma alışkanlığını geliştirir, arkadaşlarıyla anlaşmaya başlar.
· Kendi başına oynarken oyun arkadaşları düşleyip onlarla konuşur böylece sıkıntılarından kurtulur.
· Yaşıtlarını veya yetişkinleri sürekli taklit eder, onların davranışlarını ve sözlerini tekrarlar; insanları sever ve onlarla ilgilenir.
· Doğa ve dünya ilgisini çeker. Hayvanlarla ilgili masal ve hikayelerden hoşlanır. Sevdiği masalları ve olayları tekrar tekrar anlattırır.
4 yaşında :
· Fazla yardım görmeden elbiselerini kendi kendine giyebilir, elini yüzünü yıkayabilir, yemeğini dökmeden kendisi yiyebilir, suyunu kendisi koyabilir; tuvalete kendi başına gider, ancak annesine veya başka büyüğüne haber verir, orada biri olsun ister.
· Çok hareketli oynar; bir yerden diğerine hızla gider, gelir; yaptığı her işte hız ve hareket vardır, hareketsiz duramaz.
· Üç tekerlekli bisiklete kolayca binebilir. Top atar, atılan topu kucağında tutar; tahta bloklar, kutularla yapılar kurar, bunları oyununda kullanır.
· Resimleri özenle çizmeye çalışır, ancak yetişkinler bu resimlerin ne olduğunu kolayca anlayamaz ve bir şeye benzetemezler . Küçük makasla düz hat üzerinde kağıt kesmeye çalışır, kalem tutabilir,kağıt katlar, bakarak veya hayal ederek harfleri yazmaya çabalar.
· Çok konuşur, dili hiç durmaz; olayları abartarak anlatır, hayal ettiği olayları gerçekmiş gibi anlatır. Hayalinde yarattığı kişilerle konuşabilir. Anlamsız kelime dizelerinden kendi kendine tekerlemeler uydurur, söyler.
· Yetişkinlerden duyduğu, gördüğü iyi, kötü, her şeyi taklit eder. Dili bozuktur, küfür edip, kötü sözler söyleyebilir. Başkalarına isim takar, arkalarından bağırır.
· Neden? Niçin? Nasıl ? gibi ayrıntılı açıklama isteyen sorular sorar.
· Renkleri ayırt eder , adlarıyla tanır.
· Dikkat süresi biraz daha uzar; bir yerde 15-20 dakikadan fazla kalırsa sıkılır. Sevdiği ilgilendiği etkinliklerde daha uzun süre harcayabilir.
· Yaşıtlarıyla veya yetişkinlerle sözlü olarak kolayca anlaşır. Hem bedeniyle, hem sözle saldırganlık yapabilir. Oyuncaklarını hor kullanır.
· Toplum içinde bazen olumlu bazen olumsuz davranır. Arkadaşlarına kabadayılık taslar, gözdağı verip sürekli böbürlenir. Oyun kurallarına uymayı başarır, bazı kısıtlamaların nedenini anlamaya başlar ve uyum sağlar; yaşıtlarıyla grup oyunlarına katılır.
· Masal dinlemeyi, kitaba bakmayı, kitabın sayfalarını çevirmeyi sever.
5 yaşında :
· Bedenini becerikli , kontrollü biçimde yönetip kullanabilir. Oynadığı yerde süre kalır. Bir oyunu başlattığında, aynı oyunu birkaç gün sürdürür; oturmaktan hoşlanmaz;eğilip doğrularak, durmadan hareket ederek, çömelerek oynamayı yeğler.
· Çizgilerle belirlediği bir şeklin içini boyar, kare ve üçgen çizebilir. Tahta kap ve bloklarla kat kat yapılar kurar. Kesme ve yapıştırma işlerinden hoşlanır.
· Hep konuşmak ister. Yetişkinler gibi uzun cümleler kurmaya çalışır, bilgisini arttırmak için sorular sorar, örneğin ‘ Bu şey nasıl çalışır?’ ‘Bu niçin böyledir?’ gibi. Sözlü olarak ayrıntılı bilgi verir. Dilbilgisi kurallarına uygun konuşur, olayları ve masalları, konuların sırasını bozmadan anlatır; her şeyin neden ve niçiniyle ilgilenir.
· Evcilik oyunlarında gerçek yaşamı yansıtan konular işler, anne olur, yemek pişirir, ev süpürür vb.
· Bir resme bakarak çizmeye, aynı şeyleri kendi kağıdına aktarmaya çalışır.
· Söylemek istediğini, dile getirmeden önce düşünür, sonra söyler.
· Bu yaşın en belirgin özelliklerinden biri toplumun isteklerine uygun davranmaktır. Günlük yaşamı canlı biçimde oyuna aktarır. Yönetilmekten, eğitilip,öğretilmekten hoşlanır. Her şey için izin ister. ‘Şunu yapabilir miyim ? Arkadaşlarıma bir şey sorabilir miyim ?’ gibi sorular sorar.
· Grup oyunlarını diğerlerine yeğ tutar. İki-üç çocukla güzel oynar. Küçükleri korur. Oyunları şaka ve sürpriz doludur. Dışarıda daha mutlu olur.
· Yaşıtlarıyla birlikte olmaktan daha çok hoşlanır. Çok yorulduğunda saldırgan davranır, ağlamaklı olur, kolayca ağlayabilir.
· Müziğe uyarak oynar, yürür, ip atlamaya çalışır. İki tekerlekli bisiklete binmeye heves eder, üç tekerlekli bisiklete tercih eder.
· Dikkatlidir. Kendi kendini eleştirir fakat kendine güveni de vardır. Söylenenlere inanır ve harfiyen uyar. Belleği çok güçlüdür.
6 yaşında:
· Bedenen hayli hareketlidir. Zaman zaman dengesini kaybeder, bir yerlere takılıp düşer. Yuvarlanmaktan, güreş etmekten, emeklemekten, yere uzanarak oynamaktan, yere uzanıp okumaktan hoşlanır.
· Yerde top zıplatabilir, istediği yere top atıp atılan topu tutabilir. Toprak ve kumla oynamayı, çukur kazmayı sever.
· Tahta parçaları, kutular veya bloklarla işlevsel yapılar kurar, başka oyuncakları bu yapıların içinde yürütür, onları garaj, ev, bahçe vb. olarak kullanır.
· Küçük kasları oldukça gelişmiş olduğundan, diğer yaşlara oranla el işlerinde daha beceriklidir. Kesip yapıştırır, boya yapar, resim yapar, tüm araç gereçleri iyi kullanır. Erkek çocuklar topla, kızlar iple oynamayı sever.
· Harfleri yazmaya çalışır, bazılarını ters yazar; bazı çocuklar ad ve soyadlarına ek olarak birkaç kelime daha yazabilir.
· Başkalarına kötü sözler söylemek, onları terslemek, onlarla tartışmak, isim takmak, arkalarından bağırmak gibi olumsuz huylar edinebilir.
· Bu yaşlarda özellikle erkek çocuklarda, dil tutukluğu veya kekemelik görülebilir.
· Bedensel gelişme yavaşlamıştır. Göz bozuklukları görülebilir, yakın görmekte güçlük çeken çocuklar çoğunluktadır. Süt dişleri değişmeye başlar.
· Bencil ve kavgacı olabilir. Bir şeye kızdığı zaman onun sorumlusu olarak annesini görür ve hıncını ondan almaya çalışır. İstekleri hiç bitmez. İstekleri, çoğunlukla ille de o anda olmasını istediği şeylerdir. Her şeyin istediği anda ve biçimde gerçekleştirilmesini bekler. Fırtınalı ve duygusal bir yaştır.
· ‘Her şeyin hepsini’ ister, paylaşmaktan kaçınır. Seçme yapamaz. Suçlanmak, eleştirilmek istemez kendine verilen cezalara tepki gösterir.
· Oyunlarda ve ilgi alanlarında, kız ve erkek çocuklar arasında farklılık izlenir. Her ikisi de sürekli, yeni şeyleri denemek ister; yeni oyunlar yaratır ve uygular; bir çok hayali rollere girer. Grup oyunlarından çok hoşlanır.
· Bazı sorumluluklar yüklenir, söylenenleri dikkatle dinler, dikkat süresi uzar. Kendisiyle gerçek nitelikte eğitim uygulamaları yapılabilecek bir çağa gelmiştir.
Hazırlayan: Psikolog Sevim Tarımsal
Yararlanılan Kaynak: Navaro, Leyla. (1987). Beni Duyuyor musun ? Yapa yayınları. İstanbul. Türkiye.
Gerçek gereksinimlerinin bilincinde olmasalar ve kendi tepkilerini anlamasalar bile, beş sevgi dili yetişkinler için olduğu gibi, çocuklar için de geçerlidir. Etkili bir ana-baba olmak için çocuğunuzun birincil sevgi dilini konuşmaya çalışın. Çocuğunuzun birincil sevgi dilini keşfedene kadar, beş dili de düzenli olarak konuşun.
1- Onay Sözleri
Çocuklarımızı eğitirken başarısızlıklarını eleştirme eğilimindeyizdir. Bu yaklaşım yetişkinlik yaşamında yıkıcı sonuçlar yaratabilir. Gelecek hafta, çocuğunuzu, yaptığı her doğru şey için övün. Günde en az iki övgü iyi bir hedeftir.
2- Nitelikli Beraberlik
Çocuğunuzun seviyesine inin. Onun ilgi alanlarını keşfedin ve hakkında mümkün olduğunca çok şey öğrenin. Çocuğunuza tüm dikkatinizi vererek onun yanında tümüyle varolun. Çocuğunuza günde en azında beş dakika nitelikli beraberlik için ayırın. Bunu bir öncelik haline getirin.
3- Armağan Alma
Armağanlar aşırıya kaçılırsa anlamsız olabilir ve çocuğa bir dizi yanlış değerler öğretebilir. Fakat, düşünerek seçilmiş ve “ Seni seviyorum, bu yüzden senin için özel bir armağan aldım” gibi onaylayıcı ifadelerle verilen periyodik armağanlar, bir çocuğun sevgi gereksinimini karşılamaya yardımcı olabilir. Gelecek dafa çocuğunuza bir armağan aldığınız veya yaptığınızda, armağanı sunarken sevginizi sözlerle de ifade edin. Sevginizi, çocuğunuza uygun olmayan bir armağanı redderek de ifade edebilirsiniz. “Seni seviyorum, bu yüzden sana bakman için çıngıraklı yılan almayacağım” gibi.
4- Hizmet Davranışları
Çocuklarınız için sürekli olarak hizmet davranışlarında bulanduğunuz halde, gelecek defa, çocuğunuz için özellikle anlamlı olan bir iş yapın. Bunun çocuğunuza, onu sevdiğinizi söyleyeceğinden emin olun. Sizin için özellikle çekici olmayan, fakat çocuğunuz için çok önemli olan bir işi ele alın. Daha çok yönlü bir ebeveyn olmak için “akademik” veya “mekanik” alanda yeni bir hüner öğrenin.
5- Fiziksel Temas
Kucaklama, öpme ve dokunma çocuğun sevgi deposu için çok önemlidir. Her çocuğun yaş, huy, sevgi dili konularını gözönüne alın ve bu konuda eşşiz bir yaklaşım belirleyin. Onlar büyüdükçe, onaylama amacıyla dokunma alışkanlığını sürdürme konusunda duyarlı olmanız gerekecektir.
Çocuğunuzn birincil sevgi dilini keşfedince, bunu düzenli olarak konuşmaya odaklanın. Fakat diğer dört dili de ihmal etmeyin. Çocuğunuzun birincil sevgi dilini konuşurken diğerleri daha da anlamlı olacaktır.
3-6 Yaşlardaki Çeşitli Gelişme Aşamaları
Her çocuğun kalıtsal ve çevresel verileri farklıdır. Ancak, bir çocuğun büyümesini yakından izlemek ve sorunlarını zaman geçirmeden saptamak için büyüme ile ilgili ölçütlere gerek vardır. Çocuğun gelişmesinde görülen genel standartlardan sapma ya da farklılıklar , çocuk açısından mutlak daha iyi ya da daha kötü olarak nitelendirilmemelidir. Çocuğun çeşitli alanlardaki gelişmesi kendi bünyesi içinde bile birbirinden ayrı zamanlarda hızlanıp, yavaşlayabilir. Hangi yaşta olursa olsun, her çocuğun kendine özgü bir büyüme ve gelişme biçimi, gelişme temposu vardır. Her çocuktaki ortalama gelişme ve davranış aşamaları şunlardır:
3 yaşında :
· Büyük kasları gelişmiştir; koşar, tırmanır, hızla hareket edebilir. Koşmayı yürümeye tercih eder. Üç buçuk yaşında sık sık tökezleyip düşer.
· Biraz savruk da olsa, kendi kendini besleyebilir; düğmelerini açabilir, fermuarını çeker; kolay giyilebilir cinsten ayakkabıları kendi kendine giyebilir ancak bağlayamaz, tokasını takamaz.
· Çamur, kum ve kille oynar, şekiller yoğurur. Çember ve artı işaretini çizebilir.
· Nesnelerin isimlerini bilir; basit cümleler kurar; çeşitli tekerlemeleri ve tekrarlı şarkıları ezberler ve söyler. Sözden anlar, derdini anlatabilir.
· Çok meraklıdır. Çok soru sorar. ‘ Ne? Nerede? Ne zaman?’ en sık sorduğu sorulardandır.
· Her şeyi öğrenmek ister.
· Herhangi bir etkinlikte kendini ancak 10- 15 dakika meşgul edebilir, dikkat süresi kısadır. Hoşuna giden etkinliklerde daha uzun süre kalabilir.
· İki ayağını yerden keserek zıplayabilir, merdiven çıkar, tırmanır, topu havaya atar; kısa mesafeye şut atabilir, toprak ve kumu kazar, kaydıraktan kayar. Müziğin temposuna ve ritmine uyarak hoplar, zıplar, dans eder.
· Yaptığı elişlerinin , karalamalarının bir yere asılmasından , onlara önem verilmesinden hoşlanır.
· Ufak tefek işlerde büyüklere yardımcı olabilir ancak tek başına ‘Ekmek almak’ gibi sorumluluklar yüklenemez; dikkati çabuk dağılır; oyuna dalar.
· Tek başına oynamaktan, bir yada iki arkadaşla oynamaya geçiş yapabilir.
· Paylaşma alışkanlığını geliştirir, arkadaşlarıyla anlaşmaya başlar.
· Kendi başına oynarken oyun arkadaşları düşleyip onlarla konuşur böylece sıkıntılarından kurtulur.
· Yaşıtlarını veya yetişkinleri sürekli taklit eder, onların davranışlarını ve sözlerini tekrarlar; insanları sever ve onlarla ilgilenir.
· Doğa ve dünya ilgisini çeker. Hayvanlarla ilgili masal ve hikayelerden hoşlanır. Sevdiği masalları ve olayları tekrar tekrar anlattırır.
4 yaşında :
· Fazla yardım görmeden elbiselerini kendi kendine giyebilir, elini yüzünü yıkayabilir, yemeğini dökmeden kendisi yiyebilir, suyunu kendisi koyabilir; tuvalete kendi başına gider, ancak annesine veya başka büyüğüne haber verir, orada biri olsun ister.
· Çok hareketli oynar; bir yerden diğerine hızla gider, gelir; yaptığı her işte hız ve hareket vardır, hareketsiz duramaz.
· Üç tekerlekli bisiklete kolayca binebilir. Top atar, atılan topu kucağında tutar; tahta bloklar, kutularla yapılar kurar, bunları oyununda kullanır.
· Resimleri özenle çizmeye çalışır, ancak yetişkinler bu resimlerin ne olduğunu kolayca anlayamaz ve bir şeye benzetemezler . Küçük makasla düz hat üzerinde kağıt kesmeye çalışır, kalem tutabilir,kağıt katlar, bakarak veya hayal ederek harfleri yazmaya çabalar.
· Çok konuşur, dili hiç durmaz; olayları abartarak anlatır, hayal ettiği olayları gerçekmiş gibi anlatır. Hayalinde yarattığı kişilerle konuşabilir. Anlamsız kelime dizelerinden kendi kendine tekerlemeler uydurur, söyler.
· Yetişkinlerden duyduğu, gördüğü iyi, kötü, her şeyi taklit eder. Dili bozuktur, küfür edip, kötü sözler söyleyebilir. Başkalarına isim takar, arkalarından bağırır.
· Neden? Niçin? Nasıl ? gibi ayrıntılı açıklama isteyen sorular sorar.
· Renkleri ayırt eder , adlarıyla tanır.
· Dikkat süresi biraz daha uzar; bir yerde 15-20 dakikadan fazla kalırsa sıkılır. Sevdiği ilgilendiği etkinliklerde daha uzun süre harcayabilir.
· Yaşıtlarıyla veya yetişkinlerle sözlü olarak kolayca anlaşır. Hem bedeniyle, hem sözle saldırganlık yapabilir. Oyuncaklarını hor kullanır.
· Toplum içinde bazen olumlu bazen olumsuz davranır. Arkadaşlarına kabadayılık taslar, gözdağı verip sürekli böbürlenir. Oyun kurallarına uymayı başarır, bazı kısıtlamaların nedenini anlamaya başlar ve uyum sağlar; yaşıtlarıyla grup oyunlarına katılır.
· Masal dinlemeyi, kitaba bakmayı, kitabın sayfalarını çevirmeyi sever.
5 yaşında :
· Bedenini becerikli , kontrollü biçimde yönetip kullanabilir. Oynadığı yerde süre kalır. Bir oyunu başlattığında, aynı oyunu birkaç gün sürdürür; oturmaktan hoşlanmaz;eğilip doğrularak, durmadan hareket ederek, çömelerek oynamayı yeğler.
· Çizgilerle belirlediği bir şeklin içini boyar, kare ve üçgen çizebilir. Tahta kap ve bloklarla kat kat yapılar kurar. Kesme ve yapıştırma işlerinden hoşlanır.
· Hep konuşmak ister. Yetişkinler gibi uzun cümleler kurmaya çalışır, bilgisini arttırmak için sorular sorar, örneğin ‘ Bu şey nasıl çalışır?’ ‘Bu niçin böyledir?’ gibi. Sözlü olarak ayrıntılı bilgi verir. Dilbilgisi kurallarına uygun konuşur, olayları ve masalları, konuların sırasını bozmadan anlatır; her şeyin neden ve niçiniyle ilgilenir.
· Evcilik oyunlarında gerçek yaşamı yansıtan konular işler, anne olur, yemek pişirir, ev süpürür vb.
· Bir resme bakarak çizmeye, aynı şeyleri kendi kağıdına aktarmaya çalışır.
· Söylemek istediğini, dile getirmeden önce düşünür, sonra söyler.
· Bu yaşın en belirgin özelliklerinden biri toplumun isteklerine uygun davranmaktır. Günlük yaşamı canlı biçimde oyuna aktarır. Yönetilmekten, eğitilip,öğretilmekten hoşlanır. Her şey için izin ister. ‘Şunu yapabilir miyim ? Arkadaşlarıma bir şey sorabilir miyim ?’ gibi sorular sorar.
· Grup oyunlarını diğerlerine yeğ tutar. İki-üç çocukla güzel oynar. Küçükleri korur. Oyunları şaka ve sürpriz doludur. Dışarıda daha mutlu olur.
· Yaşıtlarıyla birlikte olmaktan daha çok hoşlanır. Çok yorulduğunda saldırgan davranır, ağlamaklı olur, kolayca ağlayabilir.
· Müziğe uyarak oynar, yürür, ip atlamaya çalışır. İki tekerlekli bisiklete binmeye heves eder, üç tekerlekli bisiklete tercih eder.
· Dikkatlidir. Kendi kendini eleştirir fakat kendine güveni de vardır. Söylenenlere inanır ve harfiyen uyar. Belleği çok güçlüdür.
6 yaşında:
· Bedenen hayli hareketlidir. Zaman zaman dengesini kaybeder, bir yerlere takılıp düşer. Yuvarlanmaktan, güreş etmekten, emeklemekten, yere uzanarak oynamaktan, yere uzanıp okumaktan hoşlanır.
· Yerde top zıplatabilir, istediği yere top atıp atılan topu tutabilir. Toprak ve kumla oynamayı, çukur kazmayı sever.
· Tahta parçaları, kutular veya bloklarla işlevsel yapılar kurar, başka oyuncakları bu yapıların içinde yürütür, onları garaj, ev, bahçe vb. olarak kullanır.
· Küçük kasları oldukça gelişmiş olduğundan, diğer yaşlara oranla el işlerinde daha beceriklidir. Kesip yapıştırır, boya yapar, resim yapar, tüm araç gereçleri iyi kullanır. Erkek çocuklar topla, kızlar iple oynamayı sever.
· Harfleri yazmaya çalışır, bazılarını ters yazar; bazı çocuklar ad ve soyadlarına ek olarak birkaç kelime daha yazabilir.
· Başkalarına kötü sözler söylemek, onları terslemek, onlarla tartışmak, isim takmak, arkalarından bağırmak gibi olumsuz huylar edinebilir.
· Bu yaşlarda özellikle erkek çocuklarda, dil tutukluğu veya kekemelik görülebilir.
· Bedensel gelişme yavaşlamıştır. Göz bozuklukları görülebilir, yakın görmekte güçlük çeken çocuklar çoğunluktadır. Süt dişleri değişmeye başlar.
· Bencil ve kavgacı olabilir. Bir şeye kızdığı zaman onun sorumlusu olarak annesini görür ve hıncını ondan almaya çalışır. İstekleri hiç bitmez. İstekleri, çoğunlukla ille de o anda olmasını istediği şeylerdir. Her şeyin istediği anda ve biçimde gerçekleştirilmesini bekler. Fırtınalı ve duygusal bir yaştır.
· ‘Her şeyin hepsini’ ister, paylaşmaktan kaçınır. Seçme yapamaz. Suçlanmak, eleştirilmek istemez kendine verilen cezalara tepki gösterir.
· Oyunlarda ve ilgi alanlarında, kız ve erkek çocuklar arasında farklılık izlenir. Her ikisi de sürekli, yeni şeyleri denemek ister; yeni oyunlar yaratır ve uygular; bir çok hayali rollere girer. Grup oyunlarından çok hoşlanır.
· Bazı sorumluluklar yüklenir, söylenenleri dikkatle dinler, dikkat süresi uzar. Kendisiyle gerçek nitelikte eğitim uygulamaları yapılabilecek bir çağa gelmiştir.
Hazırlayan: Psikolog Sevim Tarımsal
Yararlanılan Kaynak: Navaro, Leyla. (1987). Beni Duyuyor musun ? Yapa yayınları. İstanbul. Türkiye.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Gelişim Dönemi Özellikleri ve Çocuklarda Sevgi Dilleri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Sevim TARIMSAL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Sevim TARIMSAL'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
