Kedi ve Köpeklerde Kısırlaştırma Gerekli mi ?
KISIRLAŞTIRMA GEREKLİ Mİ ?
Kedi ve köpeklerin kısırlaştırılması günümüzde tartışılan bir konudur. Bazı hayvan severler duygusal bir yaklaşımla kısırlaştırmaya karşı çıkmaktadır.Buna gerekçe olarak cinselliklerini yaşamalarının gerekli olduğunu düşünmekteler. Doğal olanın yanındalar,sanırım biraz da empati kuruluyor. Bu duygusal yaklaşımın yüzeysel olduğunu düşünmekteyim.
Kedi ve köpeklerin insanlar gibi aşık olmadıkları bilinir. Yalnızca seksüel hormonların etkisi altında üreme istekleri olduğu bir gerçektir. Doğum yapan kedi köpek, yavrusu büyüyüp,yetişkin olduktan sonra kendi yavrularıyla çiftleşebilmektedir. Aile, anne,
baba ,çocuk gibi kavramlar taşımadıkları gerçeği ortadadır. Kısırlaştırma ameliyat işlemi ile gerçekleşir. Yani, herhangi bir iğnesi, ilacı yoktur. Bazı hayvan sahipleri kısırlaştırmanın operasyonla yapıldığını bilmemektedirler. Kızgınlığı baskılamak
için bazı veterinerler çeşitli ilaç enjeksiyonlarına baş vurmaktadırlar. Bu uygulama hasta sahiplerinde yanlış olan bu fikri oluşturmuştur. Kısırlaştırma ameliyatıyla erkek hayvanın
testislerini (kastrasyon-iğdiş etme), dişinin de uterus(rahim) ve yumurtalıklarını alma şeklinde gerçekleşir. Erkek hayvanın kısırlaştırma ameliyatı dişiye göre daha kolay ve daha kısa zamanda gerçekleşir. Erkek hayvanda operasyonla ilgili daha az sorun yaşanır.
Canımız kadar sevdiğimiz dostlarımızı kısırlaştırmaya iten olaylar nedir acaba,hiç düşündünüz mü? Herkesin birbirinden farkı kısırlaştırma nedenleri olabilir.Bunlara değinmeden önce, Hayvanları Koruma Kanunu kısırlaştırma konusundaki ilkesinden bahsedelim.
İLKELER Madde:4
k) Kontrolsüz üremeyi önlemek amacıyla, toplu yaşanan yerlerde beslenen ve barındırılan kedi ve köpeklerin SAHİPLERİNCE KISIRLAŞTIRILMALARI esastır.Bununla
birlikte, söz konusu hayvanlarını yavrulatmak isteyenler,
doğacak yavruları belediyece kayıt altına aldırarak ve/veya
dağıtımını yapmakla yükümlüdür.
Genel kanaat dişi hayvanların kısırlaştırılması yönündendir. Doğru olan erkeklerin de kısırlaştırılmasıdır. Erkek hayvan onlarca yavrunun dünyaya gelmesine neden olmaktadır. Kontrolsüz üremenin önüne almak dişi, erkek ayrımı yapmadan sokak hayvanı olsun, sahipli olsun tamamının kısırlaştırılmasıyla olur. Kısırlaştırmanın hayvanların çoğalmasının engellenmesinin dışında şu sebeplerden de kısırlaştırma ameliyatı yapılır. Dişi bir kedinin kızgınlık geçirdiği sırada çıkarttığı can sıkıcı sesler,
komşuları bile rahatsız edici seviyededir. Yine dişi köpeklerin kanamaları evi,evdeki eşyaları kirletmesi istenmez. Erkek kedi ve köpeklerin evin sağını solunu idrar attırarak (bölgelerini işaretleme ),ağır bir kokuyla kirletmeleri rahatsız edicidir. Erkeklerin çiftleşmek için evi terk ettikleri,tekrar dönmedikleri görülmektedir. Çiftleşmek için diğer erkeklerle kavga ederek yaralanmaları,viral hastalıklara yakalanma riskleri vardır.
Kısırlaşmamış erkeklerin sinirli,saldırganlığı olduğu ve sahibini utandıracak hareketler yaptığı şikayeti gelmektedir.Balkondan düşerek acil olarak veteriner kliniklerine getirilen kediler vardır. Kedilerin düşme nedenlerinden biri de çiftleşmek için eş aradığı sırada olmaktadır.
Kısırlaştırmanın hayvan sahiplerine sağladığı avantajlarından bahsedildi.Hayvanın sağlığıyla ilgili olarak ;dişilerde genital hastalıkların büyük bir bölümünün riskinden kurtulmuş olur.
Örneğin,uterusdaki pyometra,tümoral oluşumlar,meme tümörü, mastitis, retentio secundinarum,vaginitis, kistik ovarium,güç doğum, prolapsus uteri-vajina gibi hastalıklar sayılabilir. Erkeklerde testiste tümoral oluşumlar engellenir,TVT olarak bilinen viral hastalıktan korunur ve prostatla ilgili hastalığa yakalanma olasılığı düşmektedir.
Hayvan sahibi olarak zor olan kısırlaştırma kararını verdikten sonra şunlara dikkat edilmesi gerekiyor.Hayvanın kızgınlık döneminde olmaması gerekir.Ameliyattan önce kedi-köpeğinize an az 12 saat yemek vermeyi kesmelisiniz.Su verilebilir.Yemek
verilirse, hayvan kusar.Kısırlaştırma operasyonu sonunda tam olarak kendine gelmesi 12 saat sürer yemek ve su verilmez. Hayvanın yutma refleksi olmadığından nefes borusuna gıda maddesi kaçabilir.Tam olarak kendine gelmesi için kapalı yerde
tutulmalı.Sallantılı yürüyeceğinden çarpıp yaralanmasına izin verilmemelidir.Erkeklerin iyileşmesi dişiye göre daha çabuktur. 2-3 günlük bir sürede iyileşir.Dişide bu süre daha uzundur.(7-10 gün gibi) Dişi kedi ergenliğe ortalama 6 ayda,erkek ise,8 ayda
ulaşır. Erginleşmeden kısırlaştırma yapmak doğru değildir. Erkek kedi-köpeğin yumurtalarının testis torbasına inmesi gerekmekte, dişini de uterusunun gelişmiş olması gereklidir.
İ.SERDAR SAYAR
Vet . Hekim
Denizpet veteriner kliniği
KEDİ VE KÖPEK KISIRLAŞTIRMA SORULARI
Kısırlaştırılmış kedi köpek kilo alır mı ?
Yanıt :Kilo alma kısırlaştırmayla direk ilgili değildir.Hayvanın yediğini kontrol ederek kilo alma önlenebilir.
Kısırlaştırma yapmadan kızgınlık önlenebilir mi ?
Yanıt :Hormon kullanılarak önlenebilir.Ancak,yan etkileri vardır ve geçici bir çözümdür.Yan etkileri olarak pyometra, kistik ovaryum gibi genital hastalıklar görülebilir.Hormon uygulamasına kızgınlık başlamadan önce başlanmalıdır.
Kızgınlık döneminde kısırlaştırma yapılabilir mi ?
Yanıt :Zorunluluk olmadıkça yapılmamalıdır.Yapıldığı durumlarda kanama fazla olacaktır ve hormonal düzen bozulacaktır.
Kedi veya köpekteki kesik, kesik kokulu idrarının nedeni ?
Yanıt:Erkekler bölgesini işaretlemek için yaparlar.Çok keskin kokulu, attırma tarzında idrarı sağa sola bulaştırırlar.Başka erkek hayvanların bölgelerine gelmesini engellemek amacıyla yaparlar.Bu da hayvan sahiplerini çileden çıkarır.Koyu sarı ve kesif kokulu idrar her zaman çiftleşmeyle ilgili olmayabilir.İdrar yolları enfeksiyonlarını da akla getirir.Şüpheli bir durumda veterinerinizle görüşünüz.
Kısırlaştırma ameliyatından sonra kedi-köpeğimde davranış değişikliği olur mu ?
Yanıt :Olumlu anlamda değişiklik olur. Dişi kedi köpekte kızgınlık öncesi kanama ortadan kalkar.Çiftleşme isteği olmadığından rahatsız edici sesler çıkarmaz.Erkek köpekleri kendine çekmez. Özellikle erkek hayvanlarda idrarla işaretleme ve seksüel hareketler yapmaz.Saldırganlığı genellikle ortadan kalkar,sakinleşir. Aşırı derecede miskinlik, hareketsizlik çoğunlukla görülmez.
Kısırlaşan erkek köpek koruyuculuk,bekçilik özelliğini kaybeder mi ?
Yanıt :Bekçilik,koruyuculuk niteliği değişmez.
Kısırlaştırma ameliyatı riskli midir ?
Yanıt :Ameliyat olduğundan risk daima söz konusudur.Genel anestezi altında yapılması,dişilerde laparatomi yapılarak kısırlaşması risk faktörüdür.Veteriner hekimlerin rutin olarak gerçekleştirdikleri operasyonlardan olduğundan rahat olunabilir.
Erkek hayvanların ameliyatı dişiye göre daha az risk taşır ve kolaydır.
Üremeyi önlemek için kısırlaştırmadan daha İNSALCIL yöntemler var mıdır ?
Yanıt :Kısırlaşmamış bir köpek 6 senede 67.000 adet köpeğin doğumuna sebep olmaktadır.Doğacak yavruların başına gelecek korkunç durumlar düşünüldüğünde kısırlaştırma en insaflı uygulama olduğu ortadadır.
Kedi ve köpeklerin kısırlaştırılması günümüzde tartışılan bir konudur. Bazı hayvan severler duygusal bir yaklaşımla kısırlaştırmaya karşı çıkmaktadır.Buna gerekçe olarak cinselliklerini yaşamalarının gerekli olduğunu düşünmekteler. Doğal olanın yanındalar,sanırım biraz da empati kuruluyor. Bu duygusal yaklaşımın yüzeysel olduğunu düşünmekteyim.
Kedi ve köpeklerin insanlar gibi aşık olmadıkları bilinir. Yalnızca seksüel hormonların etkisi altında üreme istekleri olduğu bir gerçektir. Doğum yapan kedi köpek, yavrusu büyüyüp,yetişkin olduktan sonra kendi yavrularıyla çiftleşebilmektedir. Aile, anne,
baba ,çocuk gibi kavramlar taşımadıkları gerçeği ortadadır. Kısırlaştırma ameliyat işlemi ile gerçekleşir. Yani, herhangi bir iğnesi, ilacı yoktur. Bazı hayvan sahipleri kısırlaştırmanın operasyonla yapıldığını bilmemektedirler. Kızgınlığı baskılamak
için bazı veterinerler çeşitli ilaç enjeksiyonlarına baş vurmaktadırlar. Bu uygulama hasta sahiplerinde yanlış olan bu fikri oluşturmuştur. Kısırlaştırma ameliyatıyla erkek hayvanın
testislerini (kastrasyon-iğdiş etme), dişinin de uterus(rahim) ve yumurtalıklarını alma şeklinde gerçekleşir. Erkek hayvanın kısırlaştırma ameliyatı dişiye göre daha kolay ve daha kısa zamanda gerçekleşir. Erkek hayvanda operasyonla ilgili daha az sorun yaşanır.
Canımız kadar sevdiğimiz dostlarımızı kısırlaştırmaya iten olaylar nedir acaba,hiç düşündünüz mü? Herkesin birbirinden farkı kısırlaştırma nedenleri olabilir.Bunlara değinmeden önce, Hayvanları Koruma Kanunu kısırlaştırma konusundaki ilkesinden bahsedelim.
İLKELER Madde:4
k) Kontrolsüz üremeyi önlemek amacıyla, toplu yaşanan yerlerde beslenen ve barındırılan kedi ve köpeklerin SAHİPLERİNCE KISIRLAŞTIRILMALARI esastır.Bununla
birlikte, söz konusu hayvanlarını yavrulatmak isteyenler,
doğacak yavruları belediyece kayıt altına aldırarak ve/veya
dağıtımını yapmakla yükümlüdür.
Genel kanaat dişi hayvanların kısırlaştırılması yönündendir. Doğru olan erkeklerin de kısırlaştırılmasıdır. Erkek hayvan onlarca yavrunun dünyaya gelmesine neden olmaktadır. Kontrolsüz üremenin önüne almak dişi, erkek ayrımı yapmadan sokak hayvanı olsun, sahipli olsun tamamının kısırlaştırılmasıyla olur. Kısırlaştırmanın hayvanların çoğalmasının engellenmesinin dışında şu sebeplerden de kısırlaştırma ameliyatı yapılır. Dişi bir kedinin kızgınlık geçirdiği sırada çıkarttığı can sıkıcı sesler,
komşuları bile rahatsız edici seviyededir. Yine dişi köpeklerin kanamaları evi,evdeki eşyaları kirletmesi istenmez. Erkek kedi ve köpeklerin evin sağını solunu idrar attırarak (bölgelerini işaretleme ),ağır bir kokuyla kirletmeleri rahatsız edicidir. Erkeklerin çiftleşmek için evi terk ettikleri,tekrar dönmedikleri görülmektedir. Çiftleşmek için diğer erkeklerle kavga ederek yaralanmaları,viral hastalıklara yakalanma riskleri vardır.
Kısırlaşmamış erkeklerin sinirli,saldırganlığı olduğu ve sahibini utandıracak hareketler yaptığı şikayeti gelmektedir.Balkondan düşerek acil olarak veteriner kliniklerine getirilen kediler vardır. Kedilerin düşme nedenlerinden biri de çiftleşmek için eş aradığı sırada olmaktadır.
Kısırlaştırmanın hayvan sahiplerine sağladığı avantajlarından bahsedildi.Hayvanın sağlığıyla ilgili olarak ;dişilerde genital hastalıkların büyük bir bölümünün riskinden kurtulmuş olur.
Örneğin,uterusdaki pyometra,tümoral oluşumlar,meme tümörü, mastitis, retentio secundinarum,vaginitis, kistik ovarium,güç doğum, prolapsus uteri-vajina gibi hastalıklar sayılabilir. Erkeklerde testiste tümoral oluşumlar engellenir,TVT olarak bilinen viral hastalıktan korunur ve prostatla ilgili hastalığa yakalanma olasılığı düşmektedir.
Hayvan sahibi olarak zor olan kısırlaştırma kararını verdikten sonra şunlara dikkat edilmesi gerekiyor.Hayvanın kızgınlık döneminde olmaması gerekir.Ameliyattan önce kedi-köpeğinize an az 12 saat yemek vermeyi kesmelisiniz.Su verilebilir.Yemek
verilirse, hayvan kusar.Kısırlaştırma operasyonu sonunda tam olarak kendine gelmesi 12 saat sürer yemek ve su verilmez. Hayvanın yutma refleksi olmadığından nefes borusuna gıda maddesi kaçabilir.Tam olarak kendine gelmesi için kapalı yerde
tutulmalı.Sallantılı yürüyeceğinden çarpıp yaralanmasına izin verilmemelidir.Erkeklerin iyileşmesi dişiye göre daha çabuktur. 2-3 günlük bir sürede iyileşir.Dişide bu süre daha uzundur.(7-10 gün gibi) Dişi kedi ergenliğe ortalama 6 ayda,erkek ise,8 ayda
ulaşır. Erginleşmeden kısırlaştırma yapmak doğru değildir. Erkek kedi-köpeğin yumurtalarının testis torbasına inmesi gerekmekte, dişini de uterusunun gelişmiş olması gereklidir.
İ.SERDAR SAYAR
Vet . Hekim
Denizpet veteriner kliniği
KEDİ VE KÖPEK KISIRLAŞTIRMA SORULARI
Kısırlaştırılmış kedi köpek kilo alır mı ?
Yanıt :Kilo alma kısırlaştırmayla direk ilgili değildir.Hayvanın yediğini kontrol ederek kilo alma önlenebilir.
Kısırlaştırma yapmadan kızgınlık önlenebilir mi ?
Yanıt :Hormon kullanılarak önlenebilir.Ancak,yan etkileri vardır ve geçici bir çözümdür.Yan etkileri olarak pyometra, kistik ovaryum gibi genital hastalıklar görülebilir.Hormon uygulamasına kızgınlık başlamadan önce başlanmalıdır.
Kızgınlık döneminde kısırlaştırma yapılabilir mi ?
Yanıt :Zorunluluk olmadıkça yapılmamalıdır.Yapıldığı durumlarda kanama fazla olacaktır ve hormonal düzen bozulacaktır.
Kedi veya köpekteki kesik, kesik kokulu idrarının nedeni ?
Yanıt:Erkekler bölgesini işaretlemek için yaparlar.Çok keskin kokulu, attırma tarzında idrarı sağa sola bulaştırırlar.Başka erkek hayvanların bölgelerine gelmesini engellemek amacıyla yaparlar.Bu da hayvan sahiplerini çileden çıkarır.Koyu sarı ve kesif kokulu idrar her zaman çiftleşmeyle ilgili olmayabilir.İdrar yolları enfeksiyonlarını da akla getirir.Şüpheli bir durumda veterinerinizle görüşünüz.
Kısırlaştırma ameliyatından sonra kedi-köpeğimde davranış değişikliği olur mu ?
Yanıt :Olumlu anlamda değişiklik olur. Dişi kedi köpekte kızgınlık öncesi kanama ortadan kalkar.Çiftleşme isteği olmadığından rahatsız edici sesler çıkarmaz.Erkek köpekleri kendine çekmez. Özellikle erkek hayvanlarda idrarla işaretleme ve seksüel hareketler yapmaz.Saldırganlığı genellikle ortadan kalkar,sakinleşir. Aşırı derecede miskinlik, hareketsizlik çoğunlukla görülmez.
Kısırlaşan erkek köpek koruyuculuk,bekçilik özelliğini kaybeder mi ?
Yanıt :Bekçilik,koruyuculuk niteliği değişmez.
Kısırlaştırma ameliyatı riskli midir ?
Yanıt :Ameliyat olduğundan risk daima söz konusudur.Genel anestezi altında yapılması,dişilerde laparatomi yapılarak kısırlaşması risk faktörüdür.Veteriner hekimlerin rutin olarak gerçekleştirdikleri operasyonlardan olduğundan rahat olunabilir.
Erkek hayvanların ameliyatı dişiye göre daha az risk taşır ve kolaydır.
Üremeyi önlemek için kısırlaştırmadan daha İNSALCIL yöntemler var mıdır ?
Yanıt :Kısırlaşmamış bir köpek 6 senede 67.000 adet köpeğin doğumuna sebep olmaktadır.Doğacak yavruların başına gelecek korkunç durumlar düşünüldüğünde kısırlaştırma en insaflı uygulama olduğu ortadadır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Kedi ve Köpeklerde Kısırlaştırma Gerekli mi ?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Vet.Hek.İ.Serdar SAYAR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Vet.Hek.İ.Serdar SAYAR'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
13 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
