2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Gebelikte Beslenme
MAKALE #5910 © Yazan Dyt.Gülşen LÜKEL | Yayın Kasım 2010 | 5,762 Okuyucu
GEBELİKTE BESLENME

Bir toplumun geleceği sağlıklı bireylerin varlığı ile süreklidir. Gebelik ve emziklilik her kadın için doğal bir olaydır. Bu dönemde anne ve bebek sağlığını etkileyen bazı etmenler vardır. Annenin erken yaşta veya geç yaşta çocuk doğurması, gebelik sayısı, son iki gebelik arasındaki süre, gebelikte geçirilen enfeksiyonlar, kullanılan ilaçlar, annenin kronik hastalıkları, sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanılması, ışın ( radyasyon alması), besinlerle küf, mantar ve pestisit artıklarının alınması en önemli olarak ta dengeli ve yeterli beslenmesi sayılabilir. Gebelik insan yaşamında beslenmenin en önemli olduğu devrelerden biridir. Bu gerçek, halk arasında gebe kadının iki kişilik yemesi gerektiği fikrini doğurmuştur. Oysa gebelikte fazla beslenme yetersiz beslenme kadar anne ve bebek sağlığına zarar verir.
  • Artan enerji ve protein gereksiniminin karşılanmaması annede ağırlık azalmasına neden olabilir.
  • Artan gereksinimler karşılanamadığı zaman kansızlık, diş çürüklüğü, kemik erimesi gibi hastalıklar ortaya çıkabilir.
  • Yetersiz ve dengesiz beslenen gebelerde kan zehirlenmesi görülme riski daha fazladır.
  • Yetersiz protein alımına bağlı ödem oluşabilir.
Anne zayıfsa ağırlık kazanımı 2. ve 3. üç aylar boyunca haftada 500 g’ ın altında olmamalıdır. Kilolu kadınların haftalık tartı artış hızı ortalama 300 g olmalıdır. Gebeliğin ilk aylarında görülen iştahsızlık, bulantı, kusma isteği, aşırı uyku hali besin alımını güçleştirir. Gebeliği izleyen ilk 3-4 aylık dönemde bu yakınmaların azalması ile annede ağırlık kazanımı 20. haftada 3.5 kg, gebeliğin sonuna kadar bu haftada 300-500 g ‘ lık artşlarla toplam 10-12 kg ‘a ulaşır. Bunun sonucunda da 3-3.3 kg ağırlığında bebek dünyaya gelir.

Gebelik süresince alınan aşırı kilolar doğum sorunlarına öncelikle sezeryan, doğum tarihinin gecikmesi, fetusta mekonyum aspirasyonu gibi anne ve bebek için riskli durumlara neden olabilir. Gebelik süresince fetus gelişimi ve diğer fizyolojik olaylar sonucu 80000 cal enerji harcanır. Bu enerji gereksinmesi adelosan annelerde daha fazladır. Annelerin gebelik süresince yetersiz kilo almaları düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma riskini arttırırken, annede bazı sorunların ortaya çıkmasına da neden olur.

Gebelikte n-3( balık yağı) tüketimi bebeğin sinir sisteminin gelişimi için önemlidir. Diğer kaynakları ise; ceviz, soya fasulyesi ve yağıdır.

Bitkisel besinlerle tek yönlü beslenen kadınlarda demir eksikliği anemisi sık görülmektedir ve bu annelerden doğan bebeklerin daha az demir depolarına sahip oldukları, düşük doğum ağırlıklı ve prematüre oldukları belirtilmiştir. Demir; et ve türevleri, sakatat, yumurta, koyu yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller ve kuru üzüm, incir gibi besinlerde bulunur. Anemik olanlar, adolesan ve sık doğum yapan anneler olmak üzere bütün gebelerde demir eklenmesi önerilmektedir. Gebe kadınlarda artan plazma hacmi, fetus için Fe gereksinmesinin artması, günlük diyetin tahıla dayalı olması ( tahıllarda bulunan fitatların demir emilimini engellemesi) , barsak parazitleri, kötü çevre ve yaşam koşulları ( enfeksiyonlar), sık doğumlar, yetersiz beslenmeye ek olarak aşırı çay ve kahve tüketimi anemiyi sık rastlanan bir olgu olarak karşımıza çıkarmaktadır. Günlük C vitamini tüketimi de demirin vücutta kullanılmasında önemli bir etkendir. Gebe kadının günlük demir gereksinimi 15-20 mg/gün dür.

Gebeliğin ikinci yarısından itibaren 90-180 mg elementer demir kullanıldığı varsayılmaktadır ve koruyucu olarak diyete ek önerilmektedir.

Gebelik ve emziklilik dönemlerinde kalsiyum gereksinimi artmaktadır ve özellikle vejeteryan kadınların D vitamini ve kalsiyum alımları çok düşük olacağından annede kemik deminerilizasyonu gerçekleşmektedir. Ayrıca yetersiz kalsiyum alımı anne sütünün kalsiyum içeriğinin azalmasına ve bebekte kemik gelişiminin bozulmasına neden olmaktadır. Fetusun ortalama 30 g kalsiyum depoladığı saptanmıştır. Süt, yoğurt, peynir, çökelek, pekmez, fındık, kurubaklagiller, yeşil yapraklı sebzeler kalsiyumun iyi kaynaklarıdır. Özellikle kalsiyumdan zenginleştirilmiş süt içilmesi gebelik ve emziklilik döneminde önerilmektedir. Kalsiyumla zenginleştirilmiş sütler % 40 daha fazla kalsiyum içermektedir( 156mg/ 100 ml ) ve bu sütlerden günde 2 su bardağı kadar içilmesi günlük gereksinmeyi karşılamaktadır. Sık doğumlar, güneş ışınlarından yararlanamama , hareket azlığı, yetersiz alım kemik yumuşamasına ve diş çürüklerine neden olur. Gebe kadının günlük gereksinimine ek olarak 500 mg/ gün kalsiyum alması uygun görülmektedir.

Büyüme ve gelişme, protein yapısındaki enzimlerin işlevleri, üreme için gerekli bir eser elmenttir çinko. İntrauterin büyüme geriliği, ölü doğumlar, doğumsal anomalilerin sıklığını diyetteki çinko eksikliğine bağlayan pek çok çalışma vardır. Tahıla dayalı beslenmenin Fe, Ca, Zn gibi minerallerin emilmesini olumsuz yönde etkilediği ve yetersizliğe neden olduğu bir gerçektir. Gebelikte 20 mg ek çinko verilmesi, et, deniz ürünleri, süt ve türevleri, yumurta ve yağlı tohumların tüketilmesi çinko alımı için gereklidir.
Gebelerin iyot gereksinimi karşılanamadığı zaman mental gerilik ve doğumsal anomaliler ortaya çıkmaktadır. Annenin iyot eksikliğine bağlı olarak bebekler hipotroidik olarak doğabilirler. Fetusta iyot yetersizliği düşükler, ölü doğumlar, doğumsal anomaliler, perinatal ölümler, endemik kretenizm, sağırlık, cücelik, hipotroidi, ağır gelişme ve zeka geriliği, konjenital sağırlık ve serebral palsi gibi sorunlara neden olmaktadır. Deniz ürünleri ve iyotlu tuz en iyi kaynaklarıdır.

Folik asit eksikliğinde düşük doğum ağırlıklı bebekler, nöral tüp defektleri, annede megaloblastik anemi oluşumuna neden olan önemli bir mineraldir. Karaciğer, koyu yeşil yapraklı sebzeler, karnabahar, et, yumurta, süt ve türevleri ile tahıllarda bulunmaktadır. Planlı gebeliklerde gebe kalmadan 3 ay önce folik asit verilmesi gerekmektedir.
Yetersizliğinde pek çok olumsuzluk oluşturan diğer etmen B12 vitaminidir. Sadece hayvansal kaynaklı besinlerde: organ etleri, kırmızı et, süt, peynir, yumurta sarısı ve balık etinde bulunur.

A vitamini; karaciğer, balık, süt, yumurta sarısı, ıspanak, havuç, domates ve yeşil yapraklı sebzelerde bulunur.
Bazı besin öğelerinin vücutta kullanılmasında yardımcı olan C vitamini: kuşburnu, yeşil ve kırmızı biber, turunçgiller, domates ve patateste bulunur.
Aşırı miktarda tüketilen çay, kahve, kolalı içecekler Fe, çinko gibi önemli minerallerin emilimini engellemekte ve anemi riskini arttırmaktadır.
Gebelik ve alkolün bağdaşmayacağı tartışmasız bilinmektedir.
Çok karışık gibi görünmesine rağmen işin özü yeterli, dengeli yani yediklerimizi çeşitlendirerek ve doğal beslenmede yatar. Sağlıklı bir gebelik sonucu sağlıklı doğan bebek herhalde her şeye değecektir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Gebelikte Beslenme" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Gülşen LÜKEL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Gülşen LÜKEL'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Gülşen LÜKEL Fotoğraf
Dyt.Gülşen LÜKEL
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Diyetisyen
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi34 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dyt.Gülşen LÜKEL'in Makaleleri
► Gebelikte Beslenme Dyt.Pınar ERMİŞ
► Gebelikte Beslenme Dyt.Özge ASLAN
► Gebelikte Beslenme Dyt.Melda ERDEN
► Gebelikte Beslenme Dyt.Nilay KEÇECİ
► Gebelikte Beslenme Dyt.Ercan KAPLAN
► Gebelikte Beslenme Dyt.Turgay KÖSE
► "İki Can" Diyeti: Gebelikte Beslenme Dyt.Ayşenur ŞAHİN
► Sorularla Gebelikte Beslenme Dyt.Gülden ÖZÇİNİ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Gebelikte Beslenme' başlığıyla benzeşen toplam 76 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Uyutan Yiyecekler Nisan 2014
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


15:26
Top