2007'den Bugüne 92,753 Tavsiye, 28,304 Uzman ve 20,056 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Yeterli Sağlıklı ve Dengeli Beslenerek Formunuzu Yakalayabilirsiniz
MAKALE #627 © Yazan Dyt.Nil ŞAHİN GÜRHAN | Yayın Ocak 2008 | 6,741 Okuyucu
YETERLİ SAĞLIKLI VE DENGELİ BESLENEREK FORMUNUZU YAKALAYABİLİRSİNİZ


Formda olmak günümüz insanının ortak beklentisi haline geldi. Kimileri için genç ve dinç bir vücut, kimilerine göre aktif ve kaslı bir beden anlamına gelen “formda olma” kavramı; sanılanın aksine sadece egzersizle alakalı bir kavram olmayıp ,sağlıkla daha ilişkilidir. Formda bir bedene kavuşmak için daha fazla beklemek istemiyorsanız, yazı dizimizi takip edin.

SAĞLIKLI, FORMDA OLMAK NEDİR?

Formda bir beden genelde, yoğun egzersiz yapma ile özdeşleştirilse de, formda olmanın tanımı sanıldığından çok daha geniştir. Formda olma, insanın fiziksel ve psikolojik olarak hissettiği tam iyilik halidir. Diğer bir değişle, formda olmak insan sağlığının en üst düzeyde olduğu durumdur.

FORMDA OLMANIN TEMELİ NEDİR?

Formda olmanın temeli, üçlü bir saç ayağa benzetilebilir. Ortadaki ateş, hastalıklar ve olumsuz durumlar ise, bize ateşe düşmekten koruyan üçlü saç ayakta; sağlıklı beslenme, egzersiz ve olumlu psikolojik durumdur.

FORMDA BİR BEDEN,SAĞLIKLI BİR KİŞİ KENDİNİ NASIL HİSSEDER?

Aşağıda bahsedilen olgulardan biri veya birkaçını yapıyor yada yaşıyorsanız, sizde kendinizin formda ve sağlıklı hissediyorsunuz demektir.
  • Herhangi bir kronik hastalığınız yoksa ve önlenebilir riskleri en aza indirebildiğinizi düşünüyorsanız,
  • Kendinizi iyi hissediyor ve günlük aktivitelerinizi yorulmadan gerçekleştirebiliyorsanız,
  • Sağlıklı vücut ağırlığında iseniz
  • Üçlü saç ayağınızı sizi ateşten koruması için yeteri kadar güçlendirdi iseniz, (sağlıklı beslenme, spor ve sağlıklı psikoloji)
  • Acil durumlarda bedeninizi koruyacak dayanıklılığa ve güce sahipseniz,
  • Günlük yaşanan olumsuz olaylar canınızı sıkmaya yetmiyor ve siz hayata pozitif bakmaya devam edebiliyorsanız,
Sizde “formda ve sağlıklısınız demektir.

FORMDA OLMANIN HANGİ FAKTÖRLERLE İLİŞKİSİ VARDIR?

Formda ve sağlıklı olmanın sanıldığının aksine yaşla ve cinsiyetle ilişkisi daha küçük seviyelerdedir. Aileden kalıtımsal olarak gelen bazı hastalık riskleri, uygun yaşama koşulları sağlandığında oldukça azalır.

Formda olma, tam bir sağlık hali olduğuna göre; yaşam stilinizle ilgilidir. Yani, genel yaşam tarzı olarak ifade edilebilecek; beslenme tarzınız, fiziksel aktivite alışkanlığınız, davranış ve olaylara yaklaşım tarzınız, uyku düzeniniz, sigara ve alkol alışkanlığınız, kullandığınız ilaçlar, iş koşullarınız, çalışma saatleriniz gibi bir çok faktör sağlığınızı belirler.

“BİZDEN GEÇTİ” veya “DAHA YOLUN BAŞINDAYIM” demeyin!

Sağlıkla ilgili yapılan en büyük hata, yanlış bazı düşüncelere saplanmaktır. İnsanların çoğu formda ve sağlıklı bir hayat için geç kaldığını veya daha erken olduğunu düşünür. Oysa sağlıklı olmak, her yaşta bütün yoğunluğu ile hissedilebilecek iyi olma durumudur. Kendini iyi hissetmenin bir yaşı olamaz. Bu nedenle, formda olmak, sağlığınızı yakalamak için daha erken olduğu veya geç kalındığı gibi bahanelere sığınmadan, bugünden (hemen) sağlıklı yaşam alışkanlıklarına başlamalısınız. Bu bahaneler sizi yolunuzdan döndürmeye çalıştığında şu şekilde düşünün: Kim kendini çok iyi hissetmek istemez ki?

BU GÜNDEN İTİBAREN SAĞLIKLI YAŞAMAYA BAŞLAMAYA NE DERSİNİZ?

Yaşam tarzınızda yapacağınız ufak değişiklikler ile daha zinde bir hayata merhaba demeniz mümkün. Bunun için yapmanız gerekenleri, yazı dizimizde bulabilirsiniz. Her gün vereceğimiz ufak tiyolar ile daha formda olmanız, mutfağınızda yapacağınız bazı ufak değişiklikler ile kendinizi daha hafif hissetmeniz de mümkün.

ADIM 1: KENDİMİZİ DEĞERLENDİRİYORUZ

Sizler için hazırladığımız kısa test ile formda ve sağlıklı olmanın hangi basamağında olduğunuzu değerlendirin ve sonra birlikte sağlıklı ve formda bir hayata doğru uçuşa geçelim.

TEST:
SAĞLIKLI VE FORMDA BİR HAYATIN HANGİ BASAMAĞINDASINIZ?

1) Sağlıklı beslenme ilkelerini biliyorum ve buna göre beslenmeye özen gösteriyorum.
A) Evet
B) Bazen
C) Hayır

2) Az ve sık yiyerek 6 öğün besleniyorum, öğün atlamıyorum .
A) Evet
B) Bazen
C) Hayır

3) Haftada en az üç kez 45 dakikamı egzersize, 15 dakikamı esneme hareketlerine ayırıyorum./ her gün en az yarım saat (30.000 adım) yürüyorum.
A) Evet
B) Bazen
C) Hayır

4) Uyku düzenime dikkat ediyorum.
A) Evet
B) Bazen
C)Hayır

5) Sigara, alkol kullanmıyorum.
C) Evet
D) Bazen
E) Hayır

6) Hayata pozitif bakmaya çalışıyorum, stres yönetimi hakkında bilgi sahibiyim.
A) Evet
B) Bazen
C) Hayır

Cevaplarınızın çoğu A şıkkı ise formda ve sağlıklı olma basamaklarında iyi bir yerdesiniz. B şıkkını daha çok tercih etti iseniz, sağlıklı ve zinde yaşama konusunda istikrarsızlık gösteriyorsunuz. Cevaplarınızın çoğunu C şıkkı oluşturuyor ise, hayat tarzınızı en kısa zamanda değiştirmelisiniz,Bu hayat ve beden sizin çabuk eskitip yıpratmamalısınız yenisiyle değiştirme şansınız yok..

FORMDA OLMAYAN BİR BEDEN BİRÇOK HASTALIĞA DAVET ÇIKARIR!

Formda olma, en üstün sağlık hali diye tanımlandığına göre; formda olmayan bir bireyin ne gibi risklerle karşı karşıya kaldığını tahmin etmek zor değil. Formda olmanın felsefesi; uygun sağlık davranışları göstererek, ailesel, çevresel ve kişisel sağlık risklerini en aza indirmeye dayanır. Çünkü uygun sağlık davranışları göstermeyen bir bireyin; çağımızın hastalıkları diye adlandırılan obezite, diabet (şeker), yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, kalp hastalıkları ve kanser gibi bazı kronik hastalıklara yakalanma riski çok fazla yükselir.

BEL ÇEVRESİNE DİKKAT EDİN!

Kadın ve erkeklerde bel çevresi önemli bir sağlık tanımlayıcısı olarak kabul edilmektedir. Bel çevresi kadınlarda 88 santimetreyi, erkeklerde ise 102 santimetreyi aştığında obez bir kişi söz konusu demektir ve bu durum ciddi sağlık riskleri doğurmaktadır.

KISA BİR DEĞERLENDİRME MOLASI: MEZURAYI ELİNİZE ALMA VAKTİ

Bel çevrenizi, esnemeyen bir mezura yardımı ile karnınızı içeri çekmeden ölçün. Ölçtüğünüz değer, bayansanız 88cm erkekseniz 102cm ise kırmızıışık!yukarıdaki değerlerde veya daha yukarıda ise, ciddi sağlık riskleri taşıyorsunuz.
Şimdi aynı mezura yardımı ile kalça çevrenizi en yüksek olduğu noktadan ölçün. Bel çevrenizi, kalça çevrenize bölerek bel/kalça oranını hesaplayın. Bel/kalça oranının; kadınlarda 0.85’i, erkeklerde 1’i aşmaması gerekmektedir. Eğer hesapladığınız değer, bu değerlerde veya daha yüksek ise kalp hastalığı (kardiovasküler hastalıklar), şeker hastalığı, yüksek tansiyon ve bunun gibi pek çok hastalık kapıda bekliyor, hatta içeri girmek üzere demektir.

BAŞKA BİR SAĞLIK TANIMLAYICISI: BEDEN KİTLE İNDEKSİ

Sıklıkla kullanılan bir diğer sağlık tanımlayıcısı ise; beden kitle indeksidir. Kısaca BKI olarak gösterilen değer; vücut ağırlığınızı (kilogram cinsinden) boyunuzun santimetre cinsinden karesine bölmeniz ile hesaplanır. Örneğin;
Boyu 1.73, ağırlığı ise 72 kg olan bir bireyin BKI’si;
72 / (1.73X1.73) şeklinde hesaplanır. Bu bireyin beden kitle indeksi (BKI)’si 24’ tür.
Beden kitle indeksi, Dünya Sağlık Örgütü tarafından sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmaya göre;
18.5 altı ÇOK ZAYIF
18.5 – 19.9 GÜVENİLİR SINIR
20.00 – 24.9: NORMAL
25.00 – 29.9: FAZLA KİLOLU
30.00 – 34.9 : 1. derece şişman
35.00 – 39.9 : 2. derece şişman
40 ve üzeri: 3. derece şişman (morbit obez) olarak tanımlanır.
Beden kitle indeksi, vücut yağ dağılımını ayrıntılı olarak göstermemektedir. Fakat vücut yağ miktarı hakkında bilgi vermektedir. Yapılan bilimsel çalışmalar, BKI ile kronik hastalıklara yakalanma riski arasında pozitif ilişki olduğunu göstermektedir.

ELMA MI, ARMUT MU?

Vücutta oluşan yağlanmanın bir diğer tanımlaması da, yağın biriktiği bölgeye göre değerlendirme yapmaktır. Vücut yağı, karın bölgesinde yoğun olarak yer alıyorsa elma tipi şişmanlık, kalça bölgesinde yer alıyorsa armut tipi şişmanlık adını alır. Ülkemizde, elma tipi şişmanlık erkeklerde daha yaygınken, armut tipi şişmanlık kadınlarda daha sık görülmektedir. Ancak son araştırmalar gösteriyorki artık kadınlarımızın da beli kalınlaşıyor.

KENDİMİZİ DEĞERLENDİRELİM: Elma mıyız yoksa armut mu?

Elma tipi şişmanlık, sağlık açısından armut tipi beden yapısına göre daha büyük risk oluşturur. Bunun nedeni, karın bölgesinde depolanan yağın insülin direncine neden olarak; kan şekerinde yükselmeye neden olabilmesidir. Ayrıca bel çevresindeki yağlanma kalbinizi daha çok yorar.

Adım 1’i tamamlayarak kendimizi sağlık riskleri açısından değerlendirdik,

ADIM 2: KARAR VERME SÜRECİ

Bu gün sağlıklı ve formda olabilmek adına yapacağınız bir şey daha var! Karar vermek… Karar verme, forma girmenin en temel basamağını oluşturur. Fakat, karar verme ve kararı uygulama sürecinde “kararlılık” önemlidir. Forma girme sağlığınızı yakalama sürecinin uzunluğu bireysel olarak değişiklik gösterse de, formu koruma süreci yaşam boyu sürdürülmesi gereken bir uygulama olduğu için, karardan emin olunması ve kararlılığın sürdürülmesi gereklidir. Bu gün formda olmaya sağlıklı bir yaşama adım atmaya karar verin ve kararınızdan dönmeyin.

YARIN: KİLO VERMEYE HAZIR MISINIZ?

NİL’in MUTFAĞINDA BU GÜN NE VAR?

Günün menüsü: Zeytinyağlı semizotu
Terbiyeli Köfte
TERBİYELİ KÖFTE TARİFİ (4 kişilik)
Malzemeler:
Yağsız kıyma: 300 gr
Soğan: 2 orta boy
Maydanoz: ½ demet
Bulgur 6 yemek kaşığı
Yumurta sarısı 1 adet
Su 5 su bardağı (1 litre)
Limon 1 adet
Tuz 1 tutam
Karabiber 1 tutam

Yapılışı:
Bulguru bir kaba koyup üzerine ½ su bardağı kadar su ilave ederek her yerini ıslatıp dinlenmeye bırakın. Diğer tarafta soğanı ve maydanozu ince ince doğrayıp kıymayla karıştırın, içerisine bulguru, tuzu ve karabiberi de ilave edip iyice yoğurun. Hazırlanmış karışımdan elinizi ıslatarak irice fındık büyüklüğünde köfteler yuvarlayın, un serpilmiş bir tepsiye dizin. Tencereye suyu ve biraz tuzu koyun ve kaynatın. Kaynayan suya köfteleri ekleyin 45 - 50 dakika kısık ateşte pişirin. Yumurtanın sarısını ayrı bir kapta limon suyu ile iyice çırpıp içine köftelerin suyundan 1 kaç kaşık ilave ederek ılıtın. Yumurta limon karışımını tencereye azar azar eklerken yemeği sürekli karıştırın. 5 dakika kadar kısık ateşte pişirdikten sonra ocağın altını kapatın. Sıcak servis yapın.


GÜNÜN BESLENME ÖNERİSİ… Kızartmalardan ve yanmış yağ içeren bütün yiyeceklerden kaçınarak, kalp hastalıklarına ve sindirim sistemi kanserlerine yakalanma riskini azaltabilirsiniz. Kızartma ve kavurma pişirme yöntemleri yerine, sağlıklı pişirme yöntemleri olan fırında, ızgara ve haşlama yöntemlerini tercih etmeye başlayın.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Yeterli Sağlıklı ve Dengeli Beslenerek Formunuzu Yakalayabilirsiniz" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Nil ŞAHİN GÜRHAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Nil ŞAHİN GÜRHAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dyt.Nil ŞAHİN GÜRHAN'ın Yazıları
► Yeterli ve Dengeli Beslenme Nasıl Olmalı Dyt.Güneş AKYIL AYNACI
► Yeterli ve Dengeli Beslenme ve Besin Grupları ÇOK OKUNUYOR Dyt.İpek AĞACA
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 20,056 uzman makalesi arasında 'Yeterli Sağlıklı ve Dengeli Beslenerek Formunuzu Yakalayabilirsiniz' başlığıyla benzeşen toplam 31 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Yetersiz Beslenme Nedir? Eylül 2008
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


19:08
Top