2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Çocuklarda Görülen Davranış Bozuklukları
MAKALE #6130 © Yazan Psk.Meltem TUKSAL | Yayın Aralık 2010 | 7,547 Okuyucu
Çocukların yaşamlarını toplumla uyum içinde sürdürebilmeleri için, içinde bulundukları ortama uygun davranışları öğrenmeleri gerekmektedir. Bu sebeple eğitimin en bilinen tanımlarından biri ‘kişinin davranışlarını istenilen yönde değiştirme süreci’dir ve bu noktada çocuğun ailesine ve okul öğretmenine pek çok görev düşmektedir. Ancak birçok ebeveyn ve öğretmen çocukların problemli davranışlarıyla nasıl başa çıkabileceğini bilememekte, bazen ise farkında olmayarak çocuğunun olumsuz bir davranışı kazanmasında etkin rol oynamaktadırlar. Örnek verecek olursak, çocuğuyla birlikte alışveriş yaparken tanıdık birisiyle karşılaşan bir anne-çocuk düşünelim. Bu esnada, çocuk gördüğü oyuncak ile ilgili annesinin kulağına bir şeyler fısıldayarak isteğini söylemiştir. Anne ise karşılaştığı kişi ile konuştuğundan çocuğunun isteğini yerine getirememiştir. Çocuk bu sefer ses tonunu yükseltmeye, bağırarak ağlamaya başlayacaktır. Bu durumda anne hemen çocuğuna yönelir ve isteğini yapar. Böylece çocuk sesini yükseltmenin, bağırarak ağlamanın istekleri yerine getirmede etkili bir yöntem olduğunu öğrenir ve bu olumsuz davranış çocuk tarafından kazanılmış olur. Oysa böyle bir durumda anne, tanıdığıyla konuşmayı bir süreliğine kesip çocuğunu dinlemeli ve olumsuz davranışla dile getirilmiş olan isteği uygun bir dille reddetmelidir.
Davranış bozuklukları, özetle çocuğun içinde bulunduğu yaş dilimi de göz önüne alınarak toplumsal kuralların benimsenmediği, sürekli olarak tekrarlayan, ebeveynin baş etmekte zorluk çektiği, çevre ile uyumsuzluk yaratabilen davranışlardır. Problemli davranışların pek çok çeşidi vardır: Çocuklar; tırnak yeme, parmak emme, tik gibi alışkanlık bozuklukları; yalan söyleme, aşırı öfke, saldırganlık, inat gibi duygusal bozukluklar; çalma davranışı, uyku sorunu, evden kaçma gibi davranışsal bozukluklar gösterebilir ve bunların hepsi davranış problemleri başlığı altında toplanmaktadır.
Davranışın problemli olup olmadığına karar vermek için öncelikle, çocuğun hangi yaş döneminde yaptığı davranışların normal ve kabul görür, hangi davranışların ise anormal ve kabul görmeyen bir davranış olacağını ayırt etmek gerekir. Örneğin, okul öncesi dönemde olan bir çocuk için, tuvalet eğitimini almış olsa bile arada bir altını ıslatmak küçük ve kabul edilebilir bir sorundur. Ancak 9–10 yaşındaki bir çocuk, gece yatarken ya da okulda sıklıkla altını ıslatıyorsa bu büyük bir uyumsuzluk sorunudur ve problemli bir davranıştır. Ya da başka bir örnekle, üç yaşındaki bir çocuk için evin duvarlarını karalamak yaş döneminin yaramazlığı iken, sekiz yaşındaki çocuk için artık bu bir davranış bozukluğudur, diyebiliriz.

Çocuğun sergilediği problem davranış, belirli bir yaş döneminde kendiliğinden ortadan kalkabilir. Bu davranış, çocuk için içinde bulunduğu yaşın dönemsel bir özelliği olabilir. Çocuktaki davranım bozukluğunu saptamak için ise problem davranışın diğer yaş dönemlerinde de yineleyen bir şekilde sürüyor olması ve zamanla şiddetini arttırıyor olması gerekmektedir. Kısa süren, sıklığı ve yoğunluğu artarak devam etmeyen bir davranış, çocukta davranış bozukluğu olduğunu göstermez. Örneğin, yalan söylemek herkes tarafından ayıp kabul edilen bir davranıştır. Çocuğun 6 yaşına kadar söylediği yalanlar yalan olarak kabul edilmemelidir; çünkü o yaşlarda çocuk kendi hayal ettikleriyle gerçek yaşamı henüz birbirinden ayırt edemez. Ancak bu davranış ilerleyen yaşlarda da devam ediyor, çocuğunuzun bazı yalanlarını yakalıyorsanız ve bu sık sık tekrar ediyor, çocuğunuz gittikçe daha büyük yalanlar söylemeye başlayıp günlük hayatta olmayan bir şeyleri çevresine var olarak anlatıyorsa, bu durum davranış bozukluğu sınıfına girmektedir.

Davranış bozukluğunu ortaya çıkarabilecek pek çok sebep vardır. Sorunlarını içe dönük yaşayan, çevresiyle iletişim kurmakta zorlanan, dikkat çekmek isteyen, aşırı otoriter ve baskıcı tutumla yetiştirilen, kaygı duyan, dayak yiyen, engellenen veya aşırı koruyucu kollayıcı tutumla yetiştiği için güveni olmayan, kendini yetersiz gören çocuklarda çeşitli davranış problemlerinin ortaya çıktığı söylenebilir.

Çocuğun ruhsal dünyasında yaşadığı bu gibi sıkıntılar, çevresindekiler tarafından çok kolay anlamlandırılamayan süreçlerdir. Bu sebeple ebeveynler, çocuklarıyla ilgili olarak hangi durumlarda uzman yardımı almaları gerektiğine karar vermekte çoğu zaman zorlanırlar. Çocuğun ateşi yükseldiğinde veya sık öksürdüğünde bir rahatsızlığının olduğunu fark etmek kolaydır; ancak ruhsal dünyasındaki sıkıntılar ise, bir o kadar güç anlaşılır. İşte bu noktada, çocuğun uyum ve davranış sorunları gösteriyor olması bizler için ruh sağlığındaki tehlikelerin işareti sayılmaktadır. Çünkü çocuk sözel iletişimle ifade edemediği sıkıntılarını davranışlarındaki sapkınlıklar ile ifade etmeye çalışıyordur. Çocuklarında bu işaretleri fark eden ebeveynin biran önce bu durumun sebeplerini bulmaya çalışmaları, çocuklarıyla etkili iletişime geçmeleri, çocuklarını gözlemlemeleri, problemli davranış sıklıkla yineleniyor ve önlenemiyorsa bir uzmana danışarak yardım almaları gerekmektedir.

Unutulmamalıdır ki; ebeveyn olarak sergilenen her türlü tutum ve yaklaşım, çocuğun davranışlarını şekillendirmede belirleyici olacaktır. Bu sebeple, çocuğa olumsuz davranışlar kazandırmamak için bilinçli davranmalı, sergilenecek olumlu davranış biçimi ile onların sağlıklı bireyler olarak yetişmesine katkıda bulunulmalıdır.
Saygılarımla.

Psk. Meltem TUKSAL
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Çocuklarda Görülen Davranış Bozuklukları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Meltem TUKSAL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Meltem TUKSAL'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Meltem TUKSAL'ın Makaleleri
► Çocuklarda Davranış Bozuklukları Psk.Selin ALKIŞ AYTEN
► Çocuklarda Bazı Davranış Bozuklukları Psk.Dilan Hilal ALTÜRK
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Çocuklarda Görülen Davranış Bozuklukları' başlığıyla benzeşen toplam 31 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
--
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


01:01
Top