Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar arasında giderek çok sık rastalanan HPV yani Human Papilloma Virus malesef iyi bilinmemekte, ancak rahim ağzı kanseri (servikal kanser ) açısından 1. sırada sebep olarak gösterilmesinden ötürü ciddi şekilde dikkate alınması gereken son yılların en popüler virüsüdür.

HPV (Human Papilloma Virus) genital bölgede ve mukozalarda enfeksiyon yapan ve condyloma acuminatum (kondiloma aküminatum ya da kısaca kondilom) adı verilen siğil şeklinde kitlelerin oluşumuna neden olan bir virüstür. Vücuda bir kez alındığında hücreler içinde yerleşir ve zaman zaman
alevlenmelere yol açar. HPV enfeksiyonu kesin tedavisi olmayan bir hastalıktır.

HPV enfeksiyonu cinsel yolla bulaşan hastalıklar grubunda yer alır.
Virüsün bulaşma şekli başka bir bireyin enfekte bölgesinin (penis gibi) mukozalara (ağız ve vajina gibi), ya da diğer nemli bölgelere (anüs gibi)
temasıyla olur.

HPV oldukça bulaşıcı bir virüstür ve genital bölgedeki lezyonların
mukozalar ya da genital bölgelerle (cinsel ilişkide olduğu gibi) kısa süreli teması bile bulaşması için yeterlidir. Genital bölge mukozasının vajina yoluyla dış ortama açık olması nedeniyle özellikle erkekten kadına daha kolay bulaşır.

Genital sistemin nemli mukoza yapısı, dudak ve ağız içi dokusu, üst solunum yolu epiteli, göz- konjuktiva dokusu HPV'nin yerleşmeyi sevdiği alanlardır. HPV'nin incelenen bir çok tipi vardır: Düşük riskli grupta yer alan HPV Tip6,11,42,44 servikal kanserle ilişkili olmayıp daha çok siğil dediğimiz kondilomlara yol açıp özellikle genital bölgede kozmetik sorunlar yaratırlar. Sıklıkla genital bölgede küçük dudaklarda birkaç mmden bir kaç cm eulaşan kümeler halinde bulunur. Yüksek riskli grup olarak tanımlanan Tip 16,18,31, 33,35,39,45,51,52,56,58,66 servikal kanserle yakından ilişkilidir.

20-29 yaş grubunda CIN (Cervikal İntraepitelyal Neoplazi) son yıllarda 2 kat artmış, aynı şekilde 40 yaşın altındaki rahim ağzı kanser riski giderek daha fazlalaşmıştır. Ancak servikal sitoloji ve taramalara ( smear) önem verilmesiyle bu oranlar hızla aşağı çekilmektedir.
Genital kanser açısından başlıca risk faktörleri: Seksüel partner sayısının fazlalığı, erken yaşta başlanan cinsel ilişki, sigara, fazla doğum yapmış olmak,düşük sosyo ekonomik düzey vs sayılabilir.

HPV enfeksiyonu geçiş yolları ise:

1-Seksüel yolla geçiş: HPV bulaşması ile genital bölgede kondilomların görülmesi arasında geçen süre ortalama 3 ay olmasına rağmen kişinin immun yapısına bağlı olarak 3 seneye kadar uzayabilir.CIN tespit edilen kadınların eşlerinde %70-80 oranında belirti vermeyebilir. Bir kez HPV enfeksiyonu alınırsa bundan sonraki aşamada enfeksiyon tedavi edilse dahi kişinin immun yapısına bağlı olarak HPV'e bağlı lezyonlar tekrarlayabilir, başka partnerlerle ilişkiye bağlı olarak kişi enfeksiyonu bulaştırabilir.

2- Seksuel olmayan yolla geçiş: Biopsi aletleri ve eldivenlerinde rol oynayabileceği düşünülmektedir.

3-Vertikal Geçiş: Doğum sırasında HPV(+) kadından doğan çocukların burun boğaz salgılarında HPV DNA'sına rastlanmıştır.

Yapılan araştırmalar HPV'e bağlı olarak gelişen CIN I 'in %66'sının normale döndüğünü, %22'sinin CIN I şeklinde devam ettiğini, %16'sının ise CIN II' e dönüştüğünü göstermiştir.

Cinsel olarak aktif olan ya da 18 yaşındaki tüm kadınlarda yıllık pap smear testi ve jinekolojik muayene önerilmektedir. Pap Smear testi %20 yanlış negatif sonuç verebilir, bu nedenle enfeksiyon varsa uygun antibiotik tedavisi ardından tekrar smear alınıp değerlendirilmelidir.

Servikal displazisi olan hastalarda lezyonun derinliği ve genişliği ile yayılımının saptanması amacıyla "Kolposkopi" yapılmalıdır.Kolposkop, serviksin yani rahim ağzının 6-40 kat büyütülerek incelenmesini sağlar.

Bir çok hekim anormal Pap Smear bulgusu olan hastaların değerlendirilmesinde kolposkopik muayene ile birlikte endoservikal küretaj (ECC)
uygulamaktadır, bu şekilde kanaldaki derin kanser oluşumları yakalanabilir.

Özet olarak düzenli jinekolojik muayene ve pap smear yapılmalı, HPV'ye ait lezyonlar saptanıldığı taktirde kolposkopi ile ayrıntılı inceleme yapılmalı, siğillerden biopsi alınıp HPV tipi tayin edilmelidir.Tedavide jinekoloğunuzun uygun gördüğü tedavi şekliyle düzenli olarak kontroller ihmal edilmemelidir.

HPV cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğundan bu konuda genel önlemlerin alınması HPV enfeksiyonundan korunmada tek yoldur. Ancak HPV'nin bulaştırıcılığı o kadar yüksektir ki, şüpheli ilişkilerde kondom kullanılması bile enfeksiyondan korumayabilir. Cinsel temas esnasında erkek genital bölgesinin prezervatifle korunmayan kısımlarından kadına ya da erkeğe bulaşma söz konusu olabilir. Bu yüzden bariz kondilom lezyonları olanlarla cinsel ilişkiye girmemek çok önemlidir.