2007'den Bugüne 92,309 Tavsiye, 28,219 Uzman ve 19,977 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



B Vitaminleri Hakkında Bilmek İstedikleriniz
MAKALE #5565 © Yazan Dr.Dyt.Aygün KUYUMCU | Yayın Eylül 2010 | 11,181 Okuyucu
Vitamin B1: tiamin
Günlük Alınması Önerilen Miktar
Yetişkin erkekler için 1.2 mg/gün, yetişkin kadınlarda 1.1 mg/gün’dür.

Kaynakları
Tam tahıllar, kurubaklagiller, badem, ceviz, ıspanak, karaciğer, maya, süt ürünleri ve yumurtadır.

Tiaminin vücudumuzda taşınması ve emilimi
Diyetle alınan tiamin ince barsaklardan emilir. Alkol emilimi azaltır. Dolaşım sisteminde tiaminin çok büyük bir kısmı kırmızı kan hücrelerinin içinde taşınır.

Tiaminin Görevleri
Vücudumuzun bütün hücrelerinde karbonhidratlardan enerji oluşturma işlemlerine yardım eder.

Yetersizlik
Yetersizlik hastalıkları
Tiamin yetersizliğinde görülen hastalıklar:
· Beriberi: Ödem, kardiyovasküler bulgular ve kalp yetmezliği ile görülen yaş beriberi ile kas zayıflaması ve periferal nöropatiye neden olan kuru beriberi olmak üzere iki şekilde görülür.
· Wernicke’s Korsakoff’s Sendromu: Alkolizm ile ilişkilidir(alkolün tiamin emilimini bozduğu düşünülmektedir).


Beriberi
Görülme Oranı ve Nedenleri

Beriberi günümüzde yalnızca Güneybatı Asya‘nın fakir bölgelerinde görülür. Bu bölgelerde temel besin, kabuğu ayrılmış, parlatılmış pirinçtir. Ayrılan kabuk kısmı tiamin ve birçok vitamini içerir. Kabuğundan ayrılmış pirinç de temel besin olarak kullanıldığında günlük ihtiyacı kaşılamak için yeterli olmaz. Beriberi hastalığı yaş ve kuru beriberi olmak üzere ikiye ayrılır. Yaş beriberide tüm vücuda yayılmış bir ödem ve taşikardi mevcuttur. Yaş beriberi anne sütü ile beslenen ve annelerinde tiamin yetersizliği oluşmuş bebeklerde de görülebilir. Diğer tür olan kuru beriberide ise kaslarda sertleşme ve zayıflama, duyu kaybı, gövdeden başlayıp kollara ve kafaya doğru çıkan toplu iğne başı şeklinde oluşumlar görülür.

Tanı
Tanı için kırmızı kan hücrelerinde, tiamin ve bununla ilişkili diğer parametrelerin ölçümleri yapılır. Klinik bulgular değerlendirilir.

Tedavi
Tedavi mutlaka hekim kontrolünde yapılır. Yetersizliğin şiddetine bağlı olarak önce kas içine uygun süre tiamin enjekte edilir. Daha sonra ağızdan tiamin desteği verilmeye devam edilir. Yaş beriberi tedavi edildiğinde ödemde hızlı bir azalma olur ve semptomlar hızla düzelir. Kuru beriberide ise iyileşme daha yavaştır.

Wernicke-Korsakoff Sendromu

Görülme Oranı ve Nedenleri

Tiamin birçok besinde bulunduğu için gelişmiş ülkelerde yetersizliği çok az görülür. Yetersizlik kendisini Wernicke‘s ensefalopatisi ile belli eder.
· Kronik alkoliklerde; alkol tiamin alımını engeller
· Yaşlılarda, besinlerle tiamin alımı ve emiliminin azalmasına bağlı olarak
· Üst gastrointestinal yol hastalığı olan bireylerde(örneğin mide kanseri) görülür.

Tanı ve Tedavi
Hastalık klinik özellikleri ile tanımlanır.Belirtiler acil tiamin tedavisi ile geri döndürülebilir. Eğer tedavi edilmezse Korsakoff‘s psikozu gelişebilir. Korsakoff‘s psikozu: ağır seyreden, geri dönüşsüz bir sendromdur ve kısa süreli hafıza kaybı ile kendini gösterir.

Aşırı Miktarda B1 Vitamini Alımı
Yüksek doz alındığında, baş ağrısı, uykusuzluk ve dermatit görülür. Aşırı alımı sonucunda görülen bu belirtilere çok sık rastlanmaz. Suda eriyen bir vitamin olduğu için fazla alınan miktarlar idrarla atılabilir. Fazla alınan miktala vücutta enerji oluşumunu destekleyici etki göstermezler.

Vitamin B2: Riboflavin
Günlük Alınması Önerilen Miktar
Yetişkin erkekler için 1.3 mg/gün, yetişkin kadınlar için 1.1 mg/gün’dür.

Kaynakları
Süt, peynir, yumurta, yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller, yağlı tohumlar ve karaciğerdir. Riboflavin içeren besinler ultraviyole ışınlarına maruz kaldığında kayba uğrar. Bu nedenle güneş görmeyen uygun ısıda saklanmaları önemlidir.

Riboflavinin Vücudumuzda Taşınması ve Emilimi
Besinlerin yapısında bulunan riboflavin ince barsaklardan emilir. Alkol bu vitaminin emilimini azaltır. Kand kırmızı kan hücreleri içinde bulunur ve dokulara dağıtımı yapılır. En çok karaciğer ve böbrekler riboflavin bulundururlar. Genel olarak diğer suda eriyen vitaminlerde olduğu gibi oganların riboflavin biriktirme yetenekleri kısıtlıdır.

Riboflavinin Görevleri
  • Vücudumuzun bütün hücrelerinde enerji oluşumuna yardım eder.
  • Vücudumuzda proteinlerin yapıtaşı olan aminoasitlerden triptofanadan niasin üretilmesine yardım eder.
Yetersizlik
Yetersizlik Görülme Oranı ve Nedenleri
Çok ağır beslenme yetersizliği hastalıkları dışında bu vitaminin yetersizliğine sık rastlanmaz. Yaşlılarda ve alkoliklerde ince barsaklardan emilimin azalmasına bağlı olarak yetersizlik oluşabilir.

Riboflavin Yetersizlği Oluşan Kişilerde;
Belirgin bir yetersizlik hastalığı görülmez. Deride kuruma ve çatlama, ağız çevresinde yaralar ve dudak kenarlarında çatlamalar, dilde kırmızı renk, yaralar ve gözde katarakt oluşabilir.


Tanı ve Tedavi
Riboflavin yetersizliği kandaki ve idrardaki düzeylerin düşmesi ve klinik belirtilerin saptanması ile tanımlanır. Tedavisi mutlaka hekim kontrolünde uygun yolla ek riboflavin ve diğerfarmakolojik ajanlar kullanılarak yapılır.


Aşırı Miktarda Riboflavin Alımı
Yapılan çalışmalarda aşırı miktarda riboflavin alımı durumunda ortaya çıkan belirtiler konusunda herhangi bir veri bulunmamaktadır.

B6 vitamini
Günlük Alınması Önerilen Miktar
Yetişkin erkekler için 1.7 mg/gün, yetişkin kadınlar için 1.3 mg/gün’dür.

Kaynakları

Tam tahıllar(buğday, mısır, bulgur), et, balık ve kanatlı hayvan etleri, yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller, patates, kuru meyvelerdir.

B6 Vitamininin Vücudumuzda Taşınması ve Emilimi
B6 vitamini ince barsaklardan emilir. Alkol ve posa emilimi azaltır. Diğer suda eriyen vitaminlerde olduğu gibi kan dolaşımı ile dokulara dağılan bu vitamininde dokularda depolanma yeteneği sınırlıdır.

B6 Vitamininin Görevleri
· Vücudumuzda hücrelerin yapısını oluşturan proteinlerin üretimine yardım eder.
· Triptofan amino asidinden bir vitamin olan niasin ve bir hormone olan serotonin üretilmesine yardım eder.
· İnsülin hormonunun üretilmesine yardım eder.
· Hemoglobin sentezinde yardımcıdır.
· Vücudumuzda enfeksiyonlara karşı savaşan maddelerin üretiminde görevlidir.

Yetersizlik
Yetersizlik Görülme Oranı ve Nedenleri

Hem hayvansal hem de bitkisel kaynaklarda bulunan bir vitamin olduğu için yetersizliğine sık rastlanmaz. Diyetle alıma bağlı yetersizlik oluşması çok az görülür. Fakat aşağıda belirtilen durumlarda görülebilir. Bunlar:
· Formüla sütle beslenen yenidoğan bebekler
· Yaşlılar ve alkolikler
· Oral kontraseptif kullanan kadınlar
Tüberküloz tedavisi için izoniazid kullanan hastalar. İzoniazid pridoksal fosfatı bağlayarak, kolayca atılabilen ve böylece yetersizliğe neden olan inaktif hidrazon derivatiflerinin oluşmasına neden olur.

B6 Vitamini Yetersizliği Görülen Kişilerde;
· Aminoasit metabolizmasında bozukluklar
· Kansızlık(anemi)
· Dolaylı niasin yetesizliğine bağlı olarak pellagra
· Konvülsiyonlar ve depresyon görülebilir.

Tanı ve Tedavi
B6 vitamini yetersizliğinde idrarda ’xanthurenik asit’ atımı artar. Kan ve idrarda B6 vitamini miktarları azalır. İzoniazid tedavisi alan tüm hastalara B6 ek olarak verilir. Yetersizlik tedavisi mutlaka hekim kontrolünde uygun yolla B6 vitamini ve diğer farmakolojik ajanlar kullanılarak yapılır.

Aşırı Miktarda B6 Vitamini Alımı
Uzun sure yüksek doz B6 vitamini alındığında sinirlerde hasar oluşabilir. Yetişkinler için tolere edilebilir en yüksek miktar 100 mg’dır.

B12 Vitamini - Kobalamin

Günlük Alınması Önerilen Miktar
Yetişkin erkek ve kadınlar için günlük önerilen miktar 2.4 mcg/gün

Kaynakları
Yalnızca karaciğer, et ve süt, peynir, yumurta sarısı, balık gibi hayvansal kaynaklarda bulunur. Sadece hayvansal kaynaklarda bulunduğu için vejetaryenlerde yetersizliği görülebilir.

B12 Vtamininin Vücudumuzda Taşınması Ve Emilimi
B12 vitamininin emilimi ve taşınması birkaç basamakta olur. Besinlerin içinde B12 vitamini başka bir maddeye bağlı olarak bulunur. Midede üretilen intirinsik faktör ile serbest hale gelir. Daha sonar inc barsaklardan emilir. Başta karaciğer ve diğer dokulara taşınır.

B12 Vitamininin Görevleri
· Folik asit ile birlikte kırmızı kan hücrelerinin yapımında görev alır.
· Organizmada görevli kimyasal maddelerin önemli bir parçasını oluşturur. Bu nedenle tüm vücut hücrelerinde bulunur.
· Vücudumuzda yağ asitleri ve bazı amino asitlerin kullanılmasına yardım eder.

Yetersizlik
Yetersizlik Görülme Oranı ve Nedenleri
Vücuttaki depolar(özellikle karaciğer) büyük oranda günlük alıma bağlıdır. Bu nedenle 2-3 yıl düşük düzeyde alım yetersizliğe neden olur. Yeterli miktarda B12 vitamini depolanabildiği için yetersizlik belirtileri yaklaşık 2 yılda görülür.

Yetersizlik görülme nedenlerinden biri alımın azalmasıdır. B12 vitamini yalnızca hayvansal kaynaklı besinlerde bulunduğu için veganlarda alım azdır.Diğer bir yetersizlik nedeni de emilimin yetersiz olmasıdır.
Aşağıdaki nedenlerle emilim azalabilir.
· Pernisiyoz anemi durumunda midede intirinsik faktörün olmaması.
· Mide ameliyatları
· Chron‘s hastalığı ve tüberküloz gibi B12 vitamininin emildiği yerde görülen hastalıklar.
· B12 vitamininin emildiği bölgede fistül olması veya ince barsağın bir kısmının cerrahi müdahale ile çıkarılması.
· Barsak parazitlerinin B12 vitamini ile yarışa girerek emilimi azaltması.

B12 vitamini yetersizliğinin nedeni çoğunlukla pernisiyöz anemidir. Otoimmün bir hastalık olan pernisiyöz anemide vücutta intirinsik faktör yapılamaz. Sonuçta vücudumuz besinlerle alınan B12 vitamininden yaralanamaz

Pernisiyoz Anemi
Pernisiyoz anemi, midede intrinsik faktörün olmaması nedeniyle gelişen B12 vitamini yetersizliğine bağlı bir anemi türüdür.Yaşlı bayanlarda yaygın olarak görülür ve sıklıkla troid ve Addison Hastalığı gibi otoimmün bozukluklar ile mavi gözlü ve sarı saçlı bireylerde rastlanır.

Tanı ve Tedavi

Tanı, kan filmi ile kemik iliğinin analizi ve B12 vitamininin emilimini ölçen Schilling Testi ile konur.
· Oral yolla radyoaktif B12 vitamini verilir.
· 24 saatlik idrarda atılan radyoaktif B12 vitamini miktarına bakılır.
· Eğer bireyde B12 vitamini yetersizliği varsa %10‘dan daha azı atılacaktır. Çünkü verilen B12 vitamini depoların doldurulması için kullanılır.
· Eğer sonuç anormal çıkarsa intirinsik faktör eklenerek test tekrarlanır.
· Eğer atım normalse pernisiyöz anemi tanısı konur.

Tedavi mutlaka hekim kontrolünde yapılır. B12 vitamini yetersizliğinin tedavisinde yaşam boyunca 3 ayda bir kas içine B12 vtamini enjeksiyonu yapılır. Başlangıçta bu uygulama depoları doldurmak için daha sık yapılabilir.

Aşırı Miktarda B12 Vitamini Alımı

Fazla alım durumunda görülen bir belirtiye rastlanmamıştır.

Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"B Vitaminleri Hakkında Bilmek İstedikleriniz" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Dyt.Aygün KUYUMCU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Dyt.Aygün KUYUMCU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     2 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Aygün KUYUMCU Fotoğraf
Dr.Dyt.Aygün KUYUMCU
Ankara (Online hizmet de veriyor)
Doktor Diyetisyen
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi2 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dr.Dyt.Aygün KUYUMCU'nun Makaleleri
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,977 uzman makalesi arasında 'B Vitaminleri Hakkında Bilmek İstedikleriniz' başlığıyla benzeşen toplam 76 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


20:23
Top