Köpeklerde Kalça Displasiesi Sebebleri , Sonuçları ve Tedavi Yöntemleri.
Kalça displazisi genetik olarak fillial jenerasyona (yavrulara) aktarılan ve kalça ekleminde(acetabulumda ve caput femoriste) deformasyona yol açan bir hastalıktır. Kalça ekleminin normal anatomik durumuna göre daha yüzeysel olması durumunda eklemi oluşturan femur kemiğinin caputu eklem çukurluğuna tam uyum sağlayamaz ve sürekli eklemin dışarısına çıkar. Bu durumda gerek eklem çukurluğunda gerekse kemik başında oluşan deformasyonlar sonucunda kalça ekleminde ağrı,arthritis, hareketlerinde sınırlanma ve topallık, eklem dejenerasyonu ve kireçlenme meydana gelir. Hastalık daha çok Alman Çoban, Kangal, Labrador, Golden, Danua, Saint Bernard gibi büyük ırk köpeklerde görülür. Çünkü bu ırklar hızlı büyürler ve kalçaya binen vücut ağırlığı diğer ırklara göre daha fazladır. Ancak hastalık edinsel(trafik kazası , travma v.s.) faktörler sonucu bütün karnivorlarda (kedi,köpek v.s.)görülebilmektedir.
Yukarıda ki röntgen görüntüsü; kliniğimize 15/06/2011 tarihinde yürürken aksama , sıcak topallık ve kalçada asimetri gözlenmesiyle başvuran golden retriewer cinsi 11 aylık dişi bir köpeğe aittir.
Kırmızı daire içerisindeki alanlar eklemin deplase olduğu yerleri göstermekte iken dejenere olmuş ve normal de bulunması gereken yer siyah daire ile belirtilmiştir.
Aşağıdaki resimde kalçanın normal anatomik yapısı şematize edilmiştir.
Klinik bulgularda;
*Kalçada asimetri
*Kalkış topallığı
*Merdiven çıkmada güçlük
*Yürüyüşte isteksizlik
*Sallantılı yürüyüş
*Tavşan koşuşu
*Yatarken kalkışta zorlanma
genel olarak klinik bulgular bunlardır.Bunun dışında Veteriner Hekimlerin palpasyonun da kalçada krepitasyon sesi duyulabilir.
En sağlıklı tanı yöntemi röntgenle tanıdır.Aşağıdaki röntgen görüntüsünde , radyografik değerlendirmenin nasıl yapıldığı gösterilmektedir.
Uygun koşullarda çekilen kalça röntgeninden sonra caput femoris daire içerisine alınır. Oluşturulan bu sanal dairenin orta noktasından acetabulumun uç noktasına bir doğru çizilir. Daha sonra diğer kalça eklemine de aynı işlem yapıldıktan sonra orta noktalar birleştirilir. Bu işlemden sonra oluşan açının 105 derece olması istenir . Bu açının daralması bize displazinin şiddeti hakkında bilgi verir!!!
Aşağıdaki resim ve tabloda derecelendirme hakkında bize bilgiler ve ipuçları vermektedir.
Sağaltım metodları;
Kalça displazisine ait klinik belirtilerin görüldüğü ve semptomatik tedavilere yanıt vermeyen olgularda operasyonu denemek endikedir. Bu amaçla öngörülen yöntemler 3 ana grupta toparlanmışlardır.
I ) Palyatif Yöntemler;
M.pectineus un; eksizyonu, bu kasın tendosunun total ya da parsiyel tenetomisi/tenektomisi ,total miyektomi, ve tenemiyektomisi bu işlemler arasında yer almaktadır.
II )Konstruktif yöntemler;
Pelvis osteotomisi, acetabuloplasti,femur varyasyonosteotomi veya femur anteversiyonosteotomisi , trochanter major un yerinin değiştirilmesi ve capsula articularis in ekstraksiyonu bu yöntemler arasında sayılabilir.
III )Artroplastik Yöntemler;
Caput femorisin rezeksiyonu bu yöntemler arasında ilgi çeken ve en çok kullanılanı olasa dahi her vakaa da farklı değerlendirmeler ve operasyon stilleri endikedir.
*JPS :
JPS, kalça displazisi yönünden risk altında olan ergin
olmayan köpeklerde profilaktik amaçla uygulanan bir
cerrahi yöntemdir
Bu teknik ile, simfizis pubis’in cerrahi eksizyonu ve
stabilizasyonu veya ısı ile yıkımlanarak simfizer büyüme
plaklarının 4-5 aylık yaştan önce prematüre olarak kapanması sağlanır. Bu nedenlerden dolayı JPS, potansiyel
kalça displazili ergin olmayan köpeklerde, profilaktik
yöntemlere alternatif olabilecek bir tekniktir
*TOTAL KALÇA PROTEZİ;
Total kalça artroplastisi; çeşitli nedenlerle hareket fonksiyonu azalmış ya da kaybolmuş olan articulatio coxae’da, eklemin fonksiyonel işlevini yeniden kazandırmak amacı ile yapılan bir operasyondur.
Acetabulumun yapısına uygun olarak hazırlanan yapay caput femoris kalçaya implante edilir.
*Caput femorisin rezeksiyonu;
Caput femoris rezeksiyonu kalça eklemini oluşturan kemik başının kesilmesidir. Bu durumda yaklaşık bir aylık dönemde çevredeki yumuşak doku sayesinde yalancı bir eklem oluşmakta ve hasta fonksiyonel olarak hayatını sürdürmektedir. Burada ağırlık artık tamamen bacak kasları tarafından taşınmaktadır. Bu nedenle bacak kasları tam olarak gelişmemiş zayıf kalmış bir hastada bu operasyon başarılı olamayabilir.
Triple Pelvik Osteotomi (TPO), en az düzeyde radyolojik belirti gösteren dejeneratif eklem hastalığı ya da coxofemoral eklem subluksasyonu bulunan genç köpeklerin sağaltımı amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Kalça displazisinin TPO ile sağaltımındaki amaç, bacağın fonksiyonunu geliştirmek ve dejeneratif eklem hastalığının ilerlemesini yavaşlatmak ya da durdurmaktır. TPO’da, pelvise cerrahi yaklaşım 3 farklı noktadan yapılır. Asetabulum’un aksiyal rotasyonu; pubis’e ostektomi, ilium ve ischii’ye yapılan osteotomiler ile sağlanır. Osteotomiyi takiben hayvanın yaşına ve displazinin derecesine bağlı olarak ilium’a 20o, 30o ya da 40o ‘lik “Canine Pelvic Osteotomy” plakası (CPOP) yerleştirilir. Prognoz, hastanın kilosu ve postoperatif fiziksel tedaviye bağlı olarak değişir. Ağırlığı az olan hastalarda sonuç, iyi ya da mükemmel olarak değerlendirilirken, diğerlerinde, operasyon öncesine kıyasla topallığın derecesi genellikle azalır.
Peki Displasie neden bu kadar yaygın bir hastalık?
Kalça Displasie si maalesef ülkemizde her geçen gün daha fazla görülmekte ve devamlı bir artış göstermektedir. Bunun başlıca sebebi ülkemizde yapılan bilinçsiz üreticiliktir. Aslında displasie tespit edilen bir köpek Avrupa ülkelerinde hemen kısırlaştırılır ve genetik aktarımın önü kesilmiş olur. Yani kısacası Avrupa ülkelerinde görülen displazik köpekler kongenital faktörlerden çok edinsel faktörlerden dolayı hastalığa yakalanırlar. Ancak bizim ülkemizde herkes doğum yapan köpeğinin yavrularını satma girişiminde bulunduğundan ve bu konudaki kontrol mekanizmasının aksamasından dolayı kongenital displazik köpekler her geçen gün artmaya devam etmektedir ve edecektir.
Peki yavru edinirken displaziyi anlayabilirmiyiz?
Maalesef ki yavru köpeklerde şiddetli bir displasie söz konusu değil ise bunu ayırt etmek çok zordur. Çünkü yavruların eklem yapıları ve kapsula tam olarak oluşmadığı için yapılan radyografik incelemeler dahi yanıltıcı sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle yavru alırken dikkat edilecek unsurlardan birisi anne babanın geçmişleri (scr kayıtları ) dir. Ancak çoğu insan pet shoplardan anne babanın scr kaydını bırakın , anne babayı görmeden aldığı için yavruları bu durumu anlayabilmeleri çok zordur. Lütfen displazik bir köpeğe sahipseniz kendi yaşadığınız zorlukları düşünün ve yeni displazik köpekler yaratmamak için köpeğinizi kısırlaştırın veya kastre edin . Okuduğunuz ve ilginiz için teşekkür ederim.
Yukarıda ki röntgen görüntüsü; kliniğimize 15/06/2011 tarihinde yürürken aksama , sıcak topallık ve kalçada asimetri gözlenmesiyle başvuran golden retriewer cinsi 11 aylık dişi bir köpeğe aittir.
Kırmızı daire içerisindeki alanlar eklemin deplase olduğu yerleri göstermekte iken dejenere olmuş ve normal de bulunması gereken yer siyah daire ile belirtilmiştir.
Aşağıdaki resimde kalçanın normal anatomik yapısı şematize edilmiştir.
Klinik bulgularda;
*Kalçada asimetri
*Kalkış topallığı
*Merdiven çıkmada güçlük
*Yürüyüşte isteksizlik
*Sallantılı yürüyüş
*Tavşan koşuşu
*Yatarken kalkışta zorlanma
genel olarak klinik bulgular bunlardır.Bunun dışında Veteriner Hekimlerin palpasyonun da kalçada krepitasyon sesi duyulabilir.
En sağlıklı tanı yöntemi röntgenle tanıdır.Aşağıdaki röntgen görüntüsünde , radyografik değerlendirmenin nasıl yapıldığı gösterilmektedir.
Uygun koşullarda çekilen kalça röntgeninden sonra caput femoris daire içerisine alınır. Oluşturulan bu sanal dairenin orta noktasından acetabulumun uç noktasına bir doğru çizilir. Daha sonra diğer kalça eklemine de aynı işlem yapıldıktan sonra orta noktalar birleştirilir. Bu işlemden sonra oluşan açının 105 derece olması istenir . Bu açının daralması bize displazinin şiddeti hakkında bilgi verir!!!
Aşağıdaki resim ve tabloda derecelendirme hakkında bize bilgiler ve ipuçları vermektedir.
Sağaltım metodları;
Kalça displazisine ait klinik belirtilerin görüldüğü ve semptomatik tedavilere yanıt vermeyen olgularda operasyonu denemek endikedir. Bu amaçla öngörülen yöntemler 3 ana grupta toparlanmışlardır.
I ) Palyatif Yöntemler;
M.pectineus un; eksizyonu, bu kasın tendosunun total ya da parsiyel tenetomisi/tenektomisi ,total miyektomi, ve tenemiyektomisi bu işlemler arasında yer almaktadır.
II )Konstruktif yöntemler;
Pelvis osteotomisi, acetabuloplasti,femur varyasyonosteotomi veya femur anteversiyonosteotomisi , trochanter major un yerinin değiştirilmesi ve capsula articularis in ekstraksiyonu bu yöntemler arasında sayılabilir.
III )Artroplastik Yöntemler;
Caput femorisin rezeksiyonu bu yöntemler arasında ilgi çeken ve en çok kullanılanı olasa dahi her vakaa da farklı değerlendirmeler ve operasyon stilleri endikedir.
*JPS :
JPS, kalça displazisi yönünden risk altında olan ergin
olmayan köpeklerde profilaktik amaçla uygulanan bir
cerrahi yöntemdir
Bu teknik ile, simfizis pubis’in cerrahi eksizyonu ve
stabilizasyonu veya ısı ile yıkımlanarak simfizer büyüme
plaklarının 4-5 aylık yaştan önce prematüre olarak kapanması sağlanır. Bu nedenlerden dolayı JPS, potansiyel
kalça displazili ergin olmayan köpeklerde, profilaktik
yöntemlere alternatif olabilecek bir tekniktir
*TOTAL KALÇA PROTEZİ;
Total kalça artroplastisi; çeşitli nedenlerle hareket fonksiyonu azalmış ya da kaybolmuş olan articulatio coxae’da, eklemin fonksiyonel işlevini yeniden kazandırmak amacı ile yapılan bir operasyondur.
Acetabulumun yapısına uygun olarak hazırlanan yapay caput femoris kalçaya implante edilir.
*Caput femorisin rezeksiyonu;
Caput femoris rezeksiyonu kalça eklemini oluşturan kemik başının kesilmesidir. Bu durumda yaklaşık bir aylık dönemde çevredeki yumuşak doku sayesinde yalancı bir eklem oluşmakta ve hasta fonksiyonel olarak hayatını sürdürmektedir. Burada ağırlık artık tamamen bacak kasları tarafından taşınmaktadır. Bu nedenle bacak kasları tam olarak gelişmemiş zayıf kalmış bir hastada bu operasyon başarılı olamayabilir.
Triple Pelvik Osteotomi (TPO), en az düzeyde radyolojik belirti gösteren dejeneratif eklem hastalığı ya da coxofemoral eklem subluksasyonu bulunan genç köpeklerin sağaltımı amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Kalça displazisinin TPO ile sağaltımındaki amaç, bacağın fonksiyonunu geliştirmek ve dejeneratif eklem hastalığının ilerlemesini yavaşlatmak ya da durdurmaktır. TPO’da, pelvise cerrahi yaklaşım 3 farklı noktadan yapılır. Asetabulum’un aksiyal rotasyonu; pubis’e ostektomi, ilium ve ischii’ye yapılan osteotomiler ile sağlanır. Osteotomiyi takiben hayvanın yaşına ve displazinin derecesine bağlı olarak ilium’a 20o, 30o ya da 40o ‘lik “Canine Pelvic Osteotomy” plakası (CPOP) yerleştirilir. Prognoz, hastanın kilosu ve postoperatif fiziksel tedaviye bağlı olarak değişir. Ağırlığı az olan hastalarda sonuç, iyi ya da mükemmel olarak değerlendirilirken, diğerlerinde, operasyon öncesine kıyasla topallığın derecesi genellikle azalır.
Peki Displasie neden bu kadar yaygın bir hastalık?
Kalça Displasie si maalesef ülkemizde her geçen gün daha fazla görülmekte ve devamlı bir artış göstermektedir. Bunun başlıca sebebi ülkemizde yapılan bilinçsiz üreticiliktir. Aslında displasie tespit edilen bir köpek Avrupa ülkelerinde hemen kısırlaştırılır ve genetik aktarımın önü kesilmiş olur. Yani kısacası Avrupa ülkelerinde görülen displazik köpekler kongenital faktörlerden çok edinsel faktörlerden dolayı hastalığa yakalanırlar. Ancak bizim ülkemizde herkes doğum yapan köpeğinin yavrularını satma girişiminde bulunduğundan ve bu konudaki kontrol mekanizmasının aksamasından dolayı kongenital displazik köpekler her geçen gün artmaya devam etmektedir ve edecektir.
Peki yavru edinirken displaziyi anlayabilirmiyiz?
Maalesef ki yavru köpeklerde şiddetli bir displasie söz konusu değil ise bunu ayırt etmek çok zordur. Çünkü yavruların eklem yapıları ve kapsula tam olarak oluşmadığı için yapılan radyografik incelemeler dahi yanıltıcı sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle yavru alırken dikkat edilecek unsurlardan birisi anne babanın geçmişleri (scr kayıtları ) dir. Ancak çoğu insan pet shoplardan anne babanın scr kaydını bırakın , anne babayı görmeden aldığı için yavruları bu durumu anlayabilmeleri çok zordur. Lütfen displazik bir köpeğe sahipseniz kendi yaşadığınız zorlukları düşünün ve yeni displazik köpekler yaratmamak için köpeğinizi kısırlaştırın veya kastre edin . Okuduğunuz ve ilginiz için teşekkür ederim.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Köpeklerde Kalça Displasiesi Sebebleri , Sonuçları ve Tedavi Yöntemleri." başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Vet.Hek.Dr.Başak TUNÇER ULUKARTAL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Vet.Hek.Dr.Başak TUNÇER ULUKARTAL'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
köpeklerde kalça displasizi, köpeklerde displasie, köpeklerde displasia, köpeklerde kalça, total kalça protezi, caput femorisin rezeksiyonu
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
