Kafein ve Kahvenn Zararları
MAKALE #6179 © Yazan Dyt.Rabia YILDIZ | Yayın Aralık 2010 | 12,204 Okuyucu
KAFEİN VE KAHVENİN ZARARLARI
Bugün güne kahveyle mi başladınız? Ya da her sabah kahvaltısı sonrası komşunuzla kahve mi içeceksiniz? Ya da gezme gününüzde dün, kahve servisi mi yapıldı? Ya akşamları eşinizin kahve istemesine ne demeli? Yoğun tempoda çalışıyor olup, ancak kahveyle kendine gelenlerimizi de unutmayalım… Birini reddetsek, birini muhakkak içiyor muyuz? Hayatımızda kahvenin ne kadar da yeri varmış değil mi? Peki kahve, bu kadar rahat içmemize rağmen, bu kadar masum bir içecek mi? Gelin birlikte gözlemleyelim:
Günümüzün güncel tartışma konularından birisi olan kahvenin bir çok farklı yönünden bahsetmekte yarar var diye düşünüyorum. Bu kadar güzel olan bir şeyin, muhakkak zararlı bir tarafı vardır deyişinizi duyar gibiyim. Kafein konu olduğunda genel fikir bu yöndedir, değil mi? Çoğu zaman kokusunu aldığımız anlarda ya da uyandıktan hemen sonra canımız bir anda kahve çeker ve hemen içip bitirmek isteriz. Güzel aroması ve kokusu kendimizi daha iyi hissetmemizi sağlar. İçtikten sonraysa acaba bana ne kadar zararlı diye düşünmeden de edemiyoruz.
UZUN SÜRELİ KAFEİN TÜKETİMİ BENİM İÇİN ZARARLI MI?
Evet. Uzun süreli kafeinli içeceklerin tüketimi, genelde sigara tüketimini de beraberinde getirebiliyor. Bu durum zaten sağlık için zararlıdır. Kahve ve çayı da içine alabileceğimiz kafeinli içecekler, vücudumuzda ödeme ve cildimizde selülite sebep olmaktadır. Kafeinde enerji yoktur, yani kalorisi yoktur ama, kafein vücutta su tutarak, ödem yaparak aslında kilo aldırır. Kilo vermek isteyen veya formuna dikkat etmek isteyenlerin özellikle kahveden uzak durmalarını tavsiye ederim.
KAFEİN VÜCUT KİMYAMI BOZUYOR.
Doğru. Kafein doğal bir uyarıcıdır. İki bardak sert kahve içtiğinde aldığın 250 miligram kafein kan dolaşımındaki adrenalini üç katına çıkartır ve solunum hızını arttırır. Beyninde kafeinin yolu adonezinle (sinirlerimizi sakinleştiren ve uyuma sinyallerini verdiren kimyasal) kesişir. Ayrıca vücuttaki dopamin seviyesini arttırarak zevk merkezlerini uyarır. Bundan ötürü kafeinin seni hem ayık hem de gevşek hissettirmek gibi bir özelliği vardır. Aynı zamanda sinirleri gerdiği ve uyku hormonu olarak bilinen melatonin hormonuna etkisi olduğu için, uykusuzluğa neden olur.
KAFEİN BENİ DAHA ZEKİ YAPIYOR.
Doğru. Bir işe koyulmadan evvel içilecek bir bardak kahve hiç de kötü bir fikir değil. Zihinsel fonksiyonları beynin işlevini yavaşlatan adonesini engelleyerek arttırabilir. Yapılan bir araştırmada iki bardak kahve içildiğinde alınan kafein miktarı bir grup insana verildikten sonra öğrenme, hafıza ve dikkat oranlarının yüzde 60 arttığı görülmüştür. Fakat unutulmamalıdır ki, bu etki çok kısa sürelidir.
KAFEİN PERFORMANSIMI ARTTIRIYOR.
Doğru. Atletik performanstan bahsettiğimizde atletik başarı farkı, birinciyle sonuncu arasındaki kadar büyük olabilir. Kafein olmadan sadece zihinsel olarak daha yavaş olmakla kalmaz aynı zamanda fiziksel olarak da daha yavaş olma durumu başlar. Kafein egzersiz performansını yüzde 10 ile 15 oranında teşvik eder. Çünkü yorulmamızı geciktirir. Kafeinlki içecekler aynı zamanda hafif bir ağrı kesici etkiye sahiptir. Böylece yorgun hissetmeye başlamadan, daha uzun süreli egzersiz yapmış oluruz. Masabaşı çalışanlarda da kafeinli içeceklerin daha yoğun konsantrasyon, daha fazla performans ve hafızaya sebep olduğu bilinmektedir. Fakat kafeinli içeceklerin, atletik sporlarla uğraşan profesyonellerde, egzersiz sırasında kalbe doğru olan kan akışını yavaşlatabileceğini de göz ardı etmemek gerekir.
KAFEİN YÜKSEK TANSİYONA SEBEP OLUYOR.
Evet. Yapılan son çalışmalara göre, kafein içeren çay, kahve ve kola gibi içeceklerin yüksek tansiyonu olan bireylerde, kan basıncında dengesizliğine sebep olduğu bulunmuştur. Fakat yüksek tansiyon rahatsızlığı olan bireylerin, fazla olmamak şartıyla kafeinli kahve tüketimi, tansiyonu normal seyreden insanlarda kalp atışındaki değişiklik, ölçülmeyecek kadar az olmaktadır. Fakat şekerli ya da diyet kola bu bireylerde, yine yüksek tansiyon sebebebi olabilmektedir. Eğer yüksek tansiyon hastasıysanız ekstra kafeinden uzak durmaya gayret edin, çünkü var olan bir rahatsızlığın şiddetini arttırabilir. Bu durum kalp aritmisi ya da anksiyetesi olanlar için de geçerlidir. Aynı şekilde kafeinli içecekler, Kafein kalp aritmisine meyli olanların durumunu tetikleyebilir ve anksiyeteyi arttırabilir. Yapılan yeni bir çalışmaya göre metabolizması yavaş çalışan insanların, kafeini yavaş sindirdiği ortaya çıkmıştır. Çalışmada kafeinin bu tipteki insanları kalp krizi geçirme konusunda daha büyük riske soktuğu ortaya çıkmıştır. Öte yandan metabolizması hızlı olup kafeini hızlı sindirenlerin, kalp krizine karşı korunaklı olduğu da ortaya çıkmıştır.
KAFEİN KEMİK ERİMESİNE SEBEP OLUR.
Evet. Kalsiyumun idrar yoluyla vücuttan atıldığını kanıtlayan araştırmalar yapılmıştır. Fakat aşırı kafein tüketimi sonucu, vücutta birikimi söz konusu olmaktadır. Kafeinin vücuttan atımı sırasında, kemiklerden kalsiyum çekilmeye başlar, dolayısıyla atılan idrar miktarını arttırarak vücudun kalsiyum depoları azalmış olur. Kafein yarattığı bu etkinin önemsenmeye değecek derecede olmadığını savunanlar da olsa, her ihtimale karşı hastalarımıza kafeinin kemikler için bir risk olabileceğini şahsen hep savunuyorum. Sıkı bir kahve içicisiyseniz, her bir bardakta birkaç miligram kalsiyum kaybedersiniz, bu doğrudur. Bu kaybı, kahvenin içine koyacağımız birkaç damla sütle telafi edebilirsiniz diyemiyorum. En doğrusu, kahve tüketimi mümkün olduğunca azaltmak olacaktır.
KAFEİNİ KULLANIRKEN DOZ AŞIMI YAPABİLİRİM.
Doğru. Ancak kayıta geçmiş pek çok vaka, insanların kafeinli içeceklerle değil de; isteyerek aldıkları kafein ilaçlarından dolayı aşırı dozun gerçekleştiğini gösteriyor. Bunu kahve içerek yapmak için düzinelerce bardak kahve, yüzlerce kola ve binlerce bardak çayı aynı anda içmek gerecektir. Ama yine de, uzun süreli ama azar azar alınan kafeinin de vücutta birikeceğini unutmayın. Zaten fazla kafein alımı sebebiyle, kafeinden önce fazla su içmekten dolayı sağlık problemleri çıkacaktır.
KAFEİN BAĞIMLILIK YAPAR.
Doğru. Zamanla kafeine karşı bağışıklık kazanırız. Vücudunun alışık olduğu miktarda kafein almadığında ise baş ağrısı ve asabiyet yaşanabilir. Daha fazla kafein tükettikçe, içilmediği zaman bu tip reaksiyonlar da artar. Ancak birçok kişi tüm günü kolaylıkla bir bardak kahveyle geçirebiliyor. Tamamen bırakabilen de pek çok insan oluyor. Eminim ki kafaya koyarsanız, siz de günlük içtiğiniz kahve-çay miktarınızı azaltabilirsiniz.
HER AKŞAM YEMEKTEN SONRA ÇAY İÇERSEM KESİNLİKLE UYUYAMAM.
Doğru diyebiliriz. Çayda da, az da kafein vardır ki kışkırtmaktan çok sakinleştirir. Ama çok koyu ve şekersiz içilirse uykusuzluk yapar. Sürekli içilmeyip, nadiren içildiğinde de vücut daha çok uykusuzluk çeker. Ancak eğer hamileyseniz, kafein içeriği yüksek içeceklerden zaten uzak durmaya çalışmalısınız. Ortalama bir yetişkinin kafeini sindirmesi dört ile altı saat arasında değişir. Eğer uykuya dalmak konusunda zorluk yaşıyorsanız, yatmadan altı saat önce kafein içeren içeceklerden uzak durmaya başlayın.
ÖYLEYSE CANIM NE KADAR İÇMEK İSTİYORSA O KADAR KAFEİN İÇEREN ŞEY İÇEBİLİRİM.
Yanlış. Yapılan bir çalışmaya göre sert ve çok fazla miktarda kahve içmek, vücuttaki iltihaplanmayla bağlantılı olabilir. Bağışıklık sisteminin enfeksiyona karşı gösterdiği tepki, vücut için zararlı olabilir. Çünkü vücudun kendini korumak için ürettiği kimyasallar, kalp hastalığı ve diyabete sebebiyet verebilir. Ancak kahvenin enfeksiyona yol açma ihtimalinin, sadece onun sebep olduğu anlamına gelmediğini unutmamak gerekir.
KAHVE, ANTİOKSİDAN İÇERİR.
Evet. Aşırıya kaçılmadığı takdirde, kahvenin sağladığı antioksidanlar kalp hastalıkları riskini azaltıyor. Fakat, çoğu bilim adamı, aşırı dozdaki kafeinin kalp hastalıkları doğurabileceğine inanmaktadır. Ayrıca bu noktada kafeinin kar-zarar ilişkisi açısından da değerlendirilmesi gerekir. Bana göre, kafeinin zararları, yararlarına göre daha ağır basmaktadır.
GÜNLÜK NE KADAR KAFEİN SAĞLIKLIDIR?
Kafein konusunda araştırma yapan bilim adamları, kafein tüketimi konusunda kimsenin gözünü korkutmak istememekte ancak aşırı alınımı konusunda uyarıda bulunmaktadır. Kafein konusundaki sağlıklı sınırın 400 miligram olabileceğini düşünebiliriz ki bu da günde dört bardak kahveye tekabül ediyor. FAKAT BEN, KİLO VERME DÖNEMİNDE OLAN HASTALARIMA -MÜPTELALIK YOKSA- HAFTADA 1-2 KEREDEN FAZLA KAHVE ÖNERMİYORUM. Kafeinin ödem yaptığını lütfen unutmayın…
KAFEİN KARŞILAŞTIRMASI
İster bu marka, ister şu marka kahve içiyor olun, ikisinin de kimyasal içeriği aynıdır. Fark eden tek şey, kahvenin içerdiği kafein miktarıdır. İçmeden ya da yemeden evvel ne kadar kafein alacağınızı bilmek istiyorsanız, aşağıdaki tabloya bir göz atınız:
Sıcak çikolata: 200 ml’de 5 mg.
Çikolata: 80 ml’de 20 mg.
Kutudaki buzlu çaylar: 330 ml’de 31 mg.
Kola: 330 ml’de 35 – 45 mg.
Demlenmiş siyah ya da yeşil çay: 200 ml’de 25 – 50 mg.
Kahveli dondurma: 240 ml’de 40 – 80 mg.
Nescafe: 240 ml’de 50 – 110 mg.
Espresso: Tek olanda 100 mg
Red Bull: 370 ml’de 110 mg.
Demlenmiş kahve: 240 ml’de 80 – 140 mg.
2 Beğeni 
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
kahve, kafein, kafeinli içecek, kafein miktarları, kafein bağımlılığı, kahve bağımlılığı, kafein oranları, içeceklerdeki kafein, kafeinli içecekler, kafeinin zararları, kafeinin yararları
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
