2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Bilişsel Terapi Modeli ile Stresle Mücadele
MAKALE #5736 © Yazan Psk.Dnş.Halil İbrahim ÇABUK | Yayın Ekim 2010 | 6,510 Okuyucu
İnsanların herhangi bir duygusal durumdan öfke, kızgınlık, umutsuzluk, neşe, iç sıkılması vb. genellikle nasıl kurtulacakları hakkında hiçbir fikre sahip olmadıkları, bu duygulardan olumsuz olanlarının kendiliğinden geçmesini beklerler ve bu durum gerçekten kendiliğinden düzelebilir bazen de bu olumsuz duygular düzelme göstermenin aksine bireyleri daha da olumsuz etkileyerek stres ve buna bağlı gelişen hastalık boyutuna kadar taşıyabilmektedir.

Bizim burada aktarmaya çalışacağımız ise bireyler herhangi bir duygu durumundan kurtulmak adına ne gibi çalışmalar yapabilirler. Bunlardan en bilineni ve en çok tercih edileni bir psikolojik danışmandan destek almak olabilir. Daha sonra ise belki samimi bir arkadaşı ile durumunu paylaşarak bu sıkıntıdan kurtulmayı yöntem olarak belirleyebilir, ailesine kendi durumunu açıklayabilir vs. gibi insanların kendilerine göre pek çok yöntemleri bulunabilir. Burada bu yöntemlere ek olarak daha sistematik ve çözüme yönelik bir teknik üzerinde duracağım.

Bilişsel Terapi Modeli

Bilişsel Terapi; Kısaca ve anlaşılır bir ifade ile açıklamaya çalışacak olursak Bireylerin yaşadıkları duyguların sebeplerinin gerçekte ne olduğunu belirlemeye çalışmak ve biliş(zihin) yapısının duygulara lan etkisini belirlemek bu modeli anlamada kolaylık sağlayacaktır.

Yirmi yıl önce bilişsel terapi sadece depresyon tedavisi olarak tanımlanıyordu fakat araştırmacılar özgüven eksikliği, kişilik bozukluğu, obsesyon(takıntılar) ve sayamadığımız pek çok psikolojik problemlerde bilişsel terapi modelinin uygulanabilirliğini gözler önüne sermektedirler. Bilişsel terapistler genellikle BUGÜNÜN DAVRANIŞ ve DÜŞÜNCELERİ İLE BİLİNÇLİ BİLGİ İŞLEMLEMESİ üzerinde durmaktadırlar yani bunu daha basit olarak açıklamaya çalışırsak geçmiş yaşantılardan duyulan pişmanlık ya da geleceğe yönelik aşırı kaygı durumunun çözümlenmesi bugün ki zihinsel yapımızda gerçekleşmektedir.

Bilişsel Terapiye gelen hastaların ya da kendinde psikolojik bir sorunu olduğunu sanan bireylerin ne gibi zihinsel çarpıtmalar( yanlış algılamalarının) olduğunu açıklayalım.

Bilişsel Çarpıtmalar:
1-Beyin Okuma; Adından da anlaşılacağı gibi kişilerin size yönelik düşünceleri hakkında yeteri kadar bilgi ve deliliniz olmadan onların sizin hakkınızda ne düşündüklerini bildiğinizi varsaymanızdır. Örnek verecek olursak ( kesin benim çirkin olduğumu düşünüyor)
2-Falcılık: Geleceği tahmin edip, her şey daha kötü olacak bundan sonra hiçbir şey eskisi gibi olmayacak gibi düşünmemizdir (Bu sınavda başarısız olacağım)
3-Felaketçilik: Daha önce olmuş veya olacak şeylerin size dayanılmaz derecede acı ve sıkıntı vereceğine inanılmasıdır. ( Başaramazsam mahvoldum)
4-Olumlu Şeyleri ÖNEMSEMEME: Sahip olduğunuz önemli şeylerin bir değerinin olmadığını iddia etmenizdir. (Bu zaten herkesin başarabileceği bir şey)
5-Olumsuz Filtre: Olumsuz şeyleri ayırarak hemen her zaman onlara odaklanırsınız ve nadiren olumlu şeyleri fark edersiniz ( Beni sevmeyen insanların hepsi burada)
6-Aşırı Genelleme: Tek bir ya da bir kaç olaya dayanarak olumsuz şeyleri algılarsınız. Bu bana her zaman oluyor ( Bunda başarısız oldum, bir çok şeyde başarısız olacağım galiba)
7-Kişiselleştirme: Olumsuz olayları genellikle kendinize atfedersiniz yani bazı olaylara başkalarının da etkisi olduğunu GÖREMEZSİNİZ. (Evlilik benim başarısızlığımdan dolayı bitti)

Yukarıda maddeler halinde sıralamış olduklarımız bilişsel terapide anlatmaya çalıştığımız bilişsel çarpıtmalarımızdır ve bunlar gibi başka pek çok maddeler bulunmaktadır. Burada bu terapi tekniği ile anlatmaya çalışılan insanların yaşadıkları üzüntülerinin, kaygılarının,korkularının ne derece gerçek olduğunu ne derece zihinsel yanlış algılama sonucu olduğunun farkına varmasını sağlamaya çalışmalarıdır.


Elbette ki insan olmanın bir parçası olarak tüm duygulara sahibiz üzüntü korku kaygı gibi tüm duygular bizler içindir ama şunu da unutmamak gerekir ki yaşadığımız duygumuz ne olursa olsun sağlıklı bir şekilde yaşamalıyız. Korkumuzu da sağlıklı bir şekilde yaşamalıyız kaygılarımızı da aynı şekilde yaşamalıyız ancak bu şekilde psikolojik sağlığımızı koruyabilir ve durumun patolojik bir hal almasının önüne geçebiliriz.

Yapmamız gereken ise insanların hemen her an akıllarından otomatik düşünceler geçmektedir ve biz genellikle bu otomatik düşüncelerimizin farkına varamayız sadece onlar beynimizden bir ileti şeklinde geçerler ancak bu geçişleri sırasında mutlaka bir iz bırakırlar ve bu izler birleşerek semptomlarımızı ( belirtilerimizi), psikolojik rahatsızlıklarımızı ortaya çıkarmaktadır.

Otomatik düşüncelerimizin ne kadar farkında olursak bize bıraktıkları izler o kadar azalacaktır. Bu otomatik düşüncelerin farkına varmak için kendimize herhangi bir duyguyu yaşarken; ŞU ANDA AKLIMDAN NE GEÇİYOR? Sorusunu sormak ve cevabını yakalamaya çalışmalıyız.

Günümüzde insanlar ne kadar birlikte ortak yaşam alanları oluştursalar da bu kalabalığın içersinde yalnız ve yabancılığa mahkûm bir şekilde, birbirleri ile samimi ilişki kuramama, sorunları ve hayatın getirdiği tüm sıkıntılar altında ezilmekten kendilerini alamamaktadır bu durum bireylerin hem beden hem de ruh sağlıklarını ciddi ölçüde etkilemektedir.

Stres hemen her hastalığın sebebi gösterilmekte insanlar kendi psikolojik durumlarını tanımlarken stresli bir ruh hali içersinde olduklarını dile getirmektedirler insanların yaşadığı sıkıntılar farklı olmasına rağmen ortak bir çözümün herkesin sorunlarına iyi geleceğini düşünmemiz her zaman doğru olmayabilir. Burada aktarmaya çalışacağım şey stersten kurtulmanız için değil daha sakin ve daha huzurlu, sağlıklı bir psikoloji içersinde ve bu durumun sürekli bir yaşam tarzınız olmasına çalışabileceğiniz metodlar üzerinde duracağım.

1-Öncelikli olarak kendi değerinizin farkına varmanız gerekmektedir. Siz kendinizi ne kadar önemli görürseniz başkalarının size vereceği değer de o kadar olmaktadır.

2-Sorunlarınızı Küçümseyin! Evet sorunlarınızı küçümseyin çünkü onlar siz olduğunuz için varlar. Siz kendinizi, var olmanızı ne kadar önemli hissederseniz sorunların size getireceği etki de azalacaktır.

3-Yaşanılan olumsuz bir duruma karşı mantıklı savunmalarınız olsun. Bu savunmalarınız hayali ya da başkalarına suç atmak yerine sadece sizin olsun.

4-Mağrur olun, evet kendinizi gurulu onurlu hissedin ki o şekilde yaşayabilesiniz. Sizin mağrurluğunuz karşısında öncelikle sizi strese sokan sorununuz ezilsin.

5-Her gün kahkaha atarak gülün. Elbette ki çok büyük sorunlarınız olabilir ama her attığınız kahkaha sorunlarınızın büyüklüğünden bir parça alacaktır. Tabiî ki sorunlar için mantıklı çözüm önerileri araştırılmalıdır. Ancak bu araştırma asık bir surat yerine şen bir ifade ile olursa daha yaratıcı olabilirsiniz.

Eğer ciddi psikolojik problemleriniz varsa psikolojik danışmana gitmekten çekinmeyin, Çünkü yukarıda belirtilen maddelerin hayata geçirilmesi konusunda psikolojik yardım alabilmeniz sizin için daha kolay bir yaşam tablosu oluşmasını sağlayabilir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Bilişsel Terapi Modeli ile Stresle Mücadele" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Halil İbrahim ÇABUK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Halil İbrahim ÇABUK'un izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Psk.Dnş.Halil İbrahim ÇABUK
İstanbul
Psikolojik Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Dnş.Halil İbrahim ÇABUK'un Makaleleri
► Stres, Stresle Mücadele Yöntemleri Psk.Halil TÜRKMEN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Bilişsel Terapi Modeli ile Stresle Mücadele' başlığıyla benzeşen toplam 20 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Psikolojim Nasıl Düzelecek? ÇOK OKUNUYOR Mayıs 2012
► Stres ve Çözümü Ocak 2012
► Psikolojik Yakınmalar Ekim 2010
► Yalnızlık Psikolojisi Eylül 2010
► Depresyon Tedavisi Eylül 2010
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


22:31
Top