2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



İçeceklerin Sağlıklı Beslenmedeki Yeri
MAKALE #7249 © Yazan Dyt.Rabia YILDIZ | Yayın Temmuz 2011 | 4,582 Okuyucu
İÇECEKLERİN SAĞLIKLI BESLENMEDEKİ YERİ

MADEN SULARI

Maden suları, uzun yıllar boyu şifa amaçlı kullanılmıştır. Ancak Türkiye'de maden suyu tanıtımı yapılmadığı için, tüketici bu ürünü kendi bulguları doğrultusunda, hazmı kolaylaştırıcı bir ürün olarak benimsemiş ve sadece yemeklerden sonra içmeyi alışkanlık haline getirmiştir. Ayrıca yanlış bilgilendirme neticesinde sağlığa son derece yararlı olan maden suları; sanki tansiyonu artırıcı, mideyi tembelliğe alıştıran bir ürün gibi gösterilmiş, özelikle çocuklar tarafından hiç tercih edilmemesi gereken bir içecekmiş gibi nitelendirilmiştir. Halbuki maden suları, içerdiği mineraller ile, çocukların büyüme-gelişmesinde de rol oynamaktadır. Her gün –özellikle yaz ayları boyunca- 1-2 su bardağı maden suyu içilmesi son derece yararlıdır.

Maden Suyu ile Soda Arasındaki Fark Nedir?

Maden suyu, içerdiği tüm mineraller ve karbondioksit gazı ile birlikte yeraltındaki çatlaklardan yol bularak yeryüzüne çıkar ve tamamen doğaldır. Soda ise, içilebilir özellikteki suya yapay mineraller ve karbondioksit gazı eklenerek elde edilen ve tamamen yapay olan bir içecektir. Yapay minerallerin vücuda katkıları sınırlıdır. Her ikisi de mideyi rahatlatma özelliğine sahiptir, ancak sodanın bundan başka hiçbir işlevi yoktur. Oysa maden suyu aynı zamanda, doğal bir mineral deposudur.

Maden Suları Asit İçeriyor mu?


Gazlı içecek üretiminde çok özel proseslerle üretilen ve %99,9 saflıkta besin üretimi için özel karbondioksit gazı kullanılır. Halk arasında "asitli" denilen içeceklerde aslında karbondioksit gazı bulunmaktadır. Maden sularının yapısında ise, sonradan katılarak değil de, kendi özünde doğal olarak bulunan bu gaz, dil ile temas ettiğinde geçici olarak tat algılayıcılarını uyuşturduğu için içimi kolaylaştırmaktadır. O nedenle gazı kaçmış maden sularının kendine has karakteristik buruk, acımsı tadı ön plana çıkar. Örneğin çocuklarımıza, maden suyunu; gazı kaçtıktan sonra rahatlıkla içirebilirsiniz.

Çocuklar veya Hamile Bayanlar Maden Suyu İçebilir mi?


Maden suyunun bilinen hiçbir zararı olmayıp, aksine vücuda sayısız yararları vardır. Büyüme çağındaki çocuklar; kalsiyum, demir, çinko, florür gibi minerallere, yetişkinlerden daha fazla ihtiyaç duyarlar. Bu ihtiyacı karşılamanın en iyi yolu, yeterli miktarda süt ve süt ürünleri tüketmekten geçmektedir. Fakat maden suyunun içerdiği kalsiyumun, çocukların kemik yapısının, florürün ise ağız ve diş sağlığının gelişmesi için son derece yararlı olduğunu unutmamak gerekir.

Hamilelik, beslenmenin daha da ön plana çıktığı fizyolojik bir dönemdir. İnsan vücudu bebeği besleyebilmek ve gelişmesini sağlamak için normalden daha fazla besin, sıvı, vitamin ve minerale ihtiyaç duyar. Bu katkıyı doğal yoldan sağlayabilmek için, hamilelikte düzenli olarak maden suyu tüketimi sağlıklı olacaktır.

Diyet Yaparken Maden Suyu İçilebilir mi?

Yukarıda da belirtildiği üzere maden suları içerdiği mineraller ve özellikle bikarbonat sayesinde sindirimi kolaylaştırıcı etki gösterir. Alkali yapılarından ötürü mide asitliğini nötralize eder ve dengeler. Böylelikle sindirim sistemine yararlı etkiler gösterir ve mideyi rahatlatır. Dolayısıyla zayıflama diyeti uygulayanlar için rahatlıkla önerilebilir. Sosyal aktivitelerde ve davetlerde hazır meyve suları, asitli-şekerli meşrubatlar veya alkollü içecekler yerine, enerji içermeyen en iyi seçenektir.Meyve aromalı maden sularının büyük çoğunluğunda rafine şeker kullanılmaktadır. Bu nedenle gazlı soğuk meşrubatlar gibi lezzetlidir. Ancak zayıflama programlarında ve şeker hastalığı gibi durumlarda rafine şeker tüketiminden kaçınmak gerekir. Formuna dikkat eden bireylerin ve şeker hastalarının, sadece maden suyu tercih etmeleri gerekmektedir. Şeker veya yapay tatlandırıcılar içeren maden sularını tüketmek uygun olmayacaktır. Halkımızda etiket okuma alışkanlığı yok denecek kadar azdır. Genelde son kullanım tarihine bakılmaktadır. Halbuki "içindekiler" kısmı dikkatlice okunmalıdır. Aspartam ve Asesülfam K gibi yapay tatlandırıcı içeren veya rafine şeker (glikoz) içeren meyve aromalı maden sularının tercih edilmemesi daha sağlıklı olacaktır.

Ülkemizde Maden Suyu Tüketimi Ne Durumdadır?

Ülkemizde 15 yaş ve üzerindeki yetişkinler ile yapılan bir araştırmaya göre, insanların %60'ının henüz maden suyu ile tanışmamış olduğu saptanmıştır. İçenlerin de %51'inin maden suyunu haftada bir veya daha seyrek tercih ettiği düşünülürse tüketimin ne denli düşük olduğu görülmektedir. Halbuki Avrupa'da kişi başına yılda 150 litre maden suyu tüketilirken, bu oran Türkiye'de 3 litre civarındadır. Oluşumu için binlerce yıl gereken maden suları açısından, dünyanın en zengin mineralli ve yüksek debili kaynaklarına sahip olmamıza rağmen kaynaklarımızın maalesef sadece %1'i şişelenmekte, %99'u boşa akıp gitmektedir.

Maden Suları Hangi Mineralleri İçerir?

Sağlık için gerekli biyokimyasal görevleri ile önem taşıyan, sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum, fosfor, kükürt ve klor başta olmak üzere demir, mangan, bakır, iyot, çinko, florür, krom, kadmiyum gibi mineralleri içeren maden suları daha çok tüketilirse çocukların boyları daha fazla uzayacak, dişleri ve kemik yapıları daha sağlam olacak, kadınların osteoporoz problemleri biraz olsun giderilecek, özellikle magnezyum eksikliğinin neden olduğu kardiyolojik birtakım rahatsızlıkların, genç yaşta ölümlerin önüne geçilebilecektir.

Maden Suları, Tansiyonu Yükseltir Mi?


Halk arasında yüksek tansiyonu olan bireyler tarafından maden sularının içilmesinin sakıncalı olduğu düşünülmektedir. Sodyum içerdikleri için maden suyu tüketiminden çekinmek veya vazgeçmek yanlış bir tutumdur. Doğru olan, sodyum alımı kısıtlanan kişilerin içtikleri maden sularındaki sodyum düzeylerine dikkat etmeleridir. Litresinde 20 mg'dan az sodyum içeren sular "düşük sodyumlu sular" sınıfına girer. Ülkemizde bulunan maden sularının pek çoğu düşük sodyumludur. O nedenle, abartılmadıktan sonra endişe etmeden içilebilirler.

GAZLI İÇECEKLER

Şekerli suların karbondioksit gazı ile doyurulması esasına dayanan gazlı içecekler, sodyum ve su dışında başka besin öğesi içermemektedir. Sıvı ve sodyum gereksinimini karşılaması nedeniyle akut ishallerde kullanımı uygundur. Öte yandan asit yoğunluğu yüksek olduğu için mide salgısını artırıcı etki gösterir, ülsere meyilli kimselerde olumsuz etkiler yaratırlar. PH dereceleri 2.4 ile 4.0 arasında değişen gazlı içeceklerin diş çürüklerine de yol açtığı artık herkes tarafından bilinmektedir.

Gazlı içecek içme alışkanlığı; süt ve süt ürünlerinin tüketimini azaltmakta, kalsiyum ihtiyacının karşılanmasını engellemektedir. Ayrıca gazlı içecekler böbreklerden kalsiyum atımını artırmaktadır. Bu nedenle uzun dönemde osteoporoza zemin hazırlamaktadır. Şimdiye kadar gazlı içeceklerin sağlık için yararlı olduğuna dair bir araştırma yayımlanmamıştır. Bir şişe gazlı içecekte yaklaşık 20 - 25 gram şeker bulunmakta ve 80-100 kalorilik enerji bulunmaktadır. Günlük yaşamda, bu içeceklere mümkün olduğu kadar, yer vermemek gerekir. Yapay tatlandırıcı içeren gazlı içeceklerin de, şeker içerenler kadar; vücutta aynı etkide bulunduğunu unutmamak gerekir.

KAFEİNLİ İÇECEKLER

Kafein idrar yoluyla sıvı kaybını artırmaktadır. Kafeinli içecekler, kafeinin diüretik etkisinden ötürü iyi bir sıvı kaynağı değildir. Kafein alımı arttıkça, sıvı atım miktarı da artmaktadır. Çay, kahve ve kafeinli gazlı içecekler diüretik etkiler gösterdiklerinden dolayı, suyun yerini tutamazlar. Aynı zamanda içerdikleri fitat ve tanenler, vücutta demir mineralini bağlayarak, demir eksikliği anemisine (kansızlığa) yol açmaktadır. Bu nedenle öğünlerden yaklaşık 30 - 45 dakika önce veya sonra içilmeleri önerilmektedir.

MEYVE SULARI

Taze meyvelerde, değişen oranlarda A-C vitaminleri ve mineraller bulunmaktadır. Turunçgiller, kavun, karpuz, çilek, böğürtlen gibi meyveler C vitamini açısından zengindirler. Koyu sarı renkli (kavun, kayısı, mango, şeftali gibi) meyvelerin çoğu A vitamininin zengin kaynağıdır. Bunların yanı sıra çoğu meyve potasyum ve folik asit içermektedir. Özelikle kabuklu olarak yenebilen meyveler ile kuru meyveler; iyi birer posa (lif) kaynağıdırlar. Böylelikle şeker, kolesterol ve kan basıncı seviyelerini istenilen düzeylerde tutmaya yardımcı olmaktadır. Su ile birlikte midede şişerek tokluk hissi uyandırmaktadır. Aynı zamanda dışkılama sayısını ve miktarını artırarak kabızlığı önleyici ve özellikle kalın bağırsak kanserinden koruyucu etkiler göstermektedir. Günlük posa alımını artırmak adına; meyve ve taze sıkılmış meyve suyu tüketimini artırmakta yarar vardır.

Hazır Meyve Suları, Aynı Yararlara Sahip Midir?

Özellikle çocuklara, kolalı içeceklerden ziyade meyve suyu içme alışkanlığı kazandırmakta yarar vardır. Fakat, hazır meyve sularında bulunan birçok katkı maddesi göz önüne alındığında, bunların taze meyve sularıyla kıyaslanamayacağı açıktır. Ayrıca, C vitamini açısından değerlendirildiğinde, hazır meyve sularında bu oranın azaldığı unutulmamalıdır. Çocuklarımızın, taze meyveleri bütün olarak tüketmeleri en sağlıklı tüketim şekli olacaktır. Çocukların beslenme çantalarına ise, hazır meyve suyu koymak yerine; pekmezle tatlandırılmış taze meyve konsantreleri hazırlayıp koymak, iyi bir alternatif olabilir. Örneğin; kuru-taze kayısı, hurma, erik ve üzümden oluşturulmuş, sonra da pekmezle tatlandırılmış bir karışım, tam süzüldükten sonra doğal bir meyve suyu yapmış olacaksınız.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler  
► Fermantasyonun Beslenmedeki Yeri Dyt.Ayşegül YILMAZ
► Kinoanın Beslenmedeki Yeri Nedir? Dyt.Seyit KALAYCI
► Sağlıklı Beslenmede Kırmızı Etin Yeri Dyt.Gülsüm UYANIK SAYGIN
► Beslenmedeki Hakikat Dyt.Perihan KOCA ÇELİKDELEN
► Kırmızı Etin Beslenmedeki Önemi Dyt.Nursel EROĞLU
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'İçeceklerin Sağlıklı Beslenmedeki Yeri' başlığıyla benzeşen toplam 51 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
 
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


22:36
Top