Fiziksel Aktivitenin Kilonun Kontrolü Üzerindeki Etkileri
Negatif enerji dengesi fiziksel aktivite ile düzenlendiğinde kilo kaybı sağlayacaktır. Ne kadar çok fiziksel aktivite o kadar çok kilo kaybı demektir. Bir çok çalışmada sedenter yaşayan kilolu ve obez bireylerde fiziksel aktivite ≥ %3’lük kilo kaybı gerçekleştirdiğinde etkili olduğu bulunmuştur. Bunu gerçekleştirmek için aktivite miktarını belirlemek önemlidir. Orduda yapılan antremanlarda veya dağ tırmanma antremanları gibi fazla miktarda aktivite içeren durumlarda çok kilo kaybedildiği görülmüştür. Fakat birçok kişi bu kadar ağır aktiviteleri gerçekleştiremeyeceği için aktivite miktarını belirlemek önemlidir.
Ross ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada erkek ve kadın bireylerin 12 haftada 500-700 kcal/gün enerji harcaması içeren aktivite programı ile ne kadar kilo vereceklerine bakılmış. Erkeklerin 7.5 kg (%8), kadınların 5.9 kg (%6.5) kilo verdikleri görülmüş. Bir çalışmada kilolu kadınlar 18 ay boyunca 3 gruba ayrılarak incelenmiş. Birinci grup ≥ 280 dk/hafta aktivite, ikinci grup 150-200 dk/hafta aktivite, üçüncü grup < 150 dk/ hafta aktivite yapmış. Sırasıyla 13 kg, 6.5 kg, 3.5 kg verdikleri görülmüş. Sonucunda daha fazla aktivite yapan grubun daha çok kilo verdiği görülmüş.
Bayanları 18 ay boyunca inceleyen bir çalışmada 3 gün boyunca devam eden 90 dk orta şiddette aktivite yapan bireyler ile aralıklı olarak 150 dk ( 30 dk, 5 gün) aktivite yapan bireyler karşılaştırılmış. 3 gün devam eden grubun 1.7 kg verdiği, aralıklı devam eden grubun 0.8 kg kilo verdiği görülmüş. Buna rağmen, her iki grupta da %3’den fazla kilo kaybı görülmemiştir.
Yapılan çalışmalar, haftada 150 dk’dan daha fazla olan aktivitelerde 2-3 kg’lık az bir düşüş, 225 - 420 dk/hafta yapılan egzersizlerde ortalama 5-7,5 kg’lık bir düşüş görülmektedir. Kiloda %3’ün üzerinde bir düşüş sağlamak için FA süresini artırmak önemlidir.
1. Fiziksel Aktivitenin Kilo Alımı Üzerine Etkisi
Obezitenin engellenmesi başlangıç olarak kilo alımının engellenmesinden gelmektedir. Kilo alma riski fiziksel aktivite olmadığı durumda daha fazladır. BKI ve fiziksel aktivite arasındaki ilişkiyi inceleyen çeşitli çalışmalar bulunmaktadır. Yapılan bir çalışmada BKI ve fiziksel aktivite ilişkisi incelenmiş. Haftada 5 gün 30 dakika egzersiz yapan bireylerin BKI’si 25,9 kg/m2 olduğu, daha az aktif bireylerin ise BKI’inin 26,7 kg/m2 olduğu görülmüş. Berk ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada <60 dk aktivite yapan bireylerin aktivite miktarı 134 dk/hafta aktiviteye çıkarılmış. Sonucunda daha fazla aktivite yapan bireylerin BKI’ lerinde 0,4 kg/m2 azalma, <60 dk aktivite yapmaya devam eden bireylerin BKI’lerinin ise 0,9 kg/m2 arttığı görülmüş. Bu sonuçlar ışığında, haftada 150 dk’dan az egzersizin BKI’ nde çok büyük değişiklikler göstermediği görülmüştür .
Daha fazla egzersizin yararını gösteren çalışmalardan biri de McTiernan ve arkadaşlarının yaptığı 12 aylık randomize çalışmasıdır. Bu çalışmada, 300 dk/hafta orta şiddette egzersiz yapan kadın ve erkekler kontrol grubu ile karşılaştırılmışlar. Kontrol grubuna göre; kadınlar 1.4 ±1.8 kg, erkekler 1.8 ± 1.9 kg daha fazla kilo kaybettiği görülmüş. Yapılan gözlemsel bir çalışmada haftanın bir çok günü en az 45- 60 dk egzersiz yapan erkek bireylerin daha az aktif olan bireylere göre daha az kilo aldıkları gözlenmiş. Yüksek şiddetli 150-250 dk/hafta egzersiz ile haftalık 1200-2000 kcal (12-20 mil/hafta) enerji harcamasının kilo alımının engellenmesinde etkili olduğu bulunmuştur.
2.Rekreasyonel (Boş zamanlarda yapılan günlük aktiviteler) Olarak Yapılan Fiziksel Aktivitenin Kilo Kaybına Etkisi
Kilo kaybına katkıda sağlamak için gün içerisinde yapılan boş zaman aktiviteleri, ev iş arasında yürüyüş, ev işi aktiviteleri gibi kişinin yaşam tarzına fiziksel aktiviteyi ekleme biçimidir. Modern toplumlarda yetişkinlerin zamanını işte ve evde oturarak geçirmesi enerji harcamasını düşürerek obeziteye katkı sağlamaktadır.
Chan ve arkadaşlarının yaptığı 12 haftalık bir çalışmada 106 sedanter çalışanın yürüyüş yapmaları sağlanmıştır. Pedometre ile ölçülerek günlük adım sayıları 3451’e çıkarılmıştır. Sonuçta; bel çevrelerinde ciddi düşüşler olduğu gözlenmiştir.
1990-2004 yılları arasında, CDC (Hastalık Kontrol Merkezi) Amerika’daki erkek ve kadınların boş zamanlarındaki fiziksel olarak inaktiflik durumunu incelemiş. Fiziksel inaktiflik prevelansının 1996 yıllarına kadar aynı oranda seyrettiği daha sonra düşmeye başladığı görülmüştür. Son olarak 2005 yılında % 23.7 yetişkin boş zamanında fiziksel olarak inaktif olduğu saptanmıştır.
3. Verilen Kilonun Geri Alımının Önlenmesinde ve Kilonun Korunmasında Fiziksel Aktivitenin Etkileri
Obezitenin engellenmesi başlangıç olarak kilo alımının engellenmesinden gelmektedir. Kilo alma riski fiziksel aktivite olmadığı durumda daha fazladır. BKI ve fiziksel aktivite arasındaki ilişkiyi inceleyen çeşitli çalışmalar bulunmaktadır Yapılan bir çalışmada BKI ve fiziksel aktivite ilişkisi incelenmiş. Haftada 5 gün 30 dakika egzersiz yapan bireylerin BKI’si 25,9 kg/m2 olduğu, daha az aktif bireylerin ise BKI’inin 26,7 kg/m2 olduğu görülmüş. Berk ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada <60 dk aktivite yapan bireylerin aktivite miktarı 134 dk/hafta aktiviteye çıkarılmış. Sonucunda daha fazla aktivite yapan bireylerin BKI’ lerinde 0,4 kg/m2 azalma, <60 dk aktivite yapmaya devam eden bireylerin BKI’lerinin ise 0,9 kg/m2 arttığı görülmüş. Bu sonuçlar ışığında, haftada 150 dk’dan az egzersizin BKI’ nde çok büyük değişiklikler göstermediği görülmüştür.
Daha fazla egzersizin yararını gösteren çalışmalardan biri de McTiernan ve arkadaşlarının yaptığı 12 aylık randomize çalışmasıdır. Bu çalışmada, 300 dk/hafta orta şiddette egzersiz yapan kadın ve erkekler kontrol grubu ile karşılaştırılmışlar. Kontrol grubuna göre; kadınlar 1.4 ±1.8 kg, erkekler 1.8 ± 1.9 kg daha fazla kilo kaybettiği görülmüş. Yapılan gözlemsel bir çalışmada haftanın birçok günü en az 45- 60 dk egzersiz yapan erkek bireylerin daha az aktif olan bireylere göre daha az kilo aldıkları gözlenmiş. Yüksek şiddetli 150-250 dk/hafta egzersiz ile haftalık 1200-2000 kcal (12-20 mil/hafta) enerji harcamasının kilo alımının engellenmesinde etkili olduğu bulunmuştur.
Sherwood ve arkadaşları kiloda 2.3 kg’lık değişikliği kiloyu korumak olarak tanımlamıştır. Stevens ve arkadaşları kilodaki < % 3 ile > %5 değişmeyi kiloyu korumak olarak tanımlamıştır. Obezitenin artışıyla birlikte bu aralığın arttığı gözlenmektedir. Genel olarak yapılan çalışmalarda maksimal kalp atım hızı % 55-69 olduğu orta şiddette aktivitenin kiloyu korumada etkili olduğu belirlenmiştir. Uzun süreli koruma için daha yüksek şiddette kalp atımı hızının ≥ %70 olduğu aktivitelerin yapılabileceği belirtilmiştir. Schoeller ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada uzun süreli kilo korunumunu gerçekleştirmek için 65 dk/gün orta şiddette aktivite yapılması önerilmiştir. 2001 yılında ACSM yayınladığı durum raporunda kilonun korunması ve sağlık risklerinin minimuma indirilmesi için bireyler en az 150 dk/hafta orta şiddette aktivite yapmalıdır.
Birçok kişi kilo verebilir fakat kiloyu koruması ve geri alımının önlenmesi zordur. Fiziksel aktivite kilo verdikten sonra korumada en etkili yoldur. Birçok çalışmada fiziksel aktivitenin gerekliliğinden bahsedilmektedir. Bir çalışmada egzersiz yapan, yapmayan ve farklı seviyelerde egzersiz yapan bireyler karşılaştırılmış. Buna göre, egzersiz yapanların yapmayanlara oranla, daha fazla egzersiz yapanlarında daha az yapanlara oranla daha az kiloyu geri aldıkları görülmüş.
Jakicic ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada >200 dk/hafta orta şiddette aktivite yapan bireylerin çok az kiloyu geri aldıklarını görmüşlerdir. Jakicic ve arkadaşlarının yaptığı 24 aylık gözlem çalışmasında 275 dk/hafta (yaklaşık olarak 1500 kcal/hafta enerji harcaması) ile ≥ %10 kilo düşüşü gözlemlemişlerdir. Obez ve kilolu bireylerde yapılan uzun süreli bir çalışmada; 2500kcal/hafta enerji harcaması içeren bir fiziksel aktivite programı veya minimum 60 dk/gün en çok 80-90 dk/gün orta şiddette aktivite programının kilonun geri alımının engellenmesinde etkili olduğu bulunmuş. Bir çalışmada bireylerin kendi belirttikleri fiziksel aktivite raporlarına göre haftada 16 mil yürüyüş yapan bireylerin haftada 4.8–9 mil/hafta yürüyüş yapanlara oranla kilonun geri alınmasının çok daha az olduğu görülmüş.
Jeffrey ve arkadaşlarının yaptığı 18 ay boyunca süren bir çalışmada haftada 1000 kcal ve 2500 kcal enerji harcaması içeren aktivite programı hedefleyen iki grup karşılaştırılmış. 1. grup ortalama 1629 ± 1483 kcal/hafta, 2. grup 2317 ± 1854 kcal/hafta enerji harcadığı görülmüş. Sonuçta, 2. grupta 12. ve 18. aylarda 6.7 ± 8.1 kg ve 4.1 ± 7.3 kg kilo düşüşü olduğu ve kilonun geri alımının engellendiği gözlenmiş. Genel olarak literatürde çift işaretlenmiş su teknikleri ve kişinin kendi belirttiği fiziksel aktivite tekniklerine göre; 60-90 dk/gün orta şiddette aktivitenin kilonun geri alımının engellenmesi için gerekli olduğu savunulmaktadır.
Genel olarak literatürde ‘daha fazlası iyidir’ mantığı kilonun geri alımının önlenmesinde etkili olduğu saptanmıştır. Kilodaki %3 azalma ya da kilonun korunması için 60 dk/gün orta şiddette yürüyüş (yaklaşık 4 mil) yapılabileceği önerilmektedir.
Ross ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada erkek ve kadın bireylerin 12 haftada 500-700 kcal/gün enerji harcaması içeren aktivite programı ile ne kadar kilo vereceklerine bakılmış. Erkeklerin 7.5 kg (%8), kadınların 5.9 kg (%6.5) kilo verdikleri görülmüş. Bir çalışmada kilolu kadınlar 18 ay boyunca 3 gruba ayrılarak incelenmiş. Birinci grup ≥ 280 dk/hafta aktivite, ikinci grup 150-200 dk/hafta aktivite, üçüncü grup < 150 dk/ hafta aktivite yapmış. Sırasıyla 13 kg, 6.5 kg, 3.5 kg verdikleri görülmüş. Sonucunda daha fazla aktivite yapan grubun daha çok kilo verdiği görülmüş.
Bayanları 18 ay boyunca inceleyen bir çalışmada 3 gün boyunca devam eden 90 dk orta şiddette aktivite yapan bireyler ile aralıklı olarak 150 dk ( 30 dk, 5 gün) aktivite yapan bireyler karşılaştırılmış. 3 gün devam eden grubun 1.7 kg verdiği, aralıklı devam eden grubun 0.8 kg kilo verdiği görülmüş. Buna rağmen, her iki grupta da %3’den fazla kilo kaybı görülmemiştir.
Yapılan çalışmalar, haftada 150 dk’dan daha fazla olan aktivitelerde 2-3 kg’lık az bir düşüş, 225 - 420 dk/hafta yapılan egzersizlerde ortalama 5-7,5 kg’lık bir düşüş görülmektedir. Kiloda %3’ün üzerinde bir düşüş sağlamak için FA süresini artırmak önemlidir.
1. Fiziksel Aktivitenin Kilo Alımı Üzerine Etkisi
Obezitenin engellenmesi başlangıç olarak kilo alımının engellenmesinden gelmektedir. Kilo alma riski fiziksel aktivite olmadığı durumda daha fazladır. BKI ve fiziksel aktivite arasındaki ilişkiyi inceleyen çeşitli çalışmalar bulunmaktadır. Yapılan bir çalışmada BKI ve fiziksel aktivite ilişkisi incelenmiş. Haftada 5 gün 30 dakika egzersiz yapan bireylerin BKI’si 25,9 kg/m2 olduğu, daha az aktif bireylerin ise BKI’inin 26,7 kg/m2 olduğu görülmüş. Berk ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada <60 dk aktivite yapan bireylerin aktivite miktarı 134 dk/hafta aktiviteye çıkarılmış. Sonucunda daha fazla aktivite yapan bireylerin BKI’ lerinde 0,4 kg/m2 azalma, <60 dk aktivite yapmaya devam eden bireylerin BKI’lerinin ise 0,9 kg/m2 arttığı görülmüş. Bu sonuçlar ışığında, haftada 150 dk’dan az egzersizin BKI’ nde çok büyük değişiklikler göstermediği görülmüştür .
Daha fazla egzersizin yararını gösteren çalışmalardan biri de McTiernan ve arkadaşlarının yaptığı 12 aylık randomize çalışmasıdır. Bu çalışmada, 300 dk/hafta orta şiddette egzersiz yapan kadın ve erkekler kontrol grubu ile karşılaştırılmışlar. Kontrol grubuna göre; kadınlar 1.4 ±1.8 kg, erkekler 1.8 ± 1.9 kg daha fazla kilo kaybettiği görülmüş. Yapılan gözlemsel bir çalışmada haftanın bir çok günü en az 45- 60 dk egzersiz yapan erkek bireylerin daha az aktif olan bireylere göre daha az kilo aldıkları gözlenmiş. Yüksek şiddetli 150-250 dk/hafta egzersiz ile haftalık 1200-2000 kcal (12-20 mil/hafta) enerji harcamasının kilo alımının engellenmesinde etkili olduğu bulunmuştur.
2.Rekreasyonel (Boş zamanlarda yapılan günlük aktiviteler) Olarak Yapılan Fiziksel Aktivitenin Kilo Kaybına Etkisi
Kilo kaybına katkıda sağlamak için gün içerisinde yapılan boş zaman aktiviteleri, ev iş arasında yürüyüş, ev işi aktiviteleri gibi kişinin yaşam tarzına fiziksel aktiviteyi ekleme biçimidir. Modern toplumlarda yetişkinlerin zamanını işte ve evde oturarak geçirmesi enerji harcamasını düşürerek obeziteye katkı sağlamaktadır.
Chan ve arkadaşlarının yaptığı 12 haftalık bir çalışmada 106 sedanter çalışanın yürüyüş yapmaları sağlanmıştır. Pedometre ile ölçülerek günlük adım sayıları 3451’e çıkarılmıştır. Sonuçta; bel çevrelerinde ciddi düşüşler olduğu gözlenmiştir.
1990-2004 yılları arasında, CDC (Hastalık Kontrol Merkezi) Amerika’daki erkek ve kadınların boş zamanlarındaki fiziksel olarak inaktiflik durumunu incelemiş. Fiziksel inaktiflik prevelansının 1996 yıllarına kadar aynı oranda seyrettiği daha sonra düşmeye başladığı görülmüştür. Son olarak 2005 yılında % 23.7 yetişkin boş zamanında fiziksel olarak inaktif olduğu saptanmıştır.
3. Verilen Kilonun Geri Alımının Önlenmesinde ve Kilonun Korunmasında Fiziksel Aktivitenin Etkileri
Obezitenin engellenmesi başlangıç olarak kilo alımının engellenmesinden gelmektedir. Kilo alma riski fiziksel aktivite olmadığı durumda daha fazladır. BKI ve fiziksel aktivite arasındaki ilişkiyi inceleyen çeşitli çalışmalar bulunmaktadır Yapılan bir çalışmada BKI ve fiziksel aktivite ilişkisi incelenmiş. Haftada 5 gün 30 dakika egzersiz yapan bireylerin BKI’si 25,9 kg/m2 olduğu, daha az aktif bireylerin ise BKI’inin 26,7 kg/m2 olduğu görülmüş. Berk ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada <60 dk aktivite yapan bireylerin aktivite miktarı 134 dk/hafta aktiviteye çıkarılmış. Sonucunda daha fazla aktivite yapan bireylerin BKI’ lerinde 0,4 kg/m2 azalma, <60 dk aktivite yapmaya devam eden bireylerin BKI’lerinin ise 0,9 kg/m2 arttığı görülmüş. Bu sonuçlar ışığında, haftada 150 dk’dan az egzersizin BKI’ nde çok büyük değişiklikler göstermediği görülmüştür.
Daha fazla egzersizin yararını gösteren çalışmalardan biri de McTiernan ve arkadaşlarının yaptığı 12 aylık randomize çalışmasıdır. Bu çalışmada, 300 dk/hafta orta şiddette egzersiz yapan kadın ve erkekler kontrol grubu ile karşılaştırılmışlar. Kontrol grubuna göre; kadınlar 1.4 ±1.8 kg, erkekler 1.8 ± 1.9 kg daha fazla kilo kaybettiği görülmüş. Yapılan gözlemsel bir çalışmada haftanın birçok günü en az 45- 60 dk egzersiz yapan erkek bireylerin daha az aktif olan bireylere göre daha az kilo aldıkları gözlenmiş. Yüksek şiddetli 150-250 dk/hafta egzersiz ile haftalık 1200-2000 kcal (12-20 mil/hafta) enerji harcamasının kilo alımının engellenmesinde etkili olduğu bulunmuştur.
Sherwood ve arkadaşları kiloda 2.3 kg’lık değişikliği kiloyu korumak olarak tanımlamıştır. Stevens ve arkadaşları kilodaki < % 3 ile > %5 değişmeyi kiloyu korumak olarak tanımlamıştır. Obezitenin artışıyla birlikte bu aralığın arttığı gözlenmektedir. Genel olarak yapılan çalışmalarda maksimal kalp atım hızı % 55-69 olduğu orta şiddette aktivitenin kiloyu korumada etkili olduğu belirlenmiştir. Uzun süreli koruma için daha yüksek şiddette kalp atımı hızının ≥ %70 olduğu aktivitelerin yapılabileceği belirtilmiştir. Schoeller ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada uzun süreli kilo korunumunu gerçekleştirmek için 65 dk/gün orta şiddette aktivite yapılması önerilmiştir. 2001 yılında ACSM yayınladığı durum raporunda kilonun korunması ve sağlık risklerinin minimuma indirilmesi için bireyler en az 150 dk/hafta orta şiddette aktivite yapmalıdır.
Birçok kişi kilo verebilir fakat kiloyu koruması ve geri alımının önlenmesi zordur. Fiziksel aktivite kilo verdikten sonra korumada en etkili yoldur. Birçok çalışmada fiziksel aktivitenin gerekliliğinden bahsedilmektedir. Bir çalışmada egzersiz yapan, yapmayan ve farklı seviyelerde egzersiz yapan bireyler karşılaştırılmış. Buna göre, egzersiz yapanların yapmayanlara oranla, daha fazla egzersiz yapanlarında daha az yapanlara oranla daha az kiloyu geri aldıkları görülmüş.
Jakicic ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada >200 dk/hafta orta şiddette aktivite yapan bireylerin çok az kiloyu geri aldıklarını görmüşlerdir. Jakicic ve arkadaşlarının yaptığı 24 aylık gözlem çalışmasında 275 dk/hafta (yaklaşık olarak 1500 kcal/hafta enerji harcaması) ile ≥ %10 kilo düşüşü gözlemlemişlerdir. Obez ve kilolu bireylerde yapılan uzun süreli bir çalışmada; 2500kcal/hafta enerji harcaması içeren bir fiziksel aktivite programı veya minimum 60 dk/gün en çok 80-90 dk/gün orta şiddette aktivite programının kilonun geri alımının engellenmesinde etkili olduğu bulunmuş. Bir çalışmada bireylerin kendi belirttikleri fiziksel aktivite raporlarına göre haftada 16 mil yürüyüş yapan bireylerin haftada 4.8–9 mil/hafta yürüyüş yapanlara oranla kilonun geri alınmasının çok daha az olduğu görülmüş.
Jeffrey ve arkadaşlarının yaptığı 18 ay boyunca süren bir çalışmada haftada 1000 kcal ve 2500 kcal enerji harcaması içeren aktivite programı hedefleyen iki grup karşılaştırılmış. 1. grup ortalama 1629 ± 1483 kcal/hafta, 2. grup 2317 ± 1854 kcal/hafta enerji harcadığı görülmüş. Sonuçta, 2. grupta 12. ve 18. aylarda 6.7 ± 8.1 kg ve 4.1 ± 7.3 kg kilo düşüşü olduğu ve kilonun geri alımının engellendiği gözlenmiş. Genel olarak literatürde çift işaretlenmiş su teknikleri ve kişinin kendi belirttiği fiziksel aktivite tekniklerine göre; 60-90 dk/gün orta şiddette aktivitenin kilonun geri alımının engellenmesi için gerekli olduğu savunulmaktadır.
Genel olarak literatürde ‘daha fazlası iyidir’ mantığı kilonun geri alımının önlenmesinde etkili olduğu saptanmıştır. Kilodaki %3 azalma ya da kilonun korunması için 60 dk/gün orta şiddette yürüyüş (yaklaşık 4 mil) yapılabileceği önerilmektedir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Fiziksel Aktivitenin Kilonun Kontrolü Üzerindeki Etkileri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Dyt.Deniz BERKSOY'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Dyt.Deniz BERKSOY'un izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
fiziksel aktivite, kilonun korunması, kilo kaybı, spor ve kilo, sporla kilo kaybı, egzersizle kilo kaybı
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
